بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

بهترین خانۀ جایزه ریبا ۲۰۲۲ معرفی شد

پروژه «خانه سرخ» عنوان بهترین خانه سال ۲۰۲۲ جایزه معماری سلطنتی بریتانیا را کسب کرد. موسسه سلطنتی معماران بریتانیایی (RIBA) «خانه سرخ» را که دیوید کوهن طراحی کرده، برنده جایزه ریبا ۲۰۲۲ اعلام کرد. این خانه خانوادگی دو طبقه در مناطق روستایی جنوب غربی انگلستان واقع شده

بازار مسکن شب عید

سه شاهد آماری و مستند در بازار معاملات مسکن می‌ گوید، این شب عید با همه خریدهای شب عید دوره‌ های گذشته تفاوت دارد. در ماه‌های بهمن و اسفند سال گذشته – دست کم از سال ۹۵ تا ۹۹- نبض معاملات خرید آپارتمان در تهران یکی از سه فاز «نرمال»، «هیجان مثبت» یا «کما» (هیجان منفی) را تجربه کرده است؛ به‌طوری‌که در شرایط طبیعی – فاز اول- خریدها در بیشترین حجم ممکن قرار داشت. الان اما شرایط بازار ملک فاز «میانه» را تجربه می‌کند. ارقام مربوط به حجم معاملات و تورم زمستانی ملک این فاز را توضیح می‌دهد.

دولت بی برنامه و خواب زمستانی دولتمردان

تمایل مالکان به گرفتن اجاره‌های سنگین به جای رهن کامل همزمان با کاهش روزافزون ارزش پولی ملی در حالی صاحبان خانه این روزها به دنبال گرفتن اجاره‌های نجومی به جای رهن کامل واحد‌ مسکونی خود هستند. که عضو هیئت مدیره اتحادیه مشاوران املاک کشور هشدار داد که اگر جلوی موج بحران افزایش اجاره مسکن گرفته نشود، تهدید جدی متوجه بیشتر مستاجران کشور خواهد شد.

بهترین راهکار جبران کمبود زمین

معاون وزیر راه و شهرسازی: در شهرهای شمالی که با مشکل کمبود زمین در مراکز شهرها مواجه هستند، بهترین گزینه جبران کمبودها ساخت وساز در بافت فرسوده است. اگر ساخت و سازها را به سمت بافت فرسوده هدایت کنیم با یک تیر چند هدف حاصل می‌شود؛ ساخت و ساز در بافت فرسوده در شهرهای شمالی که با مشکل کمبود زمین در مراکز شهرها مواجه هستند گزینه مناسبی است.

خانه بخریم یا صبر کنیم؟

در فضای کلی اگر کسی امکان خرید مسکن دارد باید نیاز مصرفی خود را تامین کند و آن را به تعویق نیندازد. مرکز آمار ایران، تورم بازار مسکن تهران در آبان‌ماه ۱۴۰۱ حدود ۵ درصد بیشتر شد. در آبان‌ماه امسال قیمت مسکن در همه شاخص‌های تورم ماهانه، نقطه‌ای و سالانه با افزایش همراه شد. بر این اساس، متوسط وزنی و حسابی قیمت آپارتمان‌های مسکونی در شهر تهران در ماهی که گذشت، به ترتیب ۴۷ میلیون و ۹۳۸ هزار تومان و ۴۶ میلیون و ۱۶ هزار تومان بود.

وام نوسازی مسکن در یزد

در طرح بازآفرینی شهری ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات با سود صفر درصد و ۲۰۰ میلیون تومان دیگر با سود ۱۸ درصد به متقاضیان پرداخت می‌شود. طرح بازآفرینی شهری به در سه محور تکمیل زیرساخت‌های شهری تکمیل طرح‌های خدماتی روبنایی و تکمیل و نوسازی مسکن به دنبال افزایش کیفیت زندگی مردم در مناطق کمتر برخوردار شهری اجرایی می‌شود.

صدور ۲۰ هزار پروانه ساخت در سال آینده

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت: ما می‌خواهیم صدور پروانه ساخت را از ۵ هزار به ۱۰ هزار فقره در سال جاری و سال آینده نیز به ۲۰ هزار فقره افزایش دهیم. در خصوص "تبصره دوم اصلاحیه نحوه اخذ مطالبات حوزه شهرسازی شهرداری تهران" با بیان اینکه استفساریه برای تکمیل لایحه بوده است

یک چهارم سكونت گاه های بافت فرسوده است

براساس آخرین آمار و شاخص‌های مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی در حدود یک چهارم سطح کشور را بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی تشکیل داده است که جمیعتی بالغ بر ۲۲ میلیون نفر را در این بافت‌ها ساکن هستند.یک چهارم سكونت گاه هاي كشور در بافت های فرسوده

احداث واحدهای تخریب شده در زلزله

ارومیه - فرماندار خوی گفت:بیش از ۵۰ درصد واحدهای مسکونی تخریب شده در مناطق زلزله زده شهرستان خوی ساخته شده است. عصر دوشنبه در بازدید از روند بازسازی مناطق زلزله زده خوی در حال پی کنی این روستاها به اتمام رسیده و۳۸۰و احد در مرحله اجرای عملیات بتن ریزی ۲۹۰ واحد در مرحله اسکلت بندی بندی دارند و پوشش سقف ۱۰۰ واحد نیز به اتمام رسیده است.

