بازار املاک / طرح مسکن استیجاری به کجا می‌رسد؟

طرح مسکن استیجاری به کجا می‌رسد؟

وعده ساخت مسکن استیجاری به‌عنوان یکی از طرح‌های حمایتی دولت هنوز از مرحله کاغذ فراتر نرفته است.

بازار اجاره مسکن در ایران، طی سال‌های اخیر به یکی از پرچالش‌ترین حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی کشور تبدیل شده است؛
 بازاری که هر سال با آغاز فصل جابه‌جایی، اضطراب و نگرانی را به زندگی میلیون‌ها خانوار اجاره‌نشین تزریق می‌کند.
افزایش پی‌درپی نرخ اجاره، کاهش توان خرید و نبود سیاست‌های پایدار در بخش مسکن، موجب شده بسیاری از خانواده‌ها ناچار به جابه‌جایی به مناطق حاشیه‌ای یا شهرهای کوچک‌تر شوند.
 در این میان، تورم بالا، رکود در فعالیت‌های تولیدی و مهاجرت سرمایه‌ها به سمت بازارهای غیرمولد مانند طلا و ارز، فشار مضاعفی بر بازار اجاره وارد کرده است.
چندی پیش دولت با راه‌اندازی «سامانه بازار اجاره» کوشید گامی برای ساماندهی این وضع بردارد و سقفی ۲۵ درصدی برای افزایش اجاره‌بها در تهران و سایر شهرهای بزرگ تعیین کرد؛ 
با این امید که بتواند از رشد بی‌ضابطه قیمت‌ها جلوگیری کند. با این حال، واقعیت‌های میدانی نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از قراردادهای اجاره، همچنان خارج از این چارچوب بسته می‌شود و بسیاری از مستأجران از حقوق قانونی خود بی‌اطلاعند.
از سوی دیگر، وعده ساخت مسکن استیجاری به‌عنوان یکی از طرح‌های حمایتی دولت هنوز از مرحله کاغذ فراتر نرفته و رکود در صدور مجوزها، هزینه‌های بالای ساخت‌وساز و محدودیت‌های مالی دولت و شهرداری‌ها، روند اجرای این طرح را کند کرده است.
کارشناسان معتقدند تا زمانی که دولت و نهادهای محلی به شکل عملی و گسترده وارد ساخت و عرضه مسکن اجاره‌ای ارزان‌قیمت نشوند، بحران اجاره‌نشینی در کشور نه‌تنها مهار نخواهد شد بلکه با تداوم تورم، در سال‌های آینده به یکی از اصلی‌ترین چالش‌های اجتماعی ایران بدل خواهد شد.

خروج اتباع و بازار اجاره
فرشید ایلاتی، کارشناس حوزه مسکن درباره تأثیر خروج اتباع خارجی از کشور بر بازار اجاره مسکن می‌گوید: انتظار می‌رفت با خروج مهاجران غیرقانونی، وضعیت بازار مسکن به‌ویژه در بخش اجاره بهبود یابد، اما آمارها نشان می‌دهد این اتفاق نیفتاده و تورم اجاره همچنان به شدت بالاست.
از حدود پنج میلیون نفری که عنوان می‌شود به عنوان اتباع در کشور حضور دارند، تنها نزدیک به یک میلیون نفر از ایران خارج شده‌اند و طبیعی است که این میزان خروج نمی‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر بازار مسکن بگذارد.
او درباره علت این امر توضیح می‌دهد: اگر فرض کنیم هر یک میلیون نفر از این اتباع به‌طور متوسط در قالب گروه‌های پنج تا ده‌نفره یک واحد مسکونی را اجاره می‌کردند، 
در مجموع حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار واحد مسکونی خالی شده و این در حالی است که کل بازار اجاره کشور، حدود سه میلیون واحد را شامل می‌شود، بنابراین تأثیر خروج این جمعیت، کمتر از سه درصد خواهد بود.
این کارشناس مسکن با اشاره به سکونت اتباع در واحدهای قدیمی و مناطق حاشیه‌ای ادامه می‌دهد: بیشتر خانه‌هایی که اتباع در آن ساکن بودند، 
واحدهای قدیمی یا در مناطق جنوبی و حاشیه‌ای شهرها مانند ورامین، پاکدشت و مناطق ۱۷ و ۱۹ تهران بوده‌، بنابراین این اتفاق در بازار مسکن مناطق بالای شهر یا حتی مرکز شهر، تأثیر محسوسی نداشته است.
ایلاتی با تأکید بر این که حل مشکل مستأجران از مسیر خروج اتباع ممکن نیست، می‌افزاید: هیچ‌گاه موضوع حضور یا خروج اتباع خارجی در سیاست‌های مسکنی دولت‌ها به‌عنوان راهکار کنترل بازار اجاره مطرح نبوده است. 
مسأله اجاره‌نشینی، ریشه در سیاست‌های کلان مسکن دارد، نه در حضور مهاجران خارجی.

