بازار املاک / روایت اکونومیست از تله تنظیم بازار مسکن

روایت اکونومیست از تله تنظیم بازار مسکن

روایت اکونومیست از تله تنظیم بازار مسکن

بازار جهانی مسکن برای عبور از تورم با یک تله روبه‌رو است که آسیب‌پذیرترین خریداران مصرفی را تهدید می‌کند. «اکونومیست» با بررسی تصمیمات احتمالی سیاستگذاران پولی در کشورهایی که دچار رشد تند قیمت مسکن شده‌اند، هشدار داد.


دو مسیر مقابل تصمیم‌گیران قرار دارد که انتخاب هر کدام بر سرنوشت قیمت مسکن، دسترسی به مسکن و متقاضیان تاثیر دارد.افزایش قابل توجه قیمت مسکن در عمده کشورهای جهان، سیاستگذاران این حوزه را بر سر دو‌راهی «چگونگی مهار تورم ملک» قرار داده است. یک راه، جلوی چشم همه دولت‌ها قرار دارد که همان «محدودسازی روند پرداخت وام خرید مسکن» است اما راه دیگر که درباره «غفلت از آن» هشدار داده شده است، «تنظیم قیمت با مالیات» است.

کارشناسان راه اول را تله سیاستی و راه دوم را ترفند سیاستی برای تنظیم بازار مسکن عنوان می‌­کنند. بسیاری از بانک‌های مرکزی در کشورهای پیشرفته به ویژه کشورهای «سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه» موسوم به OECD در تلاش برای محدود کردن محدودیت وام‌دهی خود برای مسکن هستند با وجود این «اکونومیست» در یادداشتی استدلال کرده که بسیار بعید است این سیاست سبب ارزان‌تر شدن خانه به میزان مورد انتظار شود. 

قیمت مسکن در جهانِ ثروتمند، با شتاب بسیاری در این ۳۰ سال افزایش پیدا کرده است. بنا بر آخرین اصلاعاتی که در ۲۸ سپتامبر منتشر شده است، قیمت مسکن و مستغلات با افزایشی ۷/ ۱۹درصدی از ابتدای سال تا ماه جولای، رکورد جدیدی زده است. در کشورهای عضو «سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» قیمت مسکن نسبت به درآمد بالاتر از میانگین بلندمدت آن در میان سه‌چهارم از اعضای این سازمان است. سیاستگذاران در همه کشورها برای تنظیم و عرضه‌ مسکن مقرون به صرفه تحت فشار زیادی هستند.

افزایش نرخ بهره، قیمت مسکن را نسبت به درآمد کاهش می‌دهد، چرا که وام‌های رهنی گران‌تر و تقاضای مسکن تعدیل می‌شود اما این افزایش نرخ بهره برای سامان دادن به بازار ملک، سبب به خطر افتادن بهبود اقتصادِ آسیب‌دیده از قرنطینه می‌شود. از منظری امیدوارکننده‌تر، می‌توان با محدودساختن ابزارهای «سیاست‌های احتیاطی کلان» که در اختیار بانک‌های مرکزی و تنظیم‌گران مالی قرار دارد، وام‌های رهنی پرریسک را محدود کرد.

۲۳ سپتامبر بانک مرکزی نیوزیلند برای سومین بار در امسال، سیاست‌های احتیاطی کلان خود را در حوزه مسکن تشدید و اعلام کرد سیاست‌های پیشین کارآیی لازم را برای مقابله با قیمت‌های ناپایدار مسکن نداشته است. قوانین در چند کشور دیگر همچون فرانسه نیز در امسال سختگیرانه‌تر شده است. گرچه این ابزارها برای مهار وام‌دهندگان و وام‌گیرندگان و همچنین مهار رشد بدهی طراحی شدند اما استفاده از آنها برای کنترل قیمت مسکن، ضعیف بوده است.

