بازار املاک / اقتصاد مسکن در آستانه فروپاشی

اقتصاد مسکن در آستانه فروپاشی

رکود بی‌سابقه در بخش ساختمان؛ محیط کسب‌وکار در بدترین شرایط 7 سال اخیر

تولید بخش ساختمان تابستان امسال را در نامساعدترین وضعیت
آمارهای منتشر شده از وضعیت تولید در بخش ساختمان طی فصل تابستان امسال حکایت از تجربه «بدترین شرایط» در مقایسه با 7 سال گذشته دارد. شاخص محیط کسب‌وکار در این بخش با ثبت عدد 6.25، وضعیت وخیم‌تری نسبت به سال‌های پیش را نشان می‌دهد.

بخش املاک و مستغلات در صدر نامساعدترین فعالیت‌های اقتصادی
در این میان، بخش املاک و مستغلات با شاخص 6.75، اوضاعی وخیم‌تر از ساختمان را تجربه کرده و در فصل تابستان «نامساعدترین» فضا را برای فعالیت اقتصادی به خود اختصاص داده است.
 بررسی‌ها ریشه این شرایط نامطلوب را در دو عامل کلیدی جستجو می‌کند: «تغییرات غیرقابل پیش‌بینی قیمت مصالح ساختمانی» و «کمبود تقاضای حاضر در بازار».

چرخه رکودساز در بخش مسکن و ساختمان
شکل‌گیری یک چرخه «رکودساز» در سه سطح از صدر تا ذیل بخش مسکن و ساختمان، منجر به تبدیل شدن محیط کسب‌وکار مجموعه‌های «ساختمان» و «املاک و مستغلات» به «نامساعدترین شرایط» در مقایسه با 14 فعالیت اقتصادی دیگر شده است.
 شاخص‌های 6.25 برای بخش ساختمان و 6.75 برای بخش املاک و مستغلات، گواهی بر این وضعیت نامطلوب است.

عوامل اصلی رکود در بخش ساختمان و املاک
در میان عوامل تاثیرگذار منفی بر فعالیت‌های اقتصادی در تابستان 1404، «تغییرات غیرقابل پیش‌بینی مصالح ساختمانی» بیشترین فشار بازدارنده تولید را بر بخش ساختمان وارد کرده است. 
این عامل، شاخص محیط کسب‌وکار بخش ساختمان را به سطح 8.73 رسانده که «بدترین حالت» از سال 99 محسوب می‌شود.

کمبود تقاضا؛ عامل اصلی رکود در املاک
از سوی دیگر، «کمبود تقاضا» به عنوان «عامل اصلی» شرایط نامساعد بخش املاک و مستغلات در تابستان امسال مطرح شده است.
 شاخص محیط کسب‌وکار این بخش در این زمینه به عدد 8.67 رسیده که «بدترین وضعیت» از سال 97 تاکنون است.

تاثیر جنگ و کاهش قدرت خرید بر بازار مسکن
شرایط ناشی از جنگ 12 روزه در تابستان امسال، منجر به افت شدید تقاضا در معاملات مسکن و تشدید رکود در این بازار شد. 
علاوه بر این، کاهش مستمر قدرت خرید در ماه‌های گذشته، «کمبود تقاضا» را تشدید کرده و مجموع این عوامل، صنایع تولید مصالح ساختمانی، ساخت‌وساز و معاملات مسکن را در «تله رکود» گرفتار ساخته است.

افزایش هزینه‌های تولید و کاهش رشد
تولیدکنندگان 5 صنعت کلیدی تولید مصالح ساختمانی شامل گچ، فولاد، سیمان، آجر و لوله و پروفیل، رشد هزینه‌های تولید در نیمه اول امسال را ناشی از «نبود آب و برق، جهش نرخ ارز و رشد دستمزد کارگر ساده با خروج اتباع افغان» اعلام کرده‌اند.
 این هزینه‌ها بین 30 تا 100 درصد افزایش یافته و همزمان، کاهش تولید نسبت به ظرفیت اسمی کارخانه‌ها گزارش شده است.

تله رکود؛ اثر متقابل تورم و کمبود تقاضا
تورم مصالح ساختمانی به تورم تولید مسکن دامن زده است. با این حال، نبود قدرت خرید و کمبود تقاضا، امکان فروش ساختمان را سلب کرده و در نتیجه، کاهش حجم خرید مصالح ساختمانی توسط سازندگان، به افت نبض تولید مصالح ساختمانی منجر شده است. 
این «تله رکود» که اثر متقابل رکود در حلقه‌های مختلف زنجیره را نمایان می‌سازد، در حال حاضر دو عامل اصلی دارد: تورم در تولید مواد اولیه و کمبود تقاضا در بازار مسکن.

خرید و فروش ملک تقریبا متوقف شد

به دلیل نبود مشتری و رکود بازار، سازندگان بعضا از سود خودشان می‌زنند تا واحدها متناسب با توان متقاضیان به فروش برسد.

بانک‌ها جای مردم خانه خریدند

سهم پرداخت تسهیلات مسکن از سوی بانک‌ها در سال جاری به سه درصد رسیده است درحالی که دارایی‌های ملکی بانک‌ها نزدیک به ۵۰ درصد است.

تعرفه معاملات مسکن در بازار مسکن

به فاصله دو ماه از ابلاغ آیین‌نامه اجرایی قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، به نظر می‌رسد مشاوران املاک در حال حذف از فرآیند خرید و فروش مسکن شده و حق‌الزحمه بنگاههای ملکی به جیب دفاتر اسناد رسمی می‌رود؛

بانک‌ها بازار مسکن را به شدت بر هم زدند

انباشت ۳۷ میلیون مترمربع املاک در تملک بانک‌ها تعادل بازار را بر هم زده و اگر مدیریت انتظارات و آرام‌سازی بازارهای موازی انجام نشود، جهش‌های کاذب قیمت تداوم دارد.

