بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

  • سرقت ماسه‌های ساحلی برای ساخت ویلا!

    سرقت ماسه‌های ساحلی برای ساخت ویلا!

    برخی در شهرهای شمالی از ماسه‌های ساحلی برای ساخت خانه استفاده می‌کنند. دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران با تایید این خبر می‌گوید: قیمت زمین در شهرهای شمالی جذاب و ساخت و سازهای غیر اصولی رونق گرفته است. عده‌ای از ماسه سواحل برداشت غیرقانونی دارند تا برای بلوک چینی یا دیوار چینی ساختمان‌های غیرمجاز استفاده ‌کنند.

  • بی‌خبری مردم و دشواری ثبت اطلاعات، مشکلات اصلی «سامانه املاک و اسکان» / وزارت راه تبلیغ مناسبی نکرد

    بی‌خبری مردم و دشواری ثبت اطلاعات،...

    رئیس اتحادیه املاک کشور گفت: به وزارت راه و شهرسازی گفتم که این سامانه و نحوه استفاده از آن را در تلویزیون و کانال‌ها آموزش دهید تا مردم مطلع شوند و بتوانند ثبت نام کند، اما متاسفانه به توصیه ما عمل نکردند.

  • چه کسانی منتظر دریافت برگه‌های مالیات سنگین برای خانه باشند؟

    چه کسانی منتظر دریافت برگه‌های مالیات...

    به نظر می‌رسد با اتمام مهلت ۱۲۰ روز قانونی برای تثبیت خالی بودن واحد مسکونی، به زودی سازمان امور مالیاتی برای مالکان خانه‌های بدون کاربر برگه‌های مالیاتی صادر کند. محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی این روزها مرتباً عنوان می‌کند که یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه به سازمان امور مالیاتی در راستای اجرای ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم که به قانون مالیات بر خانه‌های خالی مشهور شده، معرفی شده‌اند.

  • چه تعداد از مسکن مهر هنوز تکمیل نشده است؟

    چه تعداد از مسکن مهر هنوز تکمیل نشده...

    معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی گفت: از ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد مسکن مهر، فقط تکمیل ۳۰ تا ۴۰ هزار واحد آن باقی مانده است که تا اواخر شهریور یا مهر سال جاری، به پایان می‌رسد.

  • کمبود فایل در بازار اجاره

    کمبود فایل در بازار اجاره

    جست وجوی موتورهای جستجوی آگهی‌های ملکی از کاهش نسبی فایل اجاره نزد واسطه‌ها و مشاورین املاک، حکایت دارد.

  • قیمت یک خانه نقلی در تهران چند؟

    قیمت یک خانه نقلی در تهران چند؟

    در چند روز اخیر قیمت تعدادی خانه نقلی در نقاط مختلف تهران که برای فروش به آژانس های املاک سپرده شده بودند مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به شرایط اقتصادی موجود خرید خانه های بزرگ سخت شده است و بیشتر خرید ها به سمت و سوی خانه های نقلی و کوچک حرکت کرده است

  • داستان پرغصه اجاره بها در اصفهان و وعده‌های که محقق نشد

    داستان پرغصه اجاره بها در اصفهان و...

    گروه استان‌ها-هر چند وعده‌هایی داده شده بود که با طرح‌هایی مثل مالیات بر خانه‌های خالی، قیمت مسکن و اجاره کنترل شود اما این وعده‌ها محقق نشد و قیمت‌ها هم افزایش نجومی پیدا کرد و مستاجران با مشکل مواجه شدند. - اخبار استانها -

  • مستاجران بدون خانه و قیمت‌های نجومی

    مستاجران بدون خانه و قیمت‌های نجومی

    رسول جهانگیری رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، گفت: بازار مسکن درحال رکود تورمی است، یعنی تورم به اندازه‌ای افزایش پیدا کرده که خرید و فروش دچار رکود شده است.

  • تعطیلی ادارات و بانک ها

    تعطیلی ادارات و بانک ها

    تعطیلی دو هفتگی سراسر کشور 16 مرداد تا 31 مرداد 1400 به علت کرونا

  • برای تسلیم اظهارنامه صاحبان املاک اجاری تا آخر مرداد فرصت دارید

    برای تسلیم اظهارنامه صاحبان املاک اجاری...

    معاون اشخاص حقیقی اداره کل امور مالیاتی آذربایجان‌غربی با اشاره به تمدید مهلت ارائه اظهارنامه صاحبان املاک اجاری گفت: صاحبان املاک اجاری اعم از مسکونی، تجاری و اداری تا پایان مرداد ماه ۱۴۰۰ فرصت دارند اظهارنامه مربوط به سال ۱۳۹۹ خود را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند .

  • موافقت بانک مرکزی با عرضه املاک بانک‌ها در بورس کالا

    موافقت بانک مرکزی با عرضه املاک بانک‌ها...

    مدیرعامل بورس کالا در نامه‌ای به مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی از موافقت بانک مرکزی برای عرضه املاک و مستغلات مازاد بانک‌ها در بورس خبر داد.

