بازار املاک / تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

وقتی قیمت مسکن بالا می‌رود، کارشناسان تلاش می‌کنند طرح تازه‌ای پیش بکشند تا شاید زهر بازار را بگیرند. ایده اجاره به شرط تملیک فقط یکی از این موارد است.

اجاره به شرط تملیک
پیش از این کشورهای مختلفی «اجاره به شرط تملیک» را امتحان کرده‌اند و بعضی‌هایشان جواب گرفته‌اند. 

این روش از نظر فنی مدلی است میان اجاره و خرید و برای اجرا به کمک نظام بانکی نیاز دارد. برای شک و تردید در اجرایی بودن طرح همین مسئله کافی به نظر می‌رسد اما ساختار خود بازار مسکن هم در ایران کاملا متفاوت از اروپاست.

 پس چرا هنوز گروهی از کارشناسان معتقدند می‌توان به کمک طرح اجاره به شرط تملیک گره کور بازار مسکن و قیمت آپارتمان را باز کرد؟ 

اجاره به شرط تملیک روشی است که در آن مستأجر ابتدا ملک را اجاره می‌کند اما با پرداخت تدریجی اجاره‌بها و انجام تعهدات مشخص، در پایان دوره قرارداد مالک آن خانه می‌شود.

این روش در واقع نوعی ترکیب میان اجاره و خرید اقساطی است.

 یعنی شخص هم از ملک استفاده می‌کند (مثل مستأجر معمولی) و هم به تدریج اقساط مالکیت را می‌پردازد (مثل خریدار اقساطی). 

در پایان قرارداد هم اگر تمام اقساط پرداخت شده باشد، مالکیت رسمی ملک به نام مستأجر منتقل می‌شود.

مکانیزم اجاره به شرط تملیک معمولاً در قالب یک قرارداد بین سه‌ طرف جلو می‌رود؛ اول مالک یا شرکت سازنده که ملک را عرضه می‌کند. دوم مستأجر یا متقاضی خرید خانه و سوم نهاد حمایتی یا بانک که وظیفه تأمین مالی طرح را بر عهده دارد.

کل فرآیند را می‌توان به روش ساده توضیح داد. ابتدا بانک یا مؤسسه مالی، خانه‌ای را خریداری و به نام خود ثبت می‌کند. سپس آن را با قرارداد اجاره به شرط تملیک در اختیار متقاضی قرار می‌دهد.

متقاضی ماهانه مبلغی را به عنوان اجاره‌بها به اضافه قسط تملیک می‌پردازد و در پایان یک دوره مثلاً پنج تا ۱۰ ساله، مالکیت کامل به او منتقل می‌شود.

 در طول مدت قرارداد اگرچه مالک رسمی «بانک» است اما مستأجر حق استفاده و سکونت در آن را دارد. پس از پایان اقساط و عمل به تعهدات، بانک سند را به نام مستأجر می‌زند.

بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه پیش از این طرح اجاره به شرط تملیک را با نام‌ها و قالب‌های متفاوت به کار گرفته‌اند.

 به‌عنوان مثال این روش در انگلستان به اسم Hire-Purchase ، در آمریکا و کانادا با عنوان Leasing یا Rent-to-Own و در فرانسه به اسم Credit-Bail شناخته می‌شود. در بعضی کشورهای عربی نیز به آن «شراء مؤاجره» می‌گویند.

در آمریکای شمالی و به‌ویژه کانادا، این روش به مستأجرانی که امتیاز اعتباری پایین یا نقدینگی کافی برای پیش‌پرداخت سنتی ندارند، فرصت می‌دهد در طول زمان برای خرید خانه آماده شوند.

در آمریکا این روش به شکلی پرحاشیه اجرا می‌شود. گزارش‌های متعددی وجود دارد مبنی بر اینکه به دلیل ضعف قوانین حمایت از مصرف‌کننده، اگر مستأجری در نهایت قادر به خرید خانه نبود، تمام سرمایه‌‌اش را از دست می‌دهد!