استفاده از سیاست‌های احتیاطی کلان، سابقه‌ای طولانی دارد و طیف وسیعی از اهرم‌ها همچون سرمایه و کنترل‌های مستقیم بر نرخ و میزان وام را در برمی‌گیرد. از این دست سیاست‌ها که در بازار مسکن مورد استفاده قرار می‌گیرند می‌توان به محدود کردن میزان وام‌دهی بانک‌ها بر اساس نسبت وام به ارزش (LTV) یا وام به درآمد اشاره کرد. در این میان بازی کردن با شاخص (LTV) رایج‌تر است. در اروپا بیش از ۲۰ کشور از این ابزار استفاده می‌کنند و بهره‌گیری از آن در زمان بحران مالی جهان در سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ افزایش قابل توجهی پیدا کرده بود.

این کنترل‌ها همراه با محدود شدن رشد اعتبار، یکی از عمده دلایلی است که مانع از بدل شدن رکود اقتصادی ناشی از شیوع کووید در سال گذشته به یک بحران مالی تمام‌عیار شده است. از آنجاکه رشد وام گرفتن و رشد قیمت مسکن از یکدیگر تغذیه می‌کنند، سیاستگذار وسوسه می‌شود که با کنترل وام‌ها، در راستای بهبود وضعیت مسکن مقرون به صرفه گام بردارد اما در این میان سه دلیل برای اثبات برخطا بودن این سیاست وجود دارد.

نخست آنکه، تحقیقات نشان می‌دهد تاثیرات این ابزار بر قیمت آنقدر بزرگ نیست که تفاوت فاحشی در مقرون به صرفه شدن ملک ایجاد کند. یکی از نمونه‌های جالب، تحقیقی است که توسط استیون لاوفر از موسسه بروکدیل و نیتزن تزور و سپس دانشگاه نورث وسترن بر روی سیاست‌های وام نسبت به ارزش ltv در سال ۲۰۱۰ انجام شده است. در کشور مورد بررسی بانک مرکزی در مواجهه با تورم شدید قیمت خانه، به وام‌دهندگان اعلام کرد که وام ۶۰درصدی را تنها برای خانه‌هایی که ارزشی بیش از ۲۲۰هزار دلار دارند، اعطا خواهد کرد. اجرای این سیاست این فرصت را فراهم کرد تا پژوهشگران بتوانند رشد قیمت خانه را با سایر بازار مقایسه کنند. در نهایت این سیاست تنها سبب‌ساز کاهشی ۶/ ۰درصدی در قیمت خانه شد.

دوم آنکه، کنترل وام به‌طور معمول با سهمیه‌بندی اعتبارها، مسبب گران‌تر شدن وام مسکن برای وام‌گیرندگان می‌شود. در نتیجه حتی اگر قیمت‌ها کمی پایین بیاید، ممکن است به معنای در دسترس بودن خانه‌های مقرون به صرفه نباشد. به عنوان مثال، مطالعات انجام شده روی کشورهای اروپایی نشان می‌دهد میانگین نرخ وام با سخت‌تر شدن سیاست‌های وام ltv افزایش می‌یابد.

سومین دلیلی که سیاست‌های احتیاطی کلان را برای بهبود قیمت، نامناسب می‌سازد، این است که کنترل‌های وام بر ارزش (ltv) ممکن است خانوارهای محروم را به شکلی نامتناسب تحت تاثیر قرار دهد. مطالعات انجام شده در یک کشور نشان داد که بیشترین تاثیرات منفی بر قیمت مسکن در مناطق کمتر مطلوب در شهرهای گران رخ داده است

چرا که خانواده‌هایی که اعتبار محدودی دارند در آن مناطق خرید می‌کنند. مطالعه نیتزن تزور به این نتیجه رسیده است که وام‌گیرندگان آسیب‌پذیر در مناطق مسکونی به دلیل سیاست‌های ltv ناگزیر هستند به‌طور متوسط ۴ تا ۷ کیلومتر دورتر از محل کار خود، ساکن شوند و روزانه با یک ساعت رفت و آمد اضافی روبه‌رو هستند. اگر هدف نهایی برای اتخاذ چنین سیاست‌هایی رسیدن به یک سیستم مالی مقاوم‌تر باشد می‌‌توان عوارض ایجاد شده را توجیه کرد اما اگر این سیاست‌ها تنها برای کاهش قیمت مسکن برای کمک به خانواده‌های کم‌درآمد باشد، نمی‌تواند اثرات گسترده‌ای داشته باشد.

