بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

الگوی عرضه‌‌ و تقاضای مسکن همخوانی...

الگوی عرضه مسکن با تقاضای مسکن همخوانی ندارد زیرا به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، مشکلات سالیان اخیر کشور و کاهش ارزش پول ملی مردم به دنبال واحدهای مسکونی با متراژ پایین تر و مطابق با بودجه خود هستند.

مشکلات مالکیتی منازل محله جهرم اراک

منازل مسکونی بیش از ۵۰۰ خانوار ساکن در خیابان جهرم اراک که اکثرا با قولنامه در حدود ۴۰ الی ۵۰ سال پیش خریداری نموده‌اند و بعضی افراد نیز قولنامه از شخص صاحب سند را دارند و با ادعای وراث صاحب سند و گرفتن حکم تخلیه باعث بی خانمانی ساکنین این محله که به حق صاحب اصلی خانه‌ها هستند و مبلغ را پرداخته‌اند، شده اند.

بازار مسکن کشور مسئله‌ای مانند بازار...

برای انبوه‌سازی خصوصی برنامه‌ریزی کنیم مجتبی بیگدلی-رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن قیمت‌های رهن و اجاره در این بازار نیز به صورت لحظه‌ای در حال تغییر و افزایش است و وخیم بودن بازار مسکن را به‌راحتی می‌توان از این موضوع دریافت.

بی‌توجهی به مسکن اجاره‌ای یکی از...

معاون نظارت و بازرسی امور تولیدی سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به اشکالات موجود در قانون جهش تولید مسکن گفت: از جمله ایرادات موجود در قانون، عدم توجه به مسکن اجاره‌ای برای بخشی از جامعه هدف است درحالی که طبق سرشماری سال ٩٥، ٢.٥ میلیون واحد منازل خالی در کشور داریم که از موضوعات حائز اهمیت است.

رونمایی معاون اول رئیس جمهور از ۳ سیاست...

دلار ۴۲۰۰ تومانی مفید نیست . معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه ما سه سیاست را دنبال می‌کنیم؛ اول اینکه اجازه ندهیم فراوانی جنس دچار اخلال شود، دوم ثبات قیمت‌ها و سومی ارزانی اقلام، گفت: ارز ترجیحی را مفید حال کشور نمی‌دانم و جزو ابزارهایی بوده که فنر قیمت‌ها را متراکم کرده است. در نتیجه ما با مشکلات متفاوتی مواجه بودیم؛ البته تدابیر خوبی شکل گرفته اما قطعا زمان‌بر است.

از "ازدواج سفید" تا "شوگرها"؛ دلایل...

حسن خدمتگزار با اشاره به کاهش ازدواج در یک دهه گذشته اظهار کرد: دلایل کاهش ازدواج بر اساس ترتیب و اولویت نیستند اما می‌توان به مواردی اشاره کرد. یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش ازدواج، مسائل و مشکلات اقتصادی است.

تاکید مخبر برای رفع مشکلات «خیابان...

مخلص الائمه: موضوع در شورای تامین استان مطرح شد استاندار مرکزی گفت: به دستور معاون اول رئیس جمهوری پرونده منازل مسکونی محله جهرم اراک با رعایت حقوق شهروندان در دست بررسی است

سندروم خرید ملک در ترکیه_لاکچری‌بازی یا...

با وجود آنکه این روزها از اقتصاد ترکیه اخبار خوبی به گوش نمی‌رسد، لیر هر روز ارزش خود را از دست می‌دهد، بیکاری در این کشور روزافززون شده، گردشگری ۶۵ درصد کاهش یافته، ۳۵ درصد قیمت خانه در ترکیه مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌شود و خریداران تا سه سال حق فروش ملک را ندارند، ایرانی‌ها باز هم به دلایل نامعلوم در ماه گذشته با خرید ۱۲۶۵ خانه بزرگترین گروه خریداران ملک در ترکیه لقب گرفتند.

گرانی 700 درصدی نرخ ارز در دولت یازدهم...

نماینده طوالش در مجلس گفت: میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در سال ۹۲ حدود ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بوده که طی سال‌های اخیر با جهش ۶۴۷ درصدی مواجه شده است. حسن محمدیاری نماینده طوالش در مجلس شورای اسلامی امروز (چهارشنبه 26 آبان) در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد وضعیت شاخص‌های اقتصادی در دولت های یازدهم و دوازدهم اظهار داشت: براساس گزارش کمیسیون اقتصادی مسلم است که در دولت‌های یازدهم و دوازدهم شاخص‌های اقتصادی دچار کمی و کاستی‌هایی بوده است.

رهن، اجاره و خرید آپارتمان در اصفهان

خرید آپارتمان در اصفهان در شرایطی که بازار مسکن هر روز رو به افزایش می‌رود، یک راه مطمئن برای جلوگیری از کاهش ارزش پول خود است. در این گزارش سایت ملکی دلتا به شما کمک می‌کند تا هر چه سریع‌تر و راحت‌تر صاحب خانه شوید.

پادزهر تورم ملکی در ملتهب‌ ترین بازار...

دولت چین طی یک دهه گذشته بدون توجه به «جنس تقاضای مسکن» در مناطق بیرون از شهرها، «خانه‌سازی دولتی با تیراژ نجومی» راه انداخت به خیال اینکه «عرضه زیاد به دست دولت در حومه» مشکل خانه‌دار شدن مردم را حل می‌کند.

