بازار املاک / سودهای کلان برای دلال‌ها، فقر برای کارگران

سودهای کلان برای دلال‌ها، فقر برای کارگران

قدرت خرید کارگران هر روز کمتر می‌شود دستمزد توافقی یعنی پذیرش بی‌قید و شرط سازکار بازار وقتی در بلند مدت به روند قیمت‌ها نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم کسی که ارز و طلا و زمین و مسکن خریده سود هنگفتی نصیبش شده، در صورتی که قدرت خرید مزد بگیران روز به روز کاهش پیدا کرده است. به روزهای پایانی سال نزدیک می‌شویم و این روزها خبرهایی که از جلسات شورایعالی کار در رابطه با تعیین حداقل دستمزد بیرون می‌آید برای کارگران اهمیت زیادی دارد.

آن‌ها منتظرند ببینند تا نتیجه‌ی مذاکرات سه جانبه چه می‌شود و آن‌ها بر سر چه رقمی برای حداقل دستمزد به توافق می‌رسند. 
به همین مناسبت گفتگویی در خصوص حداقل دستمزد کارگران با زهرا کریمی (عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران) انجام دادیم که مشروح این گفتگو در ادامه می‌آید: 
با توجه به اینکه بخش زیادی از کارگران زیر خط فقر هستند و حداقل دستمزد فاصله‌ی بسیاری با نرخ سبد معیشت و تورم دارد، سرکوب مزدی و عدم تعیین حداقل دستمزدی معقول چه تبعاتی می‌تواند داشته باشد؟ 

حداقل دستمزد سالهاست با هزینه‌‎های زندگی یک خانوار متوسط کارگری فاصله پیدا کرده و در این سه چهار سال اخیر با توجه به نرخ تورم بالای بعد از تحریم‌ها این فاصله بیشتر هم شده است. فاصله‌ی زیاد بین حداقل دستمزد و نرخ تورم و سبد معیشت سبب شده شمار زیادی از خانوارهای کارگری زیر خط فقر قرار بگیرند. یعنی اشتغال نتوانسته آن‌ها را از خط فقر نجات دهد. 

اگر مزد کافی نباشد سفره‌ی تعداد بسیاری از خانواده‌های ایرانی کوچکتر می‌شود. این موضوع علاوه بر تنگناهای اقتصادی از نظر اجتماعی نیز مشکلاتی به وجود می‌آورد. با افزایش نارضایتیِ بخش بزرگی از جمعیت کشور، سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم آسیب می‌بیند. این هم محدود به کارگران نمی‌شود بلکه به صورت گسترده در بین جوانانی که زندگی آن‌ها تحت فشار قرار گرفته نیز سرایت می‌کند. نارضایتی که از تحت فشار قرار گفتنِ تعداد زیادی از جمعیت به وجود می‌آید می‌تواند مخرب باشد. 

یکی از استدلال‌های همیشگیِ گروه کارفرمایی این است که افزایش دستمزد باعث افزایش نقدینگی و افزایش نرخ تورم می‌شود. با توجه به اینکه در حال حاضر دستمزد کارگران حتی کفاف هزینه‌های اساسی زندگی را هم نمی‌دهد، نقد شما به این استدلال چیست؟ 

اینکه کارفرمایان استدلال کنند افزایش مزد به افزایش تورم منجر می‌شود عجیب است. آن‌ها از هزینه‌های تولید تنها به دستمزد کارگران اعتراض می‌کنند و توان اعتراض به سایر هزینه‌ها را ندارند. 
در صورتیکه سیمان و آجر و میلگرد و… هم گران می‌شود چرا به آن‌ها اعتراض نمی‌کنند؟ 
منطقی وجود ندارد که ما بارِ این وضعیتِ بدِ اقتصادی را به دوش کارگران بیندازیم، آن‌ها در شکل‌گیریِ این وضعیت نقشی نداشته‌اند بلکه سیاستهای کلی کشور کار را به اینجا رسانده است. 
اما چون عرضه‌ی نیروی کار بیش از تقاضا است و از طرفی کارگران از تشکل قوی نیز بهره‌مند نیستند در نتیجه قدرت چانه‌زنی ندارند و نمی‌توانند از منافع خود دفاع کنند. 
از طرفی دولت خود یک کارفرمای بزرگ است که با افزایش حداقل مزد، حقوق کارکنان او هم افزایش پیدا می‌کند در نتیجه در مذاکرات مزدی بیشتر در طرف کارفرماست و خیلی تمایلی به افزایش حداقل حقوق ندارد. 