این قراردادها در برخی کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، در قالب مسکن اجتماعی توسط دولت‌ها اجرا می‌شود.

 یعنی دولت خانه‌های ارزان‌قیمت را برای دوره‌ای مشخص (مثلاً هشت سال) به افراد کم‌درآمد اجاره می‌دهد تا در نهایت خودشان برای مالکیت این خانه‌ها بجنگند. 

این رویکرد باعث می‌شود برعکس آمریکا با یک ابزار حمایتی و اجتماعی برای خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد روبرو باشیم.

در کشورهای اسلامی جنوب شرق آسیا، مانند مالزی و اندونزی، نیز شاهد اجرای طرح اجاره به شرط تملیک هستیم. 

بانک‌های اسلامی این کشورها با رعایت اصول شرعی، خانه را خریداری کرده و در قالب قرارداد اجاره به شرط تملیک به متقاضی واگذار می‌کنند. نتیجه این مدل، افزایش دسترسی اقشار متوسط به مسکن بدون نیاز به وام ربوی بوده است.

قیمت مسکن خرید آپارتمان مستاجر اسباب‌کشی [کلیک و کشیدن برای جابجایی] بزرگ‌ترین چالش اجرای طرح اجاره به شرط تملیک در ایران، وجود تورم لجام‌گسیخته و نوسانات شدید قیمت مسکن است

اجاره به شرط تملیک با بازار مسکن ایران سازگار است؟
بازار مسکن ایران در سال‌های اخیر با افزایش شدید قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید و نرخ بالای اجاره روبه‌رو بوده است. بعضی کارشناسان اعتقاد دارند در چنین شرایطی، اجاره به شرط تملیک می‌تواند یک میان‌بر برای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و جوانان باشد.

اجاره به شرط تملیک از نظر فقهی و حقوقی در ایران شناخته شده است و در قانون عملیات بانکی بدون ربا (مصوب ۱۳۶۲) به‌عنوان یکی از شیوه‌های اعطای تسهیلات بانکی پذیرفته شده است.

 با این حال، استفاده از آن در بخش خصوصی و بازار مسکن عادی کشور با چالش‌هایی روبروست.

اجازه بدهید موضوع را به طور خلاصه مطرح کنیم؛ این روش فقط زمانی کارآیی دارد که نظام مالی کشور از قراردادهای بلندمدت حمایت کند. ثبات نسبی بازار مسکن، یک شرط دیگر است.

نرخ سود بانکی نیز باید قابل پیش‌بینی و کنترل‌شده باشد. غیاب این سه شرط ممکن است باعث افزایش بدهی خانوارها یا ایجاد ریسک برای بانک‌ شود.

بزرگ‌ترین چالش اجرای طرح در ایران، وجود تورم لجام‌گسیخته و نوسانات شدید قیمت مسکن است. اگر قیمت نهایی ملک را ارزش آن در ابتدای قرارداد در نظر بگیریم، مالک در پایان به‌شدت متضرر خواهد شد. 

از طرف دیگر چنانچه قیمت را به روز محاسبه کنیم، مستأجر (خریدار) تضمینی برای حفظ توانایی و قدرت خرید خود در آینده ندارد، چون ممکن است قیمت آپارتمان چند برابر شود.

مقاوم‌سازی ۶۳ هزار واحد مسکن

۱۰۳ هزار واحد مسکن روستایی در استان وجود دارد که ۶۳ هزارو ۹۰۰ واحد مسکونی با استفاده از تسهیلات طرح ویژه مسکن روستایی مقاوم سازی شده است. مدیرکل دفتر امور روستایی و شورا‌های استانداری گفت: ۱۰۳ هزار واحد مسکن روستایی در استان وجود دارد که ۶۳ هزارو ۹۰۰ واحد مسکونی با استفاده از تسهیلات طرح ویژه مسکن روستایی مقاوم سازی شدهمقاوم‌سازی ۶۳ درصد منازل روستاییان خراسان‌شمالی است.

