بازار املاک / تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار مسکن

تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار مسکن

در هفته‌های گذشته، زنگ خطرهای مربوط به بحران کم‌آبی بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است. اعلامیه مسعود پزشکیان درباره کاهش بارش‌های پاییزی خبر از آینده‌ای چالش‌برانگیز می‌دهد. وی هشدار داد اگر تا پایان آبان‌ماه بارندگی مطلوبی رخ ندهد، ممکن است جیره‌بندی آب در شهرهای بزرگ اجرایی شود.

امکان تخلیه مناطق پرتراکم

این اظهارات که پیش‌تر تنها از سوی متخصصان محیط زیست مطرح می‌شد، اکنون وارد مرحله سیاست‌گذاری‌های رسمی شده است.
 بدون شک این موضوع به‌شدت می‌تواند ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور را تحت تأثیر قرار دهد.
کارشناسان متخصص اقلیمی نیز هشدار داده‌اند که کشور در حال ورود به یکی از خشک‌ترین دوره‌های تاریخی خود است. 
عوامل متعددی مثل کاهش آب‌های زیرزمینی، کاهش حجم آب سدها و افزایش مصرف بخش‌های خانگی و صنعتی، وارد آوردن فشار بی‌سابقه‌ای به منابع آبی را شدت بخشیده است. 
بدیهی است این مسئله تنها به کمبود بارندگی محدود نیست، بلکه نتیجه دهه‌ها بهره‌برداری‌های ناپایدار و توسعه شهری بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌های طبیعی است.
 اکنون شاهد هستیم که چنین سیاست‌گذاری‌هایی چگونه به سرعت پیامدهای خود را نشان داده‌اند.
این چالش تنها مربوط به عرصه محیط‌زیست نیست و اثرات آن بر دیگر بخش‌های جامعه، حتی در بازار مسکن نیز جلوه‌گر شده است. 
تغییرات الگوی مصرف و امکان‌سنجی سکونت در نقاط مختلف کشور، حرکت‌های جمعیتی گسترده‌ای را ایجاد کرده است. 
در همین راستا، تحلیلگران بازار مسکن تأکید دارند: مقوله «امنیت آب» به عاملی جدی در تعیین ارزش و آینده قیمت مسکن تبدیل شده است.
آینده قیمت‌گذاری مسکن در مواجهه با کم‌آبیی کی از پرسش‌های کلیدی این است که آیا کاهش منابع آبی و احتمال اعمال محدودیت‌های جیره‌بندی، می‌تواند قیمت‌های بخش مسکن را دگرگون کند؟
 پاسخ مثبت کارشناسان مشخص است اما این تغییرات، بسته به منطقه متفاوت خواهد بود.

موج جدید مهاجرت داخلی و تغییر ترجیحات سکونتی
نگرانی‌های عمومی نسبت به بحران آب، ساکنان و سرمایه‌گذاران را به فکر انتقال به مناطقی قابل‌اتکا‌تر از منظر آبی انداخته است. 
مناطق شمالی و غربی کشور که منابع آبی بهتری دارند، مقصد برجسته‌ای برای مهاجرت‌های جدید بوده‌اند. همین امر منجر به افزایش قیمت ملک و زمین در این مناطق شده است.
در سوی دیگر، شهرهای بزرگ که هم با بحران کم‌آبی و هم با فشارهای جمعیتی مواجه‌اند، ممکن است در رشد قیمت‌ها دچار چالش شوند. 
علاوه بر این، بحران آب تأمین بسیاری از مصالح ساختمانی نظیر بتن و فولاد را تحت تأثیر قرار داده که خود هزینه‌های ساخت‌وساز را افزایش داده است. نتیجه مستقیم این وضعیت رشد قیمت مسکن نوساز خواهد بود.
از سوی دیگر، نگرانی‌های مربوط به ریسک‌های محیطی بر میزان سرمایه‌گذاری در مناطق پرخطر نیز تأثیرگذار است. 
با افزایش احتمالات جابه‌جایی اجباری یا قطع خدمات شهری، سرمایه‌گذاران منطقی اینکه در چنین مناطق پرریسکی سرمایه‌گذاری کنند را زیر سوال می‌برند. 
این موضوع حتی پیش از وقوع بحران، قیمت‌ها را متأثر خواهد کرد، زیرا بازار مسکن بسیار زودتر از وقوع رویدادهای واقعی تحت تأثیر «انتظارات» قرار می‌گیرد.


