بازار املاک / لوکوموتیو مسکن، قطار اقتصاد را می‌کِشد؟

لوکوموتیو مسکن، قطار اقتصاد را می‌کِشد؟

لوکوموتیو مسکن، قطار اقتصاد را می‌کِشد؟

بخش مسکن به عنوان یک حوزه پیشران که با دست کم ۱۳۴ بخش اقتصادی ارتباط دارد، سال ۱۴۰۰ را در شرایطی به پایان می‌رساند که با کمبود منابع مالی، رکود ساخت و ساز، رکود معاملات، جهش قیمت‌ها در بخش فروش و اجاره دست و پنجه نرم کرد اما اخبار امیدوارکننده‌ای برای رونق تولید از طریق طرح ساخت یک میلیون واحد در سال و تزریق ۴۴۰ هزار میلیارد تومان به وزارت راه و شهرسازی شنیده می‌شود.

بازار مسکن پس از یک دوره سه سال رشد متوالی قیمت،‌ سال ۱۴۰۰ به ثبات نسبی رسید.
این ثبات پس از آن رخ داد که سال ۱۳۹۹ قیمت مسکن در شهر تهران به عنوان معیاری برای بازار مسکن کل کشور، پرش ۹۴ درصدی قیمت را در اسفندماه به ثبت رسانده بود. 
بهمن ماه امسال تورم نقطه به نقطه مسکن شهر تهران به ۱۶ درصد کاهش یافت؛ در حالی که تورم عمومی ۴۱ درصد را ثبت کرد.

تثبیت قیمت‌ها در بخش مسکن اما به دلیل همزمانی با متغیرهای منفی مثل کاهش تا ۵۰ درصدی ساخت و ساز نسبت به اوایل دهه ۱۳۹۰ که حدود ۹۰۰ هزار واحد ساخته می‌شد.
 افت شدید توان متقاضیان مصرفی به دلیل رشد ۶۵۰ درصدی قیمت از آذرماه سال ۱۳۹۶ تا کنون، شرایط ایده‌آلی را در بخش مسکن ایجاد نکرد.
 البته وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم اعلام کرده که سال ۱۴۰۰ تولید مسکن از ۵۲۰ هزار واحد گذشته و وعده داده از اوایل سال ۱۴۰۱ نهضت بزرگی در بخش ساخت و ساز ایجاد شود.

تصویب ۴۴۰ هزار میلیارد تومان برای بخش مسکن

آنطور که رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی ـ اعلام کرده است.
مجلس برای  سال آینده ۴۰۰ هزار میلیارد تومان منابع برای بخش مسکن مصوب کرده و ۴۰ هزار میلیارد تومان نیز منابع ودیعه خواهد بود.
هم‌چنین صندوق ملی مسکن ابزار مناسبی در اختیار وزارت راه و شهرسازی است. 
اتکای قاسمی احتمالا به ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات مصوب سالیانه‌ای است که قانون جهش تولید و تامین مسکن بر عهده‌ی بانک‌ها قرار داده.
 اما تجربه نشان داده بانک‌ها منابع به این بزرگی در اختیار ندارند و تمایلی برای پرداخت تسهیلات بلندمدت ۲۰ ساله این طرح نشان نمی‌دهند. 
تا اواسط بهمن ماه ۱۴۰۰ فقط ۹۴۸ میلیارد تومان به پروژه نهضت ملی مسکن از سوی بانک مسکن پرداخت شده و سایر بانک‌ها گزارشی در این زمینه ارایه نداده‌اند.

درخصوص تامین زمین اما مشکل چندانی وجود ندارد. بنا به گفته رستم قاسمی در وزرات راه و شهرسازی اراضی مناسبی در کشور داریم که آنها همه ثروت هستند .
برنامه‌ریزی شده تا در جهت نهضت ملی مسکن مورد استفاده قرار گیرد. او هم‌چنین از تامین زمین برای ۱.۵ میلیون واحد و آغاز عملیات اجرایی ۸۶۰ هزار واحد تا کنون خبر داد.
 دولت سیزدهم قصد دارد در قالب طرح جهش تولید و تامین مسکن (نهضت ملی مسکن) ظرف چهار سال،‌ چهار میلیون واحد مسکونی احداث کند.