طی یک دهه گذشته، سیاست‌های احتیاطی کلان، از جمله ابزارهای مسکن، نقش زیادی در کاهش رشد وام در برخی از کشورها ایفا کرده و سیستم مالی را ایمن‌تر کرده است. اما این ابزارها هرگز برای بهبود قیمت مسکن طراحی نشدند و برای این کار نیز مناسب نیستند. 

افرادی که از افزایش چشمگیر قیمت مسکن ناامیدند، بهتر است دولت‌ها را تحت فشار قرار دهند تا نهادهای نظارتی مالی، این مشکل را حل و فصل کنند. راه تنظیم، تقویت و فراگیر کردن مالیات سالانه بر املاک است. این مالیات درحال‌حاضر در کشورهای مختلف جهان با نرخ میانگین حول و حوش یک درصد دریافت می­‌شود و بعضا تا نزدیک ۲ درصد (در برخی ایالت­‌های آمریکا) نیز می­‌رسد. مالیات سالانه بر دارایی ملکی سبب می­‌شود ریسک خریدهای سرمایه‌­ای یا خریدهای دوم و سوم ملک برای افراد افزایش پیدا کند و درصد کمتری از خانوارها نسبت به خرید بیش از یک واحد مسکونی اقدام کنند.

  • تمرکز بازار مسکن بر خانه‌های ارزان قیمت

    تمرکز بازار مسکن بر خانه‌های ارزان قیمت

    نتایج بررسی ۲۱۹ محله از بین ۳۷۰ محله شهر تهران نشان می‌دهد قیمت پیشنهادی مسکن فقط در ۱۱.۸ درصد از محله‌ها بالاتر از متوسط و در سایر محلات پایین‌تر از متوسط شهر تهران است. قیمت پیشنهادی مسکن در ۶۴ درصد از محله‌های شهر تهران پایینتر از متری ۳۰ میلیون تومان است.

  •  افزایش شدت بارندگی و آب‌گرفتگی معابر در بندرعباس

    افزایش شدت بارندگی و آب‌گرفتگی معابر...

    در حال برآورد خسارات هستیم هرمزگان مدیرکل مدیریت بحران استانداری هرمزگان با اشاره به امکان شدت گرفتن بارش‌ها و آب‌گرفتگی معابر در بندرعباس تا قبل از ظهر امروز، گفت: در حال برآورد خسارت‌های وارد شده به بخش کشاورزی و مسکونی در استان هستیم.

  • ببینید دیگه سوراخ موش هم نمیشه اجاره کرد!

    ببینید دیگه سوراخ موش هم نمیشه اجاره...

    بررسی تحولات بازار مسکن تهران حاکی از آن است که طی ۱۰ سال اخیر قیمت مسکن حدود ۱۶۰۰ درصد افزایش یافته است. خبرآنلاین با انتشار کارتونی از مهدی عزیزی به این موضوع پرداخت.

  •  قیمت مسکن بعد از توافق وین

    قیمت مسکن بعد از توافق وین

    رئیس اتحادیه مشاوران املاک با بیان اینکه تورم بازار مسکن در ۹ ماه گذشته نزدیک صفر بوده است پیش‌بینی‌های غیر منتظره درباره قیمت مسکن بعد از توافق وین! مصطفی‌قلی خسروی اظهار کرد: این روزها اخبار خوبی از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای شنیده می‌شود که به نوعی موضع عزتمندانه دولت آیت الله رئیسی در تعاملات بین‌المللی را نشان می‌دهد. همین مسأله باعث شده تا انتظارات افزایشی، جای خود را به انتظارات کاهشی در بازارهای طلا، ارز و به خصوص مسکن بدهد.

