بازار املاک / تحلیل اقتصاددان از آینده بازار مسکن در ایران

تحلیل اقتصاددان از آینده بازار مسکن در ایران

تحلیل اقتصاددان از آینده بازار مسکن در ایران

قیمت مسکن طی سه هفته گذشته، براساس سطح میانگین، کمتر از یک‌درصد، نسبت به متوسط قیمت آبان، افزایش پیدا کرده، اما معاملات به شکل محسوسی بیشتر شده است.

شاخص مسکن  میانگین قیمت ۲۱ روز آذر را ۱۰۸.۵ میلیون تومان در مترمربع نشان می‌دهد. شکل معاملات مسکن در حال حاضر، «قطاری» است. 
بازار مسکن تهران در آذرماه، شکل جدیدی از معاملات را تجربه کرده‌است.
 با وجود فضای کم‌تحرک قیمتی در 21 روز ابتدایی آذر ماه، معاملات به شکل پراکنده افزایش از خود نشان‌داد و البته بخش عمده‌ای از خرید و فروش‌ها در قالب «معاملات قطاری» انجام می‌شود. 
سنجش شاخص روزانه مسکن در روزهای گذشته از آذر ماه، میانگین «قیمت پیشنهادی» واحدهای مسکونی در مناطق 22گانه تهران را‌ ۱۰۸‌میلیون و ۵۰۰‌هزار‌تومان در هر مترمربع نشان می‌دهد. 
این رقم در مقایسه با میانگین یک‌‌‌‌ماهه آبان‌‌‌‌ماه که ۱۰۷‌میلیون و ۸۰۰‌هزار‌تومان بود، ریزنوسان مثبت زیر یک‌درصد را مشخص می‌کند. 
در عین حال، شاخص روزانه مسکن طی این ۲۱ روز نشان می‌دهد متوسط «قیمت پیشنهادی» فروشندگان در برخی روزها به سطح ۱۰۹‌میلیون‌تومان در هر مترمربع رسیده و حتی در مقاطعی سطح ۱۱۰‌میلیون‌تومان را نیز ثبت کرده‌است.
تحلیل تحولات سه هفته گذشته در این بازار حاکی است؛ صرف‌نظر از ثبات نسبی قیمت، بازار با «تحرکات معاملاتی» نسبت به مهر و آبان همراه است.
 این تحرک، هرچند از نظر حجم کلی، در مقایسه با وضعیت رونق بازار، بسیار محدود به‌نظر می‌رسد، اما خرید و فروش‌ها به‌صورت پراکنده در مناطقی از تهران و برای گروهی از آپارتمان‌‌‌‌ها افزایش‌یافته‌است. 
بررسی‌‌‌‌ها نشان می‌دهد معاملات بیش از همه در مناطق جنوبی شهر متمرکز بوده و عمدتا به آپارتمان‌‌‌‌های کم‌‌‌‌متراژ و به‌ویژه با سن بنای بالا اختصاص دارد. 
طی هفته‌های گذشته تمرکز تقاضا به آپارتمان‌‌‌‌هایی اختصاص داشته که میانگین قیمت آنها، تا 4‌ میلیارد‌ تومان و همچنین تا 6‌ میلیارد‌تومان است.

