بازار املاک / حال بازار مسکن چطور است؟

حال بازار مسکن چطور است؟

حال بازار مسکن چطور است؟

موتور اصلی تورم مسکن که خریداران سرمایه‌ای بودند، اکنون تقریباً خاموش شده و این موضوع به رکود سنگین در معاملات مسکن منجر شده است.

حال بازار مسکن چطور است؟

طی چهار دهه گذشته، بازار مسکن در ایران شاهد تغییرات چشمگیر و بی‌سابقه‌ای بوده که تأثیرات عمیقی بر اقتصاد و جامعه ایرانی گذاشته است. 
در کنار بی‌ثباتی اقتصاد کلان، محدودیت‌های شدید اعمال شده از سوی شهرداری‌ها و دولت برای توسعه شهر‌ها و همچنین فقدان ابزار‌هایی همچون مالیات بر ملاکی، سفته‌بازی و سرمایه‌گذاری در بازار زمین و مسکن، عواملی‌اند که به افزایش شدید قیمت‌های مسکن در ایران منجر شده است. 
یکی از موضوعات مهم در حوزه زمین، هزینه‌های زمین در قیمت تمام شده مسکن است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر، در مناطق شهری کشور حدود ۴۷ درصد و در استان تهران ۶۳ درصد از قیمت نهایی مسکن به هزینه زمین اختصاص می‌یابد. 
داده‌های تاریخی نشان می‌دهد در سال ۱۳۸۴ سهم زمین از کل هزینه تمام شده ساخت مسکن برای مناطق شهری کشور حدود ۴۳ درصد و این میزان برای استان تهران ۵۴.۴ درصد بوده است. 
در اواخر دهه ۹۰، بازار مسکن ایران با چالش‌های جدی روبه‌رو شد. ریسک‌های غیراقتصادی ناشی از برجام و افزایش نقدینگی، دو عاملی بودند که به رشد نرخ دلار و افزایش قیمت مسکن دامن زدند. 
این افزایش قیمت‌ها به رکورد‌های بی‌سابقه‌ای در تورم مسکن در سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ منجر شد. اما از تابستان ۱۴۰۲، اوضاع کمی تغییر کرد. با کاهش ریسک‌های مرتبط با برجام و افت انتظارات تورمی، بازار مسکن شاهد کاهش قیمت‌ها بود.
 این روند در پاییز ادامه یافت، اما در نیمه دوم سال ۱۴۰۲، تنش‌های منطقه‌ای به‌عنوان یک عامل جدید بر بازار تأثیر گذاشت. در سال ۱۴۰۲، خرید‌های سرمایه‌ای در بازار مسکن تهران ادامه یافت و این موضوع باعث افزایش قیمت دلاری مسکن شد. 
در ماه‌هایی که دلار ثبات داشت و انتظارات مثبتی از توافق خارجی وجود داشت، نقدینگی به سمت بازار ملک سرازیر شد، به‌طوری‌که میانگین قیمت دلاری یک مترمربع واحد مسکونی در تهران به ۱۳۵۶ دلار رسید. 
اما در فروردین ۱۴۰۳، با جدا شدن قیمت مسکن از دلار، این رقم به ۱۲۳۰ دلار کاهش یافت. در ماه‌های اخیر، بازار مسکن با تقاضای پایین از سوی خریداران مصرفی و سرمایه‌ای مواجه شده است. 
در این شرایط، انتظاری برای افزایش قیمت وجود ندارد و وضعیت تورم ساخت نیز بر بازار واحد‌های نوساز تأثیر گذاشته است. به‌علاوه، موتور اصلی تورم مسکن که خریداران سرمایه‌ای بودند، اکنون تقریباً خاموش شده و این موضوع به رکود سنگین در معاملات مسکن منجر شده است.

