۱۴۰۰/۱۲/۱۸
۱۵۹۷ نمایش
نویسنده: ندا یزدانی
مؤلف: مهندس علی احمدی نسب
ناشر: انتشارات جنگل
تاریخ انتشار: چاپ اول | ۱۴۰۰
شمارگان: ۱۰۰۰ جلد
تعداد صفحات: ۳۲۰ صفحه
قیمت: ۱۲۵/۰۰۰ تومان
♦ پیشگفتار:
فارغ التحصیل و مهندس از هر دو بعد نظری و عملی دو عنوان متفاوت اند. در دانشگاه، درسی با محتوای مسائل حـرفه ای مطرح نمی شود و فـرد به محض ورود به بازار کار با یک فضای جدید و با دنیایـی مملو از ناشناخته ها مواجه می شود که به نظر می رسد می بایست در مورد ابعاد ناشناختۀ فضای کسب و کار به آموختن ادامه دهد.
در واقعیت؛ فردی که در یکی از رشته های مهندسی ساختمان مدرک کارشناسی دارد، شاید متخصص باشد ولی حرفه ای نیست.
وی از اخلاق مهندسی و جهانی شدن، حسابداری، قوانین و مقررات حاکم بر قرارداد ها، از قانون تجارت و اصول شرکت داری و فرهنگ سازمان، قانون کار و اصول همکاری، از اسناد مالی و وصول مطالبات، اهمیت مدارک پیمان، ادبیات و اصول نگارش متون حرفه ای و حقوقی به اندازۀ کافی نمی داند.
مهندسان تازه کار و فارغ التحصیل ها سوالات متعددی دارند، علاوه بر آن، قصد دارم چند سوال دیگر طرح کنم.
آیا اجرای نرده مستحکم کنار پرتگاه های یک ساختمان در حال احداث، مهندس را از سقوط اخلاقی هم نجات می دهد؟
آیا در شغل مهندسی ساختمان کافیست که خطر ریزش مصالح را با گذاشتن کلاه ایمنی رفع کنیم؟
یک اظهار نامۀ ناشیانه خطر سازتر است یا یک چاه آسانسور بدون حفاظ؟
آثار مدیرعامل صوری شدن در شرکت سهامی خاص مخرب تر است یا گود برداری غیر اصولی؟
یک گزارش شروع عملیات نابهنگام مصیبت بارتر است یا دودکش مسدود؟
عواقب چک بی محل ناگوار تر است یا امضا فروشی؟
آیا می توان هم مهندس بود هم با درآمدی متناسب بازنشسته شد؟
رفتار مسئولانه در مهندسی ساختمان چه اهمیت دارد؟
وجدان، چه جایگاهی در شغل مهندسان دارد؟ آیا هنگام آن نشده که برای سبزتـر شدن زمین، کاری کرد؟
آیا حق، یکتاست یا متغیر وابسته؟ با اینکه حق شیرین است، آیا حقیقت تلخ است؟
پاسخ کوتاه به سوالات اخیر چنین است که در عمل؛ حقیقت یکتا نیست و چون حقیقت از روی واقعیات تعیین می شود، لذا طعم ندارد.
نتایـج واقعیت ممکن است به کام ما شیرین یا تلخ بیاید شاید هم گس! در این جُستار، رویداد هایی که در صنعت ساختمان و در جامعۀ کاری پیرامون معماران و مهندسان ساختمان به وقوع می پیوندد، بدون توجه به طعم آن در ۱۴ فصل بیان می شود به طوری که به عنوان یک منبع، به مدت چند سال به همراه مهندس باشد.
تجربه کردن؛ پـرهزینه و زمان بَـر است و می توان حدس زد که شما هم با این گفته موافق اید.
یافتن و پاسخ به سوال های مذکور، مرا بر آن داشت تا بخشی از تجارب حرفه ای خویش را با تالیف این کتاب در اختیار مخاطبان قرار دهم و در حد امکان، منابع مرتبط را برای توسعۀ اطلاعات حرفه ای مهندسانی که می خواهند با گام های محکم تر به عرصۀ کسب و کار وارد شوند معرفی کنم.
من به مفهوم معادلۀ ’’معمار + مهندس = ساختار‘‘ باور دارم.
لذا برای انتصاب یک فعل مشترک به معمار و سایر مهندسان، عبارت مهندس ساختمان را به کار گرفته ام و بر این باورم که تفاوت هایی در حوزۀ شرح وظایف معمار و مهندسان وجود دارد ولی در مورد اغلب ریسک های کارگاهی و ریسک های عمومی محتمل در صنعت ساختمان، وضعیت مشابه بر همه مهندسان دست اندکار، حاکم است.
