بازار املاک / لوکوموتیو مسکن، قطار اقتصاد را می‌کِشد؟

لوکوموتیو مسکن، قطار اقتصاد را می‌کِشد؟

لوکوموتیو مسکن، قطار اقتصاد را می‌کِشد؟

بخش مسکن به عنوان یک حوزه پیشران که با دست کم ۱۳۴ بخش اقتصادی ارتباط دارد، سال ۱۴۰۰ را در شرایطی به پایان می‌رساند که با کمبود منابع مالی، رکود ساخت و ساز، رکود معاملات، جهش قیمت‌ها در بخش فروش و اجاره دست و پنجه نرم کرد اما اخبار امیدوارکننده‌ای برای رونق تولید از طریق طرح ساخت یک میلیون واحد در سال و تزریق ۴۴۰ هزار میلیارد تومان به وزارت راه و شهرسازی شنیده می‌شود.

بازار مسکن پس از یک دوره سه سال رشد متوالی قیمت،‌ سال ۱۴۰۰ به ثبات نسبی رسید.
این ثبات پس از آن رخ داد که سال ۱۳۹۹ قیمت مسکن در شهر تهران به عنوان معیاری برای بازار مسکن کل کشور، پرش ۹۴ درصدی قیمت را در اسفندماه به ثبت رسانده بود. 
بهمن ماه امسال تورم نقطه به نقطه مسکن شهر تهران به ۱۶ درصد کاهش یافت؛ در حالی که تورم عمومی ۴۱ درصد را ثبت کرد.

تثبیت قیمت‌ها در بخش مسکن اما به دلیل همزمانی با متغیرهای منفی مثل کاهش تا ۵۰ درصدی ساخت و ساز نسبت به اوایل دهه ۱۳۹۰ که حدود ۹۰۰ هزار واحد ساخته می‌شد.
 افت شدید توان متقاضیان مصرفی به دلیل رشد ۶۵۰ درصدی قیمت از آذرماه سال ۱۳۹۶ تا کنون، شرایط ایده‌آلی را در بخش مسکن ایجاد نکرد.
 البته وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم اعلام کرده که سال ۱۴۰۰ تولید مسکن از ۵۲۰ هزار واحد گذشته و وعده داده از اوایل سال ۱۴۰۱ نهضت بزرگی در بخش ساخت و ساز ایجاد شود.

تصویب ۴۴۰ هزار میلیارد تومان برای بخش مسکن

آنطور که رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی ـ اعلام کرده است.
مجلس برای  سال آینده ۴۰۰ هزار میلیارد تومان منابع برای بخش مسکن مصوب کرده و ۴۰ هزار میلیارد تومان نیز منابع ودیعه خواهد بود.
هم‌چنین صندوق ملی مسکن ابزار مناسبی در اختیار وزارت راه و شهرسازی است. 
اتکای قاسمی احتمالا به ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات مصوب سالیانه‌ای است که قانون جهش تولید و تامین مسکن بر عهده‌ی بانک‌ها قرار داده.
 اما تجربه نشان داده بانک‌ها منابع به این بزرگی در اختیار ندارند و تمایلی برای پرداخت تسهیلات بلندمدت ۲۰ ساله این طرح نشان نمی‌دهند. 
تا اواسط بهمن ماه ۱۴۰۰ فقط ۹۴۸ میلیارد تومان به پروژه نهضت ملی مسکن از سوی بانک مسکن پرداخت شده و سایر بانک‌ها گزارشی در این زمینه ارایه نداده‌اند.

درخصوص تامین زمین اما مشکل چندانی وجود ندارد. بنا به گفته رستم قاسمی در وزرات راه و شهرسازی اراضی مناسبی در کشور داریم که آنها همه ثروت هستند .
برنامه‌ریزی شده تا در جهت نهضت ملی مسکن مورد استفاده قرار گیرد. او هم‌چنین از تامین زمین برای ۱.۵ میلیون واحد و آغاز عملیات اجرایی ۸۶۰ هزار واحد تا کنون خبر داد.
 دولت سیزدهم قصد دارد در قالب طرح جهش تولید و تامین مسکن (نهضت ملی مسکن) ظرف چهار سال،‌ چهار میلیون واحد مسکونی احداث کند.

