بازار املاک / تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

وقتی قیمت مسکن بالا می‌رود، کارشناسان تلاش می‌کنند طرح تازه‌ای پیش بکشند تا شاید زهر بازار را بگیرند. ایده اجاره به شرط تملیک فقط یکی از این موارد است.

اجاره به شرط تملیک
پیش از این کشورهای مختلفی «اجاره به شرط تملیک» را امتحان کرده‌اند و بعضی‌هایشان جواب گرفته‌اند. 

این روش از نظر فنی مدلی است میان اجاره و خرید و برای اجرا به کمک نظام بانکی نیاز دارد. برای شک و تردید در اجرایی بودن طرح همین مسئله کافی به نظر می‌رسد اما ساختار خود بازار مسکن هم در ایران کاملا متفاوت از اروپاست.

 پس چرا هنوز گروهی از کارشناسان معتقدند می‌توان به کمک طرح اجاره به شرط تملیک گره کور بازار مسکن و قیمت آپارتمان را باز کرد؟ 

اجاره به شرط تملیک روشی است که در آن مستأجر ابتدا ملک را اجاره می‌کند اما با پرداخت تدریجی اجاره‌بها و انجام تعهدات مشخص، در پایان دوره قرارداد مالک آن خانه می‌شود.

این روش در واقع نوعی ترکیب میان اجاره و خرید اقساطی است.

 یعنی شخص هم از ملک استفاده می‌کند (مثل مستأجر معمولی) و هم به تدریج اقساط مالکیت را می‌پردازد (مثل خریدار اقساطی). 

در پایان قرارداد هم اگر تمام اقساط پرداخت شده باشد، مالکیت رسمی ملک به نام مستأجر منتقل می‌شود.

مکانیزم اجاره به شرط تملیک معمولاً در قالب یک قرارداد بین سه‌ طرف جلو می‌رود؛ اول مالک یا شرکت سازنده که ملک را عرضه می‌کند. دوم مستأجر یا متقاضی خرید خانه و سوم نهاد حمایتی یا بانک که وظیفه تأمین مالی طرح را بر عهده دارد.

کل فرآیند را می‌توان به روش ساده توضیح داد. ابتدا بانک یا مؤسسه مالی، خانه‌ای را خریداری و به نام خود ثبت می‌کند. سپس آن را با قرارداد اجاره به شرط تملیک در اختیار متقاضی قرار می‌دهد.

متقاضی ماهانه مبلغی را به عنوان اجاره‌بها به اضافه قسط تملیک می‌پردازد و در پایان یک دوره مثلاً پنج تا ۱۰ ساله، مالکیت کامل به او منتقل می‌شود.

 در طول مدت قرارداد اگرچه مالک رسمی «بانک» است اما مستأجر حق استفاده و سکونت در آن را دارد. پس از پایان اقساط و عمل به تعهدات، بانک سند را به نام مستأجر می‌زند.

بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه پیش از این طرح اجاره به شرط تملیک را با نام‌ها و قالب‌های متفاوت به کار گرفته‌اند.

 به‌عنوان مثال این روش در انگلستان به اسم Hire-Purchase ، در آمریکا و کانادا با عنوان Leasing یا Rent-to-Own و در فرانسه به اسم Credit-Bail شناخته می‌شود. در بعضی کشورهای عربی نیز به آن «شراء مؤاجره» می‌گویند.

در آمریکای شمالی و به‌ویژه کانادا، این روش به مستأجرانی که امتیاز اعتباری پایین یا نقدینگی کافی برای پیش‌پرداخت سنتی ندارند، فرصت می‌دهد در طول زمان برای خرید خانه آماده شوند.

در آمریکا این روش به شکلی پرحاشیه اجرا می‌شود. گزارش‌های متعددی وجود دارد مبنی بر اینکه به دلیل ضعف قوانین حمایت از مصرف‌کننده، اگر مستأجری در نهایت قادر به خرید خانه نبود، تمام سرمایه‌‌اش را از دست می‌دهد!

