بازار املاک / مالیات خانه‌های خالی

مالیات خانه‌های خالی

مالیات خانه‌های خالی

پس از کش‌وقوس‌های بسیارمالیات خانه‌های خالی در ۱۴۰۰ کلید خورد پس از معطلی‌های بسیار در سال گذشته برای اخذ مالیات از خانه‌هالی خالی، سازمان امور مالیاتی سرانجام در اواخر دی ماه سال گذشته، لیست خانه‌های خالی را اعلام و فرایند اخذ مالیات از این واحدهای مسکونی را آغاز کرد که توانست حدود یک میلیارد وصول مالیات از این محل داشته باشد.

 با اینکه قانون مالیات‌ خانه‌های خالی در سال ۱۳۹۹ تصویب و برای اجرا ابلاغ شد اما این قانون مدت‌ها درگیر فرآیندهای اجرایی قرار گرفت و اجرا نشد که تصویب نشدن آیین‌نامه اجرایی آن یکی از مهم‌ترین موانع برای اخذ مالیات از این خانه‌ها اعلام می‌شد. 

با گذشت یک سال خرده ایی ، در اوایل مهرماه سال گذشته آیین‌نامه نحوه محاسبه مالیات خانه‌های خالی توسط هیات وزیران در دولت سیزدهم به وزارت اقتصاد و راه و شهرسازی ابلاغ شد که در پی آن نیز، این دستورالعمل از سوی رئیس کل سازمان امور مالیاتی به ادارات کل امور مالیاتی استان‌ها ابلاغ شد. 

چرا اخذ مالیات از خانه‌های خالی طولانی شد؟ 

پس از ابلاغ آیین‌نامه مربوطه نیز همچنان مالیات خانه‌های خالی به مرحله اجرا نرسید زیرا قانون وظیفه شناسایی واحدهای مسکونی خالی از سکنه را برعهده وزارت راه و شهرسازی قرار داده بود و این وزارتخانه باید از طریق سامانه املاک و اسکان این خانه‌ها را به سازمان امور مالیاتی معرفی می‌کرد که اختلاف‌هایی بین وزرات راه و شهرسازی و سازمان امور مالیاتی در این زمینه مطرح شد. 

بر اساس قانون ، اگر واحد مسکونی در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر بیش از ۱۲۰ روز خالی از سکنه باشد، مشمول مالیات می‌شود و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور،  ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح ضرایب سال اول معادل شش برابر مالیات متعلقه، سال دوم معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه و سال سوم به بعد معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه می‌شود.  

 شناسایی خانه‌های خالی، سامانه املاک و اسکان که اطلاعات واحدهای مسکونی کشور در آن درج می‌شود را از بهمن ماه ۱۳۹۸ رونمایی و مردادماه ۱۳۹۹ اجرایی کرد و به این سامانه وظیفه‌ دیگری هم علاوه بر شناسایی خانه‌های خالی محول شد که شناسایی محل سکونت خانوار است. 

در این زمینه، از ۱۹ فروردین ماه سال گذشته تمامی سرپرستان خانوار مکلف شدند تا اطلاعات مربوط به املاک خود را در سامانه املاک و اسکان ثبت کنند که وضعیت سکونت آنها از نظر خالی یا دارای سکنه بودن برای اعمال مالیات مشخص شود.

اطلاعات خانه‌های خالی ایراد داشت

از آنجا که وزارت راه و شهرسازی تا پایان آذرماه سال جاری فرصت داشت تا اطلاعات خانه‌های خالی شناسایی شده را که طبق قانون براساس خوداظهاری صاحبان این خانه‌ها اعلام شده است، در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهد، این وزارتخانه اعلام کرد که اطلاعات ۲.۳ میلیون خانه خالی را به سازمان امور مالیاتی ارسال کرده است اما سازمان مالیاتی این رقم را نپذیرفت و این اطلاعات را به این دلیل که ۱۵ روز زودتر از مهلت تعیین شده برای مردم ارسال شده است، قابل اکتفا برای محاسبه مالیات ندانست. 

