بازار املاک / ۱۰ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم

۱۰ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: در «طرح جهش تولید مسکن» دولت قرار نیست خانه بسازد بلکه از سازندگان به ویژه انبوه سازان حمایت می‌کند.

منصور آرامی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در برنامه تلویزیونی غیر محرمانه که عصر دیروز ۲۶ شهریور با موضوع «مسکن و صنعت ساختمان» با حضور عزیزالله مهدیان سرپرست سابق بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بیت الله ستاریان کارشناس مسکن و مصطفی قلی خسروی رئیس اتحادیه مشاوران املاک، از شبکه دو سیما پخش شد، درباره شرایط کنونی بازار مسکن گفت: شاید نیاز و مطالبه عمومی مردم به مسکن قریب به ۱۰ میلیون واحد مسکونی باشد و حدود یک میلیون و۳۰۰ هزار نفر واحد مسکونی نیاز سالانه می‌باشد. بنابراین هر سال اگر واحد مسکونی ساخته نشود به این رقم اضافه خواهد شد، در حالی که حجم تولید میانگین سالانه واحد مسکونی ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار واحد است.

وی شرایط کنونی را نامناسب دانست و گفت: بالای ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد خالی از سکنه نیز وجود دارد که با طرح مالیات بر خانه‌های خالی بر اساس گفته‌های وزارت مسکن و کارشناسان این رقم کاهش یافته است.

آرامی با بیان اینکه با کمبود مسکن مواجه هستیم، افزود: وقتی تقاضا وجود داشته باشد و عرضه مناسبی صورت نگیرد، با افزایش نرخ روبه رو خواهیم شد. به همین دلیل برای طرح جهش تولید مسکن در مجلس مطرح شد و تکلیفی برای دولت در این قانون قائل شدیم.

وی افزود: در هر صورت کمبود مسکن، خود به خود بر نرخ مسکن تأثیر گذاشته و این موضوع برای همه یکسان است. بنابراین؛ چاره‌ای جز ساخت مسکن وجود ندارد. زمانی که مسکن مهر شروع شد با تمام اشکالات و ایرادات موجود حجم زیادی خانه ساخته شد و بویژه در شهرهای بزرگ تأثیرگذار بود.

آرامی گفت: اقشار آسیب پذیر باید مدنظر قرار گیرند و باید از دهک‌های محروم جامعه حمایت شود و در اولویت قرار گیرند.

وی افزود: وقتی صنعت ساختمان جهش پیدا کند، اشتغال ایجاد خواهد شد و سهم خود را در اقتصاد به خوبی نشان خواهد داد و تا حدی کمبود مسکن جبران خواهد شد و در نرخ مسکن تأثیر خواهد گذاشت.

آرامی با بیان اینکه «طرح جهش تولید مسکن» در مجلس تصویب شده است، گفت: این طرح دارای دو ویژگی خاص است، در این طرح دولت قرار نیست خانه بسازد. این طرح از سازندگان به ویژه انبوه سازان حمایت می‌کند. در این طرح بحث تسهیلات، زمین و صدور پروانه ساخت دیده شده و در حقیقت دولت را ملزم کرده که از سازندگان حمایت کند تا در سال حداقل یک میلیون واحد مسکونی ساخته شود.

وی افزود: به نظر می‌رسد که با تفکیک وزارتخانه راه و مسکن و اجرای این قانون و سایر قوانین دیگر و عزم دولت جهشی در حوزه تولید مسکن و تأثیر بر نرخ آن خواهد گذاشت.

مسکن در کشور تبدیل به کالای لوکس شده است

عزیزالله مهدیان، سرپرست سابق بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در ادامه این برنامه اذعان کرد: درست است که در کشور گرانی مسکن وجود دارد و شرایط سخت است. لیکن همه خانوارها در خانه زندگی می‌کنند و این نشان می‌دهد که بی خانمان نداریم. بنابراین؛ خانه به تعداد خانوار وجود دارد.

وی افزود: مشکل این است که مسکن در کشور تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده و مسکن به عنوان مسکن صرف نیست.

