بازار املاک / بالا رفتن آمار اجاره نشینی

بالا رفتن آمار اجاره نشینی

بالا رفتن آمار اجاره نشینی

آمار‌ها نشان می‌دهد در سال ۹۰ حدود ۲۶ درصد خانوار کشور اجاره‌نشین بودند. اما تا پایان سال ۹۹ تعداد خانوار مستاجر به بیش از ۳۸ درصد رسیده است. اطلاعات مراکز آماری نشان می‌دهد بیشترین رشد اجاره‌نشینی مربوط به ۴ سال گذشته است. در سال ۹۵، بر اساس سرشماری نفوس و مسکن، از ٢٣ میلیون و ٥٨٠ هزار و ٢٢١ خانوار در واحد‌های مسکونی کشور، ۶۰،۵ درصد از خانوار‌ها مالک و ۳۰، ۷ درصد خانوار‌ها اجاره‌نشین بودند. اما در پایان سال ۹۹ این عدد با رشد ۸ درصدی به بیش از ۳۸ درصد رسیده است.

رشد قیمت، کاهش ساخت و ساز

جهش قیمت مسکن، مهم‌ترین عامل در افزایش تعداد اجاره‌نشینان است. 
قیمت مسکن بویژه از سال ۹۷ تا تابستان ۱۴۰۰ جهش‌های متعددی را داشته است.
 متوسط یک ساله قیمت مسکن در تهران در سال ۹۷ معادل ۸ میلیون و ۲۳۰ هزار تومان شد که در مقایسه با متوسط قیمت در سال ۹۶ برابر ۷۰ درصد افزایش داشت.
 در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نیز قیمت مسکن هر ماه نسبت به ماه پیش از آن افزایش داشت.
 افزایش مداوم قیمت مسکن قدرت خرید خانوار را بشدت کاهش داد.
 رشد قیمت مسکن، به طور مثال در شهر تهران، از متوسط هر متر ۴ میلیون تومان در سال ۹۲ به ۲۳ میلیون تومان در سال ۹۹ رسید که نشان می‌دهد.
قیمت مسکن در شهر تهران در این سال‌ها ۴۷۵ درصد افزایش پیدا کرده است. 
نکته مهم این است که همزمان با افزایش قیمت، ساخت و ساز نیز در همین سال‌ها به کمترین میزان در دهه اخیر رسید. 
موضوعی که بر رشد قیمت‌ها هم در خرید و هم در اجاره تأثیر زیادی گذاشت و دست متقاضیان مسکن را برای دسترسی به مسکن کوتاه گذاشت. 
از یک سو قیمت مسکن در حال جهش و از سوی دیگر ساخت واحد مسکونی در حال کاهش بود که این دو عامل با کاستن از بنیه مالی مردم، موجب شد آن‌ها به جای خرید خانه به اجاره‌نشینی روی بیاورند.

مقایسه صدور پروانه ساختمانی در شهر تهران در بهار سال ۹۲ نسبت به بهار امسال کاهش ۸۰ درصدی و مقایسه صدور پروانه ساختمانی در بهار سال ۹۲ نسبت به بهار امسال در کل کشور، کاهش ۳۲ درصدی صدور پروانه ساختمانی را نشان می‌دهد. 
کاهش صدور پروانه ساختمانی، منجر به افت ساخت و عرضه مسکن شده است. 
میانگین ساخت مسکن در ۸ سال گذشته به طور متوسط ۳۰۰ هزار واحد در سال است درحالی که این عدد در ۸ سال پیش از آن به طور متوسط ۶۰۰ هزار واحد در سال است.
 وزارت راه و شهرسازی نیز اخیراً در گزارشی رسمی اعلام کرد:

 «با توجه به ارتباط قیمت مسکن و نرخ اجاره‌بها و رهن، کاهش عرضه مسکن در سال‌های اخیر دلیل اصلی افزایش نرخ مسکن و پیرو آن افزایش اجاره‌بها است.»
 آخرین آمار تعداد مستأجران را رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است. به گفته او تخمین زده می‌شود در حال حاضر ۸ میلیون خانوار کشور اجاره‌نشین باشند. 
اگر تعداد افراد خانوار را ۳ نفر در نظر بگیریم تعداد جمعیت اجاره‌نشین کشور به‌طور متوسط ۲۴ میلیون نفر و اگر تعداد خانوار را ۴ نفر فرض کنیم در حال حاضر حدود ۳۲ میلیون نفر از جمعیت کشور اجاره‌نشین هستند.

