بازار املاک / مسکن در سال 1402

مسکن در سال 1402

مسکن در سال 1402

طبق داده‌های منتشر شده و اعلام تورم حداقل 50 درصدی توسط برخی مسئولان، در سال جدید نیز باید انتظار افزایش قیمت مسکن را داشت، چراکه کسری بودجه و تورم عمومی و به تبع آن افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیم خود را بر بازار مسکن خواهد گذاشت علی مختار، کارشناس: مسکن یکی از ضروریات و وظایف بدیهی هر دولتی محسوب می‌شود که این مهم طی سال‌های اخیر بدون رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده فقط در مرحله وعده و شعار باقی می‌ماند

بازار مسکن در روزهای پایانی سال گذشته

 برخلاف سالیان قبل وضعیت بی‌رونقی را سپری کرد و البته دولت نیز فقط نظاره‌گر این ماجرا بود این در حالی است
 که مسکن در بودجه سال 1402 از وضعیت مطلوبی برخوردار نبوده و اعتباری برای صندوق ملی مسکن اختصاص نیافته 
به این ترتیب چشم انداز روشنی در این زمینه ترسیم نشده است.

 از طرف دیگر افزایش قیمت‌ها خانه‌دار شدن را برای مردم تبدیل به رویایی دست نیافتنی در میان دغدغه‌های عینی تامین مایحتاج اولیه کرده است. 
دراین میان کارشناسان معتقدند تهیه مسکن برای اقشار کم درآمد از سوی دولت وظیفه‌ای است 

که از سوی دولتمردان فقط در حد شعار باقی مانده و فرصتی برای عملیاتی شدن نیافته است.
 بنابراین به گفته کارشناسان رونق ساخت و ساز، بستر مناسبی برای تحقق شعار مهار تورم و رشد تولید فراهم می‌کند .

وعده‌های شعاری


مسکن یکی از ضروریات و وظایف بدیهی هر دولتی محسوب می‌شود از این رو هر دولتی در دوره حکمفرمایی خود اقدام به ارائه طرح‌های مختلفی می‌کند 
که البته این مهم طی سال‌های اخیر بدون رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده فقط در مرحله وعده و شعار باقی می‌ماند

 از این رو لازم است که برنامه‌ریزی‌های واقع‌بینانه‌تری در این زمینه اندیشیده شود
 تا با نگاهی به سیاست‌ها و شرایط حاکم بر جامعه در مسیر عملیاتی شدن برنامه ریزی‌های گام برداریم .

سیاست‌های موجود در کشور برای تامین مسکن به ویژه برای اقشار کم‌درآمد دارای استمرار و نگاه جامع نبوده است 
از سویی حتی اقدامات در نظر گرفته شده نیز در راستای برنامه‌ها و وعده‌های داده شده حرکت نمی‌کند
 در نتیجه فقط با انباشتی از وعده‌ها در این زمینه مواجه هستیم که گویی هیچکس مسئولیتی درباره تحقق آنها در کشور ندارد.



تامین اجاره‌بها جایگزین خانه‌دار شدن


 حضور دولت برای ساخت مسکن جهت اقشار کم‌درآمد پس از انقلاب پررنگ‌تر شد و در قالب مسکن مهر، مسکن ملی از جمله بارزترین اقدامات صورت گرفته در این زمینه بوده است که تاکنون طی شش برنامه توسعه تدوین شده درصدد عملیاتی ساختن آن در کشور از طرق مختلف در حال اجراست.

 اما اجرای برخی از طرح‌ها بدون توجه به درآمد اقشار کم درآمد و بالابودن قیمت واحدهای مسکونی و تسهیلات گران قیمت دولت‌ها عملا راه را برای خانه‌دار شدن مردم بسته است. 
مختار اضافه کرد: افزایش گرانی‌ها در تمام حوزه‌ها به‌قدری شدید است که گروه بزرگی از اقشار کم‌درآمد

 صاحبخانه شدن را به بوته فراموشی سپرده‌اند و در تکاپوی تامین اعتبار مالی برای پول پیش و اجاره‌بها مسکن در سال پیش‌رو هستند
 این چالش به ویژه در سال جاری با توجه به اینکه اعتبارات در نظر گرفته شده در بودجه مطلوب نیست بیشتر تنش‌زا خواهد شد. 

نمونه بارز و قابل اشاره چالش‌برانگیز شدن مسکن در سال 1402، عدم تامین اعتبار ویژه‌ای برای صندوق ملی مسکن است
 این در حالی است که به گفته اکثر کارشناسان و صاحب نظران ساخت و ساز به شکل فزاینده‌ای به رونق اقتصاد، اشتغالزایی و به گردش درآمد چرخ رونق اقتصادی کمک خواهد کرد.