مهدیان با تأیید اینکه کمبود واحد مسکونی داریم، گفت: کمبود به شدتی نیست که سبب شود که قیمت مسکن بدین شکل افزایش یابد.

وی عنوان کرد: مسکن در بخشی از حوزه‌ها کالای لوکس شده و تبدیل به بورس فعال برای سوداگری شده است و تابعی از عرضه و تقاضا در آنها وجود ندارد. اگر مسکن به میزان لازم تولید شود و سرمایه گذاری در بخش‌های دیگر فراهم شود تا مردم درآنجا سرمایه گذاری کنند، به خودی خود این بخش کمرنگ‌تر خواهد شد.

مهدیان اظهار کرد: در بخش ساخت مسکن روستایی سالانه ۲۰۰ هزار واحد تولید می‌شود. لیکن در دولت قبلی این روند کندتر شد و رقم نزدیک به ۱۴۰ هزار واحد رسید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دولت دوازدهم نسبت به جبران تأخیر در تولید مسکن اقدام شایسته ای صورت داده است؛ گفت: متأسفانه در بخش مسکن اتفاق خاصی صورت نگرفت.

مهدیان افزود: حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ، ناشی از مهاجرت روستاییان و شهرهای کوچک برای اشتغال است، در حالی که در روستا و یا شهر خود دارای خانه هستند و به دلیل عدم درآمد در شهرهای کوچک مجبور به حاشیه نشینی می‌شوند. بدین ترتیب در روستاها نیز با خانه‌های تهی مواجه هستیم.

مهدیان اضافه کرد: اگر مشکل در مبدأ حل شود و تولید اشتغال در مبدا صورت گیرد، حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ ایجاد نمی‌شود.

وی مسئله استیجار را از جمله مباحثی که کمتر به آن پرداخته شده، دانست و گفت: هدف همه داشتن خانه است و هر فرد پس از ازدواج اولین هدف او صاحبخانه شدن است. در حالی که در دنیا بدین شکل نیست و در کشورهای پیشرفته نیز درصد بالایی از جمعیت مستأجر می‌باشند وی از سویی دولت برای مسکن‌های استیجاری برنامه ریزی مشخصی دارد این در حالی است که کشور ما از چنین برنامه‌ای برخوردار نیست.

۴۸ درصد سبد خانوار را بخش مسکن تشکیل می‌دهد

بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن هم در این برنامه خاطرنشان کرد: همه خانوارهای کشور ساکن نیستند و سالانه تقریباً بین ۴ تا ۶ درصد حاشیه نشینی در کشور افزایش پیدا می‌کند و خانوارهای گسیخته بسیار هستند. خانوارهایی که تشکیل شده اند لیکن به علت عدم داشتن واحد مسکونی شکل یک خانوار را نگرفته اند و از این نوع خانوارها در کشور بسیار هستند.

وی با بیان اینکه حاشیه نشینی شهرهای بزرگ بسیار زیاد است، گفت: در هر دوره‌ای تعریفی از واحد مسکونی تغییر می‌یابد و در حال حاضر واحدی مسکونی عبارت است از حداقل امکانات از جمله آشپزخانه و سرویس بهداشتی، فضای خواب و نشیمن مستقل. بنابراین؛ هر اقامتی الزاماً به معنای برخورداری از واحد مسکونی نیست.

ستاریان بیان کرد: تولید مسکن ۹۵ درصد در اختیار بخش خصوصی است و مابقی آن در اختیار دولت می‌باشد و دولت عملاً نمی‌تواند وارد تولید شود بلکه سیاستگذاری راهبردی برای تولید بخش خصوصی صورت می‌گیرد. این مسئله مستلزم آن است که تمام ابزارهای تکنولوژیک، مالی و قوانین و نرم افزاری را در اختیار بخش خصوصی بگذارد. بخش مسکن و صنعت ساختمان نیمی از اقتصاد ماست و این بدان معناست که نیمی از نقدینگی کشور در صنعت ساختمان و صنایع وابسته به آن متمرکز است و نزدیک به ۷۰ درصد مردم نیز در این بخش و ۳۰ درصد در بخش اقتصاد دولتی اشتغال دارند.