اکثر مزدبگیران زیر خط فقر هستند و قدرت خرید بسیار کمی دارند، تداوم این وضعیت از آن جهت که کارگران توان خرید تولیدات داخلی را ندارند، چقدر می‌تواند به ضرر تولید باشد؟ 

اقتصاد ما سالهاست گرفتار رکود تورمی شده است. ظرفیتهای تولید و میزان تولید پایین است. بنگاه‌ها نمی‌توانند حتی زمانی که قیمت‌ها بالا می‌رود.
 افزایش ظرفیت تولید داشته باشند و با تنگناهای زیادی به دلیل تحریم و محدودیت واردات و کمبود ارز مواجه هستند. 
در نتیجه نمی‌توان با قاطعیت گفت که با افزایش تقاضا اقتصاد ما از رکود خارج می‌شود. 
مشکلات، بیشتر در طرف عرضه است بنابراین هر چه تقاضا بالا برود تولید نمی‌تواند افزایش پیدا کند. 
به طور مثال در مورد تولید گوشت و مرغ درست است که تقاضا کاهش پیدا کرده اما بخشی از این موضوع به کمبود خوراک دام و طیور و مشکلات ارز برمی‌گردد.
همه‌ی اینها مثل زنجیره‌ای از تنگناها، تولید را محدود کرده است از طرفی قیمت‌ها بالا می‌رود و مردم نمی‌توانند خرید کنند.
 اما در مورد برخی از تولیدات مثل پوشاک، قدرت خرید مردم در تولید نقش دارد؛ یعنی وقتی قدرت خرید مردم فوق‌العاده پایین می‌آید نمی‌توانند بسیاری از نیازهای خود را تأمین کنند و این به رکود تورمی دامن می‌زند. 
همانطور که گفتم کاهش قدرت خرید مردم هم آثار اقتصادی و هم اجتماعی دارد. 

برخی از فعالان کارگری معتقدند ارزان‌سازیِ نیروی کار سبب شده نیروی متخصص تمایلی به کار تولیدی نداشته باشد و به مهاجرت و یا کارهای دلالی روی بیاورد، تبعات ادامه‌ی روند ارزان سازیِ نیروی کار چیست؟ 

اقتصاد ایران ساختار بیماری دارد. اینکه کسی با داشتن یک آپارتمان بعد از دوسال سود میلیاردی می‌برد نشانی از این اقتصاد بیمار است. 
هیچ کس با هیچ تخصص ممتازی بعد از دو سال میلیاردها تومان درآمد به دست نمی‌آورد. 
این اقتصاد بیمار سبب می‌شود افراد از کارهای تولیدی فاصله بگیرند و به سمت کارهایی بروند که درآمد بادآورده دارد؛ مثل همین خرید و فروش زمین و مسکن و طلا و ارز و موبایل و سهام. 
البته همین کارها هم در این اقتصادِ پُر فرازونشیب ریسکهایی دارد. 
واقعیت این است که وقتی در بلند مدت به روند قیمت‌ها نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم یک نفر با خرید ارز و طلا و زمین و مسکن سود هنگفتی نصیبش شده.
در صورتی که قدرت خرید مزد بگیران روز به روز کاهش پیدا کرده است.

 به همین دلیل خیلی‌ها سعی می‌کنند بروند به سمت معاملات این چنینی و از کارهایی که حقوق محدودی دارد، اجتناب کنند. 
از طرفی نیروی متخصص می‌تواند در کشورهای دیگر هم دنبال کار باشد. 
در شرایطی که چشم‌انداز آینده در ایران مبهم است نیروهای متخصص ترجیح می‌دهند کشور را ترک کنند.
 البته این صرفا به مزد برنمی‌گردد برخی مهاجرت می‌کنند چون نگران آینده خود و فرزندانشان هستند. 