مخاطب این کتاب؛ معماران، مهندسان عمران و سایر مهندسانی است که با رشته های متفاوت در صنعت ساختمان مشغول به کار هستند.
در این صنعت، یک مهندس حرفهای ساختمان ممکن است در جایگاه های مکمل و مخالف قرار گیـرد و در مقام، ناظـر، مدیر پـروژه، مجری، کارفرما ایفای نقش نماید.
در دو فصل +۰.۰۸ و +۰.۰۹ تمرکز کلام بر عملیات اجرایی و گزارشات نظارت مهندسان معماری و عمران است.
اغلب؛ آگاهی داشتن از شرح وظایف همدیگر برای این همکاران دیرینه که اسکان نوع بشـر را بر روی سیاره زمین ممکن ساخته اند، فایده دارد زیرا معماری و مهندسی و حرفهای بودن برای ایجاد ساختار های ارزنده؛ جدایی ناپذیر اند.
شگفتانگیز است که شاهد رویدادی باشیم، درست به این دلیل که قرار نبوده روی دهد.
مهندسان ساختمان در معرض مواجه شدن با برخی رویداد های نادر اما با تاثیری عظیم هستند که ممکن است احتمال مشخصی به وقوعِ آن رویداد، اختصاص نداده باشند.
ایدۀ اصلی کتاب این است که مهندسان ساختمان ضمن خود آگاهی حرفه ای، برای شناسایی ریسک های شغل خود کوشش کنند و ریسک های تشخیص داده شده را به روش کار آمد و با اقتدار خویش مدیریت کنند، نه با اتکا بر مشیت الهی، بخت، کارمـا و کائنات! اندک مباحث نظری، به منظور ایجاد شالودۀ محکم برای ساختار خود آگاهی و خود اتکایی بیان شده است.
مطلوب است که در دیدگاه و شیوۀ تقابل با رویداد های حرفهای در ذهن یک مهندس حرفه ای تغییر اساسی ایجاد گردد.
اساسی از این نظر که؛ شیوۀ مواجه شدن با رویداد ها بر مبنای یک نظام از پیش تعریف شده انتخاب گردد.
یعنی مورد پیش آمده، نخست به عنوان یک مسئله انگاشته شود و در مدت یک درنگ عُقلایی، ابعاد متفاوت رویداد از لحاظ کشف و ارزیابی ریسک و آثار آن بررسی شده سپس آگاهانه یک راهکار حرفهای کم ریسک و اخلاقی برای آن رویداد انتخاب شده و بهکار بسته شود تا مهندس ساختمان با اطمینان بیشتری به زندگی حرفه ای در خور شان خویش بپردازد.
در حد مجال، مخاطرات محتمل و مرتبط با شغل مهندسی ساختمان، واقع بینانه، شفاف و ساده مطرح شده، سپس برای مدیریت اغلب ریسک ها راهکار متناسب ارائه شده است.
در برخی موارد؛ فقط ابعاد و آثار قضیه تشریح شده است زیرا چنانچه در فصل +۰.۰۲ خواهید دید، انتخاب کردن بهترین واکنش حرفه ای، به زمان و موقعیت رویداد بستگی دارد، لذا تابلوی احتیاطی نشان داده می شود تا هوشیاری مهندس را برانگیزد.
فرض کلی بر این است که خواننده، به علوم رشتۀ تحصیلی خویش تسلط کافی دارد و به اطلاعات فنی مطرح شده در مباحث مقررات ملی ساختمان، نشریه های فنی و آیین نامه های جاری، آشنایی نسبی و دسترسی کامل دارد.
ما می خواهیم به این نتیجه برسیم که؛ یک مهندس علاوه بر علوم و اطلاعات دانشگاهی و فنی، به یک بینش عمیق تری فراتـر از فرمول ها و استاندارد ها نیاز دارد تا ریسک های محتمل در صنعت ساختمان را بهطور نظام مند شناسایی کرده، واقع گرایانه و بهنگام، مدیریت نموده و به طور کلی، حرفه ای عمل کند.
مطالب پیش رو یک بیان عملگرایانه از رویداد های واقعی است که پس از دانشگاه، در شغل مهندسان ساختمان و معماران در جریان یا محتمل است.
به دور از ما، عده ای از مخزن تخیلات خویش یا کانال تلگرام امثال خویش، روایت های عبرت آمیزی ارائه می کنند و تحت عناوینی چون؛ ’’ آرای محکومیت مهندسان‘‘ یا ’’بازخوانی پرونده‘‘ تولیدات خود را در لفافه ای موجه عرضه می کنند!
در این کتاب خبری از حرف بی اساس نیست. صحبت از اصول است نه وحشت زایی نه سیاه نمایی. هدف؛ روش شناسی و روشنگری ست که با بیانی مدرن و صریـح به سمت آن پیش می رویم.