 در ادامه اختلاف دو دستگاه بر نحوه معرفی واحدهای مسکونی خالی از سکنه و اطلاعات مربوط به آن‌ها، نادرست بودن کدهای پستی، مشخص نبودن مالک و زمان خالی بودن واحدها که توسط وزارت راه و شهرسازی استخراج شده بود از جمله ایراداتی بود که سازمان امور مالیاتی نسبت به آن‌ها مطرح می‌کرد. 

سرانجام با اعمال بررسی‌های چندباره و دادن آخرین مهلت به وزارت راه و شهرسازی در دی‌ماه سال گذشته برای اعلام لیست نهایی خانه‌های خالی، از بین یک میلیون و ۱۷۰ هزار واحد معرفی شده، فقط حدود ۱۲ هزار واحد از نظر سازمان امور مالیاتی، قابلیت اعمال مالیات را داشت که این سازمان در اواخر دی ماه سال گذشته لیست خانه‌های خالی را در سایت خود منتشر کرد و به مشمولان تا پایان بهمن‌ماه برای پرداخت مالیات مهلت داد. 

اقدامات سازمان مالیاتی برای اخذ مالیات 

 سازمان امور مالیاتی در واکنش به گزارش دیوان محاسبات مبنی بر صفر بودن عملکردها در اخذ مالیات از خانه‌های خالی طی سال‌های گذشته ضمن بیان اقدامات انجام شده اعلام کرد: در راستای اخذ این مالیات، سامانه مالیات بر واحدهای مسکونی خالی از سکنه با امکان مراجعه سیستمی و پرداخت غیرحضوری مالیات راه‌اندازی شد و بر اساس اطلاعات دریافتی از وزارت راه و شهرسازی تعداد ۵۶۸ هزار واحد مسکونی خالی احصاء شد که بالغ بر ۴۸۸ هزار واحد از آنها در شهرهای بالاتر از صد هزار نفر جمعیت بوده و مشمول پرداخت مالیات شد.

درحالیکه سازمان امور مالیاتی به صاحبان خانه‌های خالی تا پایان ۱۰ اسفند ماه سال گذشته برای پرداخت مهلت و اخطار مجدد داد، آخرین بررسی‌ها حاکی از آن است که از ۴۰۰۰ میلیارد تومان مالیاتی که برای واحدهای مسکونی خالی از سکنه محاسبه شده، تاکنون فقط یک میلیارد تومان مالیات خانه خالی پرداخت شده است.

توضیحات مدیرکل دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی در این زمینه بیانگر این است که حدود ۵۰۰۰ نفر از مالکان خانه‌های خالی در درگاه سازمان امور مالیاتی اعلام کردند که خانه آنها خالی نبوده و عدم پذیرش را انتخاب کردند.

۲۵۰ نفر از صاحبان خانه‌های خالی مالیات دادند

 حدود ۵۰۰ نفر از صاحبان خانه‌های خالی نیز پذیرش مالیات خانه خالی را اعلام کردند اما همه این افراد مالیات خود را پرداخت نکرده‌اند بلکه نصف این افراد مالیات خود را پرداخت کردند. برخی دیگر از مشمولان مالیات خانه خالی نیز وارد درگاه سازمان امور مالیاتی شدند و هیچ عکس‌العملی نداشته‌اند.

در آخر شواهد حاکی از آن است که می‌توان ایرادات سازمان امور مالیاتی به اطلاعات وزارت راه و شهرسازی درباره خانه‌های خالی شناسایی شده را بی‌مورد ندانست زیرا، اعلام برخی از مشمولان مالیات خانه‌های خالی به ایسنا در سال گذشته نشان داد که خانه آن‌ها به اشتباه خالی شناسایی شده‌اند و یا اطلاعات خانه موردنظر در سامانه املاک و اسکان ثبت نشده است.

وزارت راه و شهرسازی به تمامی مالکان خانه‌های خالی که از سوی سازمان امور مالیاتی مشمول پرداخت مالیات شده و پیامک دریافت کرده‌اند، فرصت داد تا اطلاعات سکونتی خود را در سامانه املاک و اسکان ثبت کنند.