عده‌ای به دنبال پیاده کردن مزد منطقه‌ای و دستمزد توافقی هستند، نقد شما به چنین سیاستهایی چیست؟ 

من صد درصد با دستمزد توافقی مخالفم. 
دستمزد توافقی یعنی پذیرش بی‌قید و شرط سازو کار بازار، یعنی پذیرش سازوکارِ عرضه و تقاضا.
که در این صورت هر چه به سمت مناطق عقب افتاده و فقیر برویم می‌بینیم که فرصتهای شغلی محدودتر می‌شود و در نتیجه دستمزد نیروی کار پایین‌تر می‌آید. 
البته این قضیه الان هم اتفاق می‌افتاد؛ نیروهای تحصیل‌کرده‌ا‌‎ی وجود دارند که با مزدهایی بسیار پایین‌تر از حداقل مزد قانونی به کار گرفته می‌شوند و هیچ نظارتی هم بر آن‌ها نیست. 

هیمن الان شاغلین بسیاری داریم که زیر خط فقر هستند و از شرایط کار و زندگی ناراحتند. 

کلا بازار کار را نمی‌توان به دست نیروهای عرضه و تقاضا سپرد؛ چون بخش بزرگی از جمعیت زیر خط فقر قرار می‌گیرند و قانون کار که سابقه‌ی بیش از یک قرن در دنیا و در ایران هم نزدیک به یک قرن دارد، به کنار گذاشته می‌شود. 
قانون کار به این دلیل وضع شده که کارگران که گروه ضعیف‌تری هستند و توان چانه‌زنیِ پایین‌تری دارند، مورد حمایت دولت و قانون قرار بگیرند. هیچ جای دنیا هم سازوکار عرضه و تقاضای محض در بازار کار را نمی‌پذیرد. 

در رابطه با مزد منطقه‌ای هم باید بگویم برای تعیین مزد منطقه‌ای ما در حال حاضر شرایط لازم را نداریم.
 برای این کار باید در استانها و مناطق مختلف نهادهای کارگری وکارفرمایی قدرتمند وجود داشته باشند و مذاکرات دسته جمعی صورت بگیرد و دولت هم نظارت کند. 
ما در حال حاضر برای تعیین مزد سراسری مشکل داریم چه برسد به مزد منطقه‌ای! 

گاهی اوقات پیش آمده حتی نظر طرف کارگری در مذاکرات مزدی جلب نشده و توافق حاصل نشده است، پس چگونه قرار است مزد منطقه‌ای تعیین شود؟

 بنابراین من فکر می‌کنم فعلا توان تعیین مزدهای منطقه‌ای را نداریم.

 اما به هرحال از آنجا که اقتصاد کشور پویایی کامل را ندارد و شرایط مناسبی ایجاد نمی‌کند نهایتا میلیون‌ها نفر خارج از پوشش قانون کار و حتی با مزدهای کمتر از حداقل قانونی کار می‌کنند. 
برای اینکه قوانین به درستی اجرا شود و شرایط اقتصادی خانواده‌ها بهبود پیدا کند باید تنگناهای تولید رفع شود و ریسک سرمایه‌گذاری کاهش یابد.
 از سوی دیگر باید شرایطی برای تقویت تشکل‌های کارگری و کارفرمایی ایجاد شود. مجموعه‌ی این‌ها باعث بهبود وضعیتِ کارگران و کارفرمایان خواهد شد.

لینک خبر:

https://qwp.ir/mD-a 

چشم انداز منفی واردات فولاد

تحلیلگران بازار چین معتقدند واردات فولاد به این کشور در کوتاه مدت روند نزولی خواهد داشت. در اکتبر نیز آمار ضعیفی ثبت شده چراکه بازار مسکن در رکود به سر می برد و تقاضای فولاد کم بود. واردات محصولات نیمه نهایی فولادی در اکتبر ۵۴۵ هزار تن ثبت شد که ۱۹.۳ درصد نسبت به ماه قبل و ۶۰ درصد در مقایسه با اکتبر سال گذشته افت داشت.

