بازار املاک / تحلیل اقتصاددان از آینده بازار مسکن در ایران

تحلیل اقتصاددان از آینده بازار مسکن در ایران

تحلیل اقتصاددان از آینده بازار مسکن در ایران

قیمت مسکن طی سه هفته گذشته، براساس سطح میانگین، کمتر از یک‌درصد، نسبت به متوسط قیمت آبان، افزایش پیدا کرده، اما معاملات به شکل محسوسی بیشتر شده است.

شاخص مسکن  میانگین قیمت ۲۱ روز آذر را ۱۰۸.۵ میلیون تومان در مترمربع نشان می‌دهد. شکل معاملات مسکن در حال حاضر، «قطاری» است. 
بازار مسکن تهران در آذرماه، شکل جدیدی از معاملات را تجربه کرده‌است.
 با وجود فضای کم‌تحرک قیمتی در 21 روز ابتدایی آذر ماه، معاملات به شکل پراکنده افزایش از خود نشان‌داد و البته بخش عمده‌ای از خرید و فروش‌ها در قالب «معاملات قطاری» انجام می‌شود. 
سنجش شاخص روزانه مسکن در روزهای گذشته از آذر ماه، میانگین «قیمت پیشنهادی» واحدهای مسکونی در مناطق 22گانه تهران را‌ ۱۰۸‌میلیون و ۵۰۰‌هزار‌تومان در هر مترمربع نشان می‌دهد. 
این رقم در مقایسه با میانگین یک‌‌‌‌ماهه آبان‌‌‌‌ماه که ۱۰۷‌میلیون و ۸۰۰‌هزار‌تومان بود، ریزنوسان مثبت زیر یک‌درصد را مشخص می‌کند. 
در عین حال، شاخص روزانه مسکن طی این ۲۱ روز نشان می‌دهد متوسط «قیمت پیشنهادی» فروشندگان در برخی روزها به سطح ۱۰۹‌میلیون‌تومان در هر مترمربع رسیده و حتی در مقاطعی سطح ۱۱۰‌میلیون‌تومان را نیز ثبت کرده‌است.
تحلیل تحولات سه هفته گذشته در این بازار حاکی است؛ صرف‌نظر از ثبات نسبی قیمت، بازار با «تحرکات معاملاتی» نسبت به مهر و آبان همراه است.
 این تحرک، هرچند از نظر حجم کلی، در مقایسه با وضعیت رونق بازار، بسیار محدود به‌نظر می‌رسد، اما خرید و فروش‌ها به‌صورت پراکنده در مناطقی از تهران و برای گروهی از آپارتمان‌‌‌‌ها افزایش‌یافته‌است. 
بررسی‌‌‌‌ها نشان می‌دهد معاملات بیش از همه در مناطق جنوبی شهر متمرکز بوده و عمدتا به آپارتمان‌‌‌‌های کم‌‌‌‌متراژ و به‌ویژه با سن بنای بالا اختصاص دارد. 
طی هفته‌های گذشته تمرکز تقاضا به آپارتمان‌‌‌‌هایی اختصاص داشته که میانگین قیمت آنها، تا 4‌ میلیارد‌ تومان و همچنین تا 6‌ میلیارد‌تومان است.