بازار اجاره، تورم را درنوردید

از آن طرف در بازار مسکن اوضاع چندان مناسب نیست. 
کارشناسان می‌گویند به دلیل کسری عرضه در سال‌های اخیر با فشار تقاضا در بازار مواجه شده‌ایم و با این‌که قیمت‌ها در بخش فروش به ثبات رسیده، در بازار اجاره ظرفیت ایجاد التهاب وجود دارد. بهمن ماه ۱۴۰۰ نرخ رشد سالیانه اجاره بها در تهران ۴۸ درصد و کل کشور ۵۲ درصد گزارش شد که بیش از ۱۰ درصد بالاتر از رشد تورم عمومی است.
 به دلیل عقب‌ماندگی سرعت افزایش قیمت‌ها در بازار اجاره نسبت به قیمت مسکن، مقداری از این فاصله در سال ۱۴۰۰ جبران شد و به گفته کارشناسان احتمال ادامه این وضعیت در سال ۱۴۰۱ وجود دارد.

افزایش قیمت‌ها در بازار اجاره دولت را بر آن داشت تا در دی ماه ۱۴۰۰ تدوین بسته‌ای برای حمایت از اجاره‌نشینان را در دستور کار قرار دهد .
مقرر شد ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با هدف کنترل رشد اجاره‌بها سیاستی را در این زمینه تدوین کند. 
پیش از آن هم دولت دوازدهم در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ راهکارهایی را به منظور کنترل بازار اجاره در پیش گرفته بود.
 از جمله این برنامه‌ها می‌توان به تعیین سقف مجاز برای افزایش اجاره بها تا سقف ۲۵  درصد  در تهران، ۲۰ درصد در دیگر کلانشهرها و ۱۵ درصد در سایر شهرهای کشور و هم‌چنین پرداخت تسهیلات کمک ودیعه تا سقف ۷۰ میلیون تومان اشاره کرد.
سیاست‌هایی که آمار، بی‌تاثیری آن را به اثبات می‌رساند.

سازندگان مردد پای کار می‌آیند؟

از آن طرف در بخش ساخت و ساز بخش خصوص اوضاع بر وفق مراد نیست. 
طبق بررسی‌ها هم‌اکنون می‌توان در بسیاری از شهرهای کشور با نرخ‌هایی به مراتب پایین‌تر از هزینه‌های ساخت، واحد مسکونی خریداری کرد.
 به همین دلیل رغبت برای ساخت و ساز کاهش یافته یافته است. با این حال دولت قصد دارد از طریق طرح نهضت ملی مسکن، بخش خصوصی را فعال کند.

اما اختلاف نظرهایی بین بخش خصوصی با دولت دیده می‌شود. 
به طور مثال سازندگان، هزینه‌های ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن، منهای قیمت زمین، طراحی و پروانه هم‌اکنون متری ۵.۵ میلیون تومان ارزیابی می‌کنند .
حتی برخی از فعالان صنعت ساختمان این عدد را بیش از ۷ میلیون تومان تخمین می‌زنند ؛‌ در حالی که پیشنهاد دولت بر اساس نظام فنی اجرایی متری ۴.۵ میلیون تومان است.

دولت برای آن‌که هزینه‌های واحدهای نهضت ملی مسکن را برای متقاضیان کاهش دهد و تکنولوژی ساخت را به‌روز کند مذاکراتی را با برخی شرکت‌های خارجی از چین و ترکیه انجام داد.
 رایزنی‌هایی که هنوز به نتیجه نرسیده اما روز گذشته یک فعال صنعت ساختمان گفت که با یک شرکت بزرگ ترکیه‌ای برای ارتقای سطح تکنولوژی ساخت مذاکره کرده‌اند.

ارتباط مسکن با ۱۳۴ بخش اقتصادی

با توجه به پیشران بودن بخش مسکن که ۳۳ درصد از حجم  اقتصاد کشور را در بر می‌گیرد، ۱۲ درصد اشتغال مستقیم ایجاد می‌کند .
با دست کم ۱۳۴ بخش اقتصادی دارای رابطه پیشین و پسین است، تحرک بازار مسکن می‌تواند به رونق اقتصاد کمک به‌سزایی کند.

اهمیت بخش مسکن از این جهت بیشتر جلوه می‌کند که بیش از ۸ میلیون خانوار مستاجر در کشور وجود دارد و نرخ اجاره‌نشینی در شهر تهران که تا دو سال قبل ۴۲ درصد اعلام شده بود.
 هم‌اکنون بر اساس آخرین تخمین‌های کارشناسی به بالای ۵۰ درصد رسیده است.
 در واقع بیش از نیمی از مردم تهران مستاجر هستند. اجاره‌نشینی شهری در کل کشور از ۱۸ درصد در سال ۱۳۶۵ به ۳۸ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده است.