عوامل فشار مضاعف بر مستأجران
ایلاتی با اشاره به وضعیت کنونی بازار مسکن و چشم‌انداز آن در ماه‌های آینده می‌گوید: شرایط فعلی کشور همچنان تورمی است و رکود در بخش کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری باعث شده فشار بر بازار اجاره مسکن ادامه‌دار باشد. 
در یک سال گذشته بخش عمده‌ای از سرمایه‌ها به سمت بازار طلا رفته است.
علت این موضوع، ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی را شامل می‌شود؛ از جمله بی‌اطمینانی اقتصادی در داخل، افزایش قیمت جهانی طلا، گسترش جنگ در روسیه و اوکراین و تنش‌های اقتصادی میان چین و آمریکا.
این شرایط باعث رشد قیمت اونس جهانی طلا و در نتیجه افزایش بهای طلا در داخل کشور شده است.
ادامه این وضعیت باعث شکل‌گیری تورم انتظاری در جامعه می‌شود. مالکان برای حفظ ارزش دارایی خود تمایل به افزایش نرخ اجاره دارند، در حالی که مستأجران با کاهش قدرت خرید و نبود سیاست حمایتی از سوی دولت مواجهند.
ساخت مسکن استیجاری
ایلاتی در توضیح وضعیت فعلی بازار اجاره می‌گوید: در حال حاضر نه بازار خرید و فروش ملک رونق دارد و نه سیاست‌های حمایتی مؤثری از سوی دولت اجرا شده است.
طرح‌هایی مانند ساخت مسکن استیجاری یا افزایش عرضه مسکن هنوز به مرحله عملی نرسیده‌اند.
این کارشناس مسکن در ادامه به «سامانه بازار اجاره» اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: چند سال پیش، قانونی با عنوان سامانه بازار اجاره تصویب کردند که تاحدی سبب ایجاد نظم و شفافیت در بازار اجاره شد.
بر اساس این قانون، اگر موجر بیش از سقف تعیین‌شده مثلا ۲۵ درصد در تهران اجاره را افزایش دهد، مستأجر می‌تواند شکایت کند و مبلغ مازاد را تا پنج سال بعد بازپس گیرد.
این فرآیند، پیچیده یا زمان‌بر نیست و به‌صورت کوتاه‌مدت قابل پیگیری است. حتی اگر مستأجری اکنون افزایش اجاره را پذیرفته باشد، در سال‌های بعد هم حق پیگیری و دریافت مبالغ اضافی را دارد.
 بنابراین، اجرای درست این قانون و آگاهی‌رسانی رسانه‌ها می‌تواند به نظم‌دهی بازار اجاره کمک مهمی کند.