حلقه‌های ناکارآمد چرخه تامین مسکن


بر اساس خبرهای اعلامی مقرر بود که بانک‌ها در قانون جهش تولید مسکن حدود 360 هزار میلیارد تومان در سال اول به صورت پلکانی و فزاینده متناسب با نرخ تورم تسهیلاتی را به حوزه مسکن تخصیص دهند که به دلیل عدم همکاری بانک‌ها این امر محقق نشد از طرفی الزام دولت برای سازمان‌ها جهت واگذاری زمین برای ساخت مسکن دولتی و موردنیاز اقشار کم درآمد نیز ره به جایی نبرده است و هنوز هیچ اقدام جدی در این زمینه عملیاتی نشده است.

 با توجه به پایین بودن درآمد این اقشار و بالا بودن قیمت واحدهای مسکونی، متوسط شاخص دسترسی به مسکن برای این اقشار به بیش از ۵۰ سال رسیده است که نیاز است با استفاده از روش‌های متنوع توجه ویژه‌ای به این اقشار شود.

 از این رو لازم است تا با نگاهی به نتایج ناخواسته برنامه‌های پیشین در حوزه مسکن اقشار کم درآمد و تمامی ظرفیت‌های اقتصادی تلاش شود تا مجموعه سیاست‌ها و اهدافی برای این بخش متناسب با شرایط بحرانی بخش مسکن به طور واقع‌بینانه تدوین شود به گونه‌ای که با اقدامات در حال اجرای دولت همخوانی داشته و امکان تحقق بخشیدن به آن وجود داشته باشد. 

راه‌هایی همچون پلکانی نمودن اقساط تسهیلات و مشارکت با بخش‌های خصوصی عمومی برای ساخت مسکن مشارکتی از جمله اقداماتی است که می‌توان برای تامین مسکن این اقشار در نظر گرفت و سالیانه متناسب با ظرفیت‌های اقتصادی عرضه مطلوبی به بازار انجام داد.


پیش‌بینی قیمت مسکن در سال 1402


در بخش اجاره و  خرید و فروش در سال 1401 به شدت بحرانی شد و دلیل بالارفتن قیمت مسکن نیز به عامل مهم تورم و نرخ ارز باز می‌گردد. 
تجربه سال‌های گذشته نشان داده که قیمت مسکن ارتباط مستقیمی با نرخ دلار دارد


 هر زمان دلار و ارز در کشور بالا می‌رود قیمت مسکن به سرعت به این فاکتور واکنش نشان می‌دهد 
 قیمت مسکن نیز بدون توجه به وعده وعیدهای دولت زنجیر پاره کرد و مانند ماه‌ها و سال‌های قبل، شد آنچه که باید می‌شد.

مقایسه روند افزایش نرخ دلار و قیمت مسکن قابل توجه است
 به طوری که قیمت دلار در ابتدای سال 1401 حدود 26 هزار تومان بود و در پایان سال تقریبا به حول و حوش 50 هزار تومان رسیده 

 در مقطعی نیز سقف قیمتی 60 هزار تومان را نیز تجربه کرد که تقریبا رشدی معادل 100 درصد است 
قیمت هر مترمربع مسکن به طور میانگین اکنون به حدود 55 میلیون تومان رسیده است در حالی که در ابتدای سال این نرخ حدود 34 میلیون تومان بود 

 رشدی حدودا 60 درصدی را نشان می‌دهد همچنین گزارش مرکز آمار ایران نشان داد


 که تورم ماهانه مسکن دی ماه نسبت به آذرماه سال 1401 رشد تقریبا 10 درصدی داشته 
در حالی که تورم عمومی کشور در آن ماه 4.1 درصد بود که یعنی مسکن فقط طی دی ماه حدود 10 درصد افزایش یافت. 

همچنین طبق آمارها شاخص قیمت نقطه به نقطه اجاره مسکن در بهمن ماه 1401 حدود 41.6 درصد بوده 
در حالی که ماه قبل این شاخص 39.4 درصد بود یعنی تورم اجاره مسکن نیز در بهمن ماه با افزایش روبه‌رو شده است. 

در سال 1401 قیمت مسکن نزدیک 5 بار با افزایش قیمت مواجه شد که مهمترین دلیل این افزایش تورم انتظاری است 
که در واقع انتظارات فروشندگان ملک از افزایش تورم در ماه‌های پیش‌رو منجر به این شد که از فروش ملک خود منصرف شوند
 چرا که آنها انتظار افزایش نرخ دلار را داشتند و البته این انتظار نیز محقق شد.


