بازار املاک / مسکن در سال 1402

مسکن در سال 1402

مسکن در سال 1402

طبق داده‌های منتشر شده و اعلام تورم حداقل 50 درصدی توسط برخی مسئولان، در سال جدید نیز باید انتظار افزایش قیمت مسکن را داشت، چراکه کسری بودجه و تورم عمومی و به تبع آن افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیم خود را بر بازار مسکن خواهد گذاشت علی مختار، کارشناس: مسکن یکی از ضروریات و وظایف بدیهی هر دولتی محسوب می‌شود که این مهم طی سال‌های اخیر بدون رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده فقط در مرحله وعده و شعار باقی می‌ماند

بازار مسکن در روزهای پایانی سال گذشته

 برخلاف سالیان قبل وضعیت بی‌رونقی را سپری کرد و البته دولت نیز فقط نظاره‌گر این ماجرا بود این در حالی است
 که مسکن در بودجه سال 1402 از وضعیت مطلوبی برخوردار نبوده و اعتباری برای صندوق ملی مسکن اختصاص نیافته 
به این ترتیب چشم انداز روشنی در این زمینه ترسیم نشده است.

 از طرف دیگر افزایش قیمت‌ها خانه‌دار شدن را برای مردم تبدیل به رویایی دست نیافتنی در میان دغدغه‌های عینی تامین مایحتاج اولیه کرده است. 
دراین میان کارشناسان معتقدند تهیه مسکن برای اقشار کم درآمد از سوی دولت وظیفه‌ای است 

که از سوی دولتمردان فقط در حد شعار باقی مانده و فرصتی برای عملیاتی شدن نیافته است.
 بنابراین به گفته کارشناسان رونق ساخت و ساز، بستر مناسبی برای تحقق شعار مهار تورم و رشد تولید فراهم می‌کند .

وعده‌های شعاری


مسکن یکی از ضروریات و وظایف بدیهی هر دولتی محسوب می‌شود از این رو هر دولتی در دوره حکمفرمایی خود اقدام به ارائه طرح‌های مختلفی می‌کند 
که البته این مهم طی سال‌های اخیر بدون رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده فقط در مرحله وعده و شعار باقی می‌ماند

 از این رو لازم است که برنامه‌ریزی‌های واقع‌بینانه‌تری در این زمینه اندیشیده شود
 تا با نگاهی به سیاست‌ها و شرایط حاکم بر جامعه در مسیر عملیاتی شدن برنامه ریزی‌های گام برداریم .

سیاست‌های موجود در کشور برای تامین مسکن به ویژه برای اقشار کم‌درآمد دارای استمرار و نگاه جامع نبوده است 
از سویی حتی اقدامات در نظر گرفته شده نیز در راستای برنامه‌ها و وعده‌های داده شده حرکت نمی‌کند
 در نتیجه فقط با انباشتی از وعده‌ها در این زمینه مواجه هستیم که گویی هیچکس مسئولیتی درباره تحقق آنها در کشور ندارد.



تامین اجاره‌بها جایگزین خانه‌دار شدن


 حضور دولت برای ساخت مسکن جهت اقشار کم‌درآمد پس از انقلاب پررنگ‌تر شد و در قالب مسکن مهر، مسکن ملی از جمله بارزترین اقدامات صورت گرفته در این زمینه بوده است که تاکنون طی شش برنامه توسعه تدوین شده درصدد عملیاتی ساختن آن در کشور از طرق مختلف در حال اجراست.

 اما اجرای برخی از طرح‌ها بدون توجه به درآمد اقشار کم درآمد و بالابودن قیمت واحدهای مسکونی و تسهیلات گران قیمت دولت‌ها عملا راه را برای خانه‌دار شدن مردم بسته است. 
مختار اضافه کرد: افزایش گرانی‌ها در تمام حوزه‌ها به‌قدری شدید است که گروه بزرگی از اقشار کم‌درآمد

 صاحبخانه شدن را به بوته فراموشی سپرده‌اند و در تکاپوی تامین اعتبار مالی برای پول پیش و اجاره‌بها مسکن در سال پیش‌رو هستند
 این چالش به ویژه در سال جاری با توجه به اینکه اعتبارات در نظر گرفته شده در بودجه مطلوب نیست بیشتر تنش‌زا خواهد شد. 