شکل معاملات مسکن «تبدیلی‌‌‌‌ها» چگونه است؟
 تحقیقات میدانی و روایت واسطه‌‌‌‌های ملکی نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از معاملات انجام‌شده در آذرماه به «تبدیلی‌‌‌‌ها» مربوط بوده‌است؛ 
متقاضیانی که قصد افزایش متراژ واحد مسکونی خود را دارند، اما الزاما به‌دنبال نوساز یا کاهش سن بنا نیستند.
 در این موارد، خریدار با فروش آپارتمان فعلی، به‌دنبال خرید‌واحدی با متراژ بالاتر و سن بنای مشابه یا حتی کمی بیشتر است. 
در مواردی نیز متقاضی تبدیل آپارتمان در بازار معاملات خرید مسکن به‌جای تمرکز بر سن بنا، به‌دنبال ارتقای امکاناتی مانند وجود آسانسور است؛ 
حتی اگر عمر بنای واحد مدنظر برای خرید، بیشتر باشد، از این‌رو آپارتمان‌‌‌‌های با سن متوسط و بالا، بیش از واحدهای نوساز در مرکز توجه این گروه قرار دارند و تمایل به خرید واحدهای کم‌‌‌‌سن در سطح پایینی قرار دارد.
 سهم نوسازها از معاملات نیز بسیار پایین است. به این ترتیب، یک عامل بروزدهنده «ثبات نسبی» قیمت در معاملات مسکن، حذف اثر نوسازها است. 
سازنده‌‌‌‌ها طی ماه‌های گذشته (از سال‌جاری) با تورم 50‌درصدی تولید مسکن روبه‌رو بوده‌اند اما این میزان رشد در قیمت ساخت امکان انعکاس روی قیمت فروش را نداشت.
رکود خرید و قدرت خرید پایین، این امکان را سلب‌کرده و همین باعث‌شده نوسازهایی که در بازار عرضه شده‌اند، مشتری نداشته باشند و مابقی عرضه‌‌‌‌کننده‌‌‌‌ها نیز فعلا عرضه نکنند.
 به لحاظ بودجه‌‌‌‌ای نیز تمرکز تقاضا به‌‌‌‌طور محسوسی بر آپارتمان‌‌‌‌های زیر ۴‌میلیارد‌تومان قرار دارد.
 در شرایط فعلی اقتصاد و محدودیت قدرت خرید خانوارها، این بازه قیمتی که عمدتا در مناطق جنوبی شهر قابل‌دسترس است، بیشترین حجم تقاضا را به خود اختصاص داده‌اند. 
پس از آن، واحدهای تا سقف ۶‌میلیارد‌تومان قرار می‌گیرند و آپارتمان‌‌‌‌های با قیمت‌های بالاتر از این سطح با کم‌ترین میزان تقاضا مواجه هستند.
 بررسی‌‌‌‌ها از بازار مسکن طی 21 روز آذر‌ حاکی است، سرمایه‌گذاران همچنان ترجیح می‌دهند در بازارهای موازی مانند ارز، سکه، طلا و رمز‌‌‌‌ارزها باقی‌بمانند. 
تحرک معاملاتی اخیر در بازار مسکن عمدتا از جنس مصرفی بوده و در این میان، تبدیلی‌‌‌‌ها بیشترین سهم معاملات را به خود اختصاص داده‌اند؛ درحالی‌که سهم خانه‌‌‌‌اولی‌‌‌‌ها محدود و حضور سرمایه‌گذاران کمرنگ است.
دلیل این رفتار، چشم‌‌‌‌اندازی است که افراد برای آینده قیمت مسکن متصور می‌شوند؛ به‌‌‌‌گونه‌‌‌‌ای که انتظار می‌رود رشد قیمت مسکن دست‌‌‌‌کم در کوتاه‌مدت قابل‌‌‌‌توجه نباشد. 
همچنین تفاوت چشمگیر بین نرخ رشد قیمت دلار و قیمت مسکن طی سال‌جاری‌ تا این لحظه‌ اثر معناداری بر «کاهش میل به سرمایه‌گذاری ملکی» داشته‌است.
 طی ماه‌های گذشته از 1404، درحالی‌که قیمت دلار بیش از 10‌درصد افزایش پیدا کرده، قیمت مسکن بدون تغییر مانده‌است. 
ثبات نسبی مسکن هم نتیجه «بی‌‌‌‌میلی به سرمایه‌گذاری» است و هم عاملی برای واردنشدن این دسته از تقاضا به این بازار شده‌است. 
جنس غالب معاملات مسکن که به‌صورت «تبدیلی» انجام می‌‌‌‌شده، قالب دومینویی یا قطاری(فروش به شرط خرید و خرید به شرط فروش) به بازار داده‌است. 
