بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

  • تخصیص ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای احداث پارکینگ‌های طبقاتی در اراک

    تخصیص ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای...

    سخنگوی شورای اسلامی شهر اراک گفت: در بودجه سال ۱۴۰۰ شهرداری اراک مبلغ ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای احداث پارکینگ‌های طبقاتی و مکانیزه اختصاص داده شده که باید برای هزینه کرد آن برنامه کارشناسی و اجرایی، ارائه و تا پایان سال اقدام عملیاتی صورت گیرد.

  • مهمتر از ساخت مسکن، کنترل قیمت‌های فعلی در بازار مسکن است

    مهمتر از ساخت مسکن، کنترل قیمت‌های فعلی...

    کارشناس اقتصاد مسکن با بیان اینکه دولت ابتدا باید به تنظیم گری و کنترل بازار مسکن ورود کند، گفت: در صورتی که این اتفاق رخ دهد، مردم و سازندگان خود به خود به سمت افزایش عرضه متمایل می شوند.فرهاد بیضایی درباره نیاز سالانه یک میلیون مسکن در طرح نهضت ملی مسکن اظهار کرد: موضوع اصلی، تنظیم گری در بازار است؛ سیاست‌های تنظیمی بازار مسکن در رأس اقدامات دولت و وزارت راه و شهرسازی قرار دارد.

  • پیش‌بینی قیمت مسکن*محتمل‌ترین سناریو قیمت مسکن

    پیش‌بینی قیمت مسکن*محتمل‌ترین سناریو...

    محتمل‌ترین سناریو در ادامه سال تعدیل بهای مسکن یا کاهش قیمت واقعی و عقب ماندن رشد قیمت اسمی مسکن از تورم عمومی خواهد بود.محبوبه‌ قرمزچشمه؛ بخش مهم تامین مالی تولید مسکن در تمام دنیا از بازار سرمایه است. مسکن یکی از پیشران‌های مهم قتصادی مورد توجه کارشناسان بازار و همچنین متقاضیان خرید مسکن است.

  • علت اصلی رکود مسکن در اصفهان چیست؟

    علت اصلی رکود مسکن در اصفهان چیست؟

    نماینده مردم نطنز و قمصر در مجلس گفت: همچنان با کمبود اعتبار و بودجه در استان اصفهان مواجه هستیم و مشکل اصلی رکود مسکن در اصفهان، بانک‌ها و تامین اعتبار است.رحمت‌اله فیروزی‌پور با اشاره به رکود مسکن در استان اصفهان گفت: مصالح، زمین و اعتبارات نقدی سه عامل اصلی در قیمت مسکن به شمار می‌آیند که در حال حاضر نه تنها در استان اصفهان بلکه در کل کشور مشکل اصلی اعتبارات نقدی است.

  • مثبت بودن نتایج مذاکرات بر بازار مسکن تاثیر خواهد گذاشت

    مثبت بودن نتایج مذاکرات بر بازار مسکن...

    رییس هیات مدیره انجمن صنفی انبوه سازان خراسان‌رضوی بیان کرد: پیش‌بینی کاهش قیمت مسکن در آینده در صورت مثبت بودن نتایج مذاکرات است و قیمت‌های حبابی مسکن کاهش پیدا خواهد کرد. محمود پژوم رییس هیات مدیره انجمن صنفی انبوه سازان خراسان‌رضوی در خبری عنوان کرد: بازار مسکن در وضعیت کنونی در شرایط آرامی به سر می‌برد و نوسان چندانی ندارد و سرمایه‌گذاران برای ورود به این حوزه اندکی مردد هستند.

  • پیش‌بینی واکنش بازارها به افزایش یارانه | در بازارهای سرمایه،‌ مسکن،‌ طلا و ارز چه خبر است؟

    پیش‌بینی واکنش بازارها به افزایش یارانه...