وی افزود: می‌توان گفت که مسکن مسئله‌ای است که نیم قرن است که با آن درگیر هستیم و در این مدت بالای ۵۰ درصد جامعه به نوعی درگیر آن هستند و ۴۸ درصد سبد خانوار را بخش مسکن تشکیل می‌دهد و این نشان از آن دارد که این معضل بسیار بزرگ و جدی است.

ستاریان در ادامه گفت: در قوه مجریه و حتی در قوه مقننه مسکن به اندازه‌ای که در اقتصاد کشور جای دارد، در نظام و تشکیلات جایگاه ندارد.

ستاریان یادآور شد: اجاره مسکن در سبد خانوار باید مانند دیگر کشورهای توسعه یافته ۱۲ درصد باشد و یک کارمند بتواند با یک ساعت و ربع کار کردن سرپناه آن روز خود را تأمین کند و مابقی آن را برای دیگر نیازهای خود در نظر بگیرد. مشکل اینجاست که وقتی این رقم به ۴۸ درصد در سبد خانوار می‌رسد جای تعجب ندارد که اگر به ۸۰ درصد نیز برسد.

وی افزود: مشکل مسکن کشور مشکل ساختار اقتصادی و کلی است. به این دلیل که مسکن با کلان اقتصاد درگیر است. ۴۳ سال بعد از انقلاب همه دولت‌ها خیز برداشتند که مشکل مسکن را حل کنند اما این امر محقق نشد.

ستاریان کالایی-سرمایه‌ای بودن مسکن را یک عارضه دانست و گفت: در مسکن پتانسیلی وجود دارد که باعث شده تا تبدیل به کالای سرمایه‌ای شود.

وی افزود: در معادلات علمی جمله خانه خالی مساوی با دو نتیجه است، اول آنکه حاشیه نشینی صفر شده و در حال منفی شدن می‌باشد و دوم؛ سبد خانوار زیر ۸ درصد قرار گرفته و به قدری اجاره‌ها کاهش یافته که هزینه اجاره داری با اجرت اجاره تقریباً مساوی است که این اتفاق در کشورها به ندرت صورت می‌گیرد.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک: آمار بازار مسکن بانک مرکزی و مرکز آمار با هم هماهنگ شوند

قلی خسروی، رئیس اتحادیه مشاورین املاک و مسکن در ادامه این برنامه خطاب به نماینده مجلس گفت: قانون پیش فروش نوشته شد اما اجرایی نشد و این بدان معناست که بخش خصوصی به هیچ عنوان دیده نشده است.

وی به قانون نظام صنفی اشاره کرد و گفت: در مورد بخش خصوصی قانون نظام صنفی باید متفاوت شود و باید در این خصوص تجدید نظر صورت بگیرد.

قلی خسروی با تاکید بر جداسازی وزارت مسکن از راه گفت: در این خصوص باید تعجیل صورت بگیرد. تا بتوان به نتیجه اصلی که به نفع مردم است، وزارت مسکن اقدامات لازم را انجام دهد.

وی با بیان اینکه عرضه و تقاضا با هم همخوانی ندارد، گفت: ۱۸۵ شغل کلیدی، به صنعت ساختمان بستگی دارد و به طور کلی اقتصاد شکوفایی پیدا خواهد کرد.

قلی خسروی همچنین عنوان کرد: بانک مرکزی، مرکز آمار باید حتماً هماهنگی داشته باشد و علاوه بر آن پلیس امنیت نیز حتماً باید نظارت جدی داشته باشد.

وی گفت: هر کجا دولت به بخش خصوصی نگاهی داشته هم خود و هم بخش خصوصی از آن بهره مند شده است. متأسفانه برنامه ریزی برای ساخت و ساز در کشور وجود ندارد و باید از زمین بهره برداری مناسبی صورت بگیرد.