هزینه اجاره


اطلاعات رسمی مرکز آمار نشان می‌دهد که در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ متوسط سهم مسکن از هزینه خانوار ۴۴ درصد بوده .
 این عدد در سال‌های ۹۹ و بهار و تابستان امسال بین ۵۵ تا ۶۰ درصد از هزینه خانوار را به خود اختصاص داد و به گفته رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی، اکنون به‌طور متوسط ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه خانوار خرج هزینه مسکن می‌شود.

: ۴۸ درصد درآمد خانوار در شهر‌های کوچک و ۷۰ درصد درآمد خانوار در شهر‌های بزرگ صرف اجاره مسکن می‌شود.
 وزیر راه و شهرسازی هزینه مسکن را برای خانوار «بحرانی» توصیف کرده که اگر برای آن چاره‌ای نشود همچنان قیمت مسکن رشد خواهد داشت.

در سال‌های اخیر اجاره مسکن برای آنان که اجاره‌نامه خود را تمدید کرده‌اند نیز افزایش یافته است. 
بر اساس اطلاعات مرکز آمار متوسط افزایش قیمت اجاره این افراد در سال ۹۷ معادل ۲۵، ۴ درصد است که در تابستان امسال به ۴۶، ۹ درصد افزایش یافته است. 
اما قیمت اجاره بها در بهمن امسال نسبت به ماه‌های گذشته کاهش داشته است. 
رشد نرخ رسمی اجاره بر اساس گزارش بانک مرکزی در بهمن ماه در شهر تهران ۴۸ درصد است در حالی که این نرخ در آذرماه ۵۱ و در دی‌ماه ۵۰ درصد بود. در کل کشور رشد اجاره بها در آذرماه معادل ۵۴، ۲ درصد بود. 
با اینکه نرخ رشد قیمت اجاره کاهشی شده است، اما افزایش بیش از ۵۱ درصد آن در ماه‌های گذشته بیشترین فشار هزینه‌ای را به اجاره‌نشینان وارد کرده است.

بر اساس گزارش مرکز آمار، قیمت اجاره‌بها در بهار امسال در مقایسه با همین فصل در سال ۱۳۹۹ افزایش ۶۳،۷ درصدی داشته است.
 این رشد قیمت در مقایسه با زمستان ۱۳۹۹ حدود ۲۳ درصد اعلام شده است، این نرخ بالاترین جهش تورم اجاره بهای مسکن از سال ۱۳۶۲ تاکنون است. 
آمار ‎بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نشان می‌دهد هرچند از سال ۱۳۶۲ تا پایان ۱۳۹۵ بالاترین نرخ تورم مربوط به سال ۱۳۷۵ با ۳۶،۴ درصد و سال ۱۳۷۶ با تورم ۲۸،۹ درصد بوده است.
 اما دولت قبل رکورددار جهش اجاره مسکن در ۳۸ سال اخیر است.

تورم اجاره بها از سال ۹۶ تا تابستان امسال نزدیک به ۲۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد. در تابستان ۹۶ تورم اجاره بها ۴ درصد است که در تابستان امسال به بیش از ۲۷ درصد افزایش یافته است.

ساخت خانه برای مستأجران

افزایش قیمت مسکن و اجاره بها در ۴ سال گذشته قدرت خانه‌دار شدن را از مستأجران گرفت. 
با اینکه برنامه‌هایی مانند ساخت مسکن برای حمایت از اجاره‌نشینان یا اجاره داری حرفه‌ای در این سال‌ها مطرح شد، اما به اجرا نرسید.
 اکنون محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی از ساخت ۳۰۰ هزار واحد برای عرضه به بازار اجاره خبر داده است. 
او در این خصوص اعلام کرده که «شرکت‌هایی در قالب اجاره داری حرفه‌ای در کنار بازار‌های سنتی راه‌اندازی می‌شوند تا از این طریق بتوانیم قیمت‌ها را در بازار اجاره کنترل کنیم.
 حوزه اجاره داری حرفه‌ای مجوزات لازم را دریافت کرده و آیین‌نامه آن در مراحل تصویب نهایی است. بزودی شرکت‌هایی برای اجاره داری حرفه‌ای در کنار بازار‌های سنتی راه‌اندازی می‌شوند تا بتوانند بازار اجاره را در کنار بازار سنتی ساماندهی کنند.»

