بازار املاک / روایت اکونومیست از تله تنظیم بازار مسکن

روایت اکونومیست از تله تنظیم بازار مسکن

بازار جهانی مسکن برای عبور از تورم با یک تله روبه‌رو است که آسیب‌پذیرترین خریداران مصرفی را تهدید می‌کند. «اکونومیست» با بررسی تصمیمات احتمالی سیاستگذاران پولی در کشورهایی که دچار رشد تند قیمت مسکن شده‌اند، هشدار داد.


دو مسیر مقابل تصمیم‌گیران قرار دارد که انتخاب هر کدام بر سرنوشت قیمت مسکن، دسترسی به مسکن و متقاضیان تاثیر دارد.افزایش قابل توجه قیمت مسکن در عمده کشورهای جهان، سیاستگذاران این حوزه را بر سر دو‌راهی «چگونگی مهار تورم ملک» قرار داده است. یک راه، جلوی چشم همه دولت‌ها قرار دارد که همان «محدودسازی روند پرداخت وام خرید مسکن» است اما راه دیگر که درباره «غفلت از آن» هشدار داده شده است، «تنظیم قیمت با مالیات» است.

کارشناسان راه اول را تله سیاستی و راه دوم را ترفند سیاستی برای تنظیم بازار مسکن عنوان می‌­کنند. بسیاری از بانک‌های مرکزی در کشورهای پیشرفته به ویژه کشورهای «سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه» موسوم به OECD در تلاش برای محدود کردن محدودیت وام‌دهی خود برای مسکن هستند با وجود این «اکونومیست» در یادداشتی استدلال کرده که بسیار بعید است این سیاست سبب ارزان‌تر شدن خانه به میزان مورد انتظار شود. 

قیمت مسکن در جهانِ ثروتمند، با شتاب بسیاری در این ۳۰ سال افزایش پیدا کرده است. بنا بر آخرین اصلاعاتی که در ۲۸ سپتامبر منتشر شده است، قیمت مسکن و مستغلات با افزایشی ۷/ ۱۹درصدی از ابتدای سال تا ماه جولای، رکورد جدیدی زده است. در کشورهای عضو «سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» قیمت مسکن نسبت به درآمد بالاتر از میانگین بلندمدت آن در میان سه‌چهارم از اعضای این سازمان است. سیاستگذاران در همه کشورها برای تنظیم و عرضه‌ مسکن مقرون به صرفه تحت فشار زیادی هستند.

افزایش نرخ بهره، قیمت مسکن را نسبت به درآمد کاهش می‌دهد، چرا که وام‌های رهنی گران‌تر و تقاضای مسکن تعدیل می‌شود اما این افزایش نرخ بهره برای سامان دادن به بازار ملک، سبب به خطر افتادن بهبود اقتصادِ آسیب‌دیده از قرنطینه می‌شود. از منظری امیدوارکننده‌تر، می‌توان با محدودساختن ابزارهای «سیاست‌های احتیاطی کلان» که در اختیار بانک‌های مرکزی و تنظیم‌گران مالی قرار دارد، وام‌های رهنی پرریسک را محدود کرد.

۲۳ سپتامبر بانک مرکزی نیوزیلند برای سومین بار در امسال، سیاست‌های احتیاطی کلان خود را در حوزه مسکن تشدید و اعلام کرد سیاست‌های پیشین کارآیی لازم را برای مقابله با قیمت‌های ناپایدار مسکن نداشته است. قوانین در چند کشور دیگر همچون فرانسه نیز در امسال سختگیرانه‌تر شده است. گرچه این ابزارها برای مهار وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان و همچنین مهار رشد بدهی طراحی شدند اما استفاده از آنها برای کنترل قیمت مسکن، ضعیف بوده است.

استفاده از سیاست‌های احتیاطی کلان، سابقه‌ای طولانی دارد و طیف وسیعی از اهرم‌ها همچون سرمایه و کنترل‌های مستقیم بر نرخ و میزان وام را در برمی‌گیرد. از این دست سیاست‌ها که در بازار مسکن مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توان به محدود کردن میزان وام‌دهی بانک‌ها بر اساس نسبت وام به ارزش (LTV) یا وام به درآمد اشاره کرد. در این میان بازی کردن با شاخص (LTV) رایج‌تر است. در اروپا بیش از ۲۰ کشور از این ابزار استفاده می‌کنند و بهره‌گیری از آن در زمان بحران مالی جهان در سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ افزایش قابل توجهی پیدا کرده بود.