بازار اجاره، تورم را درنوردید

از آن طرف در بازار مسکن اوضاع چندان مناسب نیست. 
کارشناسان می‌گویند به دلیل کسری عرضه در سال‌های اخیر با فشار تقاضا در بازار مواجه شده‌ایم و با این‌که قیمت‌ها در بخش فروش به ثبات رسیده، در بازار اجاره ظرفیت ایجاد التهاب وجود دارد. بهمن ماه ۱۴۰۰ نرخ رشد سالیانه اجاره بها در تهران ۴۸ درصد و کل کشور ۵۲ درصد گزارش شد که بیش از ۱۰ درصد بالاتر از رشد تورم عمومی است.
 به دلیل عقب‌ماندگی سرعت افزایش قیمت‌ها در بازار اجاره نسبت به قیمت مسکن، مقداری از این فاصله در سال ۱۴۰۰ جبران شد و به گفته کارشناسان احتمال ادامه این وضعیت در سال ۱۴۰۱ وجود دارد.

افزایش قیمت‌ها در بازار اجاره دولت را بر آن داشت تا در دی ماه ۱۴۰۰ تدوین بسته‌ای برای حمایت از اجاره‌نشینان را در دستور کار قرار دهد .
مقرر شد ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با هدف کنترل رشد اجاره‌بها سیاستی را در این زمینه تدوین کند. 
پیش از آن هم دولت دوازدهم در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ راهکارهایی را به منظور کنترل بازار اجاره در پیش گرفته بود.
 از جمله این برنامه‌ها می‌توان به تعیین سقف مجاز برای افزایش اجاره بها تا سقف ۲۵  درصد  در تهران، ۲۰ درصد در دیگر کلانشهرها و ۱۵ درصد در سایر شهرهای کشور و هم‌چنین پرداخت تسهیلات کمک ودیعه تا سقف ۷۰ میلیون تومان اشاره کرد.
سیاست‌هایی که آمار، بی‌تاثیری آن را به اثبات می‌رساند.

سازندگان مردد پای کار می‌آیند؟

از آن طرف در بخش ساخت و ساز بخش خصوص اوضاع بر وفق مراد نیست. 
طبق بررسی‌ها هم‌اکنون می‌توان در بسیاری از شهرهای کشور با نرخ‌هایی به مراتب پایین‌تر از هزینه‌های ساخت، واحد مسکونی خریداری کرد.
 به همین دلیل رغبت برای ساخت و ساز کاهش یافته یافته است. با این حال دولت قصد دارد از طریق طرح نهضت ملی مسکن، بخش خصوصی را فعال کند.

اما اختلاف نظرهایی بین بخش خصوصی با دولت دیده می‌شود. 
به طور مثال سازندگان، هزینه‌های ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن، منهای قیمت زمین، طراحی و پروانه هم‌اکنون متری ۵.۵ میلیون تومان ارزیابی می‌کنند .
حتی برخی از فعالان صنعت ساختمان این عدد را بیش از ۷ میلیون تومان تخمین می‌زنند ؛‌ در حالی که پیشنهاد دولت بر اساس نظام فنی اجرایی متری ۴.۵ میلیون تومان است.

دولت برای آن‌که هزینه‌های واحدهای نهضت ملی مسکن را برای متقاضیان کاهش دهد و تکنولوژی ساخت را به‌روز کند مذاکراتی را با برخی شرکت‌های خارجی از چین و ترکیه انجام داد.
 رایزنی‌هایی که هنوز به نتیجه نرسیده اما روز گذشته یک فعال صنعت ساختمان گفت که با یک شرکت بزرگ ترکیه‌ای برای ارتقای سطح تکنولوژی ساخت مذاکره کرده‌اند.

