بازار املاک / تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار مسکن

تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار مسکن

در هفته‌های گذشته، زنگ خطرهای مربوط به بحران کم‌آبی بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است. اعلامیه مسعود پزشکیان درباره کاهش بارش‌های پاییزی خبر از آینده‌ای چالش‌برانگیز می‌دهد. وی هشدار داد اگر تا پایان آبان‌ماه بارندگی مطلوبی رخ ندهد، ممکن است جیره‌بندی آب در شهرهای بزرگ اجرایی شود.

امکان تخلیه مناطق پرتراکم

این اظهارات که پیش‌تر تنها از سوی متخصصان محیط زیست مطرح می‌شد، اکنون وارد مرحله سیاست‌گذاری‌های رسمی شده است.
 بدون شک این موضوع به‌شدت می‌تواند ابعاد مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور را تحت تأثیر قرار دهد.
کارشناسان متخصص اقلیمی نیز هشدار داده‌اند که کشور در حال ورود به یکی از خشک‌ترین دوره‌های تاریخی خود است. 
عوامل متعددی مثل کاهش آب‌های زیرزمینی، کاهش حجم آب سدها و افزایش مصرف بخش‌های خانگی و صنعتی، وارد آوردن فشار بی‌سابقه‌ای به منابع آبی را شدت بخشیده است. 
بدیهی است این مسئله تنها به کمبود بارندگی محدود نیست، بلکه نتیجه دهه‌ها بهره‌برداری‌های ناپایدار و توسعه شهری بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌های طبیعی است.
 اکنون شاهد هستیم که چنین سیاست‌گذاری‌هایی چگونه به سرعت پیامدهای خود را نشان داده‌اند.
این چالش تنها مربوط به عرصه محیط‌زیست نیست و اثرات آن بر دیگر بخش‌های جامعه، حتی در بازار مسکن نیز جلوه‌گر شده است. 
تغییرات الگوی مصرف و امکان‌سنجی سکونت در نقاط مختلف کشور، حرکت‌های جمعیتی گسترده‌ای را ایجاد کرده است. 
در همین راستا، تحلیلگران بازار مسکن تأکید دارند: مقوله «امنیت آب» به عاملی جدی در تعیین ارزش و آینده قیمت مسکن تبدیل شده است.
آینده قیمت‌گذاری مسکن در مواجهه با کم‌آبیی کی از پرسش‌های کلیدی این است که آیا کاهش منابع آبی و احتمال اعمال محدودیت‌های جیره‌بندی، می‌تواند قیمت‌های بخش مسکن را دگرگون کند؟
 پاسخ مثبت کارشناسان مشخص است اما این تغییرات، بسته به منطقه متفاوت خواهد بود.

موج جدید مهاجرت داخلی و تغییر ترجیحات سکونتی
نگرانی‌های عمومی نسبت به بحران آب، ساکنان و سرمایه‌گذاران را به فکر انتقال به مناطقی قابل‌اتکا‌تر از منظر آبی انداخته است. 
مناطق شمالی و غربی کشور که منابع آبی بهتری دارند، مقصد برجسته‌ای برای مهاجرت‌های جدید بوده‌اند. همین امر منجر به افزایش قیمت ملک و زمین در این مناطق شده است.
در سوی دیگر، شهرهای بزرگ که هم با بحران کم‌آبی و هم با فشارهای جمعیتی مواجه‌اند، ممکن است در رشد قیمت‌ها دچار چالش شوند. 
علاوه بر این، بحران آب تأمین بسیاری از مصالح ساختمانی نظیر بتن و فولاد را تحت تأثیر قرار داده که خود هزینه‌های ساخت‌وساز را افزایش داده است. نتیجه مستقیم این وضعیت رشد قیمت مسکن نوساز خواهد بود.
از سوی دیگر، نگرانی‌های مربوط به ریسک‌های محیطی بر میزان سرمایه‌گذاری در مناطق پرخطر نیز تأثیرگذار است. 
با افزایش احتمالات جابه‌جایی اجباری یا قطع خدمات شهری، سرمایه‌گذاران منطقی اینکه در چنین مناطق پرریسکی سرمایه‌گذاری کنند را زیر سوال می‌برند. 
این موضوع حتی پیش از وقوع بحران، قیمت‌ها را متأثر خواهد کرد، زیرا بازار مسکن بسیار زودتر از وقوع رویدادهای واقعی تحت تأثیر «انتظارات» قرار می‌گیرد.


معیار جدید ارزش‌گذاری خانه‌ها
دیگر معیارهای گذشته مانند متراژ یا نزدیک بودن به امکانات شهری، تنها عامل تعیین‌کننده ارزش مسکن نخواهند بود. از این پس، ارزش مسکن در کشور بیش از هر زمان دیگر به «امنیت منابع طبیعی و پایداری محیطی» وابسته خواهد بود.