وام مسکن ۲ میلیارد تومانی

حدود ۲ سال قبل و در راستای اجرا قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال و حداکثر تا ۴ فرزند افزایش یافت.

سه نشانه جدید از افزایش قیمت مسکن

سرعت افزایش قیمت مصالح‌ساختمانی در بازار ساختمانی تهران در تابستان به‌رغم «افزایش ریسک‌های تورم‌ساز»، کاهش پیدا کرد.

چهار تهدید جدی برای مستاجران

سیاستگذاران به کاهش نسبی تورم اجاره دلخوش هستند؛ اما نتایج یک مطالعه درباره زیرپوست بازار اجاره‌نشین‌ها از «ناتوانی دهک‌های پایین و قدرت شکننده دهک‌های میانی در پرداخت ارقام فعلی اجاره‌خانه» حکایت دارد.

پیش‌بینی حیاتی از قیمت مسکن تا پایان...

متوسط هزینه ساخت هر مترمربع مسکن در تهران به حدود ۳۰ میلیون تومان رسیده و این رقم با توجه به تورم موجود در قیمت مصالح هر ۱۵ روز به‌روزرسانی می‌شود.

مسکن همچنان روی موج گرانی

بازار مسکن ایران در فشار بی‌سابقه؛ کارشناسان هشدار می‌دهند که کمبود عرضه و توقف ارائه زمین به متقاضیان، روند افزایش قیمت‌ها را تشدید کرده و بسیاری از خانوارها را در معرض بحران تأمین مسکن قرار داده است.

بازار مسکونی دبی به دلیل فروش پیش‌فروش

در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۵، بازار املاک مسکونی در دبی روند صعودی خود را حفظ کرد و فروش پیش‌فروش به عنوان محرک اصلی رشد ظاهر شد. جدیدترین تحلیل بازار کاوندیش مکسول بیان می‌کند که تقاضا ناشی از اعتماد سرمایه‌گذاران و گسترش جمعیت بوده است که منجر به افزایش ۱۷.۱ درصدی کل معاملات مسکونی نسبت به سال گذشته به ۵۵۳۰۰ قرارداد شده است.

طرح نجات بخش دولت برای مستاجران

دولت قصد دارد تا پایان سال با اجرای ساخت ۱۰ هزار واحد مسکن استیجاری در کلان شهر‌ها به کمک بازار اجاره آید.

خریداران از بازار مسکن فرار کردند

در حال حاضر نه تنها حباب بازار مسکن تخلیه شده بلکه واحدها بر روی دست سازندگان مانده و فروش نمی‌رود. به طوریکه دیگر ساخت و تولید دوباره مسکن برای همان سازندگان به صرفه نیست.

تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار...

در هفته‌های گذشته، زنگ خطرهای مربوط به بحران کم‌آبی بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است. اعلامیه مسعود پزشکیان درباره کاهش بارش‌های پاییزی خبر از آینده‌ای چالش‌برانگیز می‌دهد. وی هشدار داد اگر تا پایان آبان‌ماه بارندگی مطلوبی رخ ندهد، ممکن است جیره‌بندی آب در شهرهای بزرگ اجرایی شود.

افزایش قیمت مسکن قطعی شد

بازار مسکن ایران همواره در تقابل با تحولات بین‌المللی قرار داشته و ابزارهایی مانند تحریم‌های سازمان ملل یا مکانیسم ماشه اثرات عمیقی بر آن گذاشته‌اند.

بازار مسکن از خواب بیدار شد؟

نوسانات قیمت ارز و طلا در هفته‌های اخیر تاثیری بر قیمت مسکن در مناطق شمالی نداشته و نرخ‌ها ثابت است؛ دلیل آن هم به رکود کاری برمی‌گردد.

موج جدید حاشیه‌نشینی در راه است

با وجود خروج گسترده متقاضیان واقعی، قیمت‌ها در مهرماه باز هم ۳ درصد جهش ماهانه را تجربه کرد؛ پدیده‌ای که شکاف میان «انتظار گران فروختن» و «توان صفر خریدار» را به مرز انفجار رسانده است

گرفتن وام مسکن بدون دردسر

در حالی قیمت هر برگه گواهی حق تقدم تسهیلات در معاملات فرابورس به ۱۳۷ هزار تومان رسیده که زوجین تهرانی برای دریافت وام ۱.۲ میلیارد تومانی باید ۳۵۷ میلیون تومان هزینه کنند.

بازار مسکن در انتظار تصمیم فروشندگان

یک کارشناس بازار مسکن گفته است که مراجعه متقاضیان خرید و فروش مسکن به دفاتر مشاوران املاک اندکی افزایش یافته اما فروشندگان نیز همچنان مردد هستند و اقدامی جدی برای فروش ملک خود نکرده‌اند. او معتقد است که تعداد فایل‌های موثر، مناسب و قابل اعتماد ملکی در مناطق مختلف، اندک است.

هفت استعلام حیاتی قبل از معامله ملک

برای جلوگیری از ضرر و زیان، با چند استعلام ساده پیش از پرداخت وجه بیعانه، در مراحل اولیه معامله ملک، استعلامات ضروری را انجام دهید

تلاقی رکود و تورم

این سکوت بازار، آرامشی پیش از طوفان نیست، بلکه نقطه‌ای است که در آن قیمت‌ها در سطح بالا تثبیت شده‌اند.

تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره...

وقتی قیمت مسکن بالا می‌رود، کارشناسان تلاش می‌کنند طرح تازه‌ای پیش بکشند تا شاید زهر بازار را بگیرند. ایده اجاره به شرط تملیک فقط یکی از این موارد است.