زمین سهامدار نیمی از قیمت مسکن در کشور
بازار مسکن ایران تحت تأثیر عوامل متعددی است که یکی از مهم‌ترین آنها، سهم زمین در قیمت تمام‌شده ساختمان‌هاست. 
بر اساس داده‌های بانک مرکزی ایران، سهم زمین در قیمت تمام‌شده ساختمان‌های آغاز شده توسط بخش خصوصی در کل مناطق شهری کشور، روندی قابل توجه را طی کرده است. 
در این داده‌ها بانک مرکزی ایران جزئیات زیادی از روند ساخت‌وساز، تعداد و کمیت ساخت‌وساز و هزینه‌های ساخت‌وساز برای سال‌های ۱۳۸۵ تا سال ۱۴۰۲ ارائه داده است. طبق این داده‌ها، از سال ۱۳۸۵ سهم زمین در قیمت تمام‌شده مسکن به‌طور پیوسته افزایش یافته است.
 در سال ۱۳۸۵، این سهم در کل کشور ۴۳.۴ درصد بود که در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳ به ۵۱ تا ۵۳ درصد رسید. این افزایش نشان‌دهنده فشار‌های بازار و تقاضای بالای زمین در آن زمان بود. 
در سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸، سهم زمین به ۴۸ تا ۴۹ درصد کاهش یافت، اما در سال ۱۳۹۹ دوباره به ۵۲ درصد رسید. در سال ۱۴۰۰، این سهم به ۴۷.۴ درصد کاهش یافت که نشان‌دهنده آرامش نسبی در بازار دلار و جبران جاماندگی رشد قیمت مصالح ساختمانی بود.
 با این حال، در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، سهم زمین در مناطق شهری کشور به ترتیب به ۴۵ و ۴۷ درصد رسید که نشان‌دهنده افزایش مجدد قیمت زمین و تأثیر آن بر هزینه‌های ساخت‌وساز بود.

سهم ۶۳ درصدی زمین از قیمت تمام شده مسکن تهران
اما در استان تهران این ماجرا به طور عجیبی متفاوت است؛ در استان تهران، سهم زمین در قیمت تمام‌شده مسکن از ۵۴.۴ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۶۳ تا ۶۴ درصد در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ افزایش یافت.
 این سهم در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ به ۵۶ تا ۵۹ درصد کاهش یافت و در سال ۱۳۹۹ به ۶۵.۸ درصد رسید. گفتنی است بیشترین سهم قیمت زمین از قیمت تمام شده مسکن در استان تهران، در سال ۱۳۹۹ رخ داده است.
 در سال ۱۴۰۰، این سهم به ۶۴.۷ درصد رسید، اما در سال ۱۴۰۱ به ۵۸.۸ درصد کاهش یافت. جالب توجه است که در سال ۱۴۰۲ هم این شاخص پس از یک وقفه کوتاه شاهد افزایش هشت درصدی بود و سهم قیمت زمین از قیمت مسکن مجددا به ۶۳ درصد افزایش یافت. 
کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که کاهش سهم زمین در هزینه تمام‌شده مسکن در سال ۱۴۰۰ به دلیل آرامش نسبی در بازار دلار و جبران جاماندگی رشد قیمت مصالح ساختمانی بوده است. البته که بررسی‌ها نشان می‌دهد این عوامل در سال ۱۴۰۲ به‌طور معکوس عمل کردند و باعث افزایش قیمت زمین و سهم آن از قیمت کل مسکن شدند.

جهش ۱۱۰ برابری قیمت زمین در تهران در ۱۷ سال اخیر
اضافه پرش قیمت زمین در تهران فقط بالاتر از بازار دارایی‌ها و شاخص‌های مشهور نبوده، بلکه رشد قیمت زمین نسبت به رشد هزینه‌های ساخت‌وساز نیز بسیار قابل تامل است؛ 
چراکه براساس داده‌های بانک مرکزی ایران درحالی قیمت تمام شده زمین در هر یک مترمربع در ساختمان‌های مسکونی شهر تهران با رشد ۱۱۰ برابری از متری ۸۸۰ هزار تومان در سال ۱۳۸۵ به متری به طور میانگین ۵۲ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ و بیش از ۹۵ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده، این عدد در کل منطق شهری ایران نیز از ۱۶۸ هزار تومان در سال ۸۵ به ۱۶ میلیون‌ونیم در سال ۱۴۰۱ و ۲۴ میلیون‌وهفتصد هزار تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است؛
 یعنی در هجده سال تقریبا ۱۴۷ برابر شده است. از طرف دیگر آمار‌های بانک مرکزی به ما می‌گوید، رشد قیمت زمین ۳.۵ برابر بیشتر از رشد هزینه‌های ساخت‌وساز در ۳۰ سال اخیر بوده است. 
قیمت ساخت نیز در این سال‌ها ۷۰ برابر شده است. داده‌های غیررسمی و اظهارات سازندگان و انبوه‌سازان نشان می‌دهد سال گذشته سال عجیب‌و‌غریبی برای جهش قیمت مسکن و زمین بوده است. 
این موضوع باعث می‌شود اضافه پرش قیمت زمین بسیار بیشتر از رشد هزینه ساخت‌وساز و سایر شاخص‌ها باشد. اما نگاهی به نرخ رشد سالانه هزینه ساخت‌وساز در تهران و رشد قیمت زمین نیز نشان می‌دهد در اغلب سال‌ها پرش قیمت زمین بسیار بیشتر و شدیدتر از رشد‌های هزینه ساخت بوده است. 
به عبارتی، درحالی‌که هزینه ساخت مسکن در تهران نزدیک به نرخ تورم کشور بوده، اما رشد قیمت زمین دارای اضافه پرش قابل‌توجهی بوده است.