این قراردادها در برخی کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، در قالب مسکن اجتماعی توسط دولت‌ها اجرا می‌شود.

 یعنی دولت خانه‌های ارزان‌قیمت را برای دوره‌ای مشخص (مثلاً هشت سال) به افراد کم‌درآمد اجاره می‌دهد تا در نهایت خودشان برای مالکیت این خانه‌ها بجنگند. 

این رویکرد باعث می‌شود برعکس آمریکا با یک ابزار حمایتی و اجتماعی برای خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد روبرو باشیم.

در کشورهای اسلامی جنوب شرق آسیا، مانند مالزی و اندونزی، نیز شاهد اجرای طرح اجاره به شرط تملیک هستیم. 

بانک‌های اسلامی این کشورها با رعایت اصول شرعی، خانه را خریداری کرده و در قالب قرارداد اجاره به شرط تملیک به متقاضی واگذار می‌کنند. نتیجه این مدل، افزایش دسترسی اقشار متوسط به مسکن بدون نیاز به وام ربوی بوده است.

قیمت مسکن خرید آپارتمان مستاجر اسباب‌کشی [کلیک و کشیدن برای جابجایی] بزرگ‌ترین چالش اجرای طرح اجاره به شرط تملیک در ایران، وجود تورم لجام‌گسیخته و نوسانات شدید قیمت مسکن است

اجاره به شرط تملیک با بازار مسکن ایران سازگار است؟
بازار مسکن ایران در سال‌های اخیر با افزایش شدید قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید و نرخ بالای اجاره روبه‌رو بوده است. بعضی کارشناسان اعتقاد دارند در چنین شرایطی، اجاره به شرط تملیک می‌تواند یک میان‌بر برای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و جوانان باشد.

اجاره به شرط تملیک از نظر فقهی و حقوقی در ایران شناخته شده است و در قانون عملیات بانکی بدون ربا (مصوب ۱۳۶۲) به‌عنوان یکی از شیوه‌های اعطای تسهیلات بانکی پذیرفته شده است.

 با این حال، استفاده از آن در بخش خصوصی و بازار مسکن عادی کشور با چالش‌هایی روبروست.

اجازه بدهید موضوع را به طور خلاصه مطرح کنیم؛ این روش فقط زمانی کارآیی دارد که نظام مالی کشور از قراردادهای بلندمدت حمایت کند. ثبات نسبی بازار مسکن، یک شرط دیگر است.

نرخ سود بانکی نیز باید قابل پیش‌بینی و کنترل‌شده باشد. غیاب این سه شرط ممکن است باعث افزایش بدهی خانوارها یا ایجاد ریسک برای بانک‌ شود.

بزرگ‌ترین چالش اجرای طرح در ایران، وجود تورم لجام‌گسیخته و نوسانات شدید قیمت مسکن است. اگر قیمت نهایی ملک را ارزش آن در ابتدای قرارداد در نظر بگیریم، مالک در پایان به‌شدت متضرر خواهد شد. 

از طرف دیگر چنانچه قیمت را به روز محاسبه کنیم، مستأجر (خریدار) تضمینی برای حفظ توانایی و قدرت خرید خود در آینده ندارد، چون ممکن است قیمت آپارتمان چند برابر شود.

غول‌های مزاحم در آسمان مشهد

ماجرای انتقال فرودگاه مشهد به بیرون از محدوده شهر قصه امروز و دیروز نیست سال‌هاست مشکلات قرار گرفتن فرودگاه بین‌المللی شهید هاشمی‌نژاد در نزدیکی بافت مسکونی و عبور هواپیماها از آسمان شهر از رسانه‌ها منتشر شده و هر بار سخنی از سوی مسئولان برای حل این مشکلات به خورد مردم داده شده بدون اینکه اقدامی در پی آن باشد.به بحث انتقال فرودگاه و پروژه دهن پرکنی مثل شهرفرودگاهی کاری نداریم که خود سنگی بزرگ و در شرایط موجود بی‌تردید علامت نزدن است.

