بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

  • رمزگشایی از ناکام ماندن طرح مسکن دولتی

    رمزگشایی از ناکام ماندن طرح مسکن دولتی

    تسهیلات 200 میلیونی مسکن پرداخت شد؟ چند روز قبل مسوولان ساخت مسکن دولتی در شهرهای کوچک اعلام کردند اعتقاد داریم طرح نهضت ملی مسکن باید متقاضی‌محور باشد. روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: تاکنون ۱۰۴هزار نفر از متقاضیان نهضت ملی مسکن تحت مسوولیت بنیاد مسکن واریز وجه داشته‌‌اند و ۸۳هزار واحد نیز به مرحله ساخت رسیده است درحالی‌که هدف اولیه اجرای سالانه ۴۰۰هزار واحد توسط بنیاد مسکن است.

  • قیمت اجاره رکورد ده ساله را زد

    قیمت اجاره رکورد ده ساله را زد

    مقایسه آمار ثبت شده در سه شاخص زمین ، مسکن و اجاره در نقاط شهری در پایان سال 1400 نشان می دهد که افزایش قیمت در اجاره به رکورد ده ساله رسید . تورم فصلی زمستان 1400 اجاره در نقاط شهری برابر 16.3 درصد بوده که از نیمه دوم سال 91 کنون بی سابقه بوده است . این افزایش باعث شده معاملات در بازار اجاره افت قابل ملاحظه ای داشته باشد در حدی که تعداد معاملات در زمستان 1400 نسبت به فصل قبل از افت 68 درصدی داشته است . بیشترین افت فصلی در 5 سال اخیر بوده است .

  • هزینه یک خانواده سه نفره ماهانه چقدر است؟

    هزینه یک خانواده سه نفره ماهانه چقدر...

    یک خانواده سه نفره کارگری امروز اگر ماهی ۱۷ میلیون و ۶۰۰ هزارتومان درآمد ثابت ماهانه داشته باشد، می‌تواند از عهده مخارج زندگی برآید، اجاره خانه بدهد، ماهی چند کیلو گوشت و مرغ بخرد، هزینه‌های آموزش و درمان را تامین کند و چرخ زندگی را تا اندازه‌ای بگرداند؛ اما فاصله دستمزد حدود ۷۰ درصد کارگران شاغل با این رقم حداقلی، بیش از ۶۳ درصد است.

  • هشدار نسبت به خرید و فروش نهضت مسکن تهرانسر

    هشدار نسبت به خرید و فروش نهضت مسکن...

    اخیرا دیده شده برخی سوداگران با پوشش واسطه‌گری نهضت ملی مسکن اقدام به خرید و فروش این واحدها می‌کنند که مدیرکل راه وشهرسازی استان تهران از شهروندان خواست تا فریب این تبلیغات را نخورند؛ چرا که نه تنها آپارتمان‌ها هنوز آماده نشده بلکه قابل خرید و فروش نیستند.در تهرانسر ۹۰۰ واحد نهضت ملی مسکن به صورت مشارکتی در حال ساخت است که پس از اتمام کار، دولت و بخش خصوصی هرکدام سهم خود را برمی‌دارند. سهم دولت با شرایط خاصی از طریق آگهی عمومی فروخته خواهد شد و به این صورت نیست که در بازار قابل خرید و فروش باشد

  • فروریختن ساختمان ۲ طبقه بر اثر گودبرداری

    فروریختن ساختمان ۲ طبقه بر اثر...

    سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان از ریزش ساختمان ۲طبقه به دلیل گودبرداری در زمین مجاور خبر داد. این حادثه ساعت ۲۱ و ۲۷ دقیقه شب گذشته به مرکز فرماندهی عملیات آتش نشانی اصفهان گزارش شده است. با بیان اینکه در این حادثه ریزش آوار منزل مسکونی دو طبقه در مجاورت زمین گودبرداری شده واقع در خیابان امید شرقی اتفاق افتاده است

  • کمبود زمین برای اجرای طرح ملی نهضت مسکن

    کمبود زمین برای اجرای طرح ملی نهضت مسکن

    کرمان برای اجرای طرح ملی نهضت مسکن با کمبود زمین روبه‌‌رو است در این استان برای ساخت این واحدهای مسکن ملی کسری زمین داریم به‌دلیل عدم تامین زمین ۵۴ درصد از برنامه چهار ساله عقب هستیم.علی حاجی‌زاده عصر امروز در شورای مسکن استان کرمان که در سالن پیامبر اعظم(ص) استانداری برگزار شد با بیان اینکه برنامه ابلاغی استان 129 هزار واحد مسکونی در شمال استان کرمان بوده است، اظهار داشت: حدود 180 هزار نفر در طرح ملی مسکن ثبت‌نام کردند و حدود 40 هزار نفر تایید نهایی شدند.