  • سقوط قیمت مسکن در راه است؟

    سقوط قیمت مسکن در راه است؟

    سقوط قیمت مسکن در راه است؟ قیمت هر مترمربع مسکن که پارسال به بالای ۳۰ میلیون تومان رسیده بود با شروع سال ۱۴۰۰ به زیر ۳۰ میلیون تومان کاهش داشته است اما آیا این روند ادامه دارد؟

  • اتفاقی عجیب در بازار مسکن / فروشندگان بازگشتند / خانه ارزان نشد

    اتفاقی عجیب در بازار مسکن / فروشندگان...

    در اواسط بهار امسال وزیر راه و شهرسازی مدعی شده بود قیمت مسکن حباب دارد و باید منتظر ارزانی قیمت مسکن بود. با این حال روند قیمت مسکن از خرداد ماه امسال مجددا در گزارش‌های بانک مرکزی صعودی گزارش شده است.

  • ۳۳۰ هزار جلد سند قدیمی در اردبیل به تک برگ تبدیل می‌شود

    ۳۳۰ هزار جلد سند قدیمی در اردبیل به تک...

    مدیرکل ثبت اسناد اردبیل: اردبیل- مدیرکل ثبت اسناد و املاک استان اردبیل گفت: ۳۳۰ هزار جلد سند قدیمی به صورت مجلد در دست مردم است که تلاش می‌کنیم آنها را به اسناد تک برگی تبدیل کنیم.

  •  پرداخت وام ۲۰۰ میلیونی خرید مسکن به زنان / شرایط دریافت وام چیست؟

    پرداخت وام ۲۰۰ میلیونی خرید مسکن به...

    قرار است زنان سرپرست خانوار با ۳۰ میلیون تومان صاحبخانه شوند. دولت قرار است به زنان سرپرست خانوار وام ۲۰۰ میلیونی خرید مسکن بدهد و ۶۰ میلیون کمک بلاعوض. اما با این همه، قیمت مسکن چنان جهشی داشته که با تمام این حمایت‌ها فقط می‌توان ۱۰ متر خانه در تهران خرید!

  • خبر جدید درباره مسکن فرهنگیان

    خبر جدید درباره مسکن فرهنگیان

    معاون وزارت آموزش و پرورش گفت: با همکاری وزارت راه و شهرسازی، در ۳۱ استان کشور و ۲۵۱ شهر، زمین مورد نیاز برای ۴۳ هزار و ۷۷۵ واحد مسکونی معلمان تأمین شده است و ۲۵ هزار فرهنگی واجد شرایط مسکن، در مرحله افتتاح حساب، واریز وجه، تکمیل موجودی و اتصال به پروژه‌ها هستند.

  •  قیمت اجاره مسکن در مشهد / مناطق ارزان مشهد برای اجاره‌نشینی کدامند؟

    قیمت اجاره مسکن در مشهد / مناطق ارزان...

    بر اساس قیمت و نرخ اجاره مسکن در مشهد، لیستی از متوسط قیمت اجاره مسکن در برخی از مناطق مشهد به دست آمده است.

  • ترکیه همچنان از ملک سود می‌برد / چند واحد جدید به ایرانی‌ها رسید؟

    ترکیه همچنان از ملک سود می‌برد / چند...

    رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه می‌گوید که با وجود تغییراتی که اقتصاد دنیا پس از شیوع کرونا تجربه کرده، همچنان مسکن یکی از مهم‌ترین پیشران‌های اقتصاد این کشور به شمار می‌رود و ایرانی‌ها نیز از مشتریان خرید ملک در ترکیه هستند.

  • هزینه ساخت مسکن ۲ برابر شد

    هزینه ساخت مسکن ۲ برابر شد

    مرکز آمار از شاخص قیمت میانگین مصالح ساختمانی در شهر تهران از رشد ۱۰۱ درصدی هزینه ساخت مسکن خبر می‌دهد که نشان دهنده ۲ برابر شدن هزینه‌های ساخت مسکن نسبته به سال گذشته است.

  • خانه های ولیعصر و سعادت آباد هم قیمت شدند

    خانه های ولیعصر و سعادت آباد هم قیمت...

    قیمت آپارتمان در تهران با عمر بنای بین یک تا ۲۵ سال را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید.

  • دولت کم‌کاری خود را به گردن مشاوران املاک انداخت

    دولت کم‌کاری خود را به گردن مشاوران...

    رییس اتحادیه مشاوران املاک با انتقاد از دستورالعملهای ستاد کرونا مبنی بر تعطیلی و بازگشایی مکرر دفاتر املاک گفت: در شرایطی که معاملات در رکود شدید به سر می‌برد تعطیلات کرونایی وضعیت معیشتی مشاوران املاک را بدتر کرده و بسیاری از همکاران ما به رانندگی تاکسی‌های اینترنتی، میوه‌فروشی و حتی دستفروشی رو آورده‌اند.