با ساخت و سازهای ناایمن برخورد میشود

دادستان تبریز هشدار داد دستگاه قضایی با ساخت و سازهای ناایمن قاطعانه برخورد می‌کند حادثه متروپل آبادان، تجربه تلخی است که بر ضرورت ساخت و سازهای مجاز و ایمن و نظارت بر روند اجرای آنها از سوی مسئولان مربوطه صحه گذاشت، گفت: تمام ساختمان‌های تجاری و مسکونی ناایمن در کلانشهر تبریز و سایر شهرستان‌های استان باید هر چه زود شناسایی و نسبت به مقاوم‌سازی آنها اقدام شود.

مالیات از خانه های لوکس

در حال حاضر عملاً تا صاحب‌خانه لوکسی که شناسایی شده، قصد خرید و فروش نداشته و ناگزیر از گرفتن برگه مفاصا حساب مالیاتی نباشد. نمی‌توانیم از وی مالیات بگیریم؛ یعنی اگر فردی قصد فروش خانه خود را نداشته باشد، ابزاری برای وصول نداریم. پیش نویس آیین نامه اجرایی قانون مالیات بر خانه های لوکس را برای تصویب در هیئت وزیران به کمیسیون اقتصاد دولت ارائه داد.

شناسایی ساختمان‌های ناایمن

دادستان تبریز دستور شناسایی ساختمان‌های ناایمن استان را صادر کرد دادستان آذربایجان شرقی ساختمان های تجاری و مسکونی ناایمن در شهر تبریز و سایر شهرستان های استان باید شناسایی شده و ضمن آسیب شناسی نقاط ضعف آنها احصا و برای رفع این نقاط راهکارهای لازم ارائه شود.

وام مسکن ملی ثبت نام وام مسکن شروع شد

از امروز متقاضیان دریافت وام مسکن می‌توانند در سایت ارائه شده ثبت نام کنند. وام مسکن چیست و چگونه می‌شود وام مسکن را دریافت کرد؟ وام مسکن گونه‌ای از وام است، که جهت تأمین هزینه خریداری، ساخت‌وساز یا نوسازی ملک، در اختیار اشخاص حقیقی یا حقوقی قرار می‌گیرد. بانک مسکن به عنوان شناخته‌شده‌ترین بانک در زمینه‌ی «وام مسکن»، چندین نوع وام‌ مسکن را ارائه می‌دهد.

انتقاد از تسهیلات ۴۵۰ میلیون تومانی...

انتقاد نایب رئیس مجلس از تسهیلات ۴۵۰ میلیون تومانی خرید مسکن/ مردم با مشکلات زیادی مواجه می‌شوند نایب رییس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه نرخ تسهیلات کنونی ساخت مسکن به دلیل گرانی مصالح و هزینه‌ها، اجرای طرح را با مشکل مواجه می‌کند، گفت: تسهیلات مسکن باید ۸۰ درصد بها تمام شده خانه‌ها را پوشش دهد.

ساخت مسکن وکارخانه برای جوانان

امام جمعه همدان: خیّرین به سمت ایجاد کارخانه و ساخت مسکن برای جوانان حرکت کنند. شرایط فعلی که طرح مسکن ملی مطرح شده، خوب است تا مقداری زمین را در اختیار خیرین قرار دهیم و آنها نیز چند واحد مسکونی برای جوانانی که تازه ازدواج کرده‌اند را ساخته و در اختیار جوانان قرار دهند.