۲۵ درصد، سهم منصفانه
ایلاتی می‌گوید: در شرایط کنونی که تورم عمومی کشور حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد است، تعیین سقف ۲۵ درصدی برای افزایش اجاره، عددی منطقی به نظر می‌رسد و تا حدی میان حقوق مالک و مستأجر تعادل ایجاد می‌کند. 
بسیاری از مالکان، افراد عادی و بازنشسته‌اند که تنها یک یا دو واحد مسکونی دارند و از آن گذران زندگی می‌کنند، بنابراین نیازمند حفظ ارزش دارایی خود هستند.
حدود یک‌سوم مستأجران، در دهک‌های پایین درآمدی قرار دارند.
این گروه در شرایطی هستند که بخش عمده درآمدشان صرف پرداخت اجاره می‌شود و توان تأمین هزینه‌های ضروری مانند خوراک و بهداشت را از دست داده‌اند. این وضعیت به فقر تغذیه‌ای از جمله فقر آهن و پروتئین منجر شده است.
او می‌افزاید: برای حل بحران اجاره، دولت باید به شکل جدی وارد حوزه ساخت مسکن استیجاری شود.
در ۴۰ سال گذشته به‌طور میانگین، سالانه ده هزار واحد ساخته‌ایم، 
در حالی که اگر به‌صورت هدفمند ۴۰۰ هزار واحد یا حتی ۱۵ تا ۲۰ درصد از املاک مازاد اداری شهرداری‌ها به این طرح اختصاص می‌یافت، امروز بخش بزرگی از مشکل اجاره‌نشینی کاهش پیدا می‌کرد.
این کارشناس مسکن با انتقاد از عملکرد دولت در اجرای وعده‌ها می‌گوید: دولت، وعده ساخت ۷۰ هزار واحد مسکن استیجاری را داده بود، 
اما با گذشت بیش از یک سال هنوز اقدام مؤثری انجام نشده است. اگر امروز کلنگ این پروژه‌ها زده شود، حداقل یک سال زمان لازم دارد تا نخستین واحدها آماده بهره‌برداری شوند.
دولت باید زمین و تسهیلات بدهد، شهرداری‌ها باید در صدور مجوز و عوارض ساخت، تخفیف بدهند یا حتی خودشان به‌عنوان سرمایه‌گذار وارد شوند. 
اگر واحدهای استیجاری با اجاره‌ای حدود ۵۰  درصد زیر قیمت بازار ساخته شود، می‌تواند بخش مهمی از مستأجران دهک‌های پایین را پوشش دهد.
او با اشاره به آینده بازار مسکن تأکید می‌کند: اگر سیاست‌های مؤثر برای افزایش عرضه، کنترل تورم عمومی و حمایت از مستأجران اجرا نشود، در تابستان آینده نیز وضعیت مستأجران بهبود نخواهد یافت و احتمالا با رشد مجدد اجاره‌بها مواجه خواهیم بود.

باید از حرف به عمل برسیم
فرشید ایلاتی در پایان با اشاره به تجربه کشورهای همسایه تأکید می‌کند: در کشورهایی مانند پاکستان، به‌رغم جمعیت بالا و شرایط اقتصادی سخت، به‌دلیل ساده بودن مقررات ساخت‌وساز، مردم توانسته‌اند با هزینه کمتر، مسکن تهیه کنند؛ 
در حالی که در ایران، سخت‌گیری‌های اداری، هزینه‌های بالای صدور مجوز و نبود طرح جامع اجرایی، روند ساخت مسکن را بسیار کند کرده است. دولت باید از این تجربه‌ها درس بگیرد و به جای شعار، در عمل وارد میدان شود.

ساز و کار بورس برای فروش مصالح

ساز و کار بورس برای فروش مصالح، موجب افزایش قیمت ها می شودخبرگزاری آریا - رئیس کانون انبوه سازان با اشاره به اینکه بورس، سازوکار مناسبی ندارد، با خطاب قرار دادن وزارت اقتصاد و دارایی در افزایش قیمت فولاد سوال کرد که چرا ریسک تولید مسکن را کاهش نمی دهید؟ ساز و کار کشف قیمت بر چه اساسی است؟

۲۷۸ قطعه زمین تحویل بنیاد مسکن

مدیرکل بنیاد مسکن زنجان: این نهاد ۲۷۸ قطعه زمین از اداره راه و شهرسازی برای احداث یک هزار و ۹۰۴ واحد مسکونی در زمینه اجرای طرح نهضت ملی مسکن تحویل گرفته است. به پروژه در حال ساخت ۳۶۸ واحدی گلشهر زنجان اشاره کرد . پروژه ۳۶۸ واحدی نهضت ملی مسکن گلشهر در حال حاظر پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصدی دارد و مساحت بالغ بر ۵۲ هزار و ۵۴۵ متر مربع، دارای ۴ بلوک ۱۰ طبقه و ۲ بلوک ۹ طبقه می باشد.