به گزارش خبرگزاری مهر

این خانه ۵۴۰ میلیون تومان قیمت دارد

خانه‌های ۵۰ تا ۶۰ متر بیشترین سهم را از معاملات مسکن شهر تهران به خود اختصاص می‌دهند و بررسی‌ها گویای آن است که این گروه متراژی اغلب در مناطق جنوبی تهران قرار دارند.واحدهای کمتر از ۸۰ متر مربع ۵۸ درصد از معاملات مسکن شهر تهران را به خود اختصاص می‌دهند و در این بین بیشترین تقاضا به واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر مربع با سهم ۱۵.۹ درصد مربوط می‌شود. با این‌که آپارتمان کمتر از ۴۰ متر به ندرت وجود دارد آذرماه امسال ۳.۴ درصد معاملات مربوط به این گروه متراژی بود.

روحانی‌نژاد:اختصاص ۲۰۰ میلیون تومان...

سازماندهی حاشیه ۱۰ شهر کشور در حال اجراست نماینده ولی فقیه در بنیاد مسکن با بیان اینکه این نهاد ظرفیت ساماندهی و بازسازی حاشیه شهر‌ها را دارد، گفت: هم اکنون طرح ساماندهی حاشیه ۱۰ شهر در حال اجرا است. حجت‌الاسلام حسین روحانی‌نژاد ظهر سه‌شنبه در حاشیه بازدید از پروژه ۱۴۰ واحدی پردیسان خمینی‌شهر که با همکاری انجمن خیران مسکن ساز در حال اجرا است

هجوم لوکس نشین‌ها به حاشیه تهران

کارشناسان هشدار می‌دهند که تا چند سال دیگر ممکن است ۲۰ درصد جمعیت کشور یعنی جمعیتی در حدود ۱۶ میلیون نفر درحریم پایتخت ساکن شوند. گرانی مسکن و افزایش بهای اجاره در پایتخت حالا خیلی‌ها را به سمت حریم سوق داده است. برخی که حالا به‌ نام حاشیه نشین در مناطقی همچون مرتضی گرد، صالح آباد و رسالت ساکن شده‌اند؛ البته ماجرای حریم تنها به افراد بی‌بضاعت و محروم ختم نمی‌شود. حالا بخش عمده‌ای از متصرفان زمین در حریم تهران.

ماجرای ۴ برابر شدن معاملات در بازار...

سرعت رشد «قیمت اسمی» مسکن طی ۶ ماه اخیر به یک‌هشتم سال۹۹ کاهش یافت و افت محسوس «قیمت واقعی» ملک در تهران را رقم زد.این تغییر در دور موتور تورم ملکی به‌دلیل «انتظارات کاهشی» و البته «شرایط متغیرهای بنیادی» شکل گرفته که باعث ورود «تقاضای مصرفی» به صحنه معاملات شده است. با این حال، هنوز «نوعی تقابل نگاه» در بازار ملک وجود دارد. ماه گذشته «بازیگردان ارزی» باعث تحریک تقاضای غیرمصرفی شد.

قیمت رهن و اجاره آپارتمان در منطقۀ...

برای رهن یک واحد آپارتمان ۷۰ متری در منطقۀ اباذر به سرمایه ۴۰۰ میلیون تومانی نیاز است. خبرگزاری میزان - به طور معمول برای محاسبه قیمت رهن کامل هر خانه باید قیمت هر متر مربع از ملک را در متراژ خانه ضرب کرد و سپس با توجه به سن بنا قیمت کل ملک را تقسیم بر ۴ یا ۶ کرد به طوریکه اگر خانه نوساز باشد یک چهارم و هرچه که عمر خانه بالاتر رود این ضریب به یک ششم نزدیک می‎ شود.

نوسازی ۷ میلیون خانه پس از زلزله بم

بنا به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی، بعد از زلزله بم حدود ۷ میلیون واحد مسکونی شهری و روستایی بازسازی و نوسازی شده اما ۱۹ میلیون واحد دیگر در خطر مواجهه با بلایای طبیعی هستند.زلزله بم با ۳۴ هزار کشته و ۲۰۰ هزار مجروح، شاید یکی از تراژیک‌ترین حوادث تاریخ کشور ایران بود که تاثیر زیادی در پی بردن به اهمیت احداث خانه‌های ضدزلزله داشت.

چرا هیچ‌وقت نتوانستیم سالی یک میلیون...