به گفته معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی این اقدام یک نهادسازی جدید در قالب اجاره‌داری حرفه‌ای است و هدف گذاری که برای کنترل این بازار قرار گرفته شده همان ۳۰۰ هزار واحد است..
در صورتی که تقاضای بیشتری هم وجود داشته باشد ساخته می‌شود.
 در طرح اجاره‌داری حرفه‌ای، سرمایه‌گذاران می‌توانند در اراضی دولتی اقدام به ساخت‌وساز کنند و سپس واحد‌های ساخته شده را با تعرفه‌های در نظر گرفته‌شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، به اقشار بدون مسکن، خانه اولی‌ها، زوج‌های جوان و... برای مدت معلوم واگذار کنند.

در برنامه‌ای دیگر برای حمایت مالی از مستأجران در برابر رشد قیمت اجاره، در بودجه سال آینده ۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای پرداخت به مستأجران در نظر گرفته شده است. دولت از زمان شیوع کرونا برای حمایت از مستأجران به آنان وام ودیعه پرداخت می‌کند.

براساس تصمیم دولت کسانی که حقوق ثابت دارند یا تحت پوشش نهاد‌های حمایتی هستند، می‌توانند در تهران ۵۰ میلیون تومان با نرخ بهره ۱۳ درصد از بانک تسهیلات بگیرند که این رقم در شهر‌های بزرگ ۳۰ و در شهر‌های کوچک‌تر ۱۵ میلیون تومان خواهد بود. اما با اینکه تعداد متقاضیان دریافت وام ودیعه زیاد است، اما این وام به همه متقاضیان پرداخت نشده است که شبکه بانکی کمبود اعتبار را دلیل آن عنوان می‌کند. با این حال وزیر راه و شهرسازی اظهار امیدواری کرده سال آینده تعداد بیشتری از مستأجران وام ودیعه دریافت کنند.

جهش تولید

با توجه به اینکه یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن در ایران کمبود عرضه است.
تولید فعلی مسکن در کشور متناسب با نیاز بازار نیست. از این رو دولت برای جبران کاهش ساخت مسکن در ۸ سال گذشته، برنامه تولید یک میلیون مسکن در سال را در دستور کار قرار داده است.
 این برنامه توانسته تورم در بازار اجاره و معاملات مسکن را به حداقل برساند.

بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی از وضعیت بازار مسکن شهر تهران در بهمن امسال، متوسط قیمت مسکن از ۳۳ میلیون تومان در هر متر مربع عبور کرد و رشد ۴ دهم درصدی نسبت به ماه قبل از آن (دی ۱۴۰۰) داشت.
 این رقم نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل ۱۶، ۴ درصد افزایش داشته که در مقایسه با رشد نقطه به نقطه بهمن ماه سال ۱۳۹۹ (معادل ۹۷، ۲ درصد) به مراتب کمتر بوده و مبین کند شدن آهنگ رشد قیمت مسکن در سال جاری است و جلوی رشد ماهانه قیمت مسکن گرفته شده است. 
در این ماه شاخص کرایه مسکن در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۴۸، ۴ و ۵۲، ۲ درصد رشد نشان می‌دهد .
 هر دو عدد نسبت به ماه قبل نزدیک به دو درصد کاهش را نشان می‌دهد.

اما با توجه به تقاضای انباشته شده برای مسکن و افت ساخت و ساز در چند سال گذشته، نیاز به تولید و عرضه مسکن در بازار دیده شده است و بر همین اساس دولت ساخت ۴ میلیون مسکن در ۴ سال را در حال اجرا دارد.
 با اجرای چند برنامه مانند ساخت مسکن برای اجاره داری حرفه‌ای و همچنین ساخت ۴ میلیون مسکن برای اقشار کم درآمد و از سوی دیگر تأثیر مسائل سیاسی بر اقتصاد و کاهش نرخ تورم عمومی، انتظار می‌رود در سال‌های پیش رو بازار مسکن به ثبات و آرامش نسبی برسد.

  • بازار مسکن در زنجان همچنان در رکود است

    بازار مسکن در زنجان همچنان در رکود است

    رئیس اتحادیه مشاوران املاک زنجان گفت: با وجود افزایش قیمت مسکن در زنجان، بازار در وضعیت راکد است.