شرایط دریافت وام بانکی جدید

شرایط دریافت وام بانکی جدید برای این افراد مدیرکل روابط عمومی بانک مرکزی جزئیات نحوه پرداخت تسهیلات جهش تولید مسکن از سوی بانک‌ها را تشریح کرد. وام بانکی مجموعه ای از وام های مختلف را شامل میشود . وام بانکی و دریافت آن با توجه به نوع بانک نوع وام و مبلغ آن میتواند شرایط متفاوتی داشته باشد . وام بانکی شامل وام ازدواج، وام تسهیلات مسکن، وام اجاره مسکن، وام تعمیرات، وام هایی برای راه اندازی کسب کارهای متفاوت است.

اختلاف آماری بانک مرکزی و مرکز آمار...

علت اختلاف آماری بانک مرکزی و مرکز آمار ایران بر سر قیمت مسکن چیست؟ سازمان برنامه و بودجه در توضیح اختلاف آمار مرکز آمار ایران و بانک مرکزی در خصوص بازار مسکن اعلام کرد مرکز آمار ایران به ارائه ۲ نوع میانگین قیمت (حسابی و موزون) می‌پردازد، در حالی که گزارش تهیه شده توسط بانک مرکزی تنها شامل میانگین حسابی می‌باشد.

الحاق160 هکتار زمین به شهر زنجان

واگذاری زمین لیل‌آباد به راه و شهرسازی مدیرکل راه و شهرسازی استان زنجان با اشاره به مصوبه مولدسازی و الحاق اراضی 160 هکتاری شهری زنجان گفت: منابع ایجاد شده ناشی از این مولدسازی برای فراهم کردن زیرساخت‌‌ها و دیگر نیازهای ایجاد شده ناشی از احداث واحدهای مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن هزینه خواهد شد.

۶۰۱ واحد مسکونی در کرمان نیازمند...

در بارش‌ها و سیل‌های اخیر در استان کرمان ۶۰۱ واحد مسکونی نیازمند احداث و هزار و ۱۸۹ واحد نیازمند تعمیر است. به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای کرمان، علی‌اکبر سلطانی‌نژاد مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان کرمان در بازدید از آواربرداری واحد‌های مسکونی مناطق سیل‌زده استان اظهار داشت: هزار و ۱۸۹ واحد مسکونی روستایی و شهری در سیلاب‌های اخیر آسیب دیده و نیازمند تعمیر است و بر اثر آب گرفتگی‌ها در اثر سیل اخیر به لوازم خانگی ۲ هزار و ۱۸۶ واحد مسکونی شهری و روستایی نیز خسارات وارد شده است.

با پول ۲۰۶ خانه ۱۰۶ متر در تهران بخرید

در حالی که قیمت پژو ۲۰۶ به قیمت ۳۰۰ میلیون رسیده، که با این پول در سال ۹۷ می شد یک خانه در مناطف مختلف تهران خریداری کرد. بر اساس اطلاعات مرکز آمار در بهار سال ۱۳۹۷،‌ منطقه ۱۸ با میانگین قیمت دو میلیون و ۸۳۲ هزار تومان ارزان ترین منطقه تهران به شمار می رفت.

گران‌ترین خانه جهان

محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در طول سفر خود به فرانسه برای دیدار با امانوئل مکرون، رییس جمهوری این کشور در قصری مجلل‌اقامت دارد. ولیعهد عربستان این قصر را در سال ۲۰۱۵ خریداری کرده است که در آن زمان «گران‌ترین خانه جهان» لقب گرفت.

قیمت مسکن در ایران با کالیفرنیا و لندن...

دلایل التهابات اخیر بازار مسکن در گفتگو با 3 اقتصاددان به گواهی آمارهای منتشر شده، بازار مسکن در ۲ ماه اخیر رشد بالای ۱۵ درصدی قیمت را تجربه کرده، این در حالی است که سایر بازارهای موازی، در روزهایی که ظاهرا دولت سیزدهم سیاست‌های انقباضی در دستور کار قرار داده شرایط رکودی و سردی را تجربه می‌کنند.