ارتباط مسکن با ۱۳۴ بخش اقتصادی

با توجه به پیشران بودن بخش مسکن که ۳۳ درصد از حجم  اقتصاد کشور را در بر می‌گیرد، ۱۲ درصد اشتغال مستقیم ایجاد می‌کند .
با دست کم ۱۳۴ بخش اقتصادی دارای رابطه پیشین و پسین است، تحرک بازار مسکن می‌تواند به رونق اقتصاد کمک به‌سزایی کند.

اهمیت بخش مسکن از این جهت بیشتر جلوه می‌کند که بیش از ۸ میلیون خانوار مستاجر در کشور وجود دارد و نرخ اجاره‌نشینی در شهر تهران که تا دو سال قبل ۴۲ درصد اعلام شده بود.
 هم‌اکنون بر اساس آخرین تخمین‌های کارشناسی به بالای ۵۰ درصد رسیده است.
 در واقع بیش از نیمی از مردم تهران مستاجر هستند. اجاره‌نشینی شهری در کل کشور از ۱۸ درصد در سال ۱۳۶۵ به ۳۸ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است.

سهم تا ۶۰ درصدی مسکن در سبد خانوار

در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ سهم مسکن از هزینه خانوار ۴۴ درصد اعلام شد، در سال ۱۳۹۷ به ۴۶.۸ درصد رسید و سال ۱۳۹۸ برابر با ۴۹.۹ درصد بود. 
طبق بررسی‌های صورت گرفته و تحلیل داده‌های بدست آمده از سامانه‌های ملکی تخمین زده می‌شود .
 این عدد در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ نیز افزایش چشم‌گیری داشته به گونه‌ای که در حال حاضر احتمالا بین ۵۵ تا ۶۰ درصد از هزینه خانوار خرج هزینه مسکن می‌شود.

با این حال تزریق ۴۴۰ هزار میلیارد تومان منابع به بخش مسکن می‌تواند تحرکی را در این بخش به وجود بیاورد. 
بودجه هیچ حوزه‌ای در سال آینده تا این اندازه رشد نکرده است. 
همین مساله می‌تواند عاملی برای ایجاد آرامش نسبی در بازار مسکن شود.

علی صادقین ـ کارشناس بازار مسکن ـ با اشاره به این‌که امسال بخش مسکن رشد اقتصادی منفی ۱۶ درصد را تجربه کرده است، گفت: 

شاید طرح نهضت ملی مسکن بتواند تا حدودی بخش مسکن را ریکاوری کند.
 اوضاع حوزه خدمات خوب است و به نظر من بالاترین بازدهی را در اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۱ با وقوع توافق هسته‌ای و بدون توافق هسته‌ای خواهد داشت.
 بنابراین انتظار داریم بخش خدمات، صنعت و ساختمان در سال آینده اوضاع بهتری داشته باشند.

  • کالبدشکافی تسهیلات مسکن؛ چرا وام‌های مسکن جذاب نیست؟

    کالبدشکافی تسهیلات مسکن؛ چرا وام‌های...

    بازار متشنج مسکن، تقاضای مصرفی را کاهش داده و تمام راه‌ها را برای خانه‌دارشدن بسته است؛ در این شرایط، تسهیلات خرید مسکن با همان ایراد‌های قبلی ازجمله دوره بازپرداخت کم و مبلغ اقساط بالا، افزایش پیدا کرده است.

  • ۱۰ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم

    ۱۰ میلیون واحد مسکونی نیاز داریم

    عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: در «طرح جهش تولید مسکن» دولت قرار نیست خانه بسازد بلکه از سازندگان به ویژه انبوه سازان حمایت می‌کند.

  • کاهش ۵۰ درصدی ساخت و ساز مسکن

    کاهش ۵۰ درصدی ساخت و ساز مسکن

    مسکن قابلیت این را دارد که قیمتش بین ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش یابد و باید این اتفاق بیفتد کما اینکه در دو دوره در سال‌های دور این اتفاق افتاد. کاهش ۵۰ درصدی ساخت و ساز مسکن

  • برای گرفتن وام جدید مسکن چقدر باید هزینه کنیم؟

    برای گرفتن وام جدید مسکن چقدر باید...