  • کوچ مستاجران به جنوب شرق تهران

    کوچ مستاجران به جنوب شرق تهران

    58 محله از 60 محله‌ای که بیشترین بازدید به ازای هر آگهی فروش آپارتمان در دیوار را داشته‌اند، مربوط به نیمه جنوبی شهر تهران هستند. این شاید یکی از مهمترین نکاتی باشد که می‌توان از گزارش سال دیوار 99 استخراج کرد. این گزارش پر است از سرنخ‌هایی که نشان می‌دهد ترکیب جمعیتی محله‌های مختلف تهران تا چه حد در حال تغییر است. بالاشهرنشین‌ها به مرکز شهر و مرکزنشین‌ها به جنوب شهر می‌روند تا بلکه بتوانند با بودجه‌ای دارند خانه‌ای اجاره کنند. حتی خیلی‌ها کوچ به شهرهای اقماری مثل پردیس را ترجیح داده‌اند

  • لوکس‌ترین خانه شناور دنیا

    لوکس‌ترین خانه شناور دنیا

    شرکت ARKUP با تولید یک خانه شناور لوکس نام خود را بر سر زبان‌ها انداخت.

  • کاهش تورم سالیانه در بازار مسکن

    کاهش تورم سالیانه در بازار مسکن

    با وجود افزایش ۳.۱ درصدی قیمت مسکن در شهر تهران طی یک ماه اخیر رشد نقطه به نقطه سالیانه آن در یک روند نزولی از حدود ۹۲ درصد در ابتدای سال جاری به ۳۴ درصد در مردادماه رسیده است.

  • نامه رییسی برای مسکوت ماندن طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی

    نامه رییسی برای مسکوت ماندن طرح تفکیک...

    پرییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به نامه رئیس جمهور برای مسکوت ماندن طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی، تاکید کرد: بدون ایجاد وزارت مسکن ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی با چالش مواجه خواهد شد.

  • تورم ۴۰ درصدی در بازار مسکن یزد| انتظار کاهش قیمت نیست

    تورم ۴۰ درصدی در بازار مسکن یزد| انتظار...

    یزد- تورم ۴۰ درصدی بازار مسکن طی سه ماهه نخست سال جاری به عقیده برخی کارشناسان به انتخابات مربوط بود اما حالا که انتخابات نیز تمام شده بازهم تورم پابرجاست؛ تورمی که خانه دار شدن مردم را سخت کرده است.

  • مردم از مشاوران املاک قراردادهای هولوگرام‌دار بخواهند

    مردم از مشاوران املاک قراردادهای...

    بوشهر سرپرست اتحادیه ابزارو یراق ومصالح ساختمانی و مشاوران املاک گناوه گفت: مردم فقط قراردادهای ممهور به هولوگرام را از مشاوران املاک بخواهند.

  • اعلام نرخ کارمزد مشاوران املاک در ساری/ وضعیت بازار راکد است

    اعلام نرخ کارمزد مشاوران املاک در ساری/...

    ساری- برزگر، نایب رئیس اتحادیه املاک ساری نرخ کارمزد مشاوران املاک در استان را اعلام کرد و خواستار توجه به این مصوبه شد.

  • قراردادهای اجاره باید هولوگرام‌دار باشد

    قراردادهای اجاره باید هولوگرام‌دار باشد

    سرپرست اتحادیه ابزار و یراق و مصالح ساختمانی و مشاوران املاک گناوه گفت: مردم فقط قراردادهای ممهور به هولوگرام را از مشاوران املاک بخواهند.

  • چگونه مسکن متری بخریم؟ / شروط و جزئیات

    چگونه مسکن متری بخریم؟ / شروط و جزئیات

    به گفته مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران، افراد با خرید اوراق سلف موازی مسکن در بورس کالا، می‌توانند مسکن متری را خریداری کنند.

  • کم آبی اهوازی‌ها را راهی پردیس کرد / رونق خرید و فروش خانه در پردیس

    کم آبی اهوازی‌ها را راهی پردیس کرد /...

    رئیس سابق اتحادیه مشاوران املاک پردیس خبر داد سرمایه‌گذاری در پردیس جذاب شده و تقاضا خرید برای مسکن بالا رفته است. رئیس سابق اتحادیه مشاوران املاک پردیس با اعلام این خبر گفت: تقاضا برای خرید مسکن در شهر پردیس زیاد شده است و پنج تا ۱۰ درصد متقاضیان خرید مسکن از شهرهای جنوبی از جمله اهواز هستند.

