بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

  • حیات فولادی‌ها در خطر

    حیات فولادی‌ها در خطر

    کاهش ۶۰ درصدی تولید فولاد با قطعی گاز مدیرعامل کارخانه کنسانتره و گندله‌سازی صبا نور ایرانیان با بیان اینکه افزایش قیمت مقاطع و قطعی گاز بر صادرات اثر منفی داشته است، ابراز کرد: عوامل مختلفی در کاهش تولیدات محصولات زنجیره فولاد نقش داشته و با توجه به رقابتی بودن این حوزه، صادرات از پیامد آن مصون نمانده است.

  • خانه‌های ۴ میلیاردی در میدان ولیعصر

    خانه‌های ۴ میلیاردی در میدان ولیعصر

    طبق بررسی های صورت گرفته برای خرید یک خانه ۱۰۰ متری در محدوده میدان ولیعصر باید ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان پرداخت کرد. خرید خانه در محدوده ولیعصر تهران حداکثر متری ۱۱۴ میلیون تومان و برای خرید خانه ۱۰۰ متری در کمترین میزان پرداختی باید حدود ۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان پرداخت کرد.

  • 32 هزار واحد مسکونی از زلزله درامان ماند

    32 هزار واحد مسکونی از زلزله درامان...

    زلزله مهیب به 32 هزار واحد مسکونی که در چارچوب پروژه های مسکن توسط دولت ترکیه در شهرهای زلزله زده جنوب این کشور ساخته شده اند، آسیب نزده است. بر اساس اطلاعاتی که دولت ترکیه امروز دوشنبه منتشر کرده آمده است که زلزله مهیب به 32 هزار واحد مسکونی که در چارچوب پروژه های مسکن توسط دولت ترکیه در شهرهای زلزله زده جنوب این کشور ساخته شده اند، آسیب نزده است.این در حالی است که شمار جان باختگان زلزله در ده استان ترکیه به 31 هزار و 643 نفر افزایش یافت.

  • نشست ویژه بذرپاش با انبوه‌سازان

    نشست ویژه بذرپاش با انبوه‌سازان

    ماه‌ها بود که خواهان جلسه با مسئولان وزارت راه و شهرسازی بودیم که محقق نمی‌شد اما با آمدن بذرپاش این نشست برگزار شد و به نظر می‌رسد تعامل وزارتخانه با بخش خصوصی افزایش یافته است؛ پیشنهاداتی برای تعدیل نرخ واحدهای مسکونی و تامین منابع مالی پروژه نهضت ملی مسکن ارایه شد که وزیر پذیرفت.

  •  رکوردزنی تورم مسکن

    رکوردزنی تورم مسکن

    تورم مسکن در دی‌ماه امسال به رکورد دو ساله رسیده است. برخی تحلیلگران عمده رشد قیمت مسکن را از ناحیه افزایش هزینه‌های ساخت و ساز می‌دانند اما برخی دیگر معتقدند رکوردزنی معاملات در این مقطع نشان از خیز جدی تقاضا در بازار مسکن تهران دارد و در ادامه موجب خیز جدی تورم مسکن در ابتدای زمستان شده است.

  • تبصره فرم ج دردسر متقاضیان وام مسکن شد

    تبصره فرم ج دردسر متقاضیان وام مسکن شد

    جهت ثبت نام مسکن و همینطور وام مسکن دولت تبصره فرم ج یا طرح جهش تولید مسکن قرار داد تا فرد متقاضی و افراد تحت تکفل وی در ۵ سال گذشته زمین یا ملکی به نامشان نبوده و وام خرید یا ساخت ملک دریافت نکرده باشد تا وام مسکن به ایشان تعلق بگیرد.افرادی که قبل از اجرای فرم ج اقدام به ساخت ملک کرده اند و با توجه به شرایط فرم ج شرایط دریافت وام را پیدا نکرده اند خبر داد و از مسئولان درخواست رسیدگی کرد.

  • خانه ۱ میلیاردی در تهران

    خانه ۱ میلیاردی در تهران

    روز شنبه ۱۵ بهمن ماه ۱۴۰۱ نرخ آپارتمانهای ۷۰ متری را در نقاط مختلف تهران مورد بررسی قرار داده‌ایم. قیمت‌ها بر اساس منطقه، موقعیت و امکانات، متفاوت است. به گزارش زنهار، روز شنبه ۱۵ بهمن ماه ۱۴۰۱ نرخ آپارتمانهای ۷۰ متری را در نقاط مختلف تهران مورد بررسی قرار داده‌ایم. قیمت‌ها بر اساس منطقه، موقعیت و امکانات، متفاوت است. نرخ‌های درج شده در آگهی‌های ملکی نشان می‌دهد که محدوده قیمت آپارتمان‌های ۷۰ متری دو خوابه در جنوب تهران بین ۱.۲ تا ۱.۵ میلیارد تومان است.