وام مجردان/هر مجرد 280 میلیون

مجردهای ساکن تهران می‌توانند تا ۲۸۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت کنند که شامل ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن و ۸۰ میلیون تومان وام جعاله می‌شود. هزینه وام مسکن که مدتی است روند افزایشی به خود گرفته طی ۱۰ روز گذشته صعودی نبوده و تقریبا ثابت مانده است.بررسی آخرین وضعیت قیمت اوراق مسکن نشان می‌دهد که هر برگ اوراق تسهیلات مسکن در فروردین و اردیبهشت و خرداد سال گذشته به ترتیب ۱۲۹ هزار و ۴۰۰، ۱۲۹ هزار و ۵۰۰ و ۱۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت دارند.

ساختمان‌های پزشکان استاندارد نیست

رئیس نظام پزشکی‌همدان:‌ ساختمان‌های پزشکان همدان استاندارد نیست گروه استان‌ها_رئیس سازمان نظام پزشکی همدان گفت: یکی از دغدغه و نگرانی‌های اصلی ما، غیر استاندارد بودن ساختمان‌های پزشکان همدان است.

شاهکار بانک مسکن

شاهکار بانک مسکن: ۳۰۰ وام می‌دهد و یک میلیارد پس می‌گیرد! انتقاد از وام مسکن و بازپرداخت آن در ۱۲ سال، با انتقاد روزنامه‌نگاران همراه شد.

صدور سند برای اراضی تصرفی

معاون وزیر راه: صدور سند مالکیت برای اراضی تصرفی بدون معارض تسهیل می‌شود به گزارش ایران آنلاین،معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن گفت: با توجه به لزوم تعیین تکلیف اراضی تصرفی بدون معارض، فرآیندهای صدور سند مالکیت برای صاحبان املاک و ساختمان های احداثی در این اراضی تسهیل می‌شود.

وزارت مسکن تغییر قانون نظام مهندسی

مهندس غرضی، رییس سابق نظام مهندسی: «وزارت مسکن در تغییر قانون نظام مهندسی دست برده است»/ به جای اینکه متخصص نظر بدهد سیستم اداری جواب می‌دهد و از این گرفتاری‌ها ‹حادثه متروپل› در آینده بیشتر هم می‌شود مهندس محمد غرضی، رییس پیشین نظام مهندسی درباره روند ساخت و ساز ساختمان ها در ایران و جلوگیری از پیشامد حوادثی نظیر متروپل آبادان در آینده اظهار داشت:

سیاست مالیاتی بازار مسکن

سیاست مالیاتی موثر بر وضعیت بازار مسکن مقایسه آماری فعالیت‌های ساختمانی و وضعیت معاملات نشان می‌دهد در تهران میزان عرضه و تقاضای آپارتمان‌های تازه‌ساز در صورتی که با کاهش ریسک متغیر غیراقتصادی (مذاکرات رفع تحریم‌ها) همراه شود، تقریبا برابر است.جریان ورودی آپارتمان به بازار مسکن تهران و کشور طی پارسال و البته سه سال جهش قیمت -۹۷ تا ۱۴۰۰- نزدیک به ۵۰درصد کاهش پیدا کرد و باعث شد خشکسالی کاملا بحرانی و پرمخاطره در بازار معاملات خانه‌های نو شکل بگیرد.

جزییات ساخت مسکن مددجویان تهران

در گفتگو با مهر مطرح شد؛ جزییات ساخت مسکن مددجویان استان تهران تعمیر ۱۵۱۱ واحد مسکونی مدیر کل کمیته امداد استان تهران جزئیات تامین و تعمیر مسکن مددجویان تحت پوشش این استان را تشریح کرد.

خبر مدیرعامل بانک مسکن

خبر بد مدیرعامل بانک مسکن برای خریداران خانه مدیرعامل بانک مسکن گفت: شورای پول و اعتبار با افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن برای زوجین تهرانی به ۷۰۰ میلیون تومان موافقت نکرد و در حاضر این تسهیلات با همان سقف های قبلی اعطا می شود. رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی ۲۶ اردیبهشت ماه در پاسخ به پرسش خبرنگار مهر، از ارائه پیشنهاد افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن زوجین تهرانی به ۷۰۰ میلیون تومان به شورای پول و اعتبار خبر داده بود.