تعمیر و مرمت ۱۶۰ واحد مسکونی در زنجان

تعمیر و مرمت ۷۲ باب منزل مسکونی انجام‌شده است ۱۶۰ باب هم در ذیل تفاهم‌نامه منعقده ساخته خواهد شد. در جلسه شورای هم‌اندیشی گروه‌های جهادی که در محل کمیته امداد استان برگزار شد

انفجار گاز در یک مجتمع مسکونی

انفجار مهیب گاز شهری در یک مجتمع مسکونی ۵ طبقه، خسارت های هنگفتی را به بار آورد و طبقه همکف این ساختمان را ویران کرد. این حادثه دلهره آور صبح روز گذشته در بولوار شهید مطهری مشهد هنگامی رخ داد که صدای وحشتناک ناشی از انفجار در ساختمان ، اهالی محل را از منازل بیرون کشید.

راه کاهش قیمت تمام شده مسکن

با عرضه محصولات و کالاهای مختلف در بورس کالا (از جمله مصالح ساختمانی) می‌توان هزینه های توزیع را کاهش داد. علی اصغر ضیاچی، کارشناس بازار سهام با اشاره به عرضه خودرو در بورس کالا فرآیند بورس کالا به حذف قیمت‌گذاری دستوری و کشف قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا کمک می‌کند. عرضه خودرو در بورس کالا، خودروسازان امکان فروش محصول با قیمت بالاتر را دارند و صد البته که این اقدام به نفع شرکت‌ها است و فروش خودرو خارج از بورس کالا هیچ منطقی ندارد.

بازار مسکن از خواب زمستانه بیدار شد !

پشت پرده افزایش قیمت مسکن تازه‌ترین آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در آبان‌ماه دست‌کم سه میلیون تومان معادل 6.7 درصد افزایش یافته است اگرچه رقم اعلامی تنها ناظر بر متوسط قیمت واحدهای مسکونی معامله‌شده است تمام واقعیت را نشان نمی‌دهد اما به هر روی بیانگر حرکت تورمی بازار مسکن در هشتمین ماه سال است.

رقابت مسکن و دلار

تحرک بازار مسکن در دومین ماه از پاییز امسال در حالی رقم خورد که به دلیل پایان فصل جابه‌جایی انتظار رشد حدود ۷ درصد قیمت‌ها و ۴۸ درصد معاملات دور از ذهن بود؛ اما کارشناسان معتقدند نوسانات نرخ ارز، بخشی از سرمایه‌ها را به منظور محافظت در برابر تورم به سمت بازار ملک سوق داد.

بازار سیمان و عرضه‌ در بورس کالا

بررسی روند معاملات سیمان طی یک ماه گذشته در بورس کالای ایران بیانگر ثبات و آرامش ادامه‌دار این معاملات است. نهم شهریور سال ۱۴۰۰ بود که وزارت صنعت، معدن و تجارت در راستای حمایت از تولیدکنندگان و حذف قیمت‌های کاذب بازار، عرضه کل سیمان کشور در بورس کالای ایران را مصوب کرد.

گزارش تحولات بازار معاملات مسکن

تعداد آپارتمان های مسکونی معامله شده در شهر تهران در آبان ماه سال ۱۴۰۱، به ۸ هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل ۴۷.۸ و ماه مشابه سال قبل ۹.۶ درصد افزایش نشان می دهد.

خانه 500 میلیاردی در تهران آگهی شد!

زعفرانیه و نیاوران یکی از گران‌ترین مناطقی هستند که بیشترین آگهی فروش ویلاهای سوپرمیلیاردی و لوکس را به خود اختصاص داده‌اند. در زعفرانیه یک عمارت و ویلای فول امکانات ۲۵۰۰ متری (با قدمت ۳۰ سال) ۵۰۰ میلیارد تومان آگهی شده یعنی متری ۲۰۰ میلیون تومان.

کمبود یونولیت در بازار مسکن

پور حاجت گفت:کمبود یونولیت همچنان در بازار وجود دارد و این موضوع روز به روز بر قیمت مسکن اثرگذارتر می شود. فرشید پور حاجت با تاکید بر کمبود یونولیت در بازار گفت: با وجود پیگیری های صورت گرفته هنوز تغییری در قیمت یونولیت ساختمانی صورت نگرفته است و همچنان قیمت آن نسبت به چند ماه گذشته بیش از ۴۰۰ درصد افزایش یافته است.

سقف بیمه ساختمانی ۳۰ میلیون تومان شد

هیات وزیران به استناد اصل (۱۳۸) قانون اساسی و در اجرای ماده (۲) قانون تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی حداکثر تعهد صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان به ازای هر واحد مسکونی را تعیین کرد.

کلید حل بحران بازار مسکن

ساخت مسکن در سال‌های گذشته ۵۰ درصد کاهش یافت دریافت مالیات املاک، دولت همانند بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته بایستی با یک اهرم مالیاتی مؤثر، سوداگری در بازار مسکن را کاهش داده و بازار مسکن را به سمت مصرفی بودن هدایت کند. گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در چند سال اخیر و با رشد مداوم نرخ اجاره و خرید مسکن، تهیه سرپناه برای تمام اقشار جامعه به‌خصوص جوانان در شرف ازدواج به رویا تبدیل شده است.

اعجاب انگیزترین طرح شهرسازی در مرکز...

ساختمان‌هایی با معماری متفاوت و سبز در مهم‌ترین منطقه تجاری آمستردام هلند مجموعه مسکونی، اداری و تجاری «دره» به عنوان یکی از نوین ترین طرح‌های شهرسازی خودنمایی می‌کند. این مجموعه قلب بافت تجاری منطقه «زویداس» را تبدیل به منطقه مسکونی با حفظ فضای سبز و منظر مناسب شهری کرده است.