نمونه بارز و قابل اشاره چالش‌برانگیز شدن مسکن در سال 1402، عدم تامین اعتبار ویژه‌ای برای صندوق ملی مسکن است
 این در حالی است که به گفته اکثر کارشناسان و صاحب نظران ساخت و ساز به شکل فزاینده‌ای به رونق اقتصاد، اشتغالزایی و به گردش درآمد چرخ رونق اقتصادی کمک خواهد کرد.


حلقه‌های ناکارآمد چرخه تامین مسکن


بر اساس خبرهای اعلامی مقرر بود که بانک‌ها در قانون جهش تولید مسکن حدود 360 هزار میلیارد تومان در سال اول به صورت پلکانی و فزاینده متناسب با نرخ تورم تسهیلاتی را به حوزه مسکن تخصیص دهند که به دلیل عدم همکاری بانک‌ها این امر محقق نشد از طرفی الزام دولت برای سازمان‌ها جهت واگذاری زمین برای ساخت مسکن دولتی و موردنیاز اقشار کم درآمد نیز ره به جایی نبرده است و هنوز هیچ اقدام جدی در این زمینه عملیاتی نشده است.

 با توجه به پایین بودن درآمد این اقشار و بالا بودن قیمت واحدهای مسکونی، متوسط شاخص دسترسی به مسکن برای این اقشار به بیش از ۵۰ سال رسیده است که نیاز است با استفاده از روش‌های متنوع توجه ویژه‌ای به این اقشار شود.

 از این رو لازم است تا با نگاهی به نتایج ناخواسته برنامه‌های پیشین در حوزه مسکن اقشار کم درآمد و تمامی ظرفیت‌های اقتصادی تلاش شود تا مجموعه سیاست‌ها و اهدافی برای این بخش متناسب با شرایط بحرانی بخش مسکن به طور واقع‌بینانه تدوین شود به گونه‌ای که با اقدامات در حال اجرای دولت همخوانی داشته و امکان تحقق بخشیدن به آن وجود داشته باشد. 

راه‌هایی همچون پلکانی نمودن اقساط تسهیلات و مشارکت با بخش‌های خصوصی عمومی برای ساخت مسکن مشارکتی از جمله اقداماتی است که می‌توان برای تامین مسکن این اقشار در نظر گرفت و سالیانه متناسب با ظرفیت‌های اقتصادی عرضه مطلوبی به بازار انجام داد.


پیش‌بینی قیمت مسکن در سال 1402


در بخش اجاره و  خرید و فروش در سال 1401 به شدت بحرانی شد و دلیل بالارفتن قیمت مسکن نیز به عامل مهم تورم و نرخ ارز باز می‌گردد. 
تجربه سال‌های گذشته نشان داده که قیمت مسکن ارتباط مستقیمی با نرخ دلار دارد


 هر زمان دلار و ارز در کشور بالا می‌رود قیمت مسکن به سرعت به این فاکتور واکنش نشان می‌دهد 
 قیمت مسکن نیز بدون توجه به وعده وعیدهای دولت زنجیر پاره کرد و مانند ماه‌ها و سال‌های قبل، شد آنچه که باید می‌شد.