  •  رشد قیمت اوراق مسکن

    رشد قیمت اوراق مسکن

    با آنکه قیمت اوراق مسکن تا هفته قبل 108 هزارتومان بود در حال حاضر به قیمتی بیش از 120 هزارتومان رسیده است. برای دسترسی سریع‌تر به اخبار داغ، اینستاگرام کاماپرس را دنبال کنید. از اینجا وارد شوید. قیمت اوراق مسکن در دی ماه سال گذشته قیمتی حدود 120 هزارتومان داشت و حدود یک هفته قبل در سال جاری 108 هزارتومان بود که در حال حاضر به 120 هزار و 100 تومان رسیده است.

  • خبر خوش برای فرهنگیان

    خبر خوش برای فرهنگیان

    خبر خوش اول صبحی برای این گروه از فرهنگیان صندوق ذخیره فرهنگیان جزئیات ساخت هزار واحد مسکونی برای فرهنگیان را اعلام کرد. حمیدرضا نجف‌پور کردی، مدیرعامل موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان از ساخت هزار واحد مسکونی برای فرهنگیان خبر داد.

  • آپارتمان‌از گلاب‌دره تا یافت آباد

    آپارتمان‌از گلاب‌دره تا یافت آباد

    امسال از جمله سال‌هایی است که حتی از خواب زمستانه قیمت آپارتمان خبری نبوده است. عجیب است که هوا سرد شده ، فصل جابه جایی گذشته، زمستان است . اما هنوز قیمت خرید مسکن و اجاره آن به خواب نرفته است.

  • قیمت آپارتمان در شهرهای حومه چقدر ؟

    قیمت آپارتمان در شهرهای حومه چقدر ؟

    نوسانات اقتصادی در سال های گذشته تلاطماتی را در بازار ملک ایجاد کرده که ارتعاشات آن به حومه پایتخت هم رسیده است؛ به طوری که قیمت ها نسبت به چهار سال قبل بعضا تا ۱۲ برابر رشد نشان می دهد. در حال حاضر حداقل بودجه لازم برای خرید آپارتمان در شهرهای اطراف تهران ۵۵۰ میلیون تومان است.

  • بازار مسکن قرمز شد

    بازار مسکن قرمز شد

    فروشندگان عقب‌نشینی کردند در روزهای ابتدایی زمستان بیشتر فایل های پیشنهادی فروش آپارتمان به رنگ قرمز درآمد. نه فروشندگان تمایلی به فروش املاکشان دارند نه خریداران توان پرداخت هزینه های خرید آپارتمان‌هایی را دارند که روزانه قیمت‌شان بالا می‌رود.

  • عملیات بازسازی ۶۷۰ واحد آسیب دیده

    عملیات بازسازی ۶۷۰ واحد آسیب دیده

    مدیرکل بنیاد مسکن آذربایجان‌غربی: عملیات بازسازی ۶۷۰ واحد آسیب دیده زلزله خوی در شهر دیزج آغاز شد ارومیه - مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان‌غربی از عملیات اجرایی و بازسازی ۶۷۰ واحد شهری و روستایی در شهر دیزج از توابع شهرستان زلزله‌زده خوی خبر داد. به اتمام آوار برداری ۶۷۰ واحد مسکونی از یک هزار و ۱۰۰ واحد احداثی شهری و روستایی مناطق زلزله زده شهرستان خوی عملیات اجرایی و بازسازی ۴۰۰ واحد مسکونی روستایی و ۲۷۰ واحد شهری در شهر دیزج دیز آغاز شده است.

  • رفع بن بست شهرک مسکونی تهران

    رفع بن بست شهرک مسکونی تهران

    بن بست غربی‌ترین شهرک مسکونی تهران با اجرای طرح راه سازی رفع می شود. شهردار منطقه۲۲ دیروز از اجرای طرح راه سازی S۲۰ در شمال شهرک مرواریدشهر به عنوان غربی‌ترین شهرک مسکونی پایتخت بازدید کرد .