این کنترل‌ها همراه با محدود شدن رشد اعتبار، یکی از عمده دلایلی است که مانع از بدل شدن رکود اقتصادی ناشی از شیوع کووید در سال گذشته به یک بحران مالی تمام‌عیار شده است. از آنجاکه رشد وام گرفتن و رشد قیمت مسکن از یکدیگر تغذیه می‌کنند، سیاستگذار وسوسه می‌شود که با کنترل وام‌ها، در راستای بهبود وضعیت مسکن مقرون به صرفه گام بردارد اما در این میان سه دلیل برای اثبات برخطا بودن این سیاست وجود دارد.

نخست آنکه، تحقیقات نشان می‌دهد تاثیرات این ابزار بر قیمت آنقدر بزرگ نیست که تفاوت فاحشی در مقرون به صرفه شدن ملک ایجاد کند. یکی از نمونه‌های جالب، تحقیقی است که توسط استیون لاوفر از موسسه بروکدیل و نیتزن تزور و سپس دانشگاه نورث وسترن بر روی سیاست‌های وام نسبت به ارزش ltv در سال ۲۰۱۰ انجام شده است. در کشور مورد بررسی بانک مرکزی در مواجهه با تورم شدید قیمت خانه، به وام‌دهندگان اعلام کرد که وام ۶۰درصدی را تنها برای خانه‌هایی که ارزشی بیش از ۲۲۰هزار دلار دارند، اعطا خواهد کرد. اجرای این سیاست این فرصت را فراهم کرد تا پژوهشگران بتوانند رشد قیمت خانه را با سایر بازار مقایسه کنند. در نهایت این سیاست تنها سبب‌ساز کاهشی ۶/ ۰درصدی در قیمت خانه شد.

دوم آنکه، کنترل وام به‌طور معمول با سهمیه‌بندی اعتبارها، مسبب گران‌تر شدن وام مسکن برای وام‌گیرندگان می‌شود. در نتیجه حتی اگر قیمت‌ها کمی پایین بیاید، ممکن است به معنای در دسترس بودن خانه‌های مقرون به صرفه نباشد. به عنوان مثال، مطالعات انجام شده روی کشورهای اروپایی نشان می‌دهد میانگین نرخ وام با سخت‌تر شدن سیاست‌های وام ltv افزایش می‌یابد.

سومین دلیلی که سیاست‌های احتیاطی کلان را برای بهبود قیمت، نامناسب می‌سازد، این است که کنترل‌های وام بر ارزش (ltv) ممکن است خانوارهای محروم را به شکلی نامتناسب تحت تاثیر قرار دهد. مطالعات انجام شده در یک کشور نشان داد که بیشترین تاثیرات منفی بر قیمت مسکن در مناطق کمتر مطلوب در شهرهای گران رخ داده است

چرا که خانواده‌هایی که اعتبار محدودی دارند در آن مناطق خرید می‌کنند. مطالعه نیتزن تزور به این نتیجه رسیده است که وام‌گیرندگان آسیب‌پذیر در مناطق مسکونی به دلیل سیاست‌های ltv ناگزیر هستند به‌طور متوسط ۴ تا ۷ کیلومتر دورتر از محل کار خود، ساکن شوند و روزانه با یک ساعت رفت و آمد اضافی روبه‌رو هستند. اگر هدف نهایی برای اتخاذ چنین سیاست‌هایی رسیدن به یک سیستم مالی مقاوم‌تر باشد می‌‌توان عوارض ایجاد شده را توجیه کرد اما اگر این سیاست‌ها تنها برای کاهش قیمت مسکن برای کمک به خانواده‌های کم‌درآمد باشد، نمی‌تواند اثرات گسترده‌ای داشته باشد.

طی یک دهه گذشته، سیاست‌های احتیاطی کلان، از جمله ابزارهای مسکن، نقش زیادی در کاهش رشد وام در برخی از کشورها ایفا کرده و سیستم مالی را ایمن‌تر کرده است. اما این ابزارها هرگز برای بهبود قیمت مسکن طراحی نشدند و برای این کار نیز مناسب نیستند. 