معیار جدید ارزش‌گذاری خانه‌ها
دیگر معیارهای گذشته مانند متراژ یا نزدیک بودن به امکانات شهری، تنها عامل تعیین‌کننده ارزش مسکن نخواهند بود. از این پس، ارزش مسکن در کشور بیش از هر زمان دیگر به «امنیت منابع طبیعی و پایداری محیطی» وابسته خواهد بود.

 

شکل‌گیری عصر جدید جغرافیایی برای بازار مسکن

مناطق مختلف ایران، بسته به وضعیت اقلیمی خود، با تحولات متنوعی در بازار مسکن روبه‌رو خواهند شد. مناطقی که از معضل کم‌آبی شدید رنج می‌برند، ممکن است سکونت‌پذیری خود را از دست بدهند. 
با کاهش جذابیت این مناطق، ریزش تقاضا و توقف روند افزایش قیمت‌ها محتمل است. در عوض، مناطقی با وضعیت آبی مطلوب‌تر همچون شمال کشور، احتمالاً رشد چشمگیری را در قیمت مسکن تجربه خواهند کرد، چرا که مقصد مهاجرت‌های جدید می‌شوند.
این تغییرات به تحولات الگوهای شهرسازی نیز منجر خواهد شد. شهرهای آینده باید به نحوی طراحی شوند که فشار کمتری بر منابع آبی وارد کنند.
این تغییر شامل محدودیت‌هایی در ساخت برج‌ها، توسعه شهرک‌های کم‌مصرف و بهره‌گیری از مدیریت هوشمند منابع است.
نتیجه‌گیری کلی اینکه بحران آب، اکنون نه تنها یک چالش محیط‌زیستی بلکه یک هشدار بزرگ برای آینده مسکن و شهرنشینی به حساب می‌آید. 
باید توجه داشت که بدون برنامه‌ریزی منسجم برای مدیریت بحران، ساختار ارزش‌گذاری املاک در کشور دچار دگرگونی‌های شدیدی خواهد شد.

شهرهای کم‌آب (تهران، اصفهان، کرمان)
بحرانی
بی‌ثباتی قیمتی، ریسک افزایش مهاجرت معکوس

مناطق شمالی و غربی
مناسب
افزایش تقاضا و رشد قیمت

مناطق جنوبی و کویری
آسیب‌پذیر
کاهش جذابیت سکونت طولانی‌مدت

متوسط قیمت دلاری مسکن مشخص شد

با ثبات ارز و طلا، تقاضای سرمایه‌ای به مسکن رفته اما به‌دلیل ضعف قدرت خرید و رشد دوبرابر قیمت نسبت حقوق، رکود بازار ادامه‌دار است.

جهش شدید قیمت مسکن در راه است؟

برخی کارشناسان و فعالان بازار ملک انتظار دارند این فاصله جبران شود. اما بعید است در کوتاه مدت و دست کم تا پنج ماه آینده جهش قابل توجهی در بازار ملک رخ دهد.

انقلاب بزرگ در بازار مسکن ایران

ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی به تقریبا ۲۰ میلیارد دلار منابع مالی نیاز دارد. با توجه به وضعیت کنونی نظام بانکی، تورم بالا، نرخ بهره سنگین و محدودیت درآمدی خانوارها که امکان پرداخت اقساط کلان را ندارند، تأمین این حجم سرمایه تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد.

راهکار دولت برای تحرک بازار مسکن

دولت طرحی با عنوان «مسکن توکنی» را به‌عنوان یک نظام جدید تامین مالی برای تحرک بازار مسکن مطرح کرده است.

وام مسکن ۲ برابر شد

بانک مسکن در اقدامی مهم و حمایتی، سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن را در سال ۱۴۰۴ به‌طور رسمی افزایش داد.

تحرکِ شکننده در بازار مسکن

بازار پس از ماه‌ها سکون، دوباره در حال حرکت صعودی است؛ با این حال، مشکلات سامانه‌های ثبت قرارداد همچنان یکی از موانع اصلی در مسیر رونق معاملات محسوب می‌شود.

دروغی بزرگ به نام کاهش قیمت مسکن

هیچ کاهش قیمتی در بازار مسکن ثبت نشده و تمامی آمار‌هایی که پیش از این برای کاهش قیمت مطرح شده بود، غیرکارشناسی و بدون آمار بود

ترفند جدید دلال‌ها برای جیب خریداران...