پیش‌بینی بازار مسکن در سال 1402


طبق داده‌های منتشر شده و اعلام تورم حداقل 50 درصدی توسط برخی مسئولان، در سال جدید نیز باید انتظار افزایش قیمت مسکن را داشت
 چراکه کسری بودجه و تورم عمومی و به تبع آن افزایش نرخ ارز تاثیر مستقیم خود را بر بازار مسکن خواهد گذاشت.

در حال حاضر بسیاری از فروشندگان از فروش املاک خود صرف نظر کرده و طبق گفته بسیاری از مشاوران املاک این فروشندگان انتظار افزایش 20 تا 30 درصدی قیمت مسکن در سال 1402 را دارند.
 به همین دلیل حجم معاملات در ماه‌های بهمن و اسفند کاهش یافت

 چراکه ملکی در بازار برای خرید و فروش وجود نداشت و یا در صورت وجود تعداد آنها بسیار محدود بود که با توجه به شرایط کنونی کشور طبیعی است 
که فروشندگان از فروش املاک خود در بازار صرف‌نظر کنند، چرا که فروش ملک و تورم انتظاری سرمایه آنها را به خطر خواهد انداخت. 

طبق آمارهای موجود اکنون یک واحد 100 متری در محله انقلاب تهران برچسب قیمتی حول و حوش 6 میلیارد تومان را خورده است 
یعنی به طور میانگین متری 60 میلیون تومان؛ این در حالیست که نرخ میانگین هر متربع مسکن حدود 55 میلیون تومان اعلام شده
که این موضوع نشان می‌دهد قیمت‌ها بالاتر از آمارهای رسمی جابه‌جا می‌شوند.


کفه نامتعادل اعتبارات مالی و وعده‌های دولتی


مسکن مهر بعد از گذشت حدود 15 سال هنوز هم تکمیل نشده در حالی که خود این پروژه‌های مسکن مهر با طرح اقدام ملی در سال 1398 
 نهضت ملی مسکن در سال 1400 متصل شد. وقتی دولت‌ها بعد از 15 سال نتوانستند مسکن مهر را نهایی کنند
 اینکه بتوانند طرح ساخت چهار میلیون واحد مسکن در حومه شهرها را اجرایی کنند کمی محل تردید است.

چراکه این پروژه نیاز به منابع مالی هنگفتی دارد که در توان شبکه بانکی زیان‌ده کنونی نیست 
مگر اینکه دولت به صورت دستوری از طریق ایجاد یک خط اعتباری از طریق بانک مرکزی و همچنین یارانه سود بانکی این کار را انجام دهد
 که این نیز خود تبعات سنگینی را بر پیکر اقتصاد وارد خواهد کرد. 

ضمن اینکه بهای ساخت هر واحد در زمان اعلام این طرح در دولت جدید حدود 4.5 میلیون تومان بود
 اما اکنون ارقامی حول و حوش 8 میلیون تومان اعلام می‌شود این در حالی است که مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران نیز اعلام کرده
 قیمت تمام شده ساخت مسکن در تهران بدون احتساب زمین متری 15 میلیون تومان است

 آن هم نه یک بنای خیلی باکیفیت همچنین طبق گفته فعالان بازار مسکن قیمت مصالح ساختمانی 
در سال 1401 با افزایش 100 درصدی مواجه شده و به عنوان مثال هرکیلوگرم میلگرد
 در ابتدای سال با قیمت 12 هزار تومان خریداری می‌شد اکنون به حدود 24 هزار تومان و بیشتر رسیده است.



چرا حال بازار مسکن خوب نمی‌شود؟


 بخشی از ساختار اقتصادی است و وقتی ساختار اقتصادی معیوب باشد نمی‌توان انتظار بهبود یک بخش را داشت و بازار مسکن در صورتی به سمت بهبود خواهد رفت 
که کل اقتصاد کشور بهبود یابد یعنی تحریم‌ها در مسیر لغو باشند، تجارت خارجی افزایش یابد


گشایش‌های سیاسی اتفاق بیفتد، ثبات نرخ ارز وجود داشته باشد، نرخ سرمایه‌گذاری به وضعیت نرمال برسد
کشور رشد اقتصادی پایدار تجربه کند و نرخ بیکاری کاهش یابد که خود بخش مسکن سهم حدودا 30 % در کل نقدینگی کشور دارد 


 سهم 13 % از تولید ناخالص داخلی و این در حالیست که حدود 40 % سهم تشکیل سرمایه کل کشور متعلق به بخش مسکن و ساختمان است 
 این نشان می‌دهد که رونق این بخش می‌تواند تاثیر مهمی روی اقتصاد کشور و حتی بخش اشتغال داشته باشد 