افرادی که از افزایش چشمگیر قیمت مسکن ناامیدند، بهتر است دولت‌ها را تحت فشار قرار دهند تا نهادهای نظارتی مالی، این مشکل را حل و فصل کنند. راه تنظیم، تقویت و فراگیر کردن مالیات سالانه بر املاک است. این مالیات درحال‌حاضر در کشورهای مختلف جهان با نرخ میانگین حول و حوش یک درصد دریافت می­‌شود و بعضا تا نزدیک ۲ درصد (در برخی ایالت­‌های آمریکا) نیز می­‌رسد. مالیات سالانه بر دارایی ملکی سبب می­‌شود ریسک خریدهای سرمایه‌­ای یا خریدهای دوم و سوم ملک برای افراد افزایش پیدا کند و درصد کمتری از خانوارها نسبت به خرید بیش از یک واحد مسکونی اقدام کنند.

اجاره و کوچ طبقاتی از تهران به حومه

همه اسیر یک سیستم ناکارآمد در بخش مسکن شده‌ایم؛ از سازنده گرفته تا مالک و مستاجر. خروجی این وضعیت به این ختم می‌شود که مردم از بالای شهر به مناطق میانی و جنوب شهر می‌روند. برخی افراد به اطراف کلانشهرها می‌روند. عده‌ای هم کارتن‌خواب می‌شوند. اخیرا نیز پدیده اتوبوس‌خوابی در رسانه‌ها مطرح شده است.دولت برای کمک به اقشار اجاره‌نشین تدوین سیاستی را از چند شب قبل در دستور کار خود قرار داده که کارشناسان معتقدند اگر این برنامه از نوع دستورالعمل و بخشنامه باشد تاثیری نخواهد داشت.

برنامه‌ ی دولت برای بورس و دلار

رئیس جمهور در گفتگوی تلویزیونی خود به مسائل مختلفی اشاره کرد که ۱۰ موضوع مهم اقتصادی و احتمالا اثرگذار برای بازارها را می‌توانید در این گزارش بخوانید.افزایش مبادلات تجاری ایران و روسیه و احتمال حذف دلار از این مبادلات، درخواست مذاکره مستقیم با ایران، افزایش فشار به بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات، وعده پرداخت تسهیلات اجاره بهای مسکن، افزایش گستره مشمولان مالیاتی، وعده کنترل تورم، وعده استقراض نکردن از بانک مرکزی، کنترل قیمت‌ها، بلاتکلیفی در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و وعده اعلام برنامه جدید برای بورس از

دفاع روزنامه دولت از مالیات بر سرمایه

دولت سیزدهم در نخستین لایحه پیشنهادی بودجه خود برای سال آینده ۲۷.۷ هزارمیلیارد تومان به مالیات بر ثروت اختصاص داده. از این مبلغ، مالیات بر واحد‌های مسکونی گرانقیمت ۷۰۷ میلیارد تومان، مالیات بر انواع خودرو‌های سواری و وانت‌های دوکابین گرانقیمت ۵ هزارمیلیارد تومان و درآمد مالیاتی واحد‌های مسکونی خالی از سکنه ۲ هزارمیلیارد تومان پیش‌بینی شده است.

مسکن در ایران و اتحادیه اروپا

قیمت مسکن در فاصله سه ماهه نخست سال ۲۰۱۰ تا سه ماهه سوم سال ۲۰۲۱ در استونی ۱۴۱، مجارستان ۱۱۸، لوکزامبورگ ۱۱۷، و اتریش ۱۰۴ درصد افزایش داشته است، این افزایش قیمت در حالیست که در همین مدت زمانی قیمت مسکن در تهران ۱۵۹۴ درصد رشد را تجربه کرده است.اداره آمار کمیسیون اروپا (یورواستات) در تاره‌ترین گزارش خود درباره روند اجاره بها و قیمت مسکن اعلام کرد، در فاصله سه ماهه نخست سال ۲۰۱۰ تا سه ماهه سوم سال ۲۰۲۱، اجاره بها ۱۶ درصد و قیمت مسکن ۳۹ درصد افزایش یافته است.

عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه...

گفت: باید برای سکونت اقشار مختلف مردم به ویژه اقشار متوسط و ضعیف جامعه چاره اندیشی شود.مجتبی یوسفی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دو سیما درباره وضعیت اجاره بها گفت: در حوزه مسکن از جمله خرید و فروش و رهن و اجاره, قطعا رهن و اجاره متاثر از قیمت ملک است و با افزایش قیمت املاک رهن و اجاره بها افزایش می یابد و نگرانیم که بیش از این افزایش یابد.

دستور العمل مواجهه با گرگ‌های گرسنه در...