  • بانک‌ها بازار مسکن را به شدت بر هم زدند

    بانک‌ها بازار مسکن را به شدت بر هم زدند

    انباشت ۳۷ میلیون مترمربع املاک در تملک بانک‌ها تعادل بازار را بر هم زده و اگر مدیریت انتظارات و آرام‌سازی بازارهای موازی انجام نشود، جهش‌های کاذب قیمت تداوم دارد.

  • وام مسکن ۲ میلیارد تومانی

    وام مسکن ۲ میلیارد تومانی

    حدود ۲ سال قبل و در راستای اجرا قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال و حداکثر تا ۴ فرزند افزایش یافت.

  • سه نشانه جدید از افزایش قیمت مسکن

    سه نشانه جدید از افزایش قیمت مسکن

    سرعت افزایش قیمت مصالح‌ساختمانی در بازار ساختمانی تهران در تابستان به‌رغم «افزایش ریسک‌های تورم‌ساز»، کاهش پیدا کرد.

  • چهار تهدید جدی برای مستاجران

    چهار تهدید جدی برای مستاجران

    سیاستگذاران به کاهش نسبی تورم اجاره دلخوش هستند؛ اما نتایج یک مطالعه درباره زیرپوست بازار اجاره‌نشین‌ها از «ناتوانی دهک‌های پایین و قدرت شکننده دهک‌های میانی در پرداخت ارقام فعلی اجاره‌خانه» حکایت دارد.

  • پیش‌بینی حیاتی از قیمت مسکن تا پایان سال

    پیش‌بینی حیاتی از قیمت مسکن تا پایان...

    متوسط هزینه ساخت هر مترمربع مسکن در تهران به حدود ۳۰ میلیون تومان رسیده و این رقم با توجه به تورم موجود در قیمت مصالح هر ۱۵ روز به‌روزرسانی می‌شود.

  • مسکن همچنان روی موج گرانی

    مسکن همچنان روی موج گرانی

    بازار مسکن ایران در فشار بی‌سابقه؛ کارشناسان هشدار می‌دهند که کمبود عرضه و توقف ارائه زمین به متقاضیان، روند افزایش قیمت‌ها را تشدید کرده و بسیاری از خانوارها را در معرض بحران تأمین مسکن قرار داده است.

  • بازار مسکونی دبی به دلیل فروش پیش‌فروش

    بازار مسکونی دبی به دلیل فروش پیش‌فروش

    در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۵، بازار املاک مسکونی در دبی روند صعودی خود را حفظ کرد و فروش پیش‌فروش به عنوان محرک اصلی رشد ظاهر شد. جدیدترین تحلیل بازار کاوندیش مکسول بیان می‌کند که تقاضا ناشی از اعتماد سرمایه‌گذاران و گسترش جمعیت بوده است که منجر به افزایش ۱۷.۱ درصدی کل معاملات مسکونی نسبت به سال گذشته به ۵۵۳۰۰ قرارداد شده است.

  • طرح نجات بخش دولت برای مستاجران

    طرح نجات بخش دولت برای مستاجران

    دولت قصد دارد تا پایان سال با اجرای ساخت ۱۰ هزار واحد مسکن استیجاری در کلان شهر‌ها به کمک بازار اجاره آید.

  • خریداران از بازار مسکن فرار کردند

    خریداران از بازار مسکن فرار کردند

    در حال حاضر نه تنها حباب بازار مسکن تخلیه شده بلکه واحدها بر روی دست سازندگان مانده و فروش نمی‌رود. به طوریکه دیگر ساخت و تولید دوباره مسکن برای همان سازندگان به صرفه نیست.

  • اقتصاد مسکن در آستانه فروپاشی

    اقتصاد مسکن در آستانه فروپاشی

    رکود بی‌سابقه در بخش ساختمان؛ محیط کسب‌وکار در بدترین شرایط 7 سال اخیر

  • تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار مسکن

    تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار...