  • اگر ازدواج نکنید خانه، بی خانه!

    اگر ازدواج نکنید خانه، بی خانه!

    اگر مجردانی که ثبت نام کرده اند تا زمان تحویل واحد ازدواج نکنند، طبیعتاً واحد مسکونی تحویل خانوارهای واجد شرایط می‌شود.محمود محمودزاده در گفتگو با خبر رادیو اظهار کرد: از دوشنبه ۲۰ دی تا کنون تعداد مردان مجرد بالای ۲۳ سالِ ثبت نام کرده در سامانه ثمن (سامانه ثبت نام نهضت ملی مسکن) به حدود ۱۲۰ هزار نفر رسیده است.

  • افزایش مقاومت در برابر زلزله با مصالح سبک

    افزایش مقاومت در برابر زلزله با مصالح...

    تولید مصالح سبک از ماسه بادی، از جمله فناوری‌هایی است که با توجه به کارکردهای بالای ساختمانی و اقتصادی، مورد توجه فعالان این حوزه قرار گرفته است. نایب رئیس هیات‌مدیره شرکت مهندسی نوآوران تکساز صنعت (تایکو) گفت: ماسه بادی در بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک جهان به عنوان یک چالش اساسی در تخریب مزارع کشاورزی، راه‌های ارتباطی و مناطق مسکونی مطرح است.

  • در شرایط جوی مناسب جاده‌ها بازگشایی می‌شوند

    در شرایط جوی مناسب جاده‌ها بازگشایی...

    معاون استاندار لرستان با بیان اینکه خوشبختانه بارندگی اخیر خسارتی به منازل مسکونی و زمین‌های کشاورزی وارد نکرده است، گفت: بارندگی‌ها ادامه دارد و امیدواریم خسارت‌بار نباشد. در صورت شرایط جوی مناسب، تمامی جاده‌ها بازگشایی می‌شوند.احمدرضادالوند در گفت‌وگو با میزان، با اشاره به آخرین وضعیت استان لرستان پس از بارندگی‌های شب گذشته گفت: از عصر روز جمعه بارندگی‌ها آغاز شد و باعث بروز سیلاب آزادراه «خرم زال» و نیز محور قدیم پلدختر- اندیمشک شد.

  • وام 1550 میلیونی برای خانواده‌هایی که فرزند سوم دارند

    وام 1550 میلیونی برای خانواده‌هایی که...

    ماجرا چیست؟ براساس طرح جوانی جمعیت خانواده‌های دارای فرزند سوم مشمول وام‌‌های متعددی می‌شوند؛ از وام ۳۰ میلیون تومانی تا وام ۴۸۰ میلیون تومانی خرید مسکن. اما شرایط دریافت این وام چیست و وام فرزند سوم چه زمان پرداخت می‌شود؟

  •  مسکن را از عوامل تاثیرگذار بر کاهش زاد و ولد

    مسکن را از عوامل تاثیرگذار بر کاهش زاد...

    رئیس بنیاد مسکن، پیری جمعیت از دغدغه‌های مهم است، مسکن را از عوامل تاثیرگذار بر کاهش زاد و ولد دانست و بر لزوم همکاری همه بخش‌ها و همت مسئولات برای رفع مشکل تامین مسکن تاکید کرد.اکبر نیکزاد در جلسه بررسی ساخت ۲۵۰۰ واحد مسکونی طرح اقدام ملی در صدرا، ضمن بیان اینکه بحث مسکن خانواده‌ها را دچار مشکلات عدیده کرده است، گفت: چند سالی است در بحث مسکن ورود جدی شده و مردم تا حدودی از فشار مسکن خارج شده‌اند.

  • آغاز دریافت مالیات از خودروها و خانه‌های لوکس

    آغاز دریافت مالیات از خودروها و...