یک کارشناس اقتصاد مسکن گفت: طی سال‌های گذشته همواره دولت‌ها تلاش کردند سالیانه حدود یک میلیون واحد مسکونی بسازند اما به خاطر کمبود منابع مالی، نبود بسترهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری تسهیل‌کننده‌ی فعالیت بخش خصوصی، هیچگاه این هدف محقق نشد و در حال حاضر هم چیزی تغییر نکرده است.

نهضت ملی مسکن به چه قیمت

امروزهیجده سال از وقوع زلزله ۶ر۶ ریشتری شهرستان بم می گذرد، در حالی که هنوز فرهنگ ساختمان سازی کشورمان از پیامدهای این زمین لرزه مرگبار عبرت نگرفته و همچنان صنعت ساختمان ایران به دنبال تولید مسکن غیر ایمن است. زلزله پنجم دی ۱۳۸۲ با ۳۲ هزار کشته در شهرهای بم و بروات نشان داد که صنعت ساختمان سازی ایران نیازمند یک تحول بنیادین و حرکت در مسیر ایمن سازی است.

۴ میلیون واحد مسکونی با مصالح نامرغوب و...

مخالفت گروهی از انبوه سازان مسکن با پیشنهاد ورود فناوری‌های نوین خارجی برای تولید واحد‌های جدید باعث شده تا وزارت راه و شهرسازی از پیگیری این پیشنهاد در برنامه مسکن ملی صرفه نظر کند.اطلاعات نوشت: دولت سیزدهم در ۴ ماهه گذشته با هدف پاسخگویی به تقاضای عمومی تاکید زیادی بر توسعه ساخت مسکن داشته و در ادامه برنامه جهش مسکن در دولت قبلی، ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی ظرف ۴ سال آینده را با عنوان «مسکن ملی» هدفگذاری کرده است.

افزایش خانه‌های فروشی کوچک در بازار

تعداد آپارتمان‌های نقلی و قدیمی که با قیمت نسبتا مناسب برای فروش در بازار مسکن عرضه شده است طی چند هفته اخیر افزایش محسوسی داشته است. واسطه‌های ملکی فعال در محله‌های مصرفی شهر تهران می‌گویند حتی در محله‌هایی که ساخت‌و‌ساز خانه‌های کوچک‌متراژ و به دنبال آن تقاضای این آپارتمان‌ها محدود است نیز اکنون می‌توان فایل‌هایی با این مشخصه متراژی به متقاضیان خرید معرفی کرد.

دولت ۵۰ درصد هزینه مسکن وام پرداخت...

تحریم ها مانع سرمایه گذاری خارجی‌ها در صنعت ساختمان محمدی شکیب، کارشناس بورس و مسکن در خصوص نحوه خروج بازار مسکن از رکود گفت: دولت می تواند ضمن فرهنگ سازی برای استفاده از واحدهای متراژ کمتر، تا ‌۵۰ درصد از هزینه مسکن را به مردم وام بدهد.

آیا کنترل قیمت مسکن امکان‌پذیر است؟

امروزه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های اکثر مردم تهیه مسکن و سرپناه برای زندگی کردن است. تورم و تقاضای مردم برای خانه‌دار شدن و… ازجمله عوامل اثرگذار بر رشد مسکن است. برای کنترل قیمت مسکن و مهار تورم دولت راهکار‌هایی توسط کارشناسان ارائه می‌دهد.

وجود ۱۲ میلیون خانه خالی در کشور

دشتی خبر داد: وجود ۱۲ میلیون خانه خالی در کشورنماینده مردم اردکان در مجلس شورای اسلامی از وجود ۱۲ میلیون خانه خالی در کشور خبر داد.

تدوین «پیوست فرهنگی خوابگاه‌های...

مدیر کل دانشجویی وزارت بهداشت خبر داد .تامین سالانه ۶۰۰۰ واحد مسکونی برای متاهل‌ها مدیر کل دانشجویی وزارت بهداشت از تهیه پیوست فرهنگی خوابگاه‌های متاهلی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی قبل از آغاز سال ۱۴۰۱ خبر داد.حمیدرضا اشراقی، مدیر کل دانشجویی وزارت بهداشت در حاشیه نشست تهیه و تدوین پیوست فرهنگی خوابگاه‌های دانشجویی

بهای مسکن و اجاره‌بها در اتحادیه اروپا؛...