  • معاملات مسکن داغ‌تر می‌شود؟

    معاملات مسکن داغ‌تر می‌شود؟

    در آذرماه تقاضای خرید اوراق تسهیلات مسکن رشد ۲۰ درصدی داشته است . که می‌تواند نشان‌گر تداوم افزایش تقاضای مصرفی برای خرید ملک باشد. بررسی معاملات اوراق تسهیلات مسکن دید مناسبی نسبت به میزان تقاضا در بازار مسکن می‌دهد. بررسی‌های فردای اقتصاد نشان می‌دهد که در آذرماه برای سومین ماه پیاپی شاهد افزایش تقاضا برای خرید تسه‌ها بودیم.

  • بهترین خانۀ جایزه ریبا ۲۰۲۲ معرفی شد

    بهترین خانۀ جایزه ریبا ۲۰۲۲ معرفی شد

    پروژه «خانه سرخ» عنوان بهترین خانه سال ۲۰۲۲ جایزه معماری سلطنتی بریتانیا را کسب کرد. موسسه سلطنتی معماران بریتانیایی (RIBA) «خانه سرخ» را که دیوید کوهن طراحی کرده، برنده جایزه ریبا ۲۰۲۲ اعلام کرد. این خانه خانوادگی دو طبقه در مناطق روستایی جنوب غربی انگلستان واقع شده

  • بازار مسکن شب عید

    بازار مسکن شب عید

    سه شاهد آماری و مستند در بازار معاملات مسکن می‌ گوید، این شب عید با همه خریدهای شب عید دوره‌ های گذشته تفاوت دارد. در ماه‌های بهمن و اسفند سال گذشته – دست کم از سال ۹۵ تا ۹۹- نبض معاملات خرید آپارتمان در تهران یکی از سه فاز «نرمال»، «هیجان مثبت» یا «کما» (هیجان منفی) را تجربه کرده است؛ به‌طوری‌که در شرایط طبیعی – فاز اول- خریدها در بیشترین حجم ممکن قرار داشت. الان اما شرایط بازار ملک فاز «میانه» را تجربه می‌کند. ارقام مربوط به حجم معاملات و تورم زمستانی ملک این فاز را توضیح می‌دهد.

  • دولت بی برنامه و خواب زمستانی دولتمردان

    دولت بی برنامه و خواب زمستانی دولتمردان

    تمایل مالکان به گرفتن اجاره‌های سنگین به جای رهن کامل همزمان با کاهش روزافزون ارزش پولی ملی در حالی صاحبان خانه این روزها به دنبال گرفتن اجاره‌های نجومی به جای رهن کامل واحد‌ مسکونی خود هستند. که عضو هیئت مدیره اتحادیه مشاوران املاک کشور هشدار داد که اگر جلوی موج بحران افزایش اجاره مسکن گرفته نشود، تهدید جدی متوجه بیشتر مستاجران کشور خواهد شد.

  • بهترین راهکار جبران کمبود زمین

    بهترین راهکار جبران کمبود زمین

    معاون وزیر راه و شهرسازی: در شهرهای شمالی که با مشکل کمبود زمین در مراکز شهرها مواجه هستند، بهترین گزینه جبران کمبودها ساخت وساز در بافت فرسوده است. اگر ساخت و سازها را به سمت بافت فرسوده هدایت کنیم با یک تیر چند هدف حاصل می‌شود؛ ساخت و ساز در بافت فرسوده در شهرهای شمالی که با مشکل کمبود زمین در مراکز شهرها مواجه هستند گزینه مناسبی است.

  • خانه بخریم یا صبر کنیم؟

    خانه بخریم یا صبر کنیم؟

    در فضای کلی اگر کسی امکان خرید مسکن دارد باید نیاز مصرفی خود را تامین کند و آن را به تعویق نیندازد. مرکز آمار ایران، تورم بازار مسکن تهران در آبان‌ماه ۱۴۰۱ حدود ۵ درصد بیشتر شد. در آبان‌ماه امسال قیمت مسکن در همه شاخص‌های تورم ماهانه، نقطه‌ای و سالانه با افزایش همراه شد. بر این اساس، متوسط وزنی و حسابی قیمت آپارتمان‌های مسکونی در شهر تهران در ماهی که گذشت، به ترتیب ۴۷ میلیون و ۹۳۸ هزار تومان و ۴۶ میلیون و ۱۶ هزار تومان بود.