 

شکل‌گیری عصر جدید جغرافیایی برای بازار مسکن

مناطق مختلف ایران، بسته به وضعیت اقلیمی خود، با تحولات متنوعی در بازار مسکن روبه‌رو خواهند شد. مناطقی که از معضل کم‌آبی شدید رنج می‌برند، ممکن است سکونت‌پذیری خود را از دست بدهند. 
با کاهش جذابیت این مناطق، ریزش تقاضا و توقف روند افزایش قیمت‌ها محتمل است. در عوض، مناطقی با وضعیت آبی مطلوب‌تر همچون شمال کشور، احتمالاً رشد چشمگیری را در قیمت مسکن تجربه خواهند کرد، چرا که مقصد مهاجرت‌های جدید می‌شوند.
این تغییرات به تحولات الگوهای شهرسازی نیز منجر خواهد شد. شهرهای آینده باید به نحوی طراحی شوند که فشار کمتری بر منابع آبی وارد کنند.
این تغییر شامل محدودیت‌هایی در ساخت برج‌ها، توسعه شهرک‌های کم‌مصرف و بهره‌گیری از مدیریت هوشمند منابع است.
نتیجه‌گیری کلی اینکه بحران آب، اکنون نه تنها یک چالش محیط‌زیستی بلکه یک هشدار بزرگ برای آینده مسکن و شهرنشینی به حساب می‌آید. 
باید توجه داشت که بدون برنامه‌ریزی منسجم برای مدیریت بحران، ساختار ارزش‌گذاری املاک در کشور دچار دگرگونی‌های شدیدی خواهد شد.

شهرهای کم‌آب (تهران، اصفهان، کرمان)
بحرانی
بی‌ثباتی قیمتی، ریسک افزایش مهاجرت معکوس

مناطق شمالی و غربی
مناسب
افزایش تقاضا و رشد قیمت

مناطق جنوبی و کویری
آسیب‌پذیر
کاهش جذابیت سکونت طولانی‌مدت

تورم بازار ملک کاهش یافت

بازار مسکن در مدت فعالیت دولت چهاردهم به ثبات نسبی رسیده است. آمار رسمی از آخرین وضعیت بازار مسکن در دسترس نیست اما داده‌های غیررسمی حاکی از رشد ۲۴ درصدی قیمت مسکن شهر تهران در یک سال منتهی به اسفند ۱۴۰۳ حکایت دارد.

راه‌حل کاهش و کنترل قیمت مسکن است

واگذاری زمین‌های مرغوب و نزدیک به محدوده شهری می‌تواند نقش کلیدی در کاهش قیمت و کنترل بازار مسکن ایفا کند.

بازار سیاه امتیاز نهضت ملی مسکن

بازار خرید و فروش امتیاز پروژه‌های نهضت ملی مسکن پیش از تحویل واحدها، به‌شدت داغ شده و حالا شباهت زیادی به معاملات غیررسمی دوران مسکن مهر پیدا کرده است. امتیازهایی که قرار بود صرف خانه‌دار شدن اقشار فاقد مسکن شود، حالا در قالب وکالت‌نامه و صلح‌نامه، تا ۱۰ برابر قیمت اولیه در بازار غیررسمی معامله می‌شوند؛ آن هم بدون تضمین انتقال قطعی سند

مستاجران در انتظار دو خبر خوش

سامانه‌های ثبت قراردادهای اجاره، گامی بزرگ به‌سوی شفافیت بازار مسکن؛ با راه‌اندازی سامانه‌هایی نظیر «سادانا»، رصد معاملات، کنترل رشد غیرمنطقی اجاره‌بها، و جلوگیری از فرار مالیاتی در دستور کار قرار گرفته است.

وام مسکن ۱۴۰۴ به شرط دریافت

از جمله جزئیات و شرایط دریافت تسهیلات ودیعه مسکن برای مستأجران عادی و افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی، شرایط وام خرید و ساخت مسکن، مبالغ اختصاص‌یافته، مدارک و ضامن‌های مورد نیاز، نحوه ثبت‌نام در سامانه جامع طرح‌های حمایتی مسکن، و بانک‌های عامل پرداخت‌کننده این وام‌ها.

پیش‌بینی مهم یک کارشناس درباره بازار...

یک کارشناس بازار مسکن گفت: امسال نیز با رکود تورمی در بازار مسکن مواجه خواهیم بود و اگر تغییری در سیاست‌های اقتصادی ایجاد نشود، شرایط در اواخر بهار و اوایل تابستان بدتر خواهد شد.

شرط پرداخت وام ودیعه مسکن به مجردها

تسهیلات ودیعه مسکن به متقاضیان و مردان بالای ۴۵ سال و زنان بالای ۳۵ سال تعلق می گیرد.

تزریق وام مسکن؛ سوخت تازه برای تورم

افزایش سقف وام مسکن به ۷۸۰ میلیون تومان که اخیر در دستور کار بانک مسکن قرار گرفته در نگاه اول یک سازوکار حمایتی برای خرید مسکن ارزیابی می‌شود.