اگر تورم و افزایش نرخ ارز همچنان ادامه‌دار باشند که این احتمال نیز دور از دسترس نیست
 قیمت مسکن نیز به موازات آن افزایش خواهد یافت و در صورتی که دولت بتواند نرخ تورم را کنترل و وضعیت

  • وعده جدید برای متقاضیان مسکن ملی

    وعده جدید برای متقاضیان مسکن ملی

    تورم و افزایش قیمت مصالح ساختمانی فشار را به مبلغ آورده اولیه متقاضیانی که باید به تدریج مبلغ خرید مسکن از نهضت ملی را پرداخت کنند، به شدت افزایش داده است.

  • کاهش ۳۰ درصدی جابجایی مستاجران

    کاهش ۳۰ درصدی جابجایی مستاجران

    کارشناس بازار مسکن گفت: مستاجران و حتی صاحبخانه‌ها به دلیل نبود ثبات در وضعیت سیاسی کشور ترجیح داده‌اند که جابجایی محل سکونت را به تعویق بیندازند و تا حد امکان انجام ندهند و طوری که وضعیت بازار نشان می‌دهد حدود ۳۰ درصد نسبت به سال گذشته جابجایی مردم در شهر تهران کاهش داشته است.

  • منتظر سقوط شدید قیمت مسکن باشید

    منتظر سقوط شدید قیمت مسکن باشید

    بازار مسکن پس از تخلیه کامل حباب قیمتی، در مسیر ثبات قرار گرفته و پیش‌بینی می‌شود تا دو سال آینده خبری از افزایش قیمت‌ها نباشد؛ این در حالی است که به گفته رئیس کانون انبوه‌سازان، در برخی مناطق حتی کاهش نرخ نیز مشاهده شده است.

  • سقوط تاریخی بازار اجاره

    سقوط تاریخی بازار اجاره

    در سال ۱۴۰۲، بحران مسکن در ایران وارد مرحله‌ای بی‌سابقه و نگران‌کننده شد؛ مرحله‌ای که نه‌تنها امید بسیاری از خانوارهای مستأجر برای ورود به بازار خرید یا بهره‌مندی از طرح‌های ملی مسکن را به یأس بدل کرد، بلکه شمار زیادی از آنان را به دلیل فشار طاقت‌فرسای اجاره‌بها و هزینه‌های جانبی تأمین سرپناه، به مرز فروپاشی اقتصادی کشاند.

  • ناترازی بانک‌ها سد راه پرداخت وام نهضت ملی مسکن

    ناترازی بانک‌ها سد راه پرداخت وام نهضت...

    علیرضا نوین، عضو کمیسیون عمران مجلس، با انتقاد از عملکرد بانک‌ها و وزارت راه در اجرای نهضت ملی مسکن، ناترازی مالی، اختلاف آماری، احتکار زمین و اختلال سامانه ثبت‌نام را از مهم‌ترین موانع ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی دانست و خواستار هماهنگی جدی میان دستگاه‌ها شد.

  • مسکن ایران در کما

    مسکن ایران در کما

    بازار مسکن ایران وارد بحرانی شده که بسیاری از کارشناسان آن را «کم‌سابقه» و برخی «بی‌سابقه در ۵۰ سال گذشته» توصیف می‌کنند. رکودی که … آرمان امروز: بازار مسکن ایران وارد بحرانی شده که بسیاری از کارشناسان آن را «کم‌سابقه» و برخی «بی‌سابقه در ۵۰ سال گذشته» توصیف می‌کنند.

  • پیش‌بینی عجیب درباره قیمت مسکن در سال‌های آینده

    پیش‌بینی عجیب درباره قیمت مسکن در...

    مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران با اشاره به رکود شدید در بازار مسکن اعلام کرد: رکود خرید و فروش مسکن در بهار امسال نسبت به سال گذشته ۱۰۰ درصد افزایش داشته و قیمت‌های فعلی به دلیل عوامل روانی و اجتماعی واقعی نیستند.

  • سکه شدن وضع مستاجران و مشاوران املاک

    سکه شدن وضع مستاجران و مشاوران املاک

    سامانه‌های الکترونیک ثبت قراردادهای اجاره و خرید و فروش مسکن، نقش مهمی در شفاف‌سازی و ساماندهی بازار مسکن ایفا می‌کنند.