    هفته گذشته بانک مرکزی طی مکاتبه‌ای،‌ افزایش سقف‌ تسهیلات ساخت و خرید مسکن از محل اوراق گواهی حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن را به بانک مسکن ابلاغ کرد که طبق آن، متاهل تهرانی برای اخذ این وام باید بیش از ۵۸ میلیون تومان بپردازند.

  • عضو کمیسیون عمران مجلس:مسئولیت فعلی بنگاه‌های معاملات ملکی دربرابر دریافت حق کمیسیون تقریباً هیچ است

    عضو کمیسیون عمران مجلس:مسئولیت فعلی...

    عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: به دلیل وابسته بودن تعرفه بنگاه‌های معاملات ملکی به نرخ مسکن، برخی از بنگاه‌ها باسفته‌بازی و دریافت مبالغی مازاد بر حق کمیسیون به افزایش کاذب قیمت مسکن دامن می‌زنند.

  • مستاجران برای اجاره خانه در منطقه سهروردی تهران چقدر هزینه کنند؟

    مستاجران برای اجاره خانه در منطقه...

    یک دستگاه واحد مسکونی ۹۰ متری با عمر بنای ۱۱ سال، واقع در سهروردی، خیابان نوبهار، با ۲۰۰ میلیون تومان ودیعه و ۵ میلیون تومان اجاره معامله می‌شود.

  • کلنگ ساخت 100 واحد مسکونی محرومان در جاسک زمین زده شد

    کلنگ ساخت 100 واحد مسکونی محرومان در...

    مرحله نخست کلنگ زنی و ساخت ۱۰۰ واحد مسکن ویژه محرومان در شهرستان جاسک آغاز شد.

  • نبرد وزیر مسکن خاتمی با وزیر مسکن رئیسی

    نبرد وزیر مسکن خاتمی با وزیر مسکن رئیسی

    دستور رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی به مدیران کل راه و شهرسازی استان‌ها درباره تشدید نظارت بر اجرای بخشنامه تعارض منافع، احتمالا روز شنبه هفته آینده با هماهنگی دیوان عدالت اداری به صدور بخشنامه اعمال بند ج ماده 23 آیین نامه اجرایی قانون نظام مهندسی منجر خواهد شد که بر اساس آن پروانه اشتغال به‌کار آن دسته از اعضای مدیره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان که دارای تعارض منافع بوده و به بخشنامه‌های وزارت راه و شهرسازی بی‌توجه بوده‌اند، تعلیق خواهد شد.

  • مرمت ۱۵۵ واحد مسکونی محرومان در سبزوار

    مرمت ۱۵۵ واحد مسکونی محرومان در سبزوار

    عملیات مرمت و نوسازی ۱۵۵ واحد مسکونی منزل معسرین و نیازمندان بوسیله گروه‌های جهادی امسال در شهرستان سبزوار انجام شد.

  • قراردادهای اجاره مسکن خودکار تمدید می‌شود؟

    قراردادهای اجاره مسکن خودکار تمدید...

    معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه تمام قراردادهای اجاره به صورت خودکار، تمدیدشده حساب می‌شود، گفت: اجرای مصوبه کرونایی تعیین نرخ اجاره‌بها بدون تغییر ادامه دارد مگر اینکه توافقی بین مالک و مستاجر انجام شود.

  • رشد قیمت مسکن در استرالیا رکورد زد

    رشد قیمت مسکن در استرالیا رکورد زد

    قیمت املاک مسکونی در شهرهای بزرگ استرالیا در سه ماهه منتهی به ژوئن با رشد تاریخی ۶.۷ درصدی (نسبت به سه ماهه قبلی) روبرو شد.

  • وعده مسئولان برای ساخت خانه‌های زلزله‌زدگان "رامیان" پس از یکسال محقق نشد

    وعده مسئولان برای ساخت خانه‌های...

    گروه استان‌ها ــ هفدهم شهریورماه پارسال بود که زلزله ۵.۱ ریشتری به برخی از واحدهای مسکونی در روستاهای شهرستان رامیان و به صورت محدودتر در آزادشهر خسارت وارد کرد، مسئولان وعده داده بودند خانه‌های مردم زلزله‌زده حداکثر در یکسال احداث شود...