سهم تا ۶۰ درصدی مسکن در سبد خانوار

در سال‌های ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ سهم مسکن از هزینه خانوار ۴۴ درصد اعلام شد، در سال ۱۳۹۷ به ۴۶.۸ درصد رسید و سال ۱۳۹۸ برابر با ۴۹.۹ درصد بود. 
طبق بررسی‌های صورت گرفته و تحلیل داده‌های بدست آمده از سامانه‌های ملکی تخمین زده می‌شود .
 این عدد در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ نیز افزایش چشم‌گیری داشته به گونه‌ای که در حال حاضر احتمالا بین ۵۵ تا ۶۰ درصد از هزینه خانوار خرج هزینه مسکن می‌شود.

با این حال تزریق ۴۴۰ هزار میلیارد تومان منابع به بخش مسکن می‌تواند تحرکی را در این بخش به وجود بیاورد. 
بودجه هیچ حوزه‌ای در سال آینده تا این اندازه رشد نکرده است. 
همین مساله می‌تواند عاملی برای ایجاد آرامش نسبی در بازار مسکن شود.

علی صادقین ـ کارشناس بازار مسکن ـ با اشاره به این‌که امسال بخش مسکن رشد اقتصادی منفی ۱۶ درصد را تجربه کرده است، گفت: 

شاید طرح نهضت ملی مسکن بتواند تا حدودی بخش مسکن را ریکاوری کند.
 اوضاع حوزه خدمات خوب است و به نظر من بالاترین بازدهی را در اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۱ با وقوع توافق هسته‌ای و بدون توافق هسته‌ای خواهد داشت.
 بنابراین انتظار داریم بخش خدمات، صنعت و ساختمان در سال آینده اوضاع بهتری داشته باشند.

  • اخبار ضد و نقیض از افزایش اجاره بها

    اخبار ضد و نقیض از افزایش اجاره بها

    بانک مرکزی در حالی از افزایش ۵۵ درصدی نرخ اجاره بها خبر داده که رئیس اتحادیه املاک کشور به شدت این موضوع را تکذیب کرده و از کاهش ۱۵ درصدی نرخ‌ها خبر داده است. بانک مرکزی در حالی در جدید‌ترین آمار منتشر شده از افزایش ۵۵ درصدی نرخ‌های اجاره خبر داده که رئیس اتحادیه مشاوران املاک و همچنین بررسی قیمت‌ها از کف بازار از کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی نرخ‌ اجاره بها خبر می‌دهند.

  • بایدها و نبایدهای ساخت ۴ میلیون واحد مسکن

    بایدها و نبایدهای ساخت ۴ میلیون واحد...

    اقشار کم‌درآمد چقدر توانایی خرید این واحدها را دارند مشهد- رئیس‌جمهوری وعده داده است طی چهار سال تعداد چهار میلیون واحد مسکونی احداث خواهد کرد و این موضوع سوژه مورد بحث بازار پیرامون پیش‌نیازهای این وعده بزرگ است.

  •  افزایش ۲ برابری وام نوسازی مسکن روستایی در روزهای آینده

    افزایش ۲ برابری وام نوسازی مسکن...

    البرز نماینده ولی فقیه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در حاشیه نشستی با اعضای انجمن خیرین مسکن ساز استان البرز از ۲۰۰ میلیونی شدن وام مسکن روستائی در روزهای آینده خبر داد.

  • دلار رئیسی در مسیر مسکن روحانی

    دلار رئیسی در مسیر مسکن روحانی

    دو روز پیش اعلام قیمت دلار بدون ذکر منبع و نام صرافی ممنوع شد. از دیروز هم مراجعی که قیمت ارز را اعلام می‌کنند، مبنای قیمت‌ها را نرخ دلار صرافی ملی قرار داده‌اند و صرافی ملی هم در شرایط کنونی دلار را حدود ۱۰ درصد ارزان‌تر از بازار آزاد می‌فروشد. این شرایط جدیدی که در بازار ارز ایجاد شده، یادآور نحوه مواجهه سیاستگذاران پیشین در برابر افزایش قیمت‌ها است

  • قیمت مسکن همچنان در مدار صعودی

    قیمت مسکن همچنان در مدار صعودی

    متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران در آبان ماه سال جاری ۳۲۰.۱ میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل ۱.۲ درصد افزایش نشان می‌دهد.