در این نوع معاملات، فروشنده ملک خود را با شرط قطعی‌‌‌‌شدن خرید واحد جایگزین، عرضه می‌کند و در سوی دیگر، خریدار نیز اقدام به معامله را منوط به‌فروش آپارتمان فعلی خود می‌کند.
به این‌ترتیب خرید و فروش یک واحد مسکونی، وابسته به معامله همزمان و متوالی دو یا چند واحد دیگر در همان منطقه یا مناطق دیگر با سطوح قیمتی بسیار متفاوت از هم شده‌است. 
در این شرایط، نقش واسطه‌‌‌‌های ملکی نیز تغییر‌کرده و ارتباط شبکه‌ای میان مشاوران ملکی بیش از گذشته اهمیت یافته‌است.
«معاملات قطاری» به این معناست که انجام یک معامله، وابسته به تکمیل زنجیره‌‌‌‌ای از معاملات در سطوح مختلف قیمتی و مکانی است. 
برای مثال طی هفته‌های اخیر، خریدار متقاضی یک آپارتمان ۵۰ متری در محدوده قیمتی حدود ۵‌میلیارد‌تومان در منطقه5، از فروشنده‌‌‌‌ای خرید می‌کند که خود به‌دنبال‌واحدی با متراژ بالاتر و قیمت حدود ۸‌میلیارد‌تومان در محله‌‌‌‌ای بالاتر است. 
فروشنده واحد ۸‌میلیاردی نیز معامله خود را منوط به خرید آپارتمانی در سطح قیمتی حدود ۲۳‌میلیارد‌تومان در منطقه یک می‌کند و مالک واحد ۲۳‌میلیاردی نیز در پی خرید‌واحدی با قیمت حدود ۴۵‌میلیارد‌تومان است. 
در چنین شرایطی، اگر یکی از حلقه‌‌‌‌های این زنجیره، به‌ویژه در سطوح بالاتر قیمت از فروش منصرف شود، کل قطار معاملات متوقف می‌شود.
کارشناسان اقتصادی، دلیل شکل‌گیری «فروش به شرط خرید» در بازار مسکن را «ریسک معاملات در شرایط تورمی و ناپایداری قیمت دارایی‌های موازی ملک» عنوان می‌کنند که باعث شده‌است فروشنده آپارتمان از ترس «افت ارزش پول نقد خود در زمان بسیار کوتاه»، به‌دنبال «تبدیل آنی» آن با آپارتمان دیگر باشد. 
این مدل معاملات مسکن در حال‌حاضر بسیار کند انجام می‌شود؛ به‌خصوص آنکه اخیرا حجم عرضه نسبت به تقاضا کاهش نیز پیدا کرده‌است.‌
نکته قابل‌توجه دیگر در نتایج تحقیقات میدانی، افزایش تماس‌‌‌‌های تلفنی متقاضیان خرید بدون تبدیل‌‌‌‌شدن بخشی از آنها به بازدید حضوری است.
 بسیاری از متقاضیان در بازار، صرفا در مرحله استعلام و تماس باقی می‌‌‌‌مانند و وارد فاز‌بازدید و مذاکره جدی نمی‌شوند؛ رفتاری که از احتیاط بالا و تردید نسبت به آینده بازار حکایت دارد.
بررسی روندهای جدید بازار نشان می‌دهد واسطه‌‌‌‌های ملکی برای تطبیق با این ساختار تازه معاملات، ناگزیر به بازآرایی شیوه فعالیت خود هستند.
 در شرایطی که معاملات به شکل قطاری انجام می‌شود، فعالیت جزیره‌‌‌‌ای در یک محله یا منطقه کارآیی خود را از دست می‌دهد و تعامل شبکه‌ای میان واسطه‌‌‌‌ها در مناطق مختلف شهری می‌تواند نقش کلیدی در به جریان افتادن معاملات ایفا کند. 
در این چارچوب، اگر بازاری در یک منطقه خاص با قفل معاملاتی مواجه باشد، ارتباط فعال با مناطق دیگر می‌تواند امکان تکمیل زنجیره معاملات و حرکت قطار خرید و فروش را فراهم کند. 
به‌‌‌‌طور کلی، در فضای جدید معاملات مسکن، ایجاد شبکه‌‌‌‌های ارتباطی میان واسطه‌‌‌‌های ملکی، به‌ویژه از طریق بسترهای آنلاین و پلتفرم‌های ملک می‌تواند زمینه بسط معاملات به همه مناطق شهری را فراهم‌کرده و به افزایش کارآیی بازار کمک کند.