    بازار مسکن، خودرو، ارز و سهام آخرین روز پاییز ۱۴۰۰ را چطور پیش خواهند برد؟ آیا خبرهای رسیده از وین بر بازارها اثرگذار است؟ تاثیر تصمیم یارانه ای دولت بر بازارها چقدر است؟

  • متقاضیان وام اجاره مسکن بخوانند

    متقاضیان وام اجاره مسکن بخوانند

    ساعت ۲۴ امشب ۳۰ آذرماه مهلت ثبت نام در وام ودیعه مسکن به اتمام می‌رسد ولی براساس شواهد تعداد زیادی از مستاجران هنوز بعد از گذشت ۶ ماه نتوانسته‌اند بانکی برای تسهیلات انتخاب کنند.طبق شنیده‌ها دیگر تمدید نخواهد شد.فقط یک روز تا پایان ثبت نام در وام ودیعه مسکن باقی مانده وامی که شاید برای بسیاری از مستاجران گره گشا بوده باشد.

  • میانجی‌گری مجلس در کشمکش مالیات خانه‌های خالی

    میانجی‌گری مجلس در کشمکش مالیات...

    اختلاف بین وزارت راه و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی درباره نحوه معرفی واحدهای خالی از سکنه ظاهرا با نظر کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به آنجا ختم شده که یک سامانه امن تحت نظر وزارت ارتباطات ایجاد و اطلاعات واحدهای مسکونی در آن درج شود.

  • اگر وام بدون سود می خواهید بشتابید

    اگر وام بدون سود می خواهید بشتابید

    براساس اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال گذشته، قرار بود به کارگران وام ۱۰۰ میلیون تومانی پرداخت شود. آیا کارگران توانستند از این وام استفاده کنند؟ این روزها که تورم قیمت ها بالا است وام کارگری برای کارگران در نظر گرفته شده که این وام کارگری را کارگران باید 10ساله پرداخت کنند.وام کارگری برای خرید خانه داده می شود.وام کارگری شرایط خاص دارد که در مطلب زیر آمده است.

  • قیمت رهن و اجاره آپارتمان در منطقۀ حکیمیه

    قیمت رهن و اجاره آپارتمان در منطقۀ...

    برای رهن کامل یک واحد آپارتمان ۹۰ متری در منطقۀ حکیمیه به سرمایه ۴۰۰ میلیون تومانی نیاز است.

  • اقدامات جدید دولت و مجلس در حوزه مسکن؛ قیمت خانه کاهشی می‌شود؟

    اقدامات جدید دولت و مجلس در حوزه مسکن؛...

    آمار‌ها نشان می‌دهد متوسط قیمت یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی از فروردین تا آبان سال گذشته ۷۷ درصد رشد داشت در حالی که در مدت مشابه سال ۱۴۰۰ تنها ۱۰ درصد رشد داشته است. خبرگزاری میزان _ روزنامه وطن امروز نوشت: از شروع به کار دولت سیزدهم یکی از بخش‌هایی که مورد توجه تیم اقتصادی دولت و وزارت راه‌و‌شهرسازی قرار گرفت، حوزه مسکن بود.

  • الزام مدرسه‌سازی برای انبوه سازانی که بیش از ۲۰۰ واحد مسکونی می‌سازند

    الزام مدرسه‌سازی برای انبوه سازانی که...

    برخی با ساخت ۱۹۹ واحد قانون ساخت مدرسه را دور می‌زنند رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور درباره کمبود مدرسه در مناطق انبوه‌سازی شده گفت: طبق قانون انبوه سازان اگر بیش از ۲۰۰ واحد مسکونی می‌سازند در کنارش مدرسه هم باید بسازند، اما برخی انبوه سازان برای اینکه مساله‌شان را حل کنند به جای ۲۰۰ واحد، ۱۹۹ واحد می‌سازند تا به نوعی قانون را دور زده باشند.

  •  پرداخت اقساط مسکن با ۳ فرمول

    پرداخت اقساط مسکن با ۳ فرمول

    آن‌طور که مسئولان وزارت مسکن می‌گویند میزان اقساط پرداختی متقاضیان بعد از تحویل‌گیری واحد‌ها قریب به ۵۰ درصد اعدادی است که قبلا به‌عنوان سود تسهیلات ۱۸ درصدی اعلام شده بود.

  • نرخ حق الزحمه تنظیم قراردادهای املاک استیجاری مصوب و ابلاغ شد

    نرخ حق الزحمه تنظیم قراردادهای املاک...