  • عرضه در بورس کالا عامل کاهش قیمت مسکن

    عرضه در بورس کالا عامل کاهش قیمت مسکن

    کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد کاهش قیمت مسکن با عرضه در بورس کالا کارشناس حوزه بورس کالا گفت: با عرضه ملک در بورس کالا، قیمت کشف شده زیر قیمت‌های معاملاتی بازار خواهد بود. عظیمی در خصوص علت عرضه نشدن املاک بانک‌ها در بورس‌ کالا.

  • خانه‌دار شدن ۶ هزار جوان زرین دشتی

    خانه‌دار شدن ۶ هزار جوان زرین دشتی

    اجرای طرح ملی مسکن کسب رتبه نخست زرین دشت در تامین زمین با الحاق ۱۷۰ هکتار در فارس با شروع به کار دولت سیزدهم و وعده ساخت یک میلیون واحد مسکونی در هر سال بارقه ای از امید در دل جوانان فاقد مسکن در سراسر کشور دمیده شد.مسکنی که اولویت اصلی زندگی هر جوانی برای تشکیل زندگی شده است و حتی در خیلی از موارد نداشتن مسکن مستقل و کشمکش های زندگی مختلط با خانواده ها باعث فروپاشی بنیان خانواده ها شده است.

  • پیامدهای منفی تورم مسکن

    پیامدهای منفی تورم مسکن

    درآمد خانوارهای شهری را می بلعد رفاه خانوارها گروگان گرفته شد وزن بسیار سنگین و نامتعارف اجاره‌بها در سبد هزینه خانوارها، در یک آمار رسمی تایید شد.

  • اجرای طرح تخفیف پروانه و عوارض ساختمان

    اجرای طرح تخفیف پروانه و عوارض ساختمان

    شهردار دوگنبدان گفت: طرح تخفیف پروانه و عوارض ساختمان های مختلف در این شهر اعمال می شود. پرداخت عوارض در روند توسعه و رونق شهری و ارائه خدمات شهرداری تاثیر به سزایی دارد. طرح تخفیف پروانه و عوارض ساختمان های مختلف مسکونی،تجاری،آموزشی، بهداشتی و دیگر بخش ها در دوگنبدان اجرا می شود.

  • لوکس‌سازان ایرانی به ترکیه و کشورهای عربی رفتند

    لوکس‌سازان ایرانی به ترکیه و کشورهای...

    پیش‌بینی قیمت مسکن تا پایان سال ؛ دوباره گران می شود؟ عواملی که می‌توانست به تورم و رشد قیمت مسکن منجر شود در نیمه اول سال اتفاق افتاده و انتظار داریم در شش ماهه دوم، بازار به نسبت آرامی را داشته باشیم. محصولی که در بخش مسکن تولید می‌شود، بر اساس قیمت تمام شده است. ممکن است در مواقعی قیمت مصالح ساختمانی کاهش یا افزایش پیدا کند. در سال جاری یک سری افزایش‌های جدی در نهاده‌های ساختمانی و دستمزدها داشتیم که قیمت تمام شده مسکن را بالا برد.

  •  بازار مسکن ترکیه به دست روس ها

    بازار مسکن ترکیه به دست روس ها

    بر اساس اعلام اداره آمار ترکیه ایرانی‌ها در ماه گذشته میلادی ۶۳۳ واحد خانه در ترکیه خریداری کرده‌اند . اداره آمار ترکیه اعلام کرد که ایرانی‌ها در ماه گذشته میلادی ۶۳۳واحد خانه در ترکیه خریداری کرده‌اند که ۱۱.۹درصد از خانه‌های فروخته‌شده به خارجی‌ها در ترکیه است.

  • خانه‌های قدیمی در بازار

    خانه‌های قدیمی در بازار

    بازار مسکن این روزها روی خوشی به کهنه‌سازها نشان می‌دهد. بسیاری از سرمایه‌گذاران ملکی این روزها به سمت خانه‌های قدیمی می‌روند. قیمت بسیار پایین قدیمی‌سازها در بازار و همچنین پرداخت وام‌های مختلف باعث شده بسیاری از معاملات حول این خانه‌ها بچرخد. بازار مسکن طی سال‌های اخبر رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهد که این خود باعث شده نتوان چشم‌انداز بلند مدتی برای بازار مسکن متصور شد.

  • بی تدبیری دولت رئیسی در بازار مسکن

    بی تدبیری دولت رئیسی در بازار مسکن

    فصل نقل‌وانتقال مسکن و جابه‌جایی مستأجران رو به پایان است و اهالی بازار می‌گویند با فروکش کردن تب تقاضا و جاگیر شدن بخش عمده مستأجران، اجرای سیاست‌های کنترل بازار اجاره نیز به فراموشی سپرده شده است. بی تدبیری دولت رئیسی در بازار مسکن از چند ماه پیش، دولت و مجلس دست‌به‌کار اصلاح سازوکار بازار اجاره و مسکن و ساماندهی و کنترل این بازار‌ها شدند و بسته‌ها، طرح‌ها و مصوبه‌هایی برای این اصلاح در دستور کار داشتند؛ اما به‌تدریج با نزدیک شدن به پایان تابستان و فروکش کردن تب بازار اجاره، دیگر نه خبری از ای