شکل معاملات مسکن «تبدیلی‌‌‌‌ها» چگونه است؟
 تحقیقات میدانی و روایت واسطه‌‌‌‌های ملکی نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از معاملات انجام‌شده در آذرماه به «تبدیلی‌‌‌‌ها» مربوط بوده‌است؛ 
متقاضیانی که قصد افزایش متراژ واحد مسکونی خود را دارند، اما الزاما به‌دنبال نوساز یا کاهش سن بنا نیستند.
 در این موارد، خریدار با فروش آپارتمان فعلی، به‌دنبال خرید‌واحدی با متراژ بالاتر و سن بنای مشابه یا حتی کمی بیشتر است. 
در مواردی نیز متقاضی تبدیل آپارتمان در بازار معاملات خرید مسکن به‌جای تمرکز بر سن بنا، به‌دنبال ارتقای امکاناتی مانند وجود آسانسور است؛ 
حتی اگر عمر بنای واحد مدنظر برای خرید، بیشتر باشد، از این‌رو آپارتمان‌‌‌‌های با سن متوسط و بالا، بیش از واحدهای نوساز در مرکز توجه این گروه قرار دارند و تمایل به خرید واحدهای کم‌‌‌‌سن در سطح پایینی قرار دارد.
 سهم نوسازها از معاملات نیز بسیار پایین است. به این ترتیب، یک عامل بروزدهنده «ثبات نسبی» قیمت در معاملات مسکن، حذف اثر نوسازها است. 
سازنده‌‌‌‌ها طی ماه‌های گذشته (از سال‌جاری) با تورم 50‌درصدی تولید مسکن روبه‌رو بوده‌اند اما این میزان رشد در قیمت ساخت امکان انعکاس روی قیمت فروش را نداشت.
رکود خرید و قدرت خرید پایین، این امکان را سلب‌کرده و همین باعث‌شده نوسازهایی که در بازار عرضه شده‌اند، مشتری نداشته باشند و مابقی عرضه‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ها نیز فعلا عرضه نکنند.
 به لحاظ بودجه‌‌‌‌ای نیز تمرکز تقاضا به‌‌‌‌طور محسوسی بر آپارتمان‌‌‌‌های زیر ۴‌میلیارد‌تومان قرار دارد.
 در شرایط فعلی اقتصاد و محدودیت قدرت خرید خانوارها، این بازه قیمتی که عمدتا در مناطق جنوبی شهر قابل‌دسترس است، بیشترین حجم تقاضا را به خود اختصاص داده‌اند. 
پس از آن، واحدهای تا سقف ۶‌میلیارد‌تومان قرار می‌گیرند و آپارتمان‌‌‌‌های با قیمت‌های بالاتر از این سطح با کم‌ترین میزان تقاضا مواجه هستند.
 بررسی‌‌‌‌ها از بازار مسکن طی 21 روز آذر‌ حاکی است، سرمایه‌گذاران همچنان ترجیح می‌دهند در بازارهای موازی مانند ارز، سکه، طلا و رمز‌‌‌‌ارزها باقی‌بمانند. 
تحرک معاملاتی اخیر در بازار مسکن عمدتا از جنس مصرفی بوده و در این میان، تبدیلی‌‌‌‌ها بیشترین سهم معاملات را به خود اختصاص داده‌اند؛ درحالی‌که سهم خانه‌‌‌‌اولی‌‌‌‌ها محدود و حضور سرمایه‌گذاران کمرنگ است.
دلیل این رفتار، چشم‌‌‌‌اندازی است که افراد برای آینده قیمت مسکن متصور می‌شوند؛ به‌‌‌‌گونه‌‌‌‌ای که انتظار می‌رود رشد قیمت مسکن دست‌‌‌‌کم در کوتاه‌مدت قابل‌‌‌‌توجه نباشد. 
همچنین تفاوت چشمگیر بین نرخ رشد قیمت دلار و قیمت مسکن طی سال‌جاری‌ تا این لحظه‌ اثر معناداری بر «کاهش میل به سرمایه‌گذاری ملکی» داشته‌است.
 طی ماه‌های گذشته از 1404، درحالی‌که قیمت دلار بیش از 10‌درصد افزایش پیدا کرده، قیمت مسکن بدون تغییر مانده‌است. 
ثبات نسبی مسکن هم نتیجه «بی‌‌‌‌میلی به سرمایه‌گذاری» است و هم عاملی برای واردنشدن این دسته از تقاضا به این بازار شده‌است. 
جنس غالب معاملات مسکن که به‌صورت «تبدیلی» انجام می‌‌‌‌شده، قالب دومینویی یا قطاری(فروش به شرط خرید و خرید به شرط فروش) به بازار داده‌است. 