  • قیمت میلگرد

    قیمت میلگرد

    قیمت میلگرد ظفربناب از جمله پر بازدیدترین محصولات شهرآهن بوده که قیمت لحظه ای آن مورد توجه قرار گرفته است. میلگرد از پر مصرف ترین صنایع فولادی است که در انواع گوناگونی تولید می شود و کاربرد گسترده ای دارد. از این جهت اطلاع از قیمت این محصولات حائز اهمیت است. کارخانه های میلگرد سازی بسیاری در کشور وجود دارد که با کیفیت ترین محصولات را تولید و نیاز کشور را برطرف می کنند.

  • واحد های خالی در ایلام مشمول مالیات شد

    واحد های خالی در ایلام مشمول مالیات شد

    مدیرکل امور مالیاتی ایلام گفت: مطابق آمارها، یک هزار و ۴۱۵ احد مسکونی خالی در ایلام مشمول پرداخت مالیات شده است. سعید کریمی اظهار داشت: بر اساس آمار اعلام شده از طرف وزارت راه و شهرسازی این واحدهای مسکونی در استان ایلام شناسایی شده و مطالبه مالیات آن‌ها در دست اقدام است.

  •  هزینه مسکن تبدیل به ابرهزینه

    هزینه مسکن تبدیل به ابرهزینه

    در سال 90 شهروندان تهرانی قدرت خرید 4 مترمربع از یک خانه را داشتند اما اکنون توانایی خرید حداکثر ۲ متر مربع را دارند. راهکار فرار از فقر مسکن کدام است؟ شاخص اصلی برای بررسی رفاه خانوارها با درآمد سرانه مشخص می‌شود. آمارهای به دست آمده در دهه اخیر حاکی از جایگزینی فقر ملکی به جای رفاه متعارف در زندگی ایرانی‌ها است.

  • وعده جدید وزیر راه

    وعده جدید وزیر راه

    در نهضت ملی مسکن برای ساکنان شهر تهران، ایوانکی استان سمنان که مراکز صنایع است برنامه‌ریزی شده، اراضی به شکل ویلایی واگذار می‌شود. وزیر راه و شهرسازی از واگذاری زمین نهضت ملی مسکن به‌صورت ویلایی در برخی شهرهای جدید کشور خبر داد.

  • پول ساخت مسکن را دولت از چه کسی می‌گیرد

    پول ساخت مسکن را دولت از چه کسی می‌گیرد

    با مصوبه مجلس، رقم کل تسهیلات پرداختی از سوی بانک‌ ها برای ساخت یک‌ میلیون واحد مسکونی در سال آینده افزایش یافت. به گزارش زنهار، در جریان تصویب لایحه بودجه ۱۴۰۱ در مجلس، مصوب شد بانک‌ها برای سال آینده دست‌کم ۴۰۰‌هزار میلیارد تومان برای ساخت یک‌میلیون واحد مسکونی در راستای اجرای قانون جهش تولید مسکن، پرداخت کنند.

  • خبر مهم برای مستاجران

    خبر مهم برای مستاجران

    افزایش سقف تسهیلات کمک ودیعه مسکن به ۷۰ میلیون تومان، تشکیل نظام اجاره‌داری حرفه‌ای در همراهی با شرکت‌های خصوصی و همچنین اجرای مالیات بر خانه‌های خالی، سه راهکار وزارت راه و شهرسازی برای ساماندهی بازار اجاره عنوان شده است.

  • تخریب ویلاهای مجلل حاشیه رودخانه ها

    تخریب ویلاهای مجلل حاشیه رودخانه ها

    ویلاهای مجلل حاشیه رودخانه ها را تخریب می کنید؛ چرا به کسانی که مجوز ساخت اینها را داده اند کار ندارید؟ یکی از این بناها که پریروز تخریب شد، ویلای بسیار مجللی بود که به گفته یک مسئول قضایی حاضر در محل، ساختمان اولیه آن در سال ۵۴ ساخته شده است و طی سال های گذشته، بازسازی و به طور غیرقانونی با تخلفات ساختمانی، بخش‌هایی به آن اضافه شده است.