  • کاهش تولید مسکن و افزایش قیمت تمام شده

    کاهش تولید مسکن و افزایش قیمت تمام شده

    در شرایطی که آمارها از کاهش صدور پروانه ساخت و ساز در کشور حکایت دارد، فعالان صنعت ساختمان از افزایش قیمت تمام شده ساخت سخن می گویند؛ موضوعی که آینده بازار مسکن را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

  • کاهش قیمت مسکن در شمال تهران

    کاهش قیمت مسکن در شمال تهران

    در شمال تهران قیمت‌های پیشنهادی مسکن از حدود 250 میلیون تومان به حدود 200 تا 220 میلیون تومان به ازای هر متر مربع کاهش یافته، با این حال بازار مسکن در بخش خرید و فروش کاملا راکد است.

  • سود مسکن از سود بانکی هم کم‌تر شد

    سود مسکن از سود بانکی هم کم‌تر شد

    ثبات بازار ارز، نرسیدن قیمت طلا به سطح پیش‌بینی‌شده و اضافه شدن ریسک‌های ناشی از جنگ، عوامل اصلی رکود فعلی هستند.

  •  بازار اجاره در وضعیت نیمه‌تعلیق

    بازار اجاره در وضعیت نیمه‌تعلیق

    در شرایطی که بازار اجاره مسکن از رکود نسبی و کاهش تقاضا در برخی مناطق کم‌برخوردار خبر می‌دهد، نبود نظارت کافی و بلاتکلیفی اقتصادی باعث شده این آرامش موقت، به فرصتی برای سودجویی برخی مشاوران املاک و مالکان تبدیل شود.

  • خانه‌ای برای فروش نیست؛ سرمایه‌ها به طلا و دلار پناه بردند

    خانه‌ای برای فروش نیست؛ سرمایه‌ها به...

    رکود بازار مسکن وارد دوران بی‌سابقه‌ای شده است. از سویی قدرت خرید افرادی که به دنبال خرید مسکن هستند، به شدت کاهش پیدا کرده و از سویی دیگر افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز و رکود ناشی از شوک جنگ باعث عدم تمایل سازندگان و صاحبان ملک به فروش واحدهای مسکونی شده است.

  • کلید قفل بازار مسکن

    کلید قفل بازار مسکن

    در شرایطی که ریسک کشور افزایش می‌یابد، هر دو گروه اصلی متقاضیان مسکن، یعنی مصرف‌کنندگان نهایی و سرمایه‌گذاران ملکی، از بازار خارج می‌شوند.

  • پرداخت وام جدید اجاره به ۶۶ هزار متقاضی

    پرداخت وام جدید اجاره به ۶۶ هزار متقاضی

    آن‌طور که معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده نظام بانکی از اردیبهشت امسال تا کنون ۶۶ هزار فقره تسهیلات جدید ودیعه مسکن به متقاضیان پرداخت کرده است.

  • رکورد بی سابقه بازار مسکن

    رکورد بی سابقه بازار مسکن

    تقریباً هیچ خریدار اولی در بازار وجود ندارد و تقاضای مصرفی به مرز صفر رسیده است.

  • ریزش شدید قیمت مسکن در بالاشهر تهران

    ریزش شدید قیمت مسکن در بالاشهر تهران

    قیمت برخی فایل‌های ملکی بخصوص در مناطق شمالی تهران به شکل محسوسی کاهش یافته است و قیمت مسکن در این مناطق کاهش ۱۵ تا ۳۰ درصدی را ثبت کرده است.

  • بازار مسکن یک نفس راحت می‌کشد

    بازار مسکن یک نفس راحت می‌کشد

    کارشناسان صنفی می گویند خروج اتباع غیرمجاز افغانستانی باعث کاهش نسبی فشاربر بازارمسکن اجاره ای شده وعرضه مسکن دربرخی نقاط را افزایش داده است.

  • مسکن قفل شد، قیمت ریخت

    مسکن قفل شد، قیمت ریخت

    بازار مسکن طی دو سال اخیر با رکود سنگینی مواجه شده است و شاهد آن بودیم که معاملات بازار مسکن هر روز کاهش قابل توجهی را تجربه می‌کند.

  • بازار اجاره مسکن برای مستاجران آرام می‌شود؟

    بازار اجاره مسکن برای مستاجران آرام...

    با رسیدن فصل اجاره مسکن شاهد آن هستیم نرخ ها در برخی از مناطق کاهشی و در برخی از مناطق با رشد قیمت رو‌به‌رو شده است.

  • بازار مسکن پس از خروج گسترده اتباع به کدام سمت می‌رود؟

    بازار مسکن پس از خروج گسترده اتباع به...

    خروج گسترده اتباع غیرمجاز از کشور، زمینه‌ساز کاهش قیمت مسکن و اجاره‌بها و ورود بازار به دوره‌ای از ثبات شده است.