مقایسه روند افزایش نرخ دلار و قیمت مسکن قابل توجه است
 به طوری که قیمت دلار در ابتدای سال 1401 حدود 26 هزار تومان بود و در پایان سال تقریبا به حول و حوش 50 هزار تومان رسیده 

 در مقطعی نیز سقف قیمتی 60 هزار تومان را نیز تجربه کرد که تقریبا رشدی معادل 100 درصد است 
قیمت هر مترمربع مسکن به طور میانگین اکنون به حدود 55 میلیون تومان رسیده است در حالی که در ابتدای سال این نرخ حدود 34 میلیون تومان بود 

 رشدی حدودا 60 درصدی را نشان می‌دهد همچنین گزارش مرکز آمار ایران نشان داد


 که تورم ماهانه مسکن دی ماه نسبت به آذرماه سال 1401 رشد تقریبا 10 درصدی داشته 
در حالی که تورم عمومی کشور در آن ماه 4.1 درصد بود که یعنی مسکن فقط طی دی ماه حدود 10 درصد افزایش یافت. 

همچنین طبق آمارها شاخص قیمت نقطه به نقطه اجاره مسکن در بهمن ماه 1401 حدود 41.6 درصد بوده 
در حالی که ماه قبل این شاخص 39.4 درصد بود یعنی تورم اجاره مسکن نیز در بهمن ماه با افزایش روبه‌رو شده است. 

در سال 1401 قیمت مسکن نزدیک 5 بار با افزایش قیمت مواجه شد که مهمترین دلیل این افزایش تورم انتظاری است 
که در واقع انتظارات فروشندگان ملک از افزایش تورم در ماه‌های پیش‌رو منجر به این شد که از فروش ملک خود منصرف شوند
 چرا که آنها انتظار افزایش نرخ دلار را داشتند و البته این انتظار نیز محقق شد.


پیش‌بینی بازار مسکن در سال 1402


طبق داده‌های منتشر شده و اعلام تورم حداقل 50 درصدی توسط برخی مسئولان، در سال جدید نیز باید انتظار افزایش قیمت مسکن را داشت
 چراکه کسری بودجه و تورم عمومی و به تبع آن افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیم خود را بر بازار مسکن خواهد گذاشت.

در حال حاضر بسیاری از فروشندگان از فروش املاک خود صرف نظر کرده و طبق گفته بسیاری از مشاوران املاک این فروشندگان انتظار افزایش 20 تا 30 درصدی قیمت مسکن در سال 1402 را دارند.
 به همین دلیل حجم معاملات در ماه‌های بهمن و اسفند کاهش یافت

 چراکه ملکی در بازار برای خرید و فروش وجود نداشت و یا در صورت وجود تعداد آنها بسیار محدود بود که با توجه به شرایط کنونی کشور طبیعی است 
که فروشندگان از فروش املاک خود در بازار صرف‌نظر کنند، چرا که فروش ملک و تورم انتظاری سرمایه آنها را به خطر خواهد انداخت. 

طبق آمارهای موجود اکنون یک واحد 100 متری در محله انقلاب تهران برچسب قیمتی حول و حوش 6 میلیارد تومان را خورده است 
یعنی به طور میانگین متری 60 میلیون تومان؛ این در حالیست که نرخ میانگین هر متربع مسکن حدود 55 میلیون تومان اعلام شده
که این موضوع نشان می‌دهد قیمت‌ها بالاتر از آمارهای رسمی جابه‌جا می‌شوند.


کفه نامتعادل اعتبارات مالی و وعده‌های دولتی


مسکن مهر بعد از گذشت حدود 15 سال هنوز هم تکمیل نشده در حالی که خود این پروژه‌های مسکن مهر با طرح اقدام ملی در سال 1398 
 نهضت ملی مسکن در سال 1400 متصل شد. وقتی دولت‌ها بعد از 15 سال نتوانستند مسکن مهر را نهایی کنند
 اینکه بتوانند طرح ساخت چهار میلیون واحد مسکن در حومه شهرها را اجرایی کنند کمی محل تردید است.

چراکه این پروژه نیاز به منابع مالی هنگفتی دارد که در توان شبکه بانکی زیان‌ده کنونی نیست 
مگر اینکه دولت به صورت دستوری از طریق ایجاد یک خط اعتباری از طریق بانک مرکزی و همچنین یارانه سود بانکی این کار را انجام دهد
 که این نیز خود تبعات سنگینی را بر پیکر اقتصاد وارد خواهد کرد. 