با گرگ‌های گرسنه در زمستان مواجهه کنیم.رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست طارم گفت: در فصول سرد به دلیل کمتر شدن غذا، احتمال نزدیک شدن حیوانات وحشی مانند گرگ به روستاها و سایر مناطق مسکونی وجود دارد. سیدسعید موسوی در رابطه با کمک به حیوانات در روزهای سرد و برفی و با بیان اینکه گرگ حیوانی با ویژگی‌های عجیب است که حتی مشابه آن بین سایر درندگان کمتر یافت می‌شود، اظهار کرد: گرگ به طور معمول به محل زندگی انسان‌ها و مناطق شهری نزدیک نمی‌شود، مگر در صورتی که هار شده یا به شدت گرسنه باشد.

مدیرعامل سیمان «هگمتان» :سایه سنگین...

دنیای معدن -سیدسجاد موسوی : بعد از اینکه صنعت سیمان در دهه ۸۰ به اوج رشد کمی‌ و کیفی خود رسید و حتی توانست فراتر از مرزهای داخلی، نیاز کشورهای همسایه را برطرف کند، با سیاستگذاری نادرست به ورطه ضرر و زیان کشیده شد چرا که دولت مصرانه بر قیمت‌گذاری دستوری تاکید داشت و معتقد بود با این کار از افزایش قیمت مسکن جلوگیری می‌کند؛ اتفاقی که هیچ گاه محقق نشد و هر سال شاهد چند برابر شدن قیمت‌ها بودیم. بنابراین هر روز ضعف‌های این شیوه برنامه‌ریزی در صنعت سیمان آشکارتر شد.

آبخیزداری؛ عامل ایمنی شهر‌ها و روستا‌ها...

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها گفت: هر جایی در استان‌های سیل زده که عملیات آبخیزداری اجرا شده، مناطق مسکونی و مزارع کشاورزی در امان بوده است. عامل ایمنی شهر‌ها و روستا‌ها از سیلاب پرویز گرشاسبی در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما با اشاره به اثرات آبخیزداری در سیلاب‌های اخیر کشور گفت: در سیلاب اخیر در جنوب کشور در بعضی از ایستگاه‌ها در ۲۴ ساعت ۲۷۰ میلی متر بارش اتفاق افتاده است البته باید ببینیم که چطور این سیل‌ها را تبدیل به نعمت کنیم.

رنج اجاره نشینی در کلانشهرها بیشتر است

همه چیز دست به دست داده است تا بسیاری از دهک‌های درآمدی حتی اجاره‌نشینی برایشان رویایی دست‌نیافتنی شود. از کاهش ارزش پول ملی گرفته تا کاهش ساخت‌و‌ساز مشکلاتی است که سبب شده سهم هرینه مسکن در سبد خانوار به طرز غیر معقولی افزایش پیدا کند.بازار اجاره که اکنون تحت تاثیر کمبود عرضه و افزایش قیمت مسکن به رقم‌هایی خارج از توان خانوار رسیده است، ترکش کاهش ساخت و ساز در ۸ سال گذشته، عدم تحویل به موقع مسکن مهر و طولانی شدن صف مستاجران را می‌خورد.

افزایش ناگهانی و جهش لجام‌گسیخته...

بازار اجاره مسکن چگونه کنترل می‌شود؟ یک کارشناس مسکن گفت: الزامی شدن اخذ کد رهگیری می‌تواند از روند افزایش ناگهانی و جهش لجام‌گسیخته اجاره‌بها جلوگیری کند.

آتش سوزی واحد مسکونی در لامرد

نشت گاز باعث انفجار و آتش سوزی یک منزل مسکونی در لامرد شد.آتش سوزی واحد مسکونی در لامرد.مرکز فارس، عبدالحسین غفاری مدیر آتش نشانی و خدمات ایمنی

حریق مرگبار در برج مسکونی ۲۰ طبقه در...

بر اثر وقوع آتش‌سوزی صبح امروز (شنبه) در یک ساختمان مسکونی در جنوب شهر بمبئی در هند، دست‌کم هفت تن جان خود را از دست داده و ۱۵ تن دیگر نیز زخمی شدند. گزارش ها حاکیست که این حریق از طبقه هجدهم یک ساختمان مسکونی ۲۰ طبقه آغاز شده است.

افزایش فشار دولت به بانکها تورم را...

از سوی دیگر تورم کالاهای غیرخوراکی نیز 2.7 درصد اعلام شده که اجاره بهای واحدهای مسکونی و پوشاک از مهمترین کالاهای تاثیرگذار بر تورم کالاهای غیرخوراکی بوده اند. اعتماد نوشت: بر اساس تازه ترین گزارش مرکز آمار روند نزولی تورم ماهانه و نقطه ای، در دی ماه سال جاری قطع شده ولی تورم سالانه با یک واحد درصد کاهش نسبت به آذرماه، همچنان بر مدار کاهشی است.