  • بالا رفتن آمار اجاره نشینی

    بالا رفتن آمار اجاره نشینی

    آمار‌ها نشان می‌دهد در سال ۹۰ حدود ۲۶ درصد خانوار کشور اجاره‌نشین بودند. اما تا پایان سال ۹۹ تعداد خانوار مستاجر به بیش از ۳۸ درصد رسیده است. اطلاعات مراکز آماری نشان می‌دهد بیشترین رشد اجاره‌نشینی مربوط به ۴ سال گذشته است. در سال ۹۵، بر اساس سرشماری نفوس و مسکن، از ٢٣ میلیون و ٥٨٠ هزار و ٢٢١ خانوار در واحد‌های مسکونی کشور، ۶۰،۵ درصد از خانوار‌ها مالک و ۳۰، ۷ درصد خانوار‌ها اجاره‌نشین بودند. اما در پایان سال ۹۹ این عدد با رشد ۸ درصدی به بیش از ۳۸ درصد رسیده است.

  • روند کار پروژه کارخانه سیمان

    روند کار پروژه کارخانه سیمان

    فرماندار ویژه دهلران گفت: به تازگی به همت دولت و پیگیری مجموعه‌های نظارتی و دستگاه قضایی روند کار تسریع شده است و سرمایه گذار پای کار آمده اما از روند کار راضی نیستیم. لطیف صادقی فرماندار ویژه دهلران صبح امروز در گفت‌وگو گفت: اشتغال، ارزآوری و کاهش قیمت سه دستاورد مهم کارخانه سیمان دهلران است؛ این کارخانه با سرمایه گذاری بخش خصوصی در حال انجام است و با توجه به مشکلات سرمایه گذار شاهد تعلل در تکمیل پروژه هستیم.

  • احداث بیش از ۲۷۰۰۰ واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد

    احداث بیش از ۲۷۰۰۰ واحد مسکونی برای...

    مدیر نظارت پروژه های هلدینگ ساختمانی تدبیر مطرح کرد اشتغال زایی برای ۱۳۴۰۰ نفر در ۱۰ استان پیرزاده، مدیر نظارت پروژه های هلدینگ ساختمانی تدبیر به بازار گفت: از ۳۰ هزار واحد مسکونی، تجاری و اداری در دست گروه توسعه ساختمان تدبیر بیش از ۲۷ هزار واحد مربوط به پروژه مسکن ملی است.

  • قیمت خانه‌های ارزان و گران تهران

    قیمت خانه‌های ارزان و گران تهران

    این خانه متری ۱۴۰ میلیون تومان قیمت دارد قیمت آپارتمان در تهران با عمر بنای بین یک تا ۲۵ سال را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید.

  •  ساخت مسکن اجاره‌ای کلید خورد اجاره نشینان دولت

    ساخت مسکن اجاره‌ای کلید خورد اجاره...

    معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: شرکت‌هایی در قالب اجاره داری حرفه‌ای در کنار بازارهای سنتی راه انداری می‌شوند تا از این طریق بتوانیم قیمت‌ها را در بازار اجاره کنترل کنیم. در طرح اجاره‌داری حرفه‌ای، سرمایه‌گذاران می‌توانند در اراضی دولتی اقدام به ساخت‌وساز کنند و سپس واحدهای ساخته‌ شده را با تعرفه‌های در نظر گرفته‌ شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، به اقشار بدون مسکن، خانه اولی‌ها، زوج‌های جوان و… برای مدت معلوم واگذار کنند.

  • خسارت زلزله 4.2 ریشتری  در پارسیان

    خسارت زلزله 4.2 ریشتری در پارسیان

    فرماندار پارسیان گفت: زلزله 4.2 ریشتری روز گذشته در بندرمقام، سبب خسارت به 3 منزل مسکونی مردم در بخش مرکزی این شهرستان شده است. خسارت زلزله 4.2 ریشتری به 3 منزل مسکونی در پارسیان فرهنگ سالمی فرماندار پارسیان صبح امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در پارسیان اظهار کرد: دنبال وقوع زلزله 4.2 ریشتری روز گذشته در بندرمقام، گزارش خسارت در روستاهای دمتیر شمالی و جنوبی دریافت شد که بازدیدی از این دو روستا داشتم.