    با افزایش چشمگیر قیمت مسکن و رشد فزاینده اجاره بهاء واحدهای مسکونی؛ سازمان منطقه آزاد کیش از ابلاغ نرخ حق الزحمه املاک استیجاری خبر داد.

  • وعده ساخت مسکن استیجاری در جزیره کیش

    وعده ساخت مسکن استیجاری در جزیره کیش

    سرپرست سازمان منطقه آزاد کیش از برنامه ساخت مسکن استیجاری در زمینی به مساحت ۲۰ هکتار در ۴ فاز ۵ هکتاری خبر داد. محمدرضا لواسانی با بیان این‌که مؤلفه‌های بسیاری در افزایش قیمت مسکن تاثیرگذار است، اظهار کرد: طرح احداث مسکن های استیجاری برای اقشار مختلف مردم جزیره در دستور کار سازمان قرار گرفته است.

  •  جوان نوشت: ۳۰ میلیارد تومان رهن یکساله واحد درتهران؛ بی‌رحمی در فاصله طبقاتی

    جوان نوشت: ۳۰ میلیارد تومان رهن یکساله...

    روزنامه جوان در مطلبی با عنوان «ترویج بیگانگی و بی‌رحمی در فاصله طبقاتی برج‌ها!» این گونه آورده است: سال‌های نه‌چندان دور، خانه‌هایی با رهن کامل گزینه مناسبی برای کارگران و کارمندان به حساب می‌آمد، اما در سال‌های اخیر، جهش قیمت مسکن به ویژه در کلانشهر‌ها سبب شده تا رهن خانه‌ها قیمت‌های سرسام‌آوری پیدا کند و شرایط برای اقشار متوسط و ضعیف جامعه هر روز بدتر از قبل شود. در چنین شرایطی هستند کسانی که هزینه‌های چند میلیارد تومانی بابت رهن خانه‌های لاکچری تهران پرداخت می‌کنند،

  • در ۲سال آینده با همکاری کمیته امداد و بسیج

    در ۲سال آینده با همکاری کمیته امداد و...

    ساخت۴۰هزار واحد مسکونی برای نیازمندان در مناطق روستایی کشور کمیته امداد و بسیج، در ۲سال آینده ۴۰هزار واحد مسکونی برای نیازمندان در مناطق روستایی کشور خواهد ساخت.

  • قیمت عجیب ویلا‌های لاکچری در مازندران

    قیمت عجیب ویلا‌های لاکچری در مازندران

    جهش قیمت مسکن در ۱.۵ سال اخیر سبب شده تا قیمت ویلا در شهر‌های شمالی و به ویژه استان مازندران نرخ‌ها چند برابر شود.

  • ضرورت مقاوم سازی ۱۰ هزار واحد مسکونی در البرز

    ضرورت مقاوم سازی ۱۰ هزار واحد مسکونی در...

    معاون امور بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان البرز گفت: از مجموع ۱۰۳ هزارو ۵۰۰ واحد مسکونی در مناطق روستایی و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت استان ، حدود ۱۰ هزار واحد آنها نیازمند مقاوم سازی و بهسازی هستند.

  • چگونگی خرید آپارتمان در تهران با مشوق جدید بانکی/ این خانه را ۵۰۰ میلیون تومان بخرید؟

    چگونگی خرید آپارتمان در تهران با مشوق...

    با وام ۴۸۰ میلیون تومانی اوراق مسکن که حالا پس از مشوق جدید سیستم بانکی درخصوص نصف شدن هزینه خرید تسهیلات احتمالا تقاضا برای دریافت این وام افزایش می‌یابد، می‌توان حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد هزینه یک آپارتمان کوچک را در محله‌های ارزان قیمت تهران پوشش داد.

  • مگر سطح رفاه در ایران و آمریکا برابر است که بخواهیم خودمان را با آنها مقایسه کنیم؟

    مگر سطح رفاه در ایران و آمریکا برابر...

    هیچ یک از شبه‌سلبریتی‌های ایرانی، هنوز نظری درباره عوامل وقوع این تراژدی بزرگ در آمریکا منتشر نکرده‌اند! کیهان نوشت: رسانه‌ها تصاویری تکان‌دهنده از ویرانی ایالت کنتاکی آمریکا در اثر طوفان منتشر کرده‌اند