رشد حدود ۳۰ درصدی قیمت مسکن طی هفت سال منتهی به ۲۰۲۰ در حالی است که در این دوره نرخ تورم در اتحادیه اروپا ۶.۸ درصد بالا رفته و شاخص اجاره بها نیز ۹.۱ درصد افزایش یافته است.روند افزایش شاخص قیمت مسکن در اتحادیه اروپا از سال ۲۰۱۶ از نرخ تورم و اجاره‌بها پیشی گرفته و شکاف بین آن‌ها در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۲۰ درصد رسیده است.

تخصیص ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای...

سخنگوی شورای اسلامی شهر اراک گفت: در بودجه سال ۱۴۰۰ شهرداری اراک مبلغ ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای احداث پارکینگ‌های طبقاتی و مکانیزه اختصاص داده شده که باید برای هزینه کرد آن برنامه کارشناسی و اجرایی، ارائه و تا پایان سال اقدام عملیاتی صورت گیرد.

مهمتر از ساخت مسکن، کنترل قیمت‌های فعلی...

کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه دولت ابتدا باید به تنظیم گری و کنترل بازار مسکن ورود کند، گفت: در صورتی که این اتفاق رخ دهد، مردم و سازندگان خود به خود به سمت افزایش عرضه متمایل می شوند.فرهاد بیضایی درباره نیاز سالانه یک میلیون مسکن در طرح نهضت ملی مسکن اظهار کرد: موضوع اصلی، تنظیم گری در بازار است؛ سیاست‌های تنظیمی بازار مسکن در رأس اقدامات دولت و وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

پیش‌بینی قیمت مسکن*محتمل‌ترین سناریو...

محتمل‌ترین سناریو در ادامه سال تعدیل بهای مسکن یا کاهش قیمت واقعی و عقب ماندن رشد قیمت اسمی مسکن از تورم عمومی خواهد بود.محبوبه‌ قرمزچشمه؛ بخش مهم تامین مالی تولید مسکن در تمام دنیا از بازار سرمایه است. مسکن یکی از پیشران‌های مهم قتصادی مورد توجه کارشناسان بازار و همچنین متقاضیان خرید مسکن است.

علت اصلی رکود مسکن در اصفهان چیست؟

نماینده مردم نطنز و قمصر در مجلس گفت: همچنان با کمبود اعتبار و بودجه در استان اصفهان مواجه هستیم و مشکل اصلی رکود مسکن در اصفهان، بانک‌ها و تامین اعتبار است.رحمت‌اله فیروزی‌پور با اشاره به رکود مسکن در استان اصفهان گفت: مصالح، زمین و اعتبارات نقدی سه عامل اصلی در قیمت مسکن به شمار می‌آیند که در حال حاضر نه تنها در استان اصفهان بلکه در کل کشور مشکل اصلی اعتبارات نقدی است.

مثبت بودن نتایج مذاکرات بر بازار مسکن...

رییس هیات مدیره انجمن صنفی انبوه سازان خراسان‌رضوی بیان کرد: پیش‌بینی کاهش قیمت مسکن در آینده در صورت مثبت بودن نتایج مذاکرات است و قیمت‌های حبابی مسکن کاهش پیدا خواهد کرد. محمود پژوم رییس هیات مدیره انجمن صنفی انبوه سازان خراسان‌رضوی در خبری عنوان کرد: بازار مسکن در وضعیت کنونی در شرایط آرامی به سر می‌برد و نوسان چندانی ندارد و سرمایه‌گذاران برای ورود به این حوزه اندکی مردد هستند.

پیش‌بینی واکنش بازارها به افزایش یارانه...

بازار مسکن، خودرو، ارز و سهام آخرین روز پاییز ۱۴۰۰ را چطور پیش خواهند برد؟ آیا خبرهای رسیده از وین بر بازارها اثرگذار است؟ تاثیر تصمیم یارانه ای دولت بر بازارها چقدر است؟