در این نوع معاملات، فروشنده ملک خود را با شرط قطعی‌‌‌‌شدن خرید واحد جایگزین، عرضه می‌کند و در سوی دیگر، خریدار نیز اقدام به معامله را منوط به‌فروش آپارتمان فعلی خود می‌کند.
به این‌ترتیب خرید و فروش یک واحد مسکونی، وابسته به معامله همزمان و متوالی دو یا چند واحد دیگر در همان منطقه یا مناطق دیگر با سطوح قیمتی بسیار متفاوت از هم شده‌است. 
در این شرایط، نقش واسطه‌‌‌‌های ملکی نیز تغییر‌کرده و ارتباط شبکه‌ای میان مشاوران ملکی بیش از گذشته اهمیت یافته‌است.
«معاملات قطاری» به این معناست که انجام یک معامله، وابسته به تکمیل زنجیره‌‌‌‌ای از معاملات در سطوح مختلف قیمتی و مکانی است. 
برای مثال طی هفته‌های اخیر، خریدار متقاضی یک آپارتمان ۵۰ متری در محدوده قیمتی حدود ۵‌میلیارد‌تومان در منطقه5، از فروشنده‌‌‌‌ای خرید می‌کند که خود به‌دنبال‌واحدی با متراژ بالاتر و قیمت حدود ۸‌میلیارد‌تومان در محله‌‌‌‌ای بالاتر است. 
فروشنده واحد ۸‌میلیاردی نیز معامله خود را منوط به خرید آپارتمانی در سطح قیمتی حدود ۲۳‌میلیارد‌تومان در منطقه یک می‌کند و مالک واحد ۲۳‌میلیاردی نیز در پی خرید‌واحدی با قیمت حدود ۴۵‌میلیارد‌تومان است. 
در چنین شرایطی، اگر یکی از حلقه‌‌‌‌های این زنجیره، به‌ویژه در سطوح بالاتر قیمت از فروش منصرف شود، کل قطار معاملات متوقف می‌شود.
کارشناسان اقتصادی، دلیل شکل‌گیری «فروش به شرط خرید» در بازار مسکن را «ریسک معاملات در شرایط تورمی و ناپایداری قیمت دارایی‌های موازی ملک» عنوان می‌کنند که باعث شده‌است فروشنده آپارتمان از ترس «افت ارزش پول نقد خود در زمان بسیار کوتاه»، به‌دنبال «تبدیل آنی» آن با آپارتمان دیگر باشد. 
این مدل معاملات مسکن در حال‌حاضر بسیار کند انجام می‌شود؛ به‌خصوص آنکه اخیرا حجم عرضه نسبت به تقاضا کاهش نیز پیدا کرده‌است.‌
نکته قابل‌توجه دیگر در نتایج تحقیقات میدانی، افزایش تماس‌‌‌‌های تلفنی متقاضیان خرید بدون تبدیل‌‌‌‌شدن بخشی از آنها به بازدید حضوری است.
 بسیاری از متقاضیان در بازار، صرفا در مرحله استعلام و تماس باقی می‌‌‌‌مانند و وارد فاز‌بازدید و مذاکره جدی نمی‌شوند؛ رفتاری که از احتیاط بالا و تردید نسبت به آینده بازار حکایت دارد.
بررسی روندهای جدید بازار نشان می‌دهد واسطه‌‌‌‌های ملکی برای تطبیق با این ساختار تازه معاملات، ناگزیر به بازآرایی شیوه فعالیت خود هستند.
 در شرایطی که معاملات به شکل قطاری انجام می‌شود، فعالیت جزیره‌‌‌‌ای در یک محله یا منطقه کارآیی خود را از دست می‌دهد و تعامل شبکه‌ای میان واسطه‌‌‌‌ها در مناطق مختلف شهری می‌تواند نقش کلیدی در به جریان افتادن معاملات ایفا کند. 
در این چارچوب، اگر بازاری در یک منطقه خاص با قفل معاملاتی مواجه باشد، ارتباط فعال با مناطق دیگر می‌تواند امکان تکمیل زنجیره معاملات و حرکت قطار خرید و فروش را فراهم کند. 
به‌‌‌‌طور کلی، در فضای جدید معاملات مسکن، ایجاد شبکه‌‌‌‌های ارتباطی میان واسطه‌‌‌‌های ملکی، به‌ویژه از طریق بسترهای آنلاین و پلتفرم‌های ملک می‌تواند زمینه بسط معاملات به همه مناطق شهری را فراهم‌کرده و به افزایش کارآیی بازار کمک کند.