مخالفت شورای پول و اعتبار با پرداخت وام...

مخالفت شورای پول و اعتبار با پرداخت وام مسکن۷۰۰ میلیون تومانی وام مسکن چقدر شد؟ مدیرعامل بانک مسکن گفت: شورای پول و اعتبار با افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن برای زوجین تهرانی به ۷۰۰ میلیون تومان موافقت نکرد و در حاضر این تسهیلات با همان سقف های قبلی اعطا می شود. رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی ۲۶ اردیبهشت ماه ، از ارائه پیشنهاد افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن زوجین تهرانی به ۷۰۰ میلیون تومان به شورای پول و اعتبار خبر داده بود.

۳۷۰۰ سازه نقص ایمنی در کرج

شناسایی ۳۷۰۰ سازه با نقص ایمنی در کرج رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری کرج گفت: تا پایان سال ۱۴۰۰، سه هزار و هفتصد دستگاه سازه با نقص ایمنی آتش‌نشانی در کرج شناسایی شد.

طرح مجلس برای ساماندهی اجاره‌ بها

از ۳ برابر شدن جریمه‌ها تا الزام به ارسال قرارداد متن کامل طرح کنترل و ساماندهی اجاره‌ بهای املاک مسکونی که دو فوریت آن اخیرا در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان رسیده بود؛ منتشر شد.جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی طرح کنترل و ساماندهی اجاره‌ بهای املاک مسکونی را تهیه و تدوین کرده اند؛ دو فوریت این طرح در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب نمایندگان مجلس رسیده است و برای بررسی های لازم به کمیسیون عمران ارسال شده است.

اجاره داری حرفه‌ای حل مشکلات مسکن

عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان مطرح کرد اجاره داری حرفه‌ای راهی برای حل مشکلات بخش مسکن عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان با اشاره به افزایش اجاره‌نشینی به ۴۳ درصد، گفت: کاستی‌ها در حوزه تولید مسکن طی سال‌های گذشته منجر به افزایش اجاره‌ها و اجاره‌نشینی شده است.

شرایط دریافت وام مسکن

چندی پیش بود که وزیر راه و شهرسازی پیشنهاد افزایش وام خرید مسکن ۷۰۰ میلیون تومانی را داد. اما در ازای دریافت این وام افراد چقدر باید بازپرداخت داشته باشند؟ طبق محاسبات، اقساط تسهیلات ۷۰۰ میلیون تومانی با نرخ سود ۱۸ درصد و مدت بازپرداخت ۱۲ ساله به حدود ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان می‌رسد؛ این در شرایطی است که بسیاری از اقشار جامعه توان پرداخت چنین تسهیلاتی را ندارند. بر همین اساس، کارشناسان اعتقاد دارند این وام تاثیری در قدرت خرید متقاضیان واقعی خرید خانه ایجاد نمی‌کند.

تاثیر حذف ارز بر قیمت مسکن

یک کارشناس مسکن معتقد است که بازار مسکن، نه از ارز ترجیحی بلکه از تورم تاثیر می‌گیرد که دولت باید تلاش کند ترمز آن را بکشد، کما اینکه قیمت مسکن در تهران از سال ۱۳۹۷ تاکنون بیش از ۶۰۰ درصد رشد کرده و به متوسط ۳۴ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. بسیاری از کارخانجات تولید نهاده‌های ساختمانی طی چهار سال گذشته ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت می‌کردند اما از آن زمان تاکنون نه قیمت مصالح کاهش یافت و نه رشد قیمت مسکن کاملا متوقف شد؛ بر این اساس یک کارشناس مسکن معتقد است بازار مسکن، نه از ارز ترجیحی بلکه از