  • آواربرداری خانه های  تخریب شده در خوی

    آواربرداری خانه های تخریب شده در خوی

    مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان غربی از آواربرداری ۷۴ واحد مسکونی تخریبی در مناطق زلزله زده خوی خبر داد. جعفر برزگر در خصوص عملیات آواربرداری مناطق خسارت دیده شهرستان خوی در زلزله ۲۸ دی ماه عملیات آواربرداری این مناطق با حضور ۳۱ دستگاه ماشین آلات سنگین بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با سرعت ادامه دارد.

  • ساخت و عرضه مسکن بر دوش  راه و شهرسازیست

    ساخت و عرضه مسکن بر دوش راه و...

    با وجود نیاز کشور به ساخت مسکن برای مردم در طی سال‌های گذشته به این امر بی توجهی شد، و در این میان بخش مهم و عمده ساخت و عرضه مسکن بر دوش اداره کل راه و شهرسازی استان است. در مقطعی باید واحد مسکونی برای مردم ساخته می‌شد ولی محقق نشده است. بار زیاد ساخت و عرضه مسکن بر دوش اداره کل راه و شهرسازی استان است و باید شرکتهای خدمات رسان با این اداره کل همکاری کنند.

  • زیر فشار  مسکن و تورم

    زیر فشار مسکن و تورم

    آمارهای اخیر مرکز آمار ایران از تورم دی‌ماه نشان می‌دهد فشار ناشی از تورم مسکن همچنان بر دوش دهک‌های پایین اقتصادی قرار دارد و تامین مسکن سهم بزرگی از سبد هزینه خانوارها را تشکیل می‌دهد. این مساله قشر بزرگی از جامعه را با چالش جدی مواجه کرده است.بررسی‌ها نشان می‌دهد در چند سال اخیر تورم تاثیر بیشتری نسبت به باقی شاخص‌ها بر بازار مسکن داشته است.

  • فاصله قیمت مسکن در شمال و جنوب تهران

    فاصله قیمت مسکن در شمال و جنوب تهران

    بررسی بازار مسکن تهران حاکی از آن است که قیمت واحد ۲۳۰ متری در آجودانیه ۲۸ میلیارد و آپارتمان ۶۳ متری در ابن بابویه ۸۳۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است. بازار مسکن همچنان بر مدار رکود تورمی با شیب ملایم حرکت می‌کند. روند رشد قیمت در تمام مناطق کشور از جمله کلانشهر تهران همپای تورم ادامه دارد. آخرین گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن (آذرماه 1401) متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده

  • مجوز مشاوران املاک در صورت تخلف باطل می‌شود

    مجوز مشاوران املاک در صورت تخلف باطل...

    رئیس اتاق اصناف استان زنجان با اشاره به ابطال حدود ۳۰ جواز مشاوران املاک گفت: جواز مشاوران املاک متخلف در خرید و فروش غیرقانونی طرح مسکن ملی باطل می‌شود. 10 دی ماه امسال بود بهروز عباسی دادستان عمومی و انقلاب شهرستان زنجان در نامه‌ای به محمد بازرگان رئیس اتاق اصناف استان خواستار برخورد با مشاوران املاک متخلف در زمینه خرید و فروش غیرقانونی طرح نهضت ملی مسکن شد.

  •  خانه‌های ویلایی در خراسان‌شمالی

    خانه‌های ویلایی در خراسان‌شمالی

    مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان خراسان‌شمالی گفت: خانه‌های ویلایی در شهرهای زیر ۲۵هزار نفر خراسان‌شمالی ساخته می‌‌شود. جواد زارعی در بجنورد با اشاره به فرایند ساخت واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن در استان خراسان شمالی اظهار داشت: راه و شهرسازی استان برای ساخت دو هزار و 16 واحد مسکن شهری، زمین تأمین کرده است که ساخت یک‌هزار و 938 واحد از آن‌ها آغاز شده است.

  • کشف شهر مسکونی ۱۸۰۰ ساله در مصر

    کشف شهر مسکونی ۱۸۰۰ ساله در مصر

    یک شهر کامل یک هزار و ۸۰۰ ساله متعلق به دوران رومی را در قلب شهر «اقصر» واقع در کشور مصر کشف کردند. باستان‌شناسان مصری اعلام کردند که یک شهر مسکونی کامل دوره رومی را در شهر «اقصر» کشف کرده‌اند. به گفته «مصطفی وزیری»، دبیر شورای عالی آثار باستانی مصر، قدمت این شهر که اخیرا کشف شده است به قرن دوم و سوم میلادی بازمی‌گردد و قدیمی‌ترین و مهم‌ترین شهری است که تاکنون در کرانه شرقی «اقصر» کشف شده است.

  • فروش عمارت 12میلیون دلاری بریتنی اسپیرز!

    فروش عمارت 12میلیون دلاری بریتنی...