  • افزایش ۲۰۰۰ % قیمت سیمان در بورس کالا

    افزایش ۲۰۰۰ % قیمت سیمان در بورس کالا

    مشاور وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: طبق گزارش مرکز آمار، از بهار 1391 تا بهار 1401 قیمت سیمان در بورس کالا بیش از 2000 درصد افزایش یافته است حتی با وجود تورم سالیانه، این میزان افزایش قیمت قابل توجه است.سید جواد سادات در گفت‌وگو با اشاره به ضرورت خروج عرضه سیمان و فولاد از سازو کار بورس کالا برای ساخت مسکن حمایتی , قانون جهش تولید مسکن وظایف تمام دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها نسبت به ابر پروژه نهضت ملی مسکن را مشخص کرده است

  • ساز و کار بورس برای فروش مصالح

    ساز و کار بورس برای فروش مصالح

    ساز و کار بورس برای فروش مصالح، موجب افزایش قیمت ها می شودخبرگزاری آریا - رئیس کانون انبوه سازان با اشاره به اینکه بورس، سازوکار مناسبی ندارد، با خطاب قرار دادن وزارت اقتصاد و دارایی در افزایش قیمت فولاد سوال کرد که چرا ریسک تولید مسکن را کاهش نمی دهید؟ ساز و کار کشف قیمت بر چه اساسی است؟

  • ۲۷۸ قطعه زمین تحویل بنیاد مسکن

    ۲۷۸ قطعه زمین تحویل بنیاد مسکن

    مدیرکل بنیاد مسکن زنجان: این نهاد ۲۷۸ قطعه زمین از اداره راه و شهرسازی برای احداث یک هزار و ۹۰۴ واحد مسکونی در زمینه اجرای طرح نهضت ملی مسکن تحویل گرفته است. به پروژه در حال ساخت ۳۶۸ واحدی گلشهر زنجان اشاره کرد . پروژه ۳۶۸ واحدی نهضت ملی مسکن گلشهر در حال حاظر پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصدی دارد و مساحت بالغ بر ۵۲ هزار و ۵۴۵ متر مربع، دارای ۴ بلوک ۱۰ طبقه و ۲ بلوک ۹ طبقه می باشد.

  •  اجاره آپارتمان در یافت‌آباد?

    اجاره آپارتمان در یافت‌آباد?

    اگر قصد اجاره یک واحد مسکونی در یافت‌آباد تهران را دارید یک واحد ۴۴ متری ۱۲ ساله که انباری، پارکینگ و یک اتاق خواب دارد را با رهن ۱۳۰ میلیونی و اجاره ۳ میلیون تومانی برای اجاره آگهی شده است. اگر به دنبال واحد دیگری در یافت‌آباد هستید می‌توانید یک خانه ۵۰ متری که یک اتاق خواب دارد را با پول پیش ۱۰۰ میلیونی و اجاره ۴ میلیون تومانی در یافت‌آباد کرایه کنید.

  • ممنوعيت خريد و فروش امتياز مسکن

    ممنوعيت خريد و فروش امتياز مسکن

    ضرورت و لزوم اطلاع رساني درخصوص ممنوعيت خريد و فروش امتياز مسکن مليخبرگزاری آریا - در دهمین جلسه شورای تامین مسکن استان قم بر ضرورت و لزوم اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به عموم مردم در خصوص ممنوعیت خرید و فروش امتیاز طرح نهضت ملی مسکن تاکید شد.