  • نوسازی بافت‌های فرسوده در تهران کلید خورد

    نوسازی بافت‌های فرسوده در تهران کلید...

    شهردار تهران گفت: نوسازی بافت‌های فرسوده در ۱۳۰ هزار واحد مسکونی شهر تهران کلید خورد. نوسازی بافت‌های فرسوده در شهر تهران کلید خورد زاکانی گفت: نیار تهران به ساخت وساز بالا است و باید در این بخش توجه ویژه‌ای به آن شود‌.

  • مالیات بر خانه‌های خالی به 60 نفر نرسید!

    مالیات بر خانه‌های خالی به 60 نفر...

    تعداد پرداخت‌کننده‌های مالیات بر خانه‌های خالی به 60 نفر نرسید! اعتماد نوشت:به نظر می‌رسد مالیات بر خانه‌های خالی به بن‌بست رسیده باشد؛ این را می‌توان از پرداخت مالیات تنها 60 نفر از دارندگان ملک خالی فهمید.براساس گفته‌های جهانگیر رحیمی، مدیرکل دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی سازمان مالیات «از ۵۶۸ هزار واحد مسکونی خالی شناسایی شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، بین ۵۰ تا ۶۰ مالک مالیات خود را پرداخت کرده‌اند.»

  • محاسبه مالیات خانه‌های خالی

    محاسبه مالیات خانه‌های خالی

    سرپرست تحلیل فرآیندهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی درخصوص نحوه محاسبه مالیات بر خانه‌های خالی توضیحاتی ارائه داد. مالیات خانه‌های خالی چگونه محاسبه می شود؟ سرپرست تحلیل فرآیندهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی درخصوص نحوه محاسبه مالیات خانه‌های خالی توضیحاتی ارائه داد.

  • ۳ وام بدون ضامن مسکن

    ۳ وام بدون ضامن مسکن

    در حال حاضر سه نوع وام بدون ضامن در بانک مسکن پرداخت می شود که البته سقف این وام ها ۸۰ میلیون تومان است. پریسا شاکری؛ در حال حاضر سه نوع وام بدون ضامن در بانک مسکن پرداخت می شود. اولین مدل وامی که در بانک مسکن پرداخت می شود وام جعاله یا تعمیرات مسکن است که تا سقف ۸۰ میلیون تومان پرداخت می شود.

  • عرصه‌های ملی کشور سند کاداستری شدند

    عرصه‌های ملی کشور سند کاداستری شدند

    رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور از صدور اسناد کاداستری به اراضی کشاورزی و مسکونی خبر داد حسن بابایی، معاون رئیس قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در تبریز با اشاره به برنامه‌ریزی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در تعمیم صدور اسناد کاداستری به اراضی کشاورزی و مسکونی اظهار کرد:

  • باید شهردار تهران درباره مسکن به شورای شهر پاسخگو باشد

    باید شهردار تهران درباره مسکن به شورای...

    عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران گفت: یکی از راه حل‌های سریع و عاجل برای حل مشکل بافت‌های فرسوده در تهران همکاری تنگاتنگ و ویژه دولت و شهرداری تهران برای استفاده از ظرفیت بافت‌های فرسوده در طرح مسکن ملی است.

  •  مشمولان مالیات خانه‌های خالی

    مشمولان مالیات خانه‌های خالی

    در شرایطی که براساس اعلام سازمان امور مالیاتی، صاحبان خانه‌های خالی فقط یک روز دیگر برای پرداخت مالیات متعلقه فرصت دارند، آن دسته از مشمولان که نسبت به مشمولیت خود به دلیل خالی نبودن واحد مسکونی مورد نظر، ثبت نکردن اطلاعات سکونتی در سامانه املاک و اسکان و ... اعتراض دارند، می‌توانند پرداخت این مالیات را با ذکر توضیح قبول نکنند.

  • مشارکت خیرین برای احداث مسکن به نیازمندان

    مشارکت خیرین برای احداث مسکن به...

    ساخت ۱۵۰ واحد مسکونی برای محرومان ماکو امسال برای ۱۵۰ خانوار شهری و روستایی در قالب طرح مسکن محرومان، اماکن مسکونی احداث می‌شود