اجاره آپارتمان در یافت‌آباد?

اگر قصد اجاره یک واحد مسکونی در یافت‌آباد تهران را دارید یک واحد ۴۴ متری ۱۲ ساله که انباری، پارکینگ و یک اتاق خواب دارد را با رهن ۱۳۰ میلیونی و اجاره ۳ میلیون تومانی برای اجاره آگهی شده است. اگر به دنبال واحد دیگری در یافت‌آباد هستید می‌توانید یک خانه ۵۰ متری که یک اتاق خواب دارد را با پول پیش ۱۰۰ میلیونی و اجاره ۴ میلیون تومانی در یافت‌آباد کرایه کنید.

ممنوعيت خريد و فروش امتياز مسکن

ضرورت و لزوم اطلاع رساني درخصوص ممنوعيت خريد و فروش امتياز مسکن مليخبرگزاری آریا - در دهمین جلسه شورای تامین مسکن استان قم بر ضرورت و لزوم اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به عموم مردم در خصوص ممنوعیت خرید و فروش امتیاز طرح نهضت ملی مسکن تاکید شد.

خانه بخریم یا نخریم؟

در این فضا چطور می‌شود از کاهش قیمت مسکن گفت؟ قیمت دور از دسترس متری صد میلیون تومان حتی اگر به قیمت دور از دسترس متری هشتاد میلیون تومان نیز تبدیل شود، باز هم بالاست و در نتیجه استفاه از صفت ارزانی برای خانه نوعی شوخی است .یک کارشناس بازار مسکن گفت: وقتی سرمایه‌گذار با حبس نقدینگی‌اش مواجه شود، در دوره‌ای طولانی‌تر دست به ساخت مسکن جدید می‌زند و در نهایت حجم سرمایه‌گذاری در این بازار کاهش می‌یابد.

خبر خوب برای مستاجران

درباره وام اجاره مسکن بانک مرکزی اعلام کرد: به‌منظور حمایت از مستأجرین و در راستای اجرای مصوبه مورخ ۳‏‏‏/۳‏‏‏/۱۴۰۱ شورای پول و اعتبار، اعطای تسهیلات کمک‌ودیعه مسکن از محل منابع بانکی موضوع ماده(۴) قانون جهش تولید مسکن تا پایان سال ۱۴۰۲ تداوم می‌یاب

افت قیمت مسکن

میانه تابستان امسال هر دو شهر جدید حومه تهران مانند سایر شهرها با افت محسوس قیمت مسکن همراه شدند و تحت‌تاثیر ریزش و ثبات قیمت در سایر بازارها قرار گرفتند. در حالی که از میانه تابستان تا ابتدای مهر (مقطع زمانی فعلی) میانگین قیمت مسکن در شهر جدید پردیس کاهش محسوس داشته وبه طور متوسط در هر مترمربع حدود ۳ میلیون تومان کاهش تجربه کرده است (از حدود ۲۷ میلیون تومان به حول و حوش ۲۴ میلیون تومان رسیده است)، اما در پرند میانگین قیمت نسبت به میانه تابستان، تقریبا ثابت بوده است.

شهرک سازی و حل بحران مسکن

نماینده مجلس با بیان اینکه واگذاری اراضی به مردم در قالب طرح نهضت ملی مسکن به ساخت مسکن با کیفیت منجر نمی شود بر لزوم ساخت مسکن در قالب شهرک سازی و به روش انبوه سازی و صنعتی سازی تاکید کرد.

شهرداری‌ها مکلف به شناسایی خانه‌های...

عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه در قالب طرح ساماندهی بازار اجاره بها، شهرداری ها مکلف به شناسایی خانه های خالی می شوند در عین پیش بینی کرد تحقق این طرح، آثار مثبتی بر بازار اجاره بها مسکن به جای خواهد گذاشت.

۲ برابر شدن وام اجاره مسکن

تسهیلات ۲۰۰ میلیون تومانی ودیعه مسکن که در قالب طرح اجاره بهای املاک مسکونی توسط مجلس به تصویب رسیده در انتظار تایید شورای نگهبان است و در صورت تایید شورا ابلاغ خواهد شد.