    بریتنی اسپیرز عمارتی که تنها پس از 6 ماه از خرید عمارت 12میلیون دلاری خود، آن را برای فروش گذاشته است! او تصمیم دارد تا عمارت خود به ارزش 12 میلیون دلار را بفروشد، با این حال این ملک برای فروش عمومی در بازار قرار نگرفته است. وی به شدت مراقب حریم خصوصی خود است. این خواننده مشهور تنها 6 ماه پس از خرید عمارتی به ارزش 6 میلیون دلار قصد فروش آن را دارد.

  • مالیات خانه ها در سال جدید

    مالیات خانه ها در سال جدید

    یکی از مواردی که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ دستخوش تغییراتی شده شرایط پرداخت مالیات خانه ها است. افزایش صد درصدی قیمت مسکن موجب شد که ارزش خانه‌های مشمول مالیات هم افزایشی ۱۰۰ درصدی را تجربه کنند. برای دسترسی سریع‌تر به اخبار داغ مالیات، اینستاگرام کاماپرس را دنبال کنید. از اینجا وارد شوید. لایحه بودجه ۱۴۰۲ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و حالا می‌توان صورت‌بندی مالی سال ۱۴۰۲ را کم و بیش ترسیم کرد.

  • مسکن سازی وین الگویی برای کل شهرهای دنیا

    مسکن سازی وین الگویی برای کل شهرهای...

    در حالی که وضعیت مسکن در کل دنیا به معضلی اساسی تبدیل شده است، برخی از کشورهای توسعه یافته مانند اتریش به سراغ طرح های خاصی رفته اند که دسترسی شهروندان خود به مسکن های باکیفیت را افزایش بدهند. در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد اتریشی ها در خانه های مناسب و مطلوب زندگی می کنند. پایتخت این کشور یعنی وین، از سوی اکونومیست زیست پذیرترین شهر جهان لقب گرفته است. اما چه امتیازات و امکاناتی باعث شده است که این شهر، بهترین محل سکونت در کل دنیا باشد.

  • کم کاری در اجرای پروژه مسکن ملی

    کم کاری در اجرای پروژه مسکن ملی

    بیرجند_ استاندار خراسان جنوبی بر حساس و کلیدی بودن اجرای طرح نهضت ملی مسکن برای دولت سیزدهم تاکید کرد و گفت: کم کاری مدیران استان در اجرای این پروژه پذیرفتنی نیست. جواد قناعت امشب در شورای مسکن خراسان جنوبی با تبریک حلول ماه رجب و میلاد امام محمد باقر (ع) و دهه مبارک مبارک فجر گفت: تاکنون هر دولتی علاوه برنامه‌های اصلی خود شعارهای محوری داشته که یکی از شعارهای محوری دولت سیزدهم تأمین مسکن برای افراد متوسط جامعه است

  • فرصت ۱۵ روزه واریز اولیه مسکن

    فرصت ۱۵ روزه واریز اولیه مسکن

    ساری- حسینی پور، استاندار مازندران با اشاره به این که شمار زیادی از متقاضیان مسکن ملی آورده اولیه را واریز نکردند، فرصت ۱۵ روزه برای پرداخت تعیین کرد. بنا نداریم حتی یک نفر از متقاضیان مسکن ملی را حذف کنیم افراد زیادی برای پروژه مسکن ملی ثبت نام کردند ولی شمار زیادی از متقاضیان واجد شرایط تاکنون نسبت به واریز آورده اولیه اقدام نکردند.

  • معاملات ملکی در کدام مناطق تهران رشد کرد؟

    معاملات ملکی در کدام مناطق تهران رشد...

    هرچند قیمت مسکن افزایش قابل ملاحظه ای داشته است اما این موضوع منجر به رکود مسکن نشده و حجم معاملات نیز افزایش قابل توجهی داشته است. افزایش قیمت مسکن ادامه دارد، اما تعداد معاملات ثبت شده در بازار مسکن هم افزایش داشته است. سه منطقه تهران بیش از ۵۰ درصد افزایش معامله داشته اند. در عین حال منطقه ۵ با وجود آنکه ۱۸ درصد افزایش رشد معامله داشته است هم چنان پرمعامله ترین منطقه تهران بوده است. مناطق کناری این منطقه که قیمت مناسب تری نیز دارند هم رشد خوبی را تجربه کردند که از جمله منطقه ۲۲ و ۲۱ هستند.

  • افزایش فروش مسکن به اتباع خارجی در ترکیه

    افزایش فروش مسکن به اتباع خارجی در...

    براساس آمار سازمان آمار ترکیه، در سال گذشته ۶۷ هزار و ۴۹۰ باب خانه در سراسر ترکیه به اتباع خارجی فروخته شد. تعداد خانه های خریداری شده توسط اتباع خارجی در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل آن ۱۵.۲ درصد افزایش داشت. فروش مسکن به اتباع خارجی در دسامبر ۲۰۲۲ با کاهش ۱۸.۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۶ هزار و ۳۸۶ باب رسید.