    رئیس سازمان مالیاتی: از مجموع درآمد شهروندان هم مالیات می‌گیریم افرادی که با اهداف سوداگرانه اقدام به خرید و فروش ساختمان، طلا، ارز یا خودرو می‌کنند، با توجه به افزایش ارزش از زمان خرید، مابه‌التفاوت این بازه زمانی مشمول مالیات می‌شود.سرانجام سازمان امور مالیاتی گرفتن مالیات از خودروها و خانه‌های گران‌قیمت را آغاز کرد. رئیس این سازمان اعلام کرد: مالیات بر مجموع درآمد هر فرد ظرفیت جدید دیگری است که در دست اقدام است.

  • تأمین زمین برای ساخت دو میلیون واحد مسکونی

    تأمین زمین برای ساخت دو میلیون واحد...

    رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: در حال حاضر برای ساخت ۲ میلیون واحد مسکونی زمین تامین شده است. محمدرضا رضایی کوچی با اشاره به آخرین وضعیت اجرای قانون جهش تولید مسکن، گفت: وزارت راه‌ و شهرسازی شرایط تامین زمین مورد نیاز برای ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال را فراهم کرده است.

  • افتتاح ۵۰۰ واحد مسکونی مدد جویان کمیته امداد

    افتتاح ۵۰۰ واحد مسکونی مدد جویان کمیته...

    عملیات ساخت ۳۰۰ واحد مسکونی ویژه مدد جویان کمیته امداد در استان لرستان شروع شد. شیخ پور مدیرکل کمیته امداد امام خمینی (ره) در استان گفت: امروز ۵۰۰ واحد مسکونی مدد جویان زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) استان به بهره برداری رسید.

  • عرضه واحدهای قدیمی بیش از تقاضا واحدهای نوساز است

    عرضه واحدهای قدیمی بیش از تقاضا واحدهای...

    با وجود کسادی معاملات مسکن در اغلب مناطق تهران، واسطه‌های ملکی غرب پایتخت از رونق نسبی در این محدوده خبر می‌دهند. علت آن می‌تواند به ازدیاد عرضه آپارتمان در منطقه ۵ مربوط باشد. اگرچه آپارتمانهای قدیمی و ناقص در بازار مسکن به وفور وجود دارد، عرضه خانه‌های نوساز در بازار کاهش یافته و همین مساله فاصله قیمتی بین واحدهای نوساز و عرضه واحدهای قدیمی را تشدید کرده است.

  • عضو شورای شهر تبریز: مخالف برنامه‌ تلویزیونی شهرداری هستم

    عضو شورای شهر تبریز: مخالف برنامه‌...

    کاربری ساختمان پزشکی بهاران مسکونی است .عضو شورای اسلامی شهر تبریز گفت: من مخالف برنامه تلویزیونی شهرداری هستم چراکه عملاً به یک ویترین کم اثر برای مدیران شهری تبدیل شده بود.روح الله رشیدی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: سعی می‌کنم تمام مسائل مربوط به شهر را نه به عنوان مدافع و یا مخالف شهرداری بلکه به عنوان یک عضو برای همه بازگو کنم.

  • قانون جدید برای فروش املاک ایرانیان در ترکیه

    قانون جدید برای فروش املاک ایرانیان در...

    خبر‌ها حاکی از آن است که بر اساس تصمیم جدید دولت ترکیه، ایرانی‌ها تنها با این شرط می‌توانند املاک خود را به فروش برسانند که آن را ۴۰ درصد زیر قیمت و به اتباع ترکیه بفروشند. قوانین جدید اخذ اقامت در ترکیه کدامند؟ چندسالی می‌شود که برخی از مردم به جهت کسب اقامت و یا سرمایه‌گذاری در ترکیه اقدام به خرید ملک در این کشور می‌کنند، متأسفانه این رویه به دلیل عدم جذابیت سرمایه‌گذاری در داخل کشور سرعت گرفته و سرمایه‌های بسیاری از ایرانیان از کشور خارج می‎‌شود، اما