نوسانات بازار مسکن با دلار

در حالی که بازار ارز کشور در چند وقت اخیر با رشد قیمتی روبرو بوده است که بازار مسکن به ویژه مصالح ساختمانی از این بازار تاثیر ۱۰۰ درصدی گرفته است. ارزیابی‌های صورت گرفته در ماه گذشته در بازار مسکن حاکی از آن است . که بازار مسکن همزمان با افزایش قیمت دلار شاهد نوسانات جدیدی در حوزه قیمت گذاری شده . همین امر خود در کاهش حجم تقاضا و همچنین وارد شدن این بازار به جریان رکود تورمی اثر بسیار زیادی خواهد گذاشت.

نه کارگران مشغول کارند، نه مسکن در حال...

دولت سیزدهم ماموریت ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال برای چهار سال متوالی را در دستور کار قرار داده است؛ اما کارنامه یک‌ساله اجرای این برنامه، عملکرد مطلوب و موفقی را نشان نمی‌دهد. برای آنکه وزیر جدید راه و شهرسازی (وزیر مسکن) بتواند بر مشکلات موجود در این بخش غلبه کند، یک پازل پیش‌روی خود دارد که برای حل آن باید چهار حرکت اصلی انجام دهد.

کوچ اجاره‌نشینان به مناطق حاشیه‌ای شهر

​یک کارشناس مسکن درباره وضعیت کنونی بازار اجاره می‌گوید: با توجه به این‌که قیمت مسکن افزایش پیدا کرده، گروهی که قبلا قصد خرید مسکن را داشتند، به سمت بازار اجاره رفته و به همین دلیل در فصل غیراجاره شاهد رشد اجاره‌بها هستیم. نرخ اجاره‌بها متاثر از تورم موجود در بازار مسکن روند رو به رشدی داشته است. آمارهای رسمی چنین شرایطی را تایید می‌کند؛ به طوری که آخرین گزارش بانک مرکزی که مربوط به مهرماه امسال است، نشان می‌دهد که در شهر تهران اجاره‌بها رشد ۴۰.۹ درصدی داشته است.

پردیس و تهرانپارس محبوب‌ترین در تهران

برای خرید خانه خصوصا در کلانشهرها، نکات بسیاری وجود دارد که باید به آن توجه کنید. برای مثال از موارد اولیه که باید درنظر داشت، تعیین محدوده جغرافیایی خانه است، چرا که هر منطقه‌ای از شهر تهران مزایا و معایب خاص خود را دارد و شما باید براساس نیاز و شرایطی که دارید منطقه مورد نظر را انتخاب کنید.

پرداخت وام مسکن روستایی

رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی درباره تسهیلات مسکن روستایی آخرین اخبار را اعلام کرد. در خصوص وضعیت مقاوم‌سازی واحد‌های مسکونی روستایی، پیشرفت واحد‌های مقاوم‌سازی شده وضعیت بازسازی و نوسازی مناطق زلزله زده و سیل‌زده توضیحاتی را ارایه کرد. رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه هم‌اکنون در کشور ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکونی روستایی وجود دارد

خطر گرانی مصالح

افزایش عجیب قیمت یونولیت، زمزمه گرانی سیمان، سه برابر شدن قیمت میلگرد در حالی که رکود کم سابقه ای در ساخت و ساز مسکن حاکم شده ،هزینه های ساخت مسکن هرروز بیشتر می شود! به گزارش دنیای معدن، دو روز پیش رئیس اتحادیه مصالح ساختمانی از نصف شدن فروش مصالح ساختمانی در ماه‌های اخیر خبر داده و گفته بود که بازار ساخت‌وساز قفل شده است. اما نکته عجیب این است که همزمان با این رکود،برخی خبرها از افزایش عجیب ساخت و ساز حکایت دارد.

بازار آجر یزد

بازار آجر یزد در دست اتباع بیگانه کیفیت پایین تولید آجر باعث کاهش تقاضا و عرضه در بازار است افزایش افسار گسیخته قیمت مسکن و نبود شرایط خرید آن از چالش‌های اساسی برای بسیاری از خانواده‌ها و جوانان است که علت بخشی از این گرانی هم افزایش بی‌رویه و خارج از چارچوب قیمت مصالح ساختمانی است.