نبود آمارهای رسمی از قیمت مسکن در تهران سبب شده تا فضای خریدوفروش به نفع واسطه‌ها باشد.

طرح مسکن استیجاری به کجا می‌رسد؟

وعده ساخت مسکن استیجاری به‌عنوان یکی از طرح‌های حمایتی دولت هنوز از مرحله کاغذ فراتر نرفته است.

شایعه ریزش قیمت مسکن چقدر حقیقت دارد؟

برخی کارشناسان بازار مسکن معتقدند که پس از جنگ ۱۲ روزه، قیمت مسکن با ریزش قابل توجهی مواجه شده و در برخی مناطق، کاهش قیمت‌ها به بیش از ۳۰ درصد رسیده است. این در حالی است که گزارش‌های رسمی از افزایش متوسط قیمت مسکن در سطح پایتخت حکایت دارد.

بازار مسکن در رکود بی‌سابقه

برخی گزارش‌ها از کاهش شدید قیمت‌ها خبر می‌دهند، اما کارشناسان بازار این شایعات را رد می‌کنند و می‌گویند شرایط رکودی فعلی ناشی از کمبود خریدار و افزایش هزینه‌های ساخت است

منتظر جهش دوباره قیمت مسکن در بازار...

برای بازگشت رونق به بازار مسکن، باید قدرت خرید مردم تقویت شود، نظام قیمت‌گذاری منطقه‌ای و شفاف برقرار گردد و نظارت مؤثری بر جریان سرمایه‌ها صورت گیرد.

رکود سنگین بازار مسکن ادامه دارد

در حالی بازار مسکن کشور با کم‌ترین معاملات دو سال اخیر مواجه است که شهرهای جدید اطراف تهران با قیمت مناسب‌تر و انتخاب بیشتر هنوز فعال هستند.

خرید طلا و سکه سودآورتر است یا مسکن؟

بازارهای طلا و ارز به دلیل نقدشوندگی فعلا رونق دارند و مسکن در رکود به سر می‌برد.

بازار اجاره مسکن از کنترل خارج شد

یافته‌های جدید از بازار اجاره تهران حاکی از پدیده‌ای شگفت‌انگیز است، رهن کامل آپارتمان نوساز در شهرری، با وجود امکانات کمتر و کیفیت هوای پایین‌تر، از تهرانپارس پیشی گرفته و معادله منطقی قیمت‌گذاری در پایتخت را برهم زده است.

زلزله قیمتی در مسکن نیمه دوم ۱۴۰۴

بازار مسکن در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ با نوساناتی مواجه است که خریداران و سرمایه‌گذاران را به دو راهی سخت می‌کشاند. کارشناسان توصیه می‌کنند قبل از تصمیم‌گیری، وضعیت قیمت‌ها و روند معاملات را به دقت بررسی کنید.

شناسایی واحدهای مسکن استیجاری آغاز شد

روند شناسایی این واحدهای مسکونی در قالب طرح مسکن استیجاری آغاز شده و مدیران کل بازدیدهای خود را شروع کرده اند.

باید منتظر گران شدن قیمت مسکن باشیم؟

اثر تحریم‌ها روی بازار مسکن چگونه است؟ آیا تحریم‌ها می‌تواند جهشی در قیمت‌ها ایجاد کنند؟

دستور مهم پزشکیان برای مستاجران

پزشکیاندستوری صادر کرد که می‌تواند برای مستاجران نویدبخش باشد؛ دستوری که با افتتاح هزاران واحد مسکونی حمایتی و طرح‌های گسترده شهری و حمل و نقل، فصل تازه‌ای از دسترسی آسان‌تر به مسکن و خدمات شهری را در سراسر کشور آغاز می‌کند.

وام ودیعه مسکن به خط پایان رسید

یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، میزان ناکافی وام نسبت به رشد اجاره‌بها است. در حالی که قیمت رهن و اجاره در بسیاری از شهرها جهش‌های چندبرابری داشته، مبالغ وام ودیعه معمولاً تناسبی با نیاز واقعی مستأجران ندارد و تنها بخش کوچکی از مشکل را حل می‌کند.

پرداخت وام ویژه به متقاضیان مسکن ملی

پرداخت وام به متقاضیان مسکن ملی از ضروری‌ترین پیش‌شرط‌های موفقیت این طرح به شمار می‌رود. در شرایطی که قیمت زمین و مصالح ساختمانی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، بخش بزرگی از جامعه توان مالی کافی برای ورود به پروژه‌های مسکن را ندارد.