رؤیای خانه‌دار شدن این بار به واسطه...

رشد نجومی قیمت خانه طی سال‌های اخیر امکان خرید در بازار مسکن برای دهک‌های پایین و متوسط را شاید برای تمام عمر تبدیل به آرزویی محال کرده است، به همین جهت بود که از سال 1399 بحث فروش متری زمین از سوی مسئولان وزارت و راه و شهرسازی به منظور کنترل بازار مسکن و تقاضا مطرح شد، همچنین دولت می‌گویید با این طرح افراد می‌توانند با هر متراژی که توان پرداخت دارند مسکن تهیه کنند به طوری که بعد از چند سال امکان مالکیت واحد برای متقاضیان فراهم شود.

اتفاقی عجیب در بازار مسکن

نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک درباره ماجرای فروش دلاری مسکن توضیح داد.

کمبود زمین برای توسعه محدوده تهران

استاندار تهران با اشاره به اینکه به شرط تامین زیرساختها، توسعه افقی شهرها می تواند نسخه اثربخشی برای حل مشکل مسکن باشد در عین حال اجرای این سیاست را در استان تهران به دلیل معضل زمین، محدود ارزیابی کرد.

نمایشگاه بین المللی، عامل محرکی برای...

دبیر و عضو هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در جریان بازدید از بیست و سومین نمایشگاه بین المللی صنعت ساختمان، آنرا عاملی برای ایجاد انگیزه و تحرک در این صنعت برشمرد.

آغاز ثبت‌نام بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در راستای عدالت محوری و شایسته گزینی و به منظور تامین و تکمیل بخشی از نیروی انسانی مورد نیاز، بر اساس ضوابط، مقررات و آیین نامه داخلی خود، از بین متقاضیان مرد و زن واجد شرایط، پس از کسب موفقیت در آزمون کتبی تخصصی، مصاحبه های تخصصی و عمومی و طی مراحل اداری، با انعقاد قرارداد خرید خدمت با مدت معین و بیمه و بازنشستگی تامین اجتماعی به کارگیری می‌کند.

لزوم به صنعتی‌سازی ساختمان توسط...

عضو کمیسیون صنایع مجلس با تاکید بر اینکه موفقیت طرح نهضت ملی مسکن در گرو بکارگیری شیوه های نوین ساخت است گفت: در ساخت مسکن باید از شرکتهای دانش بنیان و صنعتی سازی ساختمان بهره بگیریم.

طرح اجاره ارزان مسکن برای زوج‌های جوان

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران از رایزنی با برخی سازنده های پایتخت با هدف زمینه سازی اجاره برخی واحدها به زوجین در ازای حق توسعه شهر خبر داد و در عین حال تاکید کرد اجرای این سیاست با اخذ مجوز از شورای شهر تهران اجرایی خواهد شد.

رهن مسکن با مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان در...

با ۱۰۰ میلیون در این محلات تهران خانه رهن کنید. در این گزارش اجاره یک واحد ۵۶ تا ۹۵ متری در تمام منطقه‌های تهران را بررسی کرده ایم.

فرآیند تولید مسکن باید صنعتی شود

عضو کمیسیون عمران مجلس بر لزوم تفکیک وزارتخانه راه و شهرسازی تاکید کرد و گفت: مسکن با مشکلات عدیده ای شامل سنتی سازی، معماری بی هویت و ناهمگون، بافتهای ناکارآمد شهری و... مواجه است.

استقبال از انعقاد تفاهم‌نامه تسهیل صدور...

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور(حمزه شکیب) گفت: از پیشنهاد انعقاد تفاهم نامه بین عوامل ذی مدخل در حوزه ساخت وساز، با هدف تسهیل فرآیندها و کاهش زمان صدور پروانه ساخت قویا استقبال می کنیم.

شرط عجیب خرید ملک در تهران

پس از افزایش تورم و رشد بی حد و مرز قیمت ها در بازارها شاهد اتفاقات جالب و البته عجیب و غریب بودیم. همانند سایر بازارها، بازار مسکن نیز از قافله گرانی ها عقب نماند و با رشد سرسام آور قیمت واحد های مسکونی حسابی دل مردم را به درد آورد.