آیا در زعفرانیه، زعفران کشت می‌شد؟

چند روایت متفاوت درباره نامگذاری محله اعیانی تهران محله زعفرانیه را با آپارتمان‌های اعیانی و خانه‌های گرانقیمت می‌شناسیم؛ محله‌ای که چند دهه پیش، پر بود از مزارع گندم و سر و شکل روستایی داشت. درباره وجه تسمیه محله زعفرانیه هم روایت‌های مختلفی وجود دارد؛ از کشت گل زعفران تا املاکی که به نام زعفران‌باجی بود. این روایت‌ها را در ادامه بخوانید.

ضامن کارمند برای دریافت تسهیلات حذف شد

خرم‌آباد- مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی لرستان تاکید کرد: ضامن کارمند برای دریافت تسهیلات مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی روستایی حذف و ضمانت «سفته زنجیری» جایگزین آن شد. مقاوم سازی واحدهای مسکونی در شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت در لرستان، اظهار داشت: حدود چهار هزار و ۸۰۰ واحد در این شهرها مقاوم سازی شده است.

اعطای تسهیلات ارزان قیمت مشاغل خانگی

امکان بهره مندی دارندگان گواهینامه جهاددانشگاهی از تسهیلات مشاغل خانگی دارندگان گواهینامه جهاد دانشگاهی می توانند از تسهیلات مشاغل خانگی بهره مند شوند. پذیرش مدارک و گواهینامه‌های جهاددانشگاهی به عنوان یکی از مصوبات در آخرین نشست ستاد ساماندهی حمایت از مشاغل خانگی در روزهای اخیر به تصویب نهایی رسید.

خانه دار شدن

این صندوق شما را خانه دار می کند! ساده ترین مسیر برای خانه دار شدن! با توجه به شرایط تورمی کشور سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه‌گذاری زمین و مسکن، بهترین روش برای حفظ سرمایه و ایجاد قدرت خرید برای متقاضیان خرید مسکن خواهد بود با نگاهی به اوضاع بازار مسکن و میزان قدرت خرید مردم، متاسفانه نیم قرن زمان لازم است تا با این درآمد‌ها و پس انداز‌های موجود، فردی قادر به خرید خانه باشد.

درآمد عملیاتی شش ماهه فولاد

اکسین خوزستان نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۶ درصد افزایش یافت احمد صادقیان مدیر عامل شرکت فولاد اکسین خوزستان درخصوص درآمد عملیاتی کارخانه در شش ماهه اول سال جاری گفت: بر اساس بودجه پیش بینی شده شرکت و شرایط بازار نسبت به خرید مواد اولیه مورد نیاز و همچنین فروش محصولات فولادی برنامه ریزی های لازم صورت گرفت که علی رغم کاهش جهانی قیمت محصولات فولادی، قطعی برق کارخانه در تابستان و کاهش ساعت تولید

اوراق ارزی، مسکن موقتی است؟

پیش‌بینی تازه از آینده قیمت دلار امکان کنترل نرخ ارز با تورم ۴۰ درصدی وجود دارد؟ ​از نگاه کارشناسان، ابزار جدید بانک مرکزی برای مهار بازار ارز و انتشار اوراق ارزی، تنها جنبه مسکنی برای بازار ارز دارد و به طور موقت می‌تواند جلوی رشد قیمت دلار را بگیرد این برای دومین بار در کمتر از ۱۰ روز است که بانک مرکزی با رونمایی از ابزار و سیاست جدیدی، در جهت مهار و کنترل نرخ قیمتی در بازارها برمی‌آید.