  • علت مسکونی نشدن جزایر سه‌گانه؟

    علت مسکونی نشدن جزایر سه‌گانه؟

    شورای همکاری خلیج فارس بازهم مثل گذشته و برای چندمین بار ادعای مضحک ایرانی نبودن جزایر سه گانه ایرانی را مطرح کرد. وزیران امور خارجه کشور‌های عضو شورای همکاری خلیج فارس ، طی نشستی به میزبانی عربستان سعودی بازهم به موضع گیری علیه ایران پرداختند و در بیانیه‌ای ادعای بی اساس امارات درباره جزایر سه‌گانه ایرانی تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را تکرار کردند و از تهران خواستند که برای حل این مسئله با ابوظبی وارد مذاکره مستقیم شود یا دو طرف به دیوان عالی بین‌الملل رجوع کنند.

  • خرید خانه در جنوب تهران با چقدر پول؟

    خرید خانه در جنوب تهران با چقدر پول؟

    با چقدر پول می توانید صاحب یکی از آپارتمان‌های جنوب تهران شوید؟ به دلیل اینکه قیمت مسکن اخیرا جهش و نوسانات زیادی را تجربه کرده است، متقاضیان مسکن به دنبال خانه‌هایی با قیمت‌های مناسب‌تر می‌گردند. در ادامه به بررسی قیمت واحد ها در محله‌های مختلف جنوب تهران خواهیم پرداخت. اگر قصد خرید واحد آپارتمانی در مولوی را دارید، برای خرید واحدی ۷۲ متری درحالی که ۱۰ سال از ساخت آن واحد گذشته است و ۲ اتاق خوابه است، به سرمایه‌ای حدود ۱ میلیارد و ۴۲۰ میلیون تومان نیاز دارید.

  • صدور سند مالکیت املاک روستایی و شهرهای زنجان

    صدور سند مالکیت املاک روستایی و شهرهای...

    مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان زنجان گفت: در طول یک سال گذشته 5 هزار جلد سند مالکیت برای املاک روستایی و شهرهای زیر 25 هزار نفر صادر شده است. رضا خواجه‌ای، مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان زنجان در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس در زنجان به کسب رتبه برتر کشوری در صدور سند مالکیت برای واحدهای مسکونی روستایی از سوی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان و‌ همکاری اداره ثبت اسناد و املاک استان اشاره و اظهار کرد: صدور اسناد مالکیت برای واحدهای مسکونی شهری و روستایی در استان، ۱۰ درصد بالاتر از میانگین

  •  گرانی زمین مسکونی در کدام استانها

    گرانی زمین مسکونی در کدام استانها

    بیشترین رشد قیمت زمین پارسال مربوط بود به استان بوشهر که تورم سالانه بیش از ۱۰۰ درصدی را تجربه کرد. چند روز پیش مرکز آمار ایران گزارش بازار مسکن کشور در پاییز سال گذشته را منتشر کرد. مرکز آمار در بخشی از این گزارش به بررسی بازار زمین مسکونی و کلنگی در استان‌های مختلف کشور پرداخته است.

  • انبوه سازان در انتظار اصلاح قیمت مسکن

    انبوه سازان در انتظار اصلاح قیمت مسکن

    نقش تورمی «شرکت های واسطه» در جهش تولید مسکن نائب رئیس انجمن انبوه سازان گلستان با اشاره ضرورت بازنگری در قیمت پیشنهادی برای طرح جهش مسکن گفت: انبوه سازان در انتظار اصلاح قیمت ها و بهبود شرایط پیشنهادی دولت هستند.

  • قیمت پیشنهادی راه و شهرسازی

    قیمت پیشنهادی راه و شهرسازی

    قیمت پیشنهادی راه و شهرسازی نیازمند ۳۵ درصد تعدیل است گرگان- فروتن، عضو انجمن انبوه سازان فارس با اشاره به ضرورت بازنگری در قیمت پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی، گفت: نرخ های پیشنهادی جهش تولید مسکن نیازمند ۳۵ درصد تعدیل است.قیمت‌های پیشنهادی حداقلی وزارت راه و شهرسازی سبب شده تا انبوه‌سازان رغبتی به مشارکت در پروژه‌های جهش تولید مسکن نداشته باشند.

  • واحدهای نقلی در مسکن ملی

    واحدهای نقلی در مسکن ملی

    بر این اساس مطابق آخرین جزئیات رسیده‌ از صورتجلسه کمیته فنی طرح نهضت ملی مسکن، مقرر شده است که ۷ درصد از واحدهای مسکونی ساخته شده در قالب ساخت یک میلیون مسکن در شهر قم حداکثر ۵۵ متر متراژ داشته باشند.بر اساس اطلاعات به دست آمده از مصوبات معاونت معماری و شهرسازی، تراکم نفر در هکتار در نهضت ملی مسکن برخی استان‌ها تناسبی با گفته‌های رئیس جمهور و وزیر راه و شهرسازی ندارد و ضرورت دارد هر چه سریع‌تر این تصمیمات سلیقه‌ای اصلاح شود.