  •  قیمت سیمان _سیمان گران می‌شود؟

    قیمت سیمان _سیمان گران می‌شود؟

    بازار سیمان در ثبات است اما دبیر انجمن سیمان می‌گوید وزارت صمت و وزارت نیرو بدون اطلاع قبلی و با مکاتبه تصمیم گرفتند برق صنایع سیمانی را سهمیه‌بندی کنند. گاز صنایع سیمانی هم از قبل سهمیه‌بندی شده بود. اما آیا سهمیه‌بندی برق و گاز واحدهای سیمانی قیمت این کالا را دوباره افزایش می‌دهد؟ قیمت هر پاکت سیمان امروز ۲۰ دی ماه ۱۴۰۰زیر ۲۵ هزار تومان بود. به گفته عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنعت سیمان، بازار سیمان تنظیم شده و ثبات و تعادل در بازار به چشم می‌خورد.

  • ماجرای پیامک خانه‌های خالی چیست؟

    ماجرای پیامک خانه‌های خالی چیست؟

    پیامک ارسال شده برای فراخوان مالکان خانه‌های خالی از سرشماره V.MASKAN جعلی نیست .در روزهای اخیر پیامکی با مضمون فراخوان مالکان خانه‌های خالی برای تکمیل اطلاعات خود در سامانه ملی املاک و اسکان ارسال شده است که درست یا جعلی بودن این پیام‌ها در حاله‌ای از ابهام به سر می‌برد!

  • تمدید طرح کاهش ۵۰ درصدی هزینه خرید اوراق بانک مسکن

    تمدید طرح کاهش ۵۰ درصدی هزینه خرید...

    تمدید طرح کاهش ۵۰ درصدی هزینه خرید اوراق بانک مسکن .طرح کاهش ۵۰ درصدی هزینه خرید اوراق مسکن تا پایان بهمن‌ماه سال جاری تمدید شد.یک ماه پیش و در جریان افزایش قیمت اوراق مسکن بود که مسئولان بانک مسکن به مناسبت هشتاد و سومین سالگرد تأسیس بانک، اقدام به کاهش ۵۰ درصدی هزینه خرید اوراق بانک مسکن کردند.

  • چرا قانون مالیات بر خانه‌های خالی اجرا نمی‌شود؟

    چرا قانون مالیات بر خانه‌های خالی اجرا...

    معاون درآمد‌های مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشورگفت: اطلاعات و داده‌های ما از خانه‌های خالی قابل اتکا نیست. محمد مسیحی - معاون درآمد‌های مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور در برنامه تیتر امشب شبکه خبر گفت: به اجرای قانون " مالیات بر خانه‌های خالی" مصمم هستیم، اما اطلاعات ما قابل اتکا نیست.

  • وام 200 میلیون تومانی برای مقاوم سازی مسکن های روستایی

    وام 200 میلیون تومانی برای مقاوم سازی...

    رضا حمیدی، مدیرکل مسکن روستایی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، از تصویب افزایش مبلغ تسهیلات یارانه دار مسکن روستاها تا سقف 200 میلیون تومان خبر داده است.برای دسترسی سریع‌تر به اخبار داغ وام‌های بانکی، اینستاگرام کاماپرس را دنبال کنید. از اینجا وارد شوید.

  •  آخرین وضعیت تامین مسکن در تهران

    آخرین وضعیت تامین مسکن در تهران

    رئیس سازمان نوسازی شهر تهران از امضای تفاهم‌نامه بین شهرداری و وزارت راه برای تامین مسکن خبر داد. نیاز نیست به حاشیه برویم محله خوب فقط مسکن خوب نیست قرار است به زودی تفاهم‌نامه‌ای بین شهرداری تهران و وزارت راه در خصوص تأمین مسکن امضا شود. مسکن در داخل شهر ساخته می‌شود و قرار نیست شهر افقی رشد کند.