تلاش آتش‌نشانی تخلیه آب منازل

تلاش بی‌وقفه آتش‌نشانی یاسوج برای تخلیه آب از منازل. در یاسوج و به دلیل شدت بارندگی ها آب در برخی از منازل نفوذ کرده که بلافاصله نیروهای آتش نشانی با تمامی امکانات و نیروهای خود وارد عمل شدند.

رشد پی در پی قیمت مسکن در بازار راکد

آمارهای بانک مرکزی سخن می گویند براساس داده های بانک مرکزی رشد متوسط قیمت مسکن تهران برای سومین ماه متوالی در سال جاری مثبت بوده و به ۵.۸ درصد رسید. این افزایش قیمت در ابتدای تابستان ۱۴۰۱ در نهایت موجب شد تا تورم نقطه ای مسکن تهران به قله ده ماهه برسد. این در حالی است که معاملات مسکن در این ماه افت قابل توجهی را در مقایسه با ماه قبل داشته است.

تخریب چند واحد مسکونی در روستای سارویی

تاخت و تاز مونسون در مرودشت بر اثر بارش‌های سنگین شب گذشته در روستای سارویی مرودشت، ۱۲ واحد مسکونی تخریب شد. چند روزی است که سامانه بارشی مونسون، در نقطه نقطه فارس شروع به باریدن کرده که در این بین برخی را خشنود و برخی دیگر را به خاطر خسارات وارده غمگین کرده است .

‍ رفع آبگرفتگی روستای در کوتاهترین زمان

‍ رفع آبگرفتگی روستای پرسک الشتر با تلاش راهداری در کوتاهترین زمان سرپرست اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای لرستان گفت : آبگرفتگی روستای پرسک شهرستان الشتر که درپی بارش های شب گذشته اتفاق افتاده بود با تلاش راهداری و دیگر دستگاه ها در کوتاه ترین زمان برطرف شد.

وام سهام عدالت می خواهید؟ از این ۳ بانک...

کف و سقف وام چقدر است ؟ از سال گذشته قرار شد سهام عدالت به‌عنوان وثیقه بانکی پذیرفته شود و دارندگان آن بتوانند از بانک وام بگیرند. تاکنون تنها سه بانک برای پرداخت وام با توثیق سهام عدالت اعلام آمادگی کرده‌اند زمان اوج بورس و زمانی که قیمت سهام عدالت روز به روز بیشتر می‌شد، حسن روحانی به مردم توصیه کرد سهام عدالت خود را نفروشند چراکه به زودی هم قیمت خانه و زمین می‌شود.

انتقادخرید خانه در کشورهای دیگر

انتقاد نماینده مجلس از افزایش تمایل ایرانی‌ها برای خرید خانه در کشورهای دیگر مردم ما علاقه‌مند به داشتن خانه‌های بزرگ هستند، بنابراین باید به مردم زمین بدهیم تا در آن خانه بسازند. چرا باید کاری کنیم که بروند و در کشورهای دیگر خانه بخرند؟ لطف‌الله سیاهکلی شامگاه امروز در نشست با اعضای اتحادیه مشاوران املاک شهرستان قزوین که در امامزاده آمنه‌خاتون قزوین برگزار شد

تعمیر رایگان خانه نیازمندان

این جهادگران خانه نیازمندان را رایگان تعمیر می‌کنند کاهش اجاره‌خانه مستاجران کم‌درآمد به سبک جوانان فرحزادی این روزها که مشکلات اقتصادی گذران زندگی را برای خانوارهای کم‌درآمد و کم‌برخوردار را دشوار کرده، جوان‌های دلسوز و جهادگر محله فرحزاد آستین همت بالا زده‌اند. آنها چند سالی است که با تشکیل یک گروه جهادی هوای خانوارهای کم‌درآمد محله را دارند؛ از تعمیر خانه‌ نیازمندان و معلولان تا تلاش برای تامین اجاره‌بهای مستاجران کم‌درآمد و تهیه سبد ارزاق.