یخبندان پاییزی شرق گلستان را فرامی‌گیرد

مدیر کل هواشناسی گلستان با اشاره به عبور سامانه ناپایدار جوی تا ساعات آینده از استان گفت: اهالی نیمه شرقی گلستان شامگاه امشب چهارشنبه دمای زیر صفر درجه را تجربه خواهند کرد.

تداوم امدادرسانی‌ شبانه سپاه ‌به...

خدمت‌رسانی بی‌وقفه به مردم ‌در تمام روستاهای هرمزگان گروه استان‌ها ـ پس از وقوع زمین لرزه مهیب در استان هرمزگان که موجب بروز خسارت به منازل مسکونی و برخی زیرساخت‌ها شد، تمامی ارکان خدمت رسان در منطقه حاضر شده و به خدمات رسانی مشغول هستند.

ثبت نام مسکن دولتی برای مجرد‌ها

معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی گفت: اعضای شورای عالی مسکن با کلیات طرحی که منجر به ثبت‌نام مشروط افراد مجرد بالای ۱۸ سال در نهضت ملی مسکن می‌شود، موافقت کردند .محمود محمودزاده گفت: کلیات ثبت‌نام مجردها در طرح نهضت ملی مسکن به شرط تاهل در زمان تحویل واحد مسکونی، در جلسه شب گذشته شورای عالی مسکن مورد تایید قرار گرفت.

خرید سیمان از بورس کالا با یک کلیک

دنیای معدن: معاملات گواهی سپرده سیمان امروز نیز همچون روز گذشته با استقبال چشمگیر خریداران خرد مواجه شد به طوریکه در مجموع ۳ میلیون و ۴۹۴ هزار گواهی سپرده معادل ۳۴۹۴ تن سیمان متعلق به انبار کارخانه های سیمان فارس نو، خاش، فارس، صوفیان، خزر، ماهان کرمان، ارومیه، ساوه، غرب، بجنورد و تهران مورد معامله قرار گرفت.

امسال تنها ۳۰ هزار پروانه ساخت مسکونی...

یک فوریت «نحوه اخذ مطالبات حوزه شهرسازی شهرداری تهران» در حالی به تصویب رسید که معاون شهردار تهران از کاهش رغبت ساخت و ساز در تهران به دلیل موانع موجود خبر داد. بررسی لایحه اصلاحیه «نحوه اخذ مطالبات حوزه شهرسازی شهرداری تهران» در جلسه امروز شورای شهر تهران که قرار بود به صورت دو فوریت بررسی شود به دلیل عدم حضور شهردار تهران به یک فوریت تبدیل شد و حمیدرضا صارمی سرپرست معاونت معماری و شهرسازی تهران

جلسه شورای عالی مسکن با حضور رئیس‌...

جلسه شورای عالی مسکن از ساعت ۱۵ امروز (سه‌شنبه) با حضور رئیس جمهور در محل ساختمان ریاست جمهوری برگزار شد.

کاهش قیمت مسکن و اجاره در ۱۰۰ روز اول...

رئیس‌جمهور وعده‌اش را فراموش کرده؟عملکرد ۱۰۰ روزه نشان می‌دهد میانگین قیمت مسکن در شهر تهران ۵٫۴ درصد و میانگین اجاره‌بهای مسکن پایتخت ۲۱ درصد افزایش یافت. کارنامه ۱۰۰ روز اول فعالیت دولت سیزدهم ۵ رخداد مهم در حوزه بازار مسکن را در خود جای داده است. بررسی‌ها درباره آن‌چه طی نیمه مرداد ماه (زمان آغاز به کار رسمی دولت سیزدهم) تا روز بیست‌ودوم آبان، ۱۰۰ روز اول فعالیت دولت رئیسی، در بازار مسکن به وقوع پیوسته نشان می‌دهد

ساخت پروژه نهضت ملی مسکن در بافت‌های...

طرح نهضت ملی مسکن، بنا دارد بخشی از واحدهای مسکونی را در بافت های ناکارآمد شهری تولید کند تا ضمن افزایش تولید در مناطق کمتر برخوردار، قیمت تمام شده را برای اقشار کم درآمد تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

رئیس ستاد بحران کشور: ۳ هزار واحد...

رئیس ستاد بحران کشور: 3 هزار واحد مسکونی در زلزله آسیب دید/ بازسازی منطقه به زودی آغاز می‌شود گروه استان‌ها ـ رئیس ستاد بحران کشور با بیان اینکه زلزله به ۳ هزار واحد مسکونی در هرمزگان آسیب زده است، گفت: مراحل ساخت و ساز بافت‌های آسیب دیده با موافقت معاون اول رئیس جمهور به زودی آغاز می‌شود.

اجاره خانه در شهرهای بزرگ جهان چقدر است

مشکل اجاره مسکن در جهان افزایش یافته و قیمت اجاره خانه در شهرهای شرق اسیا از شهرهای گران اروپایی و آمریکایی نیز بیشتر شده است. همزمان با شیوع کرونا و افزایش تقاضا برای سرمایه گذاری در بازار مسکن به عنوان مقصدی امن، قیمت خانه در بسیاری از کشورها از جمله کانادا، انگلیس، هنگ کنگ و آمریکا به رکوردهای تاریخی جدیدی رسید که در نتیجه این اتفاق بازار اجاره بها نیز در کشورهای مختلف تحت تاثیر قرار گرفته و میانگین اجاره نیز به میزان محسوسی افزایش یافته است.