  • ۶۰ درصد درآمد خانوار را مسکن میبلعد

    ۶۰ درصد درآمد خانوار را مسکن میبلعد

    بررسی‌ها نشان می‌دهد خانوار‌های شهری به‌طور میانگین باید ۶۰ تا ۷۰ درصد درآمد ماهانه خود را برای تامین هزینه‌های مسکن خرج کنند. روزنامه همشهری نوشت: طبق آمار‌هایی که وزیر راه و شهرسازی و یک عضو کمیسیون عمران مجلس به آن استناد کرده‌اند، سهم هزینه مسکن در سبد خانوار‌های شهری به ۶۰ تا ۷۰ درصد رسیده است. میانگین این شاخص در جهان ۱۸ درصد برآورد می‌شود.

  • خرید خانه ۴۰ متری در تهران چقدر آب می‌خورد

    خرید خانه ۴۰ متری در تهران چقدر آب...

    قیمت مسکن در شهر تهران طی سال‌های قبل بسیار بالا رفته است. اما خرید یک خانه ۴۰ متری در شهر تهران چقدر هزینه برای خریداران دارد؟ داشتن یک سرپناه ساده برای زندگی حالا شاید برای برخی به یک رویا تبدیل شده باشد. افزایش قیمت مسکن در سال‌های اخیر باعث شده که بسیاری از زوج‌های جوان و افرادی که قصد خرید خانه دارند، از خیر آن بگذرند و به اجاره‌نشینی اکتفا کنند.

  • فروش خانه‌های لوکس ۲۰ تا ۹۹ میلیارد تومانی در پایتخت

    فروش خانه‌های لوکس ۲۰ تا ۹۹ میلیارد...

    فاصله طبقاتی آنچنان در کشور زیاد شده که از آن به عنوان گسل بین اقشار مختلف جامعه می‌توان نام برد؛ در حالی که ۶۰ تا ۷۰ درصد جامعه حتی توان خرید خانه‌های زیر ۱۰۰ و تا ۳ میلیارد تومان را ندارند، هستند کسانی که چند ده میلیارد تومان برای خرید خانه در تهران هزینه می‌کنند.

  •  فرونشست زمین

    فرونشست زمین

    قربانی فرونشست زمین؛ این خانه در ورامین نصف شد

  • ۵۰ هزار واحد مسکونی در طرح جهش تولید مسکن

    ۵۰ هزار واحد مسکونی در طرح جهش تولید...

    ۵۰ هزار واحد مسکونی در طرح جهش تولید مسکن در استان بوشهر ساخته می‌شود گروه استان‌ها - مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر با اشاره به ساخت ۵۰ هزار واحد مسکونی در طرح جهش تولید مسکن در استان بوشهر گفت: تاکنون برای ساخت ۱۲ هزار و ۶۰۰ واحد مسکونی زمین آماده شده است. فرزاد رستمی ظهر امروز در جمع خبرنگاران در بوشهر به طرح جهش تولید مسکن پرداخت و با اشاره به ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی در استان‌ها اظهار داشت: در مدت 4 سال 4 میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته می‌شود که سهم استان بوشهر 50 هزار واحد است

  • ماجرای ارزان شدن مسکن

    ماجرای ارزان شدن مسکن

    رییس اتحادیه مشاوران املاک گفت: قیمت مسکن ۱۰ تا ۱۲درصد پایین آمده است.

  • خبر خوب: مسکن ارزان شد

    خبر خوب: مسکن ارزان شد

    تامین مسکن مورد نیاز افراد جامعه یکی از مهم ترین سیاست های هر دولتی است. در کشور ما پیش از این طرح هایی مختلفی مانند مسکن مهر و ملی برای خانه دار شدن مردم انجام گرفته که توانسته بخشی از نیاز جامعه را نیز پاسخ دهد. در جدید ترین این اقدامات دولت سیزدهم برای تامین این نیاز جامعه طرح نهضت ملی مسکن را کلید زد.

  • رئیس اداره تعزیرات حکومتی کاشان ارسال ۱۱۱۸پرونده به تعزیرات حکومتی کاشان/گران‌فروشی بیشترین تخلف

    رئیس اداره تعزیرات حکومتی کاشان ارسال...

    رئیس اداره تعزیرات حکومتی کاشان گفت: از ابتدای سال یک هزار و ۱۱۸ پرونده تخلف به تعزیرات حکومتی کاشان ارسال شده است.