طرح نهضت ملی مسکن البرز

استان مهاجر پذیر البرز با گستره ای حدود پنج هزارو ۸۰۰ کیلومتر مربع سالانه بین ۱۰۰ هزار تا ۲۰۰ هزار نفر به جمعیت آن افزوده می شود که به همین دلیل در کنار توسعه زیر ساخت ها ، تامین سرپناه یکی از مهمترین دغدغه های مردم و مسوولان در این استان است. عدم تناسب رشد جمعیت و واحد های مسکونی در پرتراکم ترین استان کشور یعنی البرز سبب شده تا طرح مسکن مهر دولت های نهم و دهم و اقدام ملی دولت های یازدهم و دوازدهم نتواند پاسخگوی جمعیت متقاضی مسکن در البرز باشد، طرح هایی که تکمیل بخشی از بناها و زیر ساخت های

کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال احمر

زنجان-نماینده دبیر کل جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران گفت: به دنبال ارتقای کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال هستیم تا آموزش‌ها را توسعه داده و مهارت آموزی مردم محقق شود. حسن فراهانی شامگاه دوشنبه در حاشیه اجرای مانور زلزله تخلیه و اسکان اضطراری در مجتمع مسکونی رضوان به مناسبت سالروز زلزله کرمانشاه با محوریت خانه هلال طی سال جاری به دنبال ارتقای کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال هستیم تا آموزش‌ها افزایش یابد.

قیمت آپارتمان در محله اکباتان تهران

قیمت های متنوع خانه ها در محله اکباتان چقدر است؟ می گفتند روزانه ۶ تا ۷ هزار تماس برای تغییر نام اکباتان به کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران شده اما مردم این شهرک هم به نام شهرک خود علاقمند هستند و هم به مکان زندگی شان . عمر سکونت در این شهرک بالاست و معمولا کم تر ساکنان این شهرک به نقاط دیگر تهران کوچ می کنند .یکی از دلایل آن امکانات این شهرک است و معمولا ساکنان آن برای رفع نیازهای روزمره ، تفریحی، آموزشی و درمانی و... نیازی به خروج از شهرک ندارند ، آپارتمان های آن مقاوم هستند و فضای سب

رکود بیش از 900 واحد مسکن مهر

مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی: بیش از 900 واحد مسکن مهر در آذربایجان‌غربی راکد مانده است ۶۰۰ واحد مسکن مهر آذربایجان‌غربی به دلیل مشکل حقوقی و ۳۷۸ واحد نیز به دلیل عدم تمایل شرکت مجری به اتمام طرح، راکد مانده است.

بازار سیاه خرید مسکن

تاریخ در حال تکرار شدن است و نهضت ملی مسکن که قرار بود جایگزین بهینه‌ای برای طرح مسکن مهر باشد، در همین ابتدای مسیر با چالش‌های متعددی روبه‌رو شده است.کمبود زمین و پول، کار را به‌جایی رسانده که مدتی است متقاضیان اولیه نهضت ملی مسکن دنبال فرصتی برای خروج از این طرح هستند و چه بهتر که بتوانند در مسیر فرار از این مخمصه سودی هم ببرند.

آواربرداری واحدهای مسکونی سیل‌زده

تعدادی از واحدهای مسکونی سیل‌زده روستای بارده چهارمحال و بختیاری آواربرداری شد اگر چه هنوز تسهیلات مصوب در هیات دولت برای جبران خسارت سیل روستای بارده ابلاغ نشده است. اما با همکاری مردم تعداد ۷۵ واحد مسکونی تاکنون آواربرداری شده است. با توجه به اینکه اعتبارات جبران خسارت سیل در هیات دولت به تازگی مصوب شده است . هنوز اختصاص پیدا نکرده، از همین رو امکان ساخت و ساز واحدهای مسکونی آسیب‌دیده از سیلاب تابستان امسال، فراهم نشد.

قیمت پایین چاهی تاریک برای خریداران

خرید ملک در حالت پیش‌فروش نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر در پیش‌فروش املاک، مخصوصا ملک‌هایی که چند شریک دارند، باید اسناد مربوط به آن مثل قرارداد مشارکت بررسی شود. قیمت ملک‌های پیش‌فروش غالبا زیر قیمت بازار است و خریدار باید از تله‌هایی که قیمت کم می‌تواند ایجاد کند، خود را تا حد ممکن دور کند. فرض کنید فردی تمام سرمایه و پس‌انداز خود را برای خرید خانه کنار گذاشته است. خانه‌ای که محل سکونت اوست یا به چشم یک سرمایه به آن نگاه می‌کند.