شرایط دریافت وام ۴۰۰ میلیونی مسکن

وام ۴۰۰ میلیونی مسکن به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی دولت در حوزه تأمین مسکن، بار دیگر در صدر توجه متقاضیان خرید یا ساخت خانه قرار گرفته است.

شرایط پرداخت وام مستاجران

معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ضمن اعلام تکمیل به روز رسانی سامانه تسهیلات ودیعه مسکن از آغاز ثبت نام وام ودیعه مسکن برای دهک‌های میان درآمدی از امروز (۱۶ اردیبهشت ماه) خبر داد.

قدرت اجاره مستأجران به سمت واحد‌های...

نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران از کاهش قدرت اجاره و خرید مستأجران برای واحد‌های بزرگ متراژ خبر داد و گفت: تمایل خریداران و متقاضیان مسکن به سمت واحد‌های کوچک مقیاس حرکت کرده است.

بانک‌هایی که به مستاجران وام می‌دهند

فرآیند ثبت‌نام وام ودیعه مسکن برای مستاجران از هم‌اکنون آغاز شده و تا پایان سال ۱۴۰۴ ادامه دارد.

فرمول تبدیل رهن به اجاره ۱۴۰۴

یکی از رایج‌ترین سوال‌هایی که هنگام اجاره خانه پیش می‌آید، این است که چطور می‌توان بین رهن و اجاره تبدیل انجام داد؟ یعنی اگر فقط قیمت فروش خانه یا میزان رهن کامل را بدانیم، چطور می‌توانیم اجاره‌ ماهانه را به‌طور منصفانه محاسبه کنیم؟

پیش‌بینی جدید از بازار مسکن

بازار مسکن این روزها با رکود مواجه شده و چشم‌ها به نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا دوخته شده است؛ به گفته کارشناسان، توافق می‌تواند قیمت‌ها را افزایش دهد، زیرا فشار تقاضا ناشی از کاهش ساخت‌وساز طی سال‌های اخیر بر بازار سنگینی می‌کند.

وضعیت بازار مسکن پس از آغاز مذاکرات

رئیس‌جمهور اعلام کرد که دولت می‌خواهد یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت و با آن دو نوبت کالابرگ الکترونیکی را برای ۷ دهک کم‌درآمد شارژ کند.

بازار مسکن در آستانه تغییر

با وجود افت نرخ ارز و انتشار اخبار امیدوارکننده از روند مذاکرات سیاسی، بازار مسکن تهران همچنان در سکوت و انتظار فرو رفته است؛ بازاری که در میان کاهش قدرت خرید و ابهام‌های سیاسی، در مرز بلاتکلیفی به سر می‌برد و فعلاً نشانه‌ای از خروج از رکود در آن دیده نمی‌شود.

وام جدید ودیعه مسکن به بانک‌ها ابلاغ شد

در راستای حمایت از مستاجرین و اجرای ماده (۹) قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها، سقف کلی تسهیلات کمک ودیعه مسکن از محل منابع بانکی موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن به مبلغ ۲،۰۰۰ هزار میلیارد ریال افزایش می‌یابد.

تورم بی‌پایان در بازار مسکن

سال‌های گذشته، دو عامل اصلی برای تقویت قدرت خرید مسکن وجود داشته که یکی از آن‌ها بخش حقوق و دستمزد است. در گذشته، دولت‌ها از طریق افزایش حقوق‌ها تلاش می‌کردند قدرت خرید مردم را تقویت کنند.

شوک دوباره دولت به بازار مسکن

منتقدان می‌گویند، ورود دولت به خرید واحد مسکونی موجب بالا رفتن بیشتر قیمت می‌شود. آنها پیشنهاد می‌دهند دولت این واحدها را تحت برنامه اجاره به شرط تملیک به مردم واگذار کند، به این صورت که واحدها در اختیار خانوار کم‌درآمد قرار گیرد و پرداخت اجاره ماهانه به عنوان پرداخت اقساط وام ساخت واحدها در نظر گرفته شود تا به‌تدریج و بعد از چند سال، مستأجران این واحدها صاحب‌ خانه شوند.

واکنش بازار مسکن به مذاکرات ایران و...

بازار مسکن هنوز واکنش محسوسی به کاهش نرخ ارز که اخیراً تا سطح ۲۲ هزار تومان افت کرده، نشان نداده است. به گفته کارشناسان و فعالان این حوزه، معاملات در وضعیت رکود به سر می‌برد و حجم خرید و فروش‌ بسیار اندک است.

دستورالعمل وام ودیعه مسکن مستأجران

معاون وزیر راه با اشاره به ابلاغ دستورالعمل وام ودیعه مسکن با همکاری بانک مرکزی، گفت: مستأجران برای دریافت این وام باید اجاره‌نامه را در سامانه «تم» بارگذاری کنند.