ضمن اینکه بهای ساخت هر واحد در زمان اعلام این طرح در دولت جدید حدود 4.5 میلیون تومان بود
 اما اکنون ارقامی حول و حوش 8 میلیون تومان اعلام می‌شود این در حالی است که مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران نیز اعلام کرده
 قیمت تمام شده ساخت مسکن در تهران بدون احتساب زمین متری 15 میلیون تومان است

 آن هم نه یک بنای خیلی باکیفیت همچنین طبق گفته فعالان بازار مسکن قیمت مصالح ساختمانی 
در سال 1401 با افزایش 100 درصدی مواجه شده و به عنوان مثال هرکیلوگرم میلگرد
 در ابتدای سال با قیمت 12 هزار تومان خریداری می‌شد اکنون به حدود 24 هزار تومان و بیشتر رسیده است.



چرا حال بازار مسکن خوب نمی‌شود؟


 بخشی از ساختار اقتصادی است و وقتی ساختار اقتصادی معیوب باشد نمی‌توان انتظار بهبود یک بخش را داشت و بازار مسکن در صورتی به سمت بهبود خواهد رفت 
که کل اقتصاد کشور بهبود یابد یعنی تحریم‌ها در مسیر لغو باشند، تجارت خارجی افزایش یابد


گشایش‌های سیاسی اتفاق بیفتد، ثبات نرخ ارز وجود داشته باشد، نرخ سرمایه‌گذاری به وضعیت نرمال برسد
کشور رشد اقتصادی پایدار تجربه کند و نرخ بیکاری کاهش یابد که خود بخش مسکن سهم حدودا 30 % در کل نقدینگی کشور دارد 


 سهم 13 % از تولید ناخالص داخلی و این در حالیست که حدود 40 % سهم تشکیل سرمایه کل کشور متعلق به بخش مسکن و ساختمان است 
 این نشان می‌دهد که رونق این بخش می‌تواند تاثیر مهمی روی اقتصاد کشور و حتی بخش اشتغال داشته باشد 

اگر تورم و افزایش نرخ ارز همچنان ادامه‌دار باشند که این احتمال نیز دور از دسترس نیست
 قیمت مسکن نیز به موازات آن افزایش خواهد یافت و در صورتی که دولت بتواند نرخ تورم را کنترل و وضعیت

  • بازار سیاه امتیاز نهضت ملی مسکن

    بازار سیاه امتیاز نهضت ملی مسکن

    بازار خرید و فروش امتیاز پروژه‌های نهضت ملی مسکن پیش از تحویل واحدها، به‌شدت داغ شده و حالا شباهت زیادی به معاملات غیررسمی دوران مسکن مهر پیدا کرده است. امتیازهایی که قرار بود صرف خانه‌دار شدن اقشار فاقد مسکن شود، حالا در قالب وکالت‌نامه و صلح‌نامه، تا ۱۰ برابر قیمت اولیه در بازار غیررسمی معامله می‌شوند؛ آن هم بدون تضمین انتقال قطعی سند

  • مستاجران در انتظار دو خبر خوش

    مستاجران در انتظار دو خبر خوش

    سامانه‌های ثبت قراردادهای اجاره، گامی بزرگ به‌سوی شفافیت بازار مسکن؛ با راه‌اندازی سامانه‌هایی نظیر «سادانا»، رصد معاملات، کنترل رشد غیرمنطقی اجاره‌بها، و جلوگیری از فرار مالیاتی در دستور کار قرار گرفته است.

  • وام مسکن ۱۴۰۴ به شرط دریافت

    وام مسکن ۱۴۰۴ به شرط دریافت

    از جمله جزئیات و شرایط دریافت تسهیلات ودیعه مسکن برای مستأجران عادی و افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی، شرایط وام خرید و ساخت مسکن، مبالغ اختصاص‌یافته، مدارک و ضامن‌های مورد نیاز، نحوه ثبت‌نام در سامانه جامع طرح‌های حمایتی مسکن، و بانک‌های عامل پرداخت‌کننده این وام‌ها.