  • بر اثر انفجار گاز خسارت به ۳۱ واحد مسکونی و تجاری در شاهیندژ

    بر اثر انفجار گاز خسارت به ۳۱ واحد...

    انفجار گاز به ۳۱ واحد مسکونی و تجاری در شاهیندژ خسارت وارد کرد.

  • هزینه مسکن با تولید بیشتر کاهش می‌یابد؟

    هزینه مسکن با تولید بیشتر کاهش می‌یابد؟

    سیاست تازه دولت در ساخت واحدهای مسکونی این پرسش را مطرح می‌کند که آیا سیاست افزایش تولید واحدهای مسکونی می‌تواند قدری از فشار هزینه‌ مسکن کم کند؟

  • الگوی عرضه‌‌ و تقاضای مسکن همخوانی ندارد

    الگوی عرضه‌‌ و تقاضای مسکن همخوانی...

    الگوی عرضه مسکن با تقاضای مسکن همخوانی ندارد زیرا به دلیل کاهش قدرت خرید مردم، مشکلات سالیان اخیر کشور و کاهش ارزش پول ملی مردم به دنبال واحدهای مسکونی با متراژ پایین تر و مطابق با بودجه خود هستند.

  • مشکلات مالکیتی منازل محله جهرم اراک

    مشکلات مالکیتی منازل محله جهرم اراک

    منازل مسکونی بیش از ۵۰۰ خانوار ساکن در خیابان جهرم اراک که اکثرا با قولنامه در حدود ۴۰ الی ۵۰ سال پیش خریداری نموده‌اند و بعضی افراد نیز قولنامه از شخص صاحب سند را دارند و با ادعای وراث صاحب سند و گرفتن حکم تخلیه باعث بی خانمانی ساکنین این محله که به حق صاحب اصلی خانه‌ها هستند و مبلغ را پرداخته‌اند، شده اند.

  • بازار مسکن کشور مسئله‌ای مانند بازار خودرو کشور دارد و وضعیت بهتری نسبت به آن ندارد.

    بازار مسکن کشور مسئله‌ای مانند بازار...

    برای انبوه‌سازی خصوصی برنامه‌ریزی کنیم مجتبی بیگدلی-رئیس انجمن انبوه‌سازان مسکن قیمت‌های رهن و اجاره در این بازار نیز به صورت لحظه‌ای در حال تغییر و افزایش است و وخیم بودن بازار مسکن را به‌راحتی می‌توان از این موضوع دریافت.

  • بی‌توجهی به مسکن اجاره‌ای یکی از اشکالات قانون «جهش تولید مسکن» است

    بی‌توجهی به مسکن اجاره‌ای یکی از...

    معاون نظارت و بازرسی امور تولیدی سازمان بازرسی کل کشور با اشاره به اشکالات موجود در قانون جهش تولید مسکن گفت: از جمله ایرادات موجود در قانون، عدم توجه به مسکن اجاره‌ای برای بخشی از جامعه هدف است درحالی که طبق سرشماری سال ٩٥، ٢.٥ میلیون واحد منازل خالی در کشور داریم که از موضوعات حائز اهمیت است.

  • رونمایی معاون اول رئیس جمهور از ۳ سیاست اقتصادی دولت

    رونمایی معاون اول رئیس جمهور از ۳ سیاست...

    دلار ۴۲۰۰ تومانی مفید نیست . معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه ما سه سیاست را دنبال می‌کنیم؛ اول اینکه اجازه ندهیم فراوانی جنس دچار اخلال شود، دوم ثبات قیمت‌ها و سومی ارزانی اقلام، گفت: ارز ترجیحی را مفید حال کشور نمی‌دانم و جزو ابزارهایی بوده که فنر قیمت‌ها را متراکم کرده است. در نتیجه ما با مشکلات متفاوتی مواجه بودیم؛ البته تدابیر خوبی شکل گرفته اما قطعا زمان‌بر است.

  • از "ازدواج سفید" تا "شوگرها"؛ دلایل کاهش ازدواج چیست

    از "ازدواج سفید" تا "شوگرها"؛ دلایل...

    حسن خدمتگزار با اشاره به کاهش ازدواج در یک دهه گذشته اظهار کرد: دلایل کاهش ازدواج بر اساس ترتیب و اولویت نیستند اما می‌توان به مواردی اشاره کرد. یکی از اصلی‌ترین دلایل کاهش ازدواج، مسائل و مشکلات اقتصادی است.