  • چگونه می توان از خروج ارز برای خرید خانه در خارج جلوگیری کرد؟

    چگونه می توان از خروج ارز برای خرید...

    ایرانی ها در سال گذشته میلادی ۷ هزار و ۱۸۹ ملک در ترکیه خریداری کردند که طبق همین منبع آماری نسبت به سال 2017 رشد ده برابری را نشان می دهد. البته ترکیه تنها مقصد ایرانیان برای خرید ملک نیست، امارات، ارمنستان، قبرس، گرجستان، اسپانیا، کانادا و ... هم کشورهایی هستند که ایرانیان در آنجا با خرید ملک سرمایه گذاری انجام داده اند

  • عضو شورای شهر مشهد مقدس: اصلاح بافت حاشیه شهر با ساخت مسکن ارزان‎‌قیمت صورت می‌گیرد

    عضو شورای شهر مشهد مقدس: اصلاح بافت...

    گروه استان‌ها- رئیس کمیسیون ویژه ساماندهی حاشیه شهر شورای شهر مشهد گفت: ساخت مسکن ارزان‌قیمت در حاشیه شهر، ضمن اصلاح بافت و حفظ کرامت شهروندان، گامی اساسی در جهت خانه‌دار کردن افرادی است که از نظر اقتصادی و معیشتی در تنگنا هستند.

  • عضو کمیسیون عمران مجلس: دفاتر مشاوران املاک بدون نظارت رها شده است

    عضو کمیسیون عمران مجلس: دفاتر مشاوران...

    عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: بنگاه‌های معاملات ملکی باید همانند دفاتر ثبت اسناد، پلیس +۱۰ و سایر مجموعه‌های خدمات‌رسان دارای قانون، ضابطه و مسئولیت مشخص باشند تا از سوء استفاده احتمالی جلوگیری شود.

  • قیمت خانه در پردیس تهران

    قیمت خانه در پردیس تهران

    هر متر مربع یک دستگاه واحد مسکونی ۸۷ متری، با عمر بنا ی ۱ سال، واقع در پردیس، فاز ۱۱ به مبلغ ۷ میلیون تومان در بازار به فروش می‌رسد.

  • زلزله به ۷۰۰ واحد مسکونی در روستاهای قوچان خسارت زد

    زلزله به ۷۰۰ واحد مسکونی در روستاهای...

    فرماندار قوچان در استان خراسان رضوی گفت: بر اثر زلزله دیروز (دوشنبه) ۷۰۰ واحد مسکونی در ۴۲ روستای این شهرستان دچار خسارت‌های جزئی و کلی شد.

  • دو سوم درآمد کارگران صرف اجاره‌بها می‌شود

    دو سوم درآمد کارگران صرف اجاره‌بها...

    دبیر کل کانون عالی انجمن های صنفی کارگران کشور گفت:در حال حاضر بیش از دوسوم درآمد کارگران به طور میانگین صرف رهن و اجاره مسکن می‌شود و این عدد برای کارگران بسیار زیاد است.

  • سهم اصفهان از برنامه دولت چقدر است؟

    سهم اصفهان از برنامه دولت چقدر است؟

    مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان در خصوص برنامه دولت مبنی بر تولید یک میلیون واحد مسکونی در کشور طی یکسال و سهم استان اصفهان از این میزان گفت: معمولاً از این تعداد بین ۷ تا ۱۰ درصد مشمول استان اصفهان می‌شود که چیزی حدود ۷۰ هزار واحد سهم این استان خواهد بود و این عدد برای چهار سال حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار واحد می‌شود.

  • یک میلیون سرپناه_۱ میلیون مسکن چقدر برق نیاز دارد؟

    یک میلیون سرپناه_۱ میلیون مسکن چقدر برق...

    در شرایطی که مدل ساخت 1 میلیون واحد مسکونی بر اساس خانه 1 طبقه در دستور کار قرار گیرد، می‌توان نیاز به برق 1150 مگاواتی این واحدها را از طریق برق تجدیدپذیر تامین کرد.