  • پیش‌بینی مهم یک کارشناس درباره بازار مسکن تا تیر ۱۴۰۴

    پیش‌بینی مهم یک کارشناس درباره بازار...

    یک کارشناس بازار مسکن گفت: امسال نیز با رکود تورمی در بازار مسکن مواجه خواهیم بود و اگر تغییری در سیاست‌های اقتصادی ایجاد نشود، شرایط در اواخر بهار و اوایل تابستان بدتر خواهد شد.

  • شرط پرداخت وام ودیعه مسکن به مجردها

    شرط پرداخت وام ودیعه مسکن به مجردها

    تسهیلات ودیعه مسکن به متقاضیان و مردان بالای ۴۵ سال و زنان بالای ۳۵ سال تعلق می گیرد.

  • تزریق وام مسکن؛ سوخت تازه برای تورم

    تزریق وام مسکن؛ سوخت تازه برای تورم

    افزایش سقف وام مسکن به ۷۸۰ میلیون تومان که اخیر در دستور کار بانک مسکن قرار گرفته در نگاه اول یک سازوکار حمایتی برای خرید مسکن ارزیابی می‌شود.

  • شرایط دریافت وام ۴۰۰ میلیونی مسکن

    شرایط دریافت وام ۴۰۰ میلیونی مسکن

    وام ۴۰۰ میلیونی مسکن به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای حمایتی دولت در حوزه تأمین مسکن، بار دیگر در صدر توجه متقاضیان خرید یا ساخت خانه قرار گرفته است.

  • شرایط پرداخت وام مستاجران

    شرایط پرداخت وام مستاجران

    معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ضمن اعلام تکمیل به روز رسانی سامانه تسهیلات ودیعه مسکن از آغاز ثبت نام وام ودیعه مسکن برای دهک‌های میان درآمدی از امروز (۱۶ اردیبهشت ماه) خبر داد.

  • قدرت اجاره مستأجران به سمت واحد‌های کوچک

    قدرت اجاره مستأجران به سمت واحد‌های...

    نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران از کاهش قدرت اجاره و خرید مستأجران برای واحد‌های بزرگ متراژ خبر داد و گفت: تمایل خریداران و متقاضیان مسکن به سمت واحد‌های کوچک مقیاس حرکت کرده است.

  • بانک‌هایی که به مستاجران وام می‌دهند

    بانک‌هایی که به مستاجران وام می‌دهند

    فرآیند ثبت‌نام وام ودیعه مسکن برای مستاجران از هم‌اکنون آغاز شده و تا پایان سال ۱۴۰۴ ادامه دارد.

  • فرمول تبدیل رهن به اجاره ۱۴۰۴

    فرمول تبدیل رهن به اجاره ۱۴۰۴

    یکی از رایج‌ترین سوال‌هایی که هنگام اجاره خانه پیش می‌آید، این است که چطور می‌توان بین رهن و اجاره تبدیل انجام داد؟ یعنی اگر فقط قیمت فروش خانه یا میزان رهن کامل را بدانیم، چطور می‌توانیم اجاره‌ ماهانه را به‌طور منصفانه محاسبه کنیم؟

  • پیش‌بینی جدید از بازار مسکن

    پیش‌بینی جدید از بازار مسکن

    بازار مسکن این روزها با رکود مواجه شده و چشم‌ها به نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا دوخته شده است؛ به گفته کارشناسان، توافق می‌تواند قیمت‌ها را افزایش دهد، زیرا فشار تقاضا ناشی از کاهش ساخت‌وساز طی سال‌های اخیر بر بازار سنگینی می‌کند.

  • وضعیت بازار مسکن پس از آغاز مذاکرات

    وضعیت بازار مسکن پس از آغاز مذاکرات

    رئیس‌جمهور اعلام کرد که دولت می‌خواهد یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت و با آن دو نوبت کالابرگ الکترونیکی را برای ۷ دهک کم‌درآمد شارژ کند.