    در هفته‌های گذشته، زنگ خطرهای مربوط به بحران کم‌آبی بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است. اعلامیه مسعود پزشکیان درباره کاهش بارش‌های پاییزی خبر از آینده‌ای چالش‌برانگیز می‌دهد. وی هشدار داد اگر تا پایان آبان‌ماه بارندگی مطلوبی رخ ندهد، ممکن است جیره‌بندی آب در شهرهای بزرگ اجرایی شود.

  • افزایش قیمت مسکن قطعی شد

    افزایش قیمت مسکن قطعی شد

    بازار مسکن ایران همواره در تقابل با تحولات بین‌المللی قرار داشته و ابزارهایی مانند تحریم‌های سازمان ملل یا مکانیسم ماشه اثرات عمیقی بر آن گذاشته‌اند.

  • بازار مسکن از خواب بیدار شد؟

    بازار مسکن از خواب بیدار شد؟

    نوسانات قیمت ارز و طلا در هفته‌های اخیر تاثیری بر قیمت مسکن در مناطق شمالی نداشته و نرخ‌ها ثابت است؛ دلیل آن هم به رکود کاری برمی‌گردد.

  • موج جدید حاشیه‌نشینی در راه است

    موج جدید حاشیه‌نشینی در راه است

    با وجود خروج گسترده متقاضیان واقعی، قیمت‌ها در مهرماه باز هم ۳ درصد جهش ماهانه را تجربه کرد؛ پدیده‌ای که شکاف میان «انتظار گران فروختن» و «توان صفر خریدار» را به مرز انفجار رسانده است

  •  گرفتن وام مسکن بدون دردسر

    گرفتن وام مسکن بدون دردسر

    در حالی قیمت هر برگه گواهی حق تقدم تسهیلات در معاملات فرابورس به ۱۳۷ هزار تومان رسیده که زوجین تهرانی برای دریافت وام ۱.۲ میلیارد تومانی باید ۳۵۷ میلیون تومان هزینه کنند.

  • بازار مسکن در انتظار تصمیم فروشندگان

    بازار مسکن در انتظار تصمیم فروشندگان

    یک کارشناس بازار مسکن گفته است که مراجعه متقاضیان خرید و فروش مسکن به دفاتر مشاوران املاک اندکی افزایش یافته اما فروشندگان نیز همچنان مردد هستند و اقدامی جدی برای فروش ملک خود نکرده‌اند. او معتقد است که تعداد فایل‌های موثر، مناسب و قابل اعتماد ملکی در مناطق مختلف، اندک است.

  • هفت استعلام حیاتی قبل از معامله ملک

    هفت استعلام حیاتی قبل از معامله ملک

    برای جلوگیری از ضرر و زیان، با چند استعلام ساده پیش از پرداخت وجه بیعانه، در مراحل اولیه معامله ملک، استعلامات ضروری را انجام دهید

  •  تلاقی رکود و تورم

    تلاقی رکود و تورم

    این سکوت بازار، آرامشی پیش از طوفان نیست، بلکه نقطه‌ای است که در آن قیمت‌ها در سطح بالا تثبیت شده‌اند.

  • تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

    تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره...

    وقتی قیمت مسکن بالا می‌رود، کارشناسان تلاش می‌کنند طرح تازه‌ای پیش بکشند تا شاید زهر بازار را بگیرند. ایده اجاره به شرط تملیک فقط یکی از این موارد است.

  • متوسط قیمت دلاری مسکن مشخص شد

    متوسط قیمت دلاری مسکن مشخص شد

    با ثبات ارز و طلا، تقاضای سرمایه‌ای به مسکن رفته اما به‌دلیل ضعف قدرت خرید و رشد دوبرابر قیمت نسبت حقوق، رکود بازار ادامه‌دار است.

  • جهش شدید قیمت مسکن در راه است؟

    جهش شدید قیمت مسکن در راه است؟

    برخی کارشناسان و فعالان بازار ملک انتظار دارند این فاصله جبران شود. اما بعید است در کوتاه مدت و دست کم تا پنج ماه آینده جهش قابل توجهی در بازار ملک رخ دهد.