  • خانه بخریم یا نخریم؟

    خانه بخریم یا نخریم؟

    در این فضا چطور می‌شود از کاهش قیمت مسکن گفت؟ قیمت دور از دسترس متری صد میلیون تومان حتی اگر به قیمت دور از دسترس متری هشتاد میلیون تومان نیز تبدیل شود، باز هم بالاست و در نتیجه استفاه از صفت ارزانی برای خانه نوعی شوخی است .یک کارشناس بازار مسکن گفت: وقتی سرمایه‌گذار با حبس نقدینگی‌اش مواجه شود، در دوره‌ای طولانی‌تر دست به ساخت مسکن جدید می‌زند و در نهایت حجم سرمایه‌گذاری در این بازار کاهش می‌یابد.

  • خبر خوب برای مستاجران

    خبر خوب برای مستاجران

    درباره وام اجاره مسکن بانک مرکزی اعلام کرد: به‌منظور حمایت از مستأجرین و در راستای اجرای مصوبه مورخ ۳‏‏‏/۳‏‏‏/۱۴۰۱ شورای پول و اعتبار، اعطای تسهیلات کمک‌ودیعه مسکن از محل منابع بانکی موضوع ماده(۴) قانون جهش تولید مسکن تا پایان سال ۱۴۰۲ تداوم می‌یاب

  • افت قیمت مسکن

    افت قیمت مسکن

    میانه تابستان امسال هر دو شهر جدید حومه تهران مانند سایر شهرها با افت محسوس قیمت مسکن همراه شدند و تحت‌تاثیر ریزش و ثبات قیمت در سایر بازارها قرار گرفتند. در حالی که از میانه تابستان تا ابتدای مهر (مقطع زمانی فعلی) میانگین قیمت مسکن در شهر جدید پردیس کاهش محسوس داشته وبه طور متوسط در هر مترمربع حدود ۳ میلیون تومان کاهش تجربه کرده است (از حدود ۲۷ میلیون تومان به حول و حوش ۲۴ میلیون تومان رسیده است)، اما در پرند میانگین قیمت نسبت به میانه تابستان، تقریبا ثابت بوده است.

  • شهرک سازی و حل بحران مسکن

    شهرک سازی و حل بحران مسکن

    نماینده مجلس با بیان اینکه واگذاری اراضی به مردم در قالب طرح نهضت ملی مسکن به ساخت مسکن با کیفیت منجر نمی شود بر لزوم ساخت مسکن در قالب شهرک سازی و به روش انبوه سازی و صنعتی سازی تاکید کرد.

  • شهرداری‌ها مکلف به شناسایی خانه‌های خالی و اراضی بایر می‌شوند

    شهرداری‌ها مکلف به شناسایی خانه‌های...

    عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه در قالب طرح ساماندهی بازار اجاره بها، شهرداری ها مکلف به شناسایی خانه های خالی می شوند در عین پیش بینی کرد تحقق این طرح، آثار مثبتی بر بازار اجاره بها مسکن به جای خواهد گذاشت.

  • ۲ برابر شدن وام اجاره مسکن

    ۲ برابر شدن وام اجاره مسکن

    تسهیلات ۲۰۰ میلیون تومانی ودیعه مسکن که در قالب طرح اجاره بهای املاک مسکونی توسط مجلس به تصویب رسیده در انتظار تایید شورای نگهبان است و در صورت تایید شورا ابلاغ خواهد شد.

  • رؤیای خانه‌دار شدن این بار به واسطه بورس

    رؤیای خانه‌دار شدن این بار به واسطه...

    رشد نجومی قیمت خانه طی سال‌های اخیر امکان خرید در بازار مسکن برای دهک‌های پایین و متوسط را شاید برای تمام عمر تبدیل به آرزویی محال کرده است، به همین جهت بود که از سال 1399 بحث فروش متری زمین از سوی مسئولان وزارت و راه و شهرسازی به منظور کنترل بازار مسکن و تقاضا مطرح شد، همچنین دولت می‌گویید با این طرح افراد می‌توانند با هر متراژی که توان پرداخت دارند مسکن تهیه کنند به طوری که بعد از چند سال امکان مالکیت واحد برای متقاضیان فراهم شود.