  • تغییرات تابستانی در جنس فایل‌های اجاری

    تغییرات تابستانی در جنس فایل‌های اجاری

    با شروع فصل طلایی نقل‌و‌انتقالات ملکی به نظر می‌رسد به تدریج تعداد فایل‌های رهن کامل در بازار اجاره مسکن افزایش یافته است. در ماه‌های اخیر نه تنها بازار اجاره به لحاظ تعداد فایل بسیار کم‌رونق بود، بلکه از تعداد فایل‌های رهن کامل نیز به شدت کاسته شده بو

  • مصالح ساختمانی در تعقیب ملک

    مصالح ساختمانی در تعقیب ملک

    رشد تند قیمت مصالح ساختمانی در تهران طی بهار امسال، یک پیام ساده دارد و یک پیام «نیازمند رمزگشایی». پیام اول، تغییر معادله هزینه ساخت مسکن است که دست‌کم حدود ۲۰درصد نسبت به ابتدای سال افزایش یافته است. این میزان تورم فصلی در بازار نهاده‌های ساخت خانه، سومین صعود بزرگ قیمت‌ها در این بازار طی یک‌سال گذشته است. اما پیام دوم با «دید کامل به نبض بلندمدت قیمت‌ها» قابل دریافت است. طی دوره جهش، تورم مصالح‌ساختمانی از تورم مسکن جاماند و اکنون در فاز تنظیم است. سه سناریو از آینده ساخت، بررسی شد.

  • ساخت بیش از ۱۰ هزار واحد مسکونی در استان زنجان

    ساخت بیش از ۱۰ هزار واحد مسکونی در...

    مدیرکل راه و شهرسازی استان زنجان خبر داد؛ زنجان-مدیرکل راه و شهرسازی استان زنجان گفت: ساخت ۱۰ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی طی چهار سال آینده در استان زنجان برنامه ریزی شده است.

  • قیمت اوراق مسکن

    قیمت اوراق مسکن

    ارزش اوراق مسکن در روند معاملات امروز بازار سرمایه، تغییراتی را تجربه کرده است.

  • آمار بانک مرکزی از قیمت مسکن اشتباه است

    آمار بانک مرکزی از قیمت مسکن اشتباه است

    معاون وزیر راه و شهرسازی آمار بانک مرکزی از قیمت مسکن اشتباه است/ خردادماه در ۲۵۵ محله تهران هیچ معامله‌ای منعقد نشد/ در ۸۰ محله تهران کمتر از ۱۰ معامله به قرارداد رسید

  • سیگنال مثبت برای خریداران پیش‌فروش مسکن

    سیگنال مثبت برای خریداران پیش‌فروش مسکن

    سیگنال مثبت برای خریداران پیش‌فروش مسکنکارشناس بازار مسکن گفت: بازار پیش فروش مسکن برای خریداران هم اکنون دربردارنده یک فرصت مهم است که ورود به این بازار را برای متقاضیان، توجیه پذیر می‌کند.

  • قیمت مسکن تا شهریور 1400 کاهش پیدا می کند؟

    قیمت مسکن تا شهریور 1400 کاهش پیدا می...

    در دو سال اخیر با گرانی بیش از حد مسکن خیلی ها از کاهش قیمت آن ناامید شده اند و توان خرید آن را ندارند.

  • ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر تکمیل نشده است

    ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر تکمیل نشده است

    بر اساس اطلاعات بانکی با وجود گذشته نزدیک به یک دهه از شروع پروژه مسکن مهر، نزدیک به ۳۰۰ هزار واحد مسکونی از این پروژه همچنان باقی مانده و تکمیل نشده است.

  • سوادکوه زیر تیغ ساخت و ساز

    سوادکوه زیر تیغ ساخت و ساز

    ساخت و سازهای انبوه چهره روستای منطقه سوادکوه را به شهری تغییر داده است.

  • گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران در خرداد ماه سال 1400

    گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران در...

    روند نزولی رشد نقطه به نقطه قیمت مسکن معامله شده در شهر تهران در ماه گذشته تداوم یافت؛ بر این اساس متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده در شهر تهران در خرداد ماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال قبل 56.6 درصد افزایش یافته است، این در حالی است که رشد این نرخ در فروردین و اردیبهشت 1400 به ترتیب، 91.7 و‌ 69.7 درصد بوده است.