  • بازار مسکن در آستانه تغییر

    بازار مسکن در آستانه تغییر

    با وجود افت نرخ ارز و انتشار اخبار امیدوارکننده از روند مذاکرات سیاسی، بازار مسکن تهران همچنان در سکوت و انتظار فرو رفته است؛ بازاری که در میان کاهش قدرت خرید و ابهام‌های سیاسی، در مرز بلاتکلیفی به سر می‌برد و فعلاً نشانه‌ای از خروج از رکود در آن دیده نمی‌شود.

  • وام جدید ودیعه مسکن به بانک‌ها ابلاغ شد

    وام جدید ودیعه مسکن به بانک‌ها ابلاغ شد

    در راستای حمایت از مستاجرین و اجرای ماده (۹) قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها، سقف کلی تسهیلات کمک ودیعه مسکن از محل منابع بانکی موضوع ماده (۴) قانون جهش تولید مسکن به مبلغ ۲،۰۰۰ هزار میلیارد ریال افزایش می‌یابد.

  • تورم بی‌پایان در بازار مسکن

    تورم بی‌پایان در بازار مسکن

    سال‌های گذشته، دو عامل اصلی برای تقویت قدرت خرید مسکن وجود داشته که یکی از آن‌ها بخش حقوق و دستمزد است. در گذشته، دولت‌ها از طریق افزایش حقوق‌ها تلاش می‌کردند قدرت خرید مردم را تقویت کنند.

  • شوک دوباره دولت به بازار مسکن

    شوک دوباره دولت به بازار مسکن

    منتقدان می‌گویند، ورود دولت به خرید واحد مسکونی موجب بالا رفتن بیشتر قیمت می‌شود. آنها پیشنهاد می‌دهند دولت این واحدها را تحت برنامه اجاره به شرط تملیک به مردم واگذار کند، به این صورت که واحدها در اختیار خانوار کم‌درآمد قرار گیرد و پرداخت اجاره ماهانه به عنوان پرداخت اقساط وام ساخت واحدها در نظر گرفته شود تا به‌تدریج و بعد از چند سال، مستأجران این واحدها صاحب‌ خانه شوند.

  • واکنش بازار مسکن به مذاکرات ایران و آمریکا

    واکنش بازار مسکن به مذاکرات ایران و...

    بازار مسکن هنوز واکنش محسوسی به کاهش نرخ ارز که اخیراً تا سطح ۲۲ هزار تومان افت کرده، نشان نداده است. به گفته کارشناسان و فعالان این حوزه، معاملات در وضعیت رکود به سر می‌برد و حجم خرید و فروش‌ بسیار اندک است.

  • دستورالعمل وام ودیعه مسکن مستأجران

    دستورالعمل وام ودیعه مسکن مستأجران

    معاون وزیر راه با اشاره به ابلاغ دستورالعمل وام ودیعه مسکن با همکاری بانک مرکزی، گفت: مستأجران برای دریافت این وام باید اجاره‌نامه را در سامانه «تم» بارگذاری کنند.

  • دریافت اجاره بیشتر از نرخ مصوب پیگرد قانونی دارد

    دریافت اجاره بیشتر از نرخ مصوب پیگرد...

    نایب رئیس اول اتحادیه املاک گفت: تخفیفات و معافیت‌هایی که پیش‌تر در قوانین برای موجرین در نظر گرفته شده بود لغو شده و مالکان مشمول جریمه خواهند شد.

  • واگذاری مسکن اجاره ای دولت به دهک های پایین

    واگذاری مسکن اجاره ای دولت به دهک های...

    فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی در خصوص آخرین جزئیات جلسه شورای عالی مسکن با حضور رئیس جمهور اظهار داشت: امروز دومین جلسه شورای عالی مسکن در دولت چهاردهم برگزار شد.