  • اتفاقی عجیب در بازار مسکن

    اتفاقی عجیب در بازار مسکن

    نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک درباره ماجرای فروش دلاری مسکن توضیح داد.

  • کمبود زمین برای توسعه محدوده تهران

    کمبود زمین برای توسعه محدوده تهران

    استاندار تهران با اشاره به اینکه به شرط تامین زیرساختها، توسعه افقی شهرها می تواند نسخه اثربخشی برای حل مشکل مسکن باشد در عین حال اجرای این سیاست را در استان تهران به دلیل معضل زمین، محدود ارزیابی کرد.

  • نمایشگاه بین المللی، عامل محرکی برای توسعه صنعت ساختمان است

    نمایشگاه بین المللی، عامل محرکی برای...

    دبیر و عضو هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در جریان بازدید از بیست و سومین نمایشگاه بین المللی صنعت ساختمان، آنرا عاملی برای ایجاد انگیزه و تحرک در این صنعت برشمرد.

  • آغاز ثبت‌نام بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

    آغاز ثبت‌نام بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

    بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در راستای عدالت محوری و شایسته گزینی و به منظور تامین و تکمیل بخشی از نیروی انسانی مورد نیاز، بر اساس ضوابط، مقررات و آیین نامه داخلی خود، از بین متقاضیان مرد و زن واجد شرایط، پس از کسب موفقیت در آزمون کتبی تخصصی، مصاحبه های تخصصی و عمومی و طی مراحل اداری، با انعقاد قرارداد خرید خدمت با مدت معین و بیمه و بازنشستگی تامین اجتماعی به کارگیری می‌کند.

  • لزوم به صنعتی‌سازی ساختمان توسط کارگروه‌های مسکن

    لزوم به صنعتی‌سازی ساختمان توسط...

    عضو کمیسیون صنایع مجلس با تاکید بر اینکه موفقیت طرح نهضت ملی مسکن در گرو بکارگیری شیوه های نوین ساخت است گفت: در ساخت مسکن باید از شرکتهای دانش بنیان و صنعتی سازی ساختمان بهره بگیریم.

  • طرح اجاره ارزان مسکن برای زوج‌های جوان

    طرح اجاره ارزان مسکن برای زوج‌های جوان

    معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران از رایزنی با برخی سازنده های پایتخت با هدف زمینه سازی اجاره برخی واحدها به زوجین در ازای حق توسعه شهر خبر داد و در عین حال تاکید کرد اجرای این سیاست با اخذ مجوز از شورای شهر تهران اجرایی خواهد شد.

  • رهن مسکن با مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان در تهران

    رهن مسکن با مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان در...

    با ۱۰۰ میلیون در این محلات تهران خانه رهن کنید. در این گزارش اجاره یک واحد ۵۶ تا ۹۵ متری در تمام منطقه‌های تهران را بررسی کرده ایم.

  • فرآیند تولید مسکن باید صنعتی شود

    فرآیند تولید مسکن باید صنعتی شود

    عضو کمیسیون عمران مجلس بر لزوم تفکیک وزارتخانه راه و شهرسازی تاکید کرد و گفت: مسکن با مشکلات عدیده ای شامل سنتی سازی، معماری بی هویت و ناهمگون، بافتهای ناکارآمد شهری و... مواجه است.

  • استقبال از انعقاد تفاهم‌نامه تسهیل صدور پروانه ساخت

    استقبال از انعقاد تفاهم‌نامه تسهیل صدور...

    رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور(حمزه شکیب) گفت: از پیشنهاد انعقاد تفاهم نامه بین عوامل ذی مدخل در حوزه ساخت وساز، با هدف تسهیل فرآیندها و کاهش زمان صدور پروانه ساخت قویا استقبال می کنیم.