خسارت بارندگی‌ها در سیستان و بلوچستان

بارندگی‌ها به ۵۱ واحد مسکونی در سیستان و بلوچستان خسارت وارد کرد مدیرکل بنیاد مسکن سیستان و بلوچستان از خسارت به ۵۱ واحد مسکونی استان بر اثر سامانه بارشی مونسون و سیل خبر داد. مصطفی بیک مداح مدیرکل بنیاد مسکن سیستان و بلوچستان گفت: فعالیت سامانه بارشی مونسون و سیل از روز دوشنبه تا کنون به ۵۱ واحد مسکونی این استان خسارت زده است.

قیمت آپارتمان در تهران؛ ۶ مرداد ۱۴۰۱

براساس مشاهدات میدانی در مناطق مختلف تهران با توجه به امکانات اطراف منزل و موقعیت آن قیمت‌های مختلفی را می‌بینیم. در این گزارش از مناطق ۲۲ گانه تهران یک مورد قیمت مسکن را با عمر بنای بین یک تا ۴۳ سال و متراژ بین ۴۰ تا ۲۶۰ متر گردآوری کردیم.

انفجار شدید در مسکن مهر خرم آباد

موج انفجار 6 تن را راهی بیمارستان کرد. سرپرست آتش نشانی خرم‌آباد، گفت: ساعتی پیش، موج انفجار در فاز یک مسکن مهر کمالوند باعث تخریب برخی از واحدهای یکی از مجتمع‌های مسکونی و مصدومیت ۶ نفر شد.منصور میرزایی به تشریح این حادثه پرداخت و خاطر نشان کرد: ساعت ۲۱:۱۶ دقیقه چهارشنبه شب مورخ ۵مرداد ماه ۱۴۰۱ طی تماس های متعدد مردمی با سامانه ۱۲۵ مرکز کنترل و فرماندهی سازمان آتش نشانی از وقوع یک فقره حادثه‌ی انفجار در فاز ۱ مسکن مهر باخبر شده و در پی آن دو اکیپ امداد و نجات و دو ایستگاه آتش نشانی به محل حاد

خسارت سیل به ۵۱ واحد مسکونی سیستان و...

مدیرکل بنیاد مسکن سیستان و بلوچستان گفت: فعالیت سامانه بارشی مونسون و سیل از روز دوشنبه تا کنون به ۵۱ واحد مسکونی این استان خسارت زده است. مصطفی بیگ مداح روز چهارشنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران با اشاره به آمادگی بنیاد مسکن برای امدادرسانی به سیل‌زدگان اظهارداشت: تجهیزات و ماشین‌آلات بنیاد مسکن در چهار منطقه سیستان و بلوچستان مستقر شده است.

قیمت آپارتمان پنجم مرداد ۱۴۰۱

قیمت آپارتمان در مناطق ۲۲ گانه تهران را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید. براساس مشاهدات میدانی در مناطق مختلف تهران با توجه به امکانات اطراف منزل و موقعیت آن قیمت‌های مختلفی را می‌بینیم. در این گزارش از مناطق ۲۲ گانه تهران یک مورد قیمت مسکن را با عمر بنای بین یک تا ۳۰ سال و متراژ بین ۴۰ تا ۲۰۰ متر گردآوری کردیم.

قلعه‌نویی: با ۲۰ میلیارد نمی‌توان خانه...

سرمربی تیم فوتبال گل‌گهرسیرجان گفت: یک بازیکن ۲۰ میلیارد دستمزد می‌گیرد اما نمی‌تواند خانه بخرد. امیر قلعه‌نویی در حاشیه تمرین گل‌گهرسیرجان در جمع خبرنگاران اظهار داشت: سه چهار بازیکن‌مان را در نقل‌وانتقالات از دست دادیم اما ۹۰ درصد بازیکنان‌مان را حفظ کردیم. شاکله اصلی تیم را حفظ کردیم. دو سه بازیکن خیلی خوب به ما اضافه شدند، بازیکن برزیلی بیاید خیلی از مشکلات ما حل می‌شود.