  • وام نوسازی مسکن در یزد

    وام نوسازی مسکن در یزد

    در طرح بازآفرینی شهری ۱۵۰ میلیون تومان تسهیلات با سود صفر درصد و ۲۰۰ میلیون تومان دیگر با سود ۱۸ درصد به متقاضیان پرداخت می‌شود. طرح بازآفرینی شهری به در سه محور تکمیل زیرساخت‌های شهری تکمیل طرح‌های خدماتی روبنایی و تکمیل و نوسازی مسکن به دنبال افزایش کیفیت زندگی مردم در مناطق کمتر برخوردار شهری اجرایی می‌شود.

  • صدور ۲۰ هزار پروانه ساخت در سال آینده

    صدور ۲۰ هزار پروانه ساخت در سال آینده

    معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت: ما می‌خواهیم صدور پروانه ساخت را از ۵ هزار به ۱۰ هزار فقره در سال جاری و سال آینده نیز به ۲۰ هزار فقره افزایش دهیم. در خصوص "تبصره دوم اصلاحیه نحوه اخذ مطالبات حوزه شهرسازی شهرداری تهران" با بیان اینکه استفساریه برای تکمیل لایحه بوده است

  • یک چهارم سكونت گاه های بافت فرسوده است

    یک چهارم سكونت گاه های بافت فرسوده است

    براساس آخرین آمار و شاخص‌های مصوب شورای عالی معماری و شهرسازی در حدود یک چهارم سطح کشور را بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی تشکیل داده است که جمیعتی بالغ بر ۲۲ میلیون نفر را در این بافت‌ها ساکن هستند.یک چهارم سكونت گاه هاي كشور در بافت های فرسوده

  • احداث واحدهای تخریب شده در زلزله

    احداث واحدهای تخریب شده در زلزله

    ارومیه - فرماندار خوی گفت:بیش از ۵۰ درصد واحدهای مسکونی تخریب شده در مناطق زلزله زده شهرستان خوی ساخته شده است. عصر دوشنبه در بازدید از روند بازسازی مناطق زلزله زده خوی در حال پی کنی این روستاها به اتمام رسیده و۳۸۰و احد در مرحله اجرای عملیات بتن ریزی ۲۹۰ واحد در مرحله اسکلت بندی بندی دارند و پوشش سقف ۱۰۰ واحد نیز به اتمام رسیده است.

  • تعمیر و مرمت ۱۶۰ واحد مسکونی در زنجان

    تعمیر و مرمت ۱۶۰ واحد مسکونی در زنجان

    تعمیر و مرمت ۷۲ باب منزل مسکونی انجام‌شده است ۱۶۰ باب هم در ذیل تفاهم‌نامه منعقده ساخته خواهد شد. در جلسه شورای هم‌اندیشی گروه‌های جهادی که در محل کمیته امداد استان برگزار شد

  • انفجار گاز در یک مجتمع مسکونی

    انفجار گاز در یک مجتمع مسکونی

    انفجار مهیب گاز شهری در یک مجتمع مسکونی ۵ طبقه، خسارت های هنگفتی را به بار آورد و طبقه همکف این ساختمان را ویران کرد. این حادثه دلهره آور صبح روز گذشته در بولوار شهید مطهری مشهد هنگامی رخ داد که صدای وحشتناک ناشی از انفجار در ساختمان ، اهالی محل را از منازل بیرون کشید.

  • راه کاهش قیمت تمام شده مسکن

    راه کاهش قیمت تمام شده مسکن

    با عرضه محصولات و کالاهای مختلف در بورس کالا (از جمله مصالح ساختمانی) می‌توان هزینه های توزیع را کاهش داد. علی اصغر ضیاچی، کارشناس بازار سهام با اشاره به عرضه خودرو در بورس کالا فرآیند بورس کالا به حذف قیمت‌گذاری دستوری و کشف قیمت بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا کمک می‌کند. عرضه خودرو در بورس کالا، خودروسازان امکان فروش محصول با قیمت بالاتر را دارند و صد البته که این اقدام به نفع شرکت‌ها است و فروش خودرو خارج از بورس کالا هیچ منطقی ندارد.

  • بازار مسکن از خواب زمستانه بیدار شد !

    بازار مسکن از خواب زمستانه بیدار شد !

    پشت پرده افزایش قیمت مسکن تازه‌ترین آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در آبان‌ماه دست‌کم سه میلیون تومان معادل 6.7 درصد افزایش یافته است اگرچه رقم اعلامی تنها ناظر بر متوسط قیمت واحدهای مسکونی معامله‌شده است تمام واقعیت را نشان نمی‌دهد اما به هر روی بیانگر حرکت تورمی بازار مسکن در هشتمین ماه سال است.