مدیرکل محیط زیست استان اردبیل:خطر حمله...

مدیرکل محیط زیست استان اردبیل گفت: به دلیل وقوع سرما و نایاب شدن غذا، حیات وحش به روستاها و شهرهای مختلف نزدیک شدند. سعید شهند اظهار کرد: از چند شهر و روستای استان گزارش‌های مکرری از حضور حیات وحش و حیوانات وحشی گزارش شده که به محض اطلاع محیط‌بانان در محل مورد نظر حاضر شده و نسبت به حمایت از حیات وحش اقدام کردند.

سال ۱۴۱۰ جشن نوسازی

سال ۱۴۱۰ جشن نوسازی تمام واحدهای مسکونی روستایی کشور گرفته می‌شود همدان رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با بیان اینکه سالانه ۲۰۰ هزار واحد مسکن روستایی در کشور ساخته می‌شود، گفت: همچنین نوسازی سالانه ۲۰۰ هزار واحد مسکونی روستایی در اولویت است تا در سال ۱۴۱۰ جشن نوسازی تمام واحدهای مسکونی روستایی کشور گرفته شود.

رئیس بنیاد مسکن: نوسازی سالانه ۲۰۰ هزار...

سالانه ۲۰۰ هزار واحد مسکونی باید در روستا‌ها نوسازی شود که با اجرای این طرح در سال۱۴۱۰ جشن نوسازی همه واحد‌های مسکونی روستایی کشور گرفته می‌شود.اولویت بنیاد مسکن: نوسازی روستاها «اکبر نیکزاد» در آیین معارفه رییس بنیاد مسکن استان همدان افزود: بنیاد مسکن در راستای تعهد دولت مبنی بر ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، علاوه بر ساخت ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در روستاها، ساخت ۲۰۰ هزار مسکن نیز در شهر‌های زیر ۱۰۰ هزار نفر را تعهد کرده است.

۸ میلیون خانوار مستاجر در کشور

نماینده مردم خمین در مجلس با بیان اینکه بیش از ۸ میلیون خانوار مستاجر در کشور وجود داشته . که اغلب آنها از اقشار کم درآمدجامعه بوده و حدود ۷۰ درصد درآمد خود را صرف پرداخت هزینه های تامین مسکن می‌کنند از ارائه تدوین طرحی برای ساماندهی بازار اجاره بها مسکن خبر داد.

نرخ مالیات خانه‌های لوکس و خودروهای...

سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ از تصویب نرخ مالیات واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای گران قیمت و خودروهای لاکچری در این کمیسیون خبر داد.رحیم زارع سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ در نشست خبری امروز اظهار داشت: خودرو تا سقف یک میلیارد تومان مشمول مالیات خودرو نخواهد شد.

پس از ۹ ماه کشمکش صورت گرفت تفاهم دو...

پس از ماه‌ها کشمکش بر سر نحوه اعمال مالیات بر خانه‌های خالی، سازمان امور مالیاتی اعلام کرد که نسبت به محاسبه مالیات واحدهای مسکونی خالی اقدام کرده و نتایج آن در درگاه الکترونیک این سازمان منتشر شده است. از طرف دیگر طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی، نخستین فهرست قطعی خانه‌های خالی به تعداد یک میلیون و ۱۷۰ هزار واحد به سازمان امور مالیاتی معرفی شد.

طراحی ساختمان خورشیدی خیره کننده در...

تولید یک میلیون کیلووات ساعت برق در سال نکته حائز اهمیت این است که "سان راک" حتی می‌تواند انرژی اضافی تولید شده را به شبکه برق شهری تزریق کند. بنابراین احتمالا تمامی ساختمان‌های اداری و مسکونی در آینده می‌توانند به همین روش به عنوان منابع انرژی عمل کنند.

هشدار به وزارت راه و شهرسازی درباره...

بررسی های هواشناسی و اقلیمی ثابت کرده که منابع آبی ایران به ویژه در اطراف فلات مرکزی حداقل در ۱۵ سال آینده افزایشی نخواهد یافت؛ بنابراین جمعیت جدیدی که به واسطه برنامه جهش ملی مسکن در اطراف فلات مرکزی بارگذاری خواهد شد، برای مصارف خود ناچار می شود به سفره های زیرزمینی فشار بیشتری وارد کند و سرعت فرونشست زمین در این مناطق را افزایش دهد.