بازار املاک / حال بازار مسکن چطور است؟

حال بازار مسکن چطور است؟

حال بازار مسکن چطور است؟

موتور اصلی تورم مسکن که خریداران سرمایه‌ای بودند، اکنون تقریباً خاموش شده و این موضوع به رکود سنگین در معاملات مسکن منجر شده است.

حال بازار مسکن چطور است؟

طی چهار دهه گذشته، بازار مسکن در ایران شاهد تغییرات چشمگیر و بی‌سابقه‌ای بوده که تأثیرات عمیقی بر اقتصاد و جامعه ایرانی گذاشته است. 
در کنار بی‌ثباتی اقتصاد کلان، محدودیت‌های شدید اعمال شده از سوی شهرداری‌ها و دولت برای توسعه شهر‌ها و همچنین فقدان ابزار‌هایی همچون مالیات بر ملاکی، سفته‌بازی و سرمایه‌گذاری در بازار زمین و مسکن، عواملی‌اند که به افزایش شدید قیمت‌های مسکن در ایران منجر شده است. 
یکی از موضوعات مهم در حوزه زمین، هزینه‌های زمین در قیمت تمام شده مسکن است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر، در مناطق شهری کشور حدود ۴۷ درصد و در استان تهران ۶۳ درصد از قیمت نهایی مسکن به هزینه زمین اختصاص می‌یابد. 
داده‌های تاریخی نشان می‌دهد در سال ۱۳۸۴ سهم زمین از کل هزینه تمام شده ساخت مسکن برای مناطق شهری کشور حدود ۴۳ درصد و این میزان برای استان تهران ۵۴.۴ درصد بوده است. 
در اواخر دهه ۹۰، بازار مسکن ایران با چالش‌های جدی روبه‌رو شد. ریسک‌های غیراقتصادی ناشی از برجام و افزایش نقدینگی، دو عاملی بودند که به رشد نرخ دلار و افزایش قیمت مسکن دامن زدند. 
این افزایش قیمت‌ها به رکورد‌های بی‌سابقه‌ای در تورم مسکن در سال‌های ۹۷ تا ۱۴۰۰ منجر شد. اما از تابستان ۱۴۰۲، اوضاع کمی تغییر کرد. با کاهش ریسک‌های مرتبط با برجام و افت انتظارات تورمی، بازار مسکن شاهد کاهش قیمت‌ها بود.
 این روند در پاییز ادامه یافت، اما در نیمه دوم سال ۱۴۰۲، تنش‌های منطقه‌ای به‌عنوان یک عامل جدید بر بازار تأثیر گذاشت. در سال ۱۴۰۲، خرید‌های سرمایه‌ای در بازار مسکن تهران ادامه یافت و این موضوع باعث افزایش قیمت دلاری مسکن شد. 
در ماه‌هایی که دلار ثبات داشت و انتظارات مثبتی از توافق خارجی وجود داشت، نقدینگی به سمت بازار ملک سرازیر شد، به‌طوری‌که میانگین قیمت دلاری یک مترمربع واحد مسکونی در تهران به ۱۳۵۶ دلار رسید. 
اما در فروردین ۱۴۰۳، با جدا شدن قیمت مسکن از دلار، این رقم به ۱۲۳۰ دلار کاهش یافت. در ماه‌های اخیر، بازار مسکن با تقاضای پایین از سوی خریداران مصرفی و سرمایه‌ای مواجه شده است. 
در این شرایط، انتظاری برای افزایش قیمت وجود ندارد و وضعیت تورم ساخت نیز بر بازار واحد‌های نوساز تأثیر گذاشته است. به‌علاوه، موتور اصلی تورم مسکن که خریداران سرمایه‌ای بودند، اکنون تقریباً خاموش شده و این موضوع به رکود سنگین در معاملات مسکن منجر شده است.

زمین سهامدار نیمی از قیمت مسکن در کشور
بازار مسکن ایران تحت تأثیر عوامل متعددی است که یکی از مهم‌ترین آنها، سهم زمین در قیمت تمام‌شده ساختمان‌هاست. 
بر اساس داده‌های بانک مرکزی ایران، سهم زمین در قیمت تمام‌شده ساختمان‌های آغاز شده توسط بخش خصوصی در کل مناطق شهری کشور، روندی قابل توجه را طی کرده است. 
در این داده‌ها بانک مرکزی ایران جزئیات زیادی از روند ساخت‌وساز، تعداد و کمیت ساخت‌وساز و هزینه‌های ساخت‌وساز برای سال‌های ۱۳۸۵ تا سال ۱۴۰۲ ارائه داده است. طبق این داده‌ها، از سال ۱۳۸۵ سهم زمین در قیمت تمام‌شده مسکن به‌طور پیوسته افزایش یافته است.
 در سال ۱۳۸۵، این سهم در کل کشور ۴۳.۴ درصد بود که در سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۳ به ۵۱ تا ۵۳ درصد رسید. این افزایش نشان‌دهنده فشار‌های بازار و تقاضای بالای زمین در آن زمان بود. 
در سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸، سهم زمین به ۴۸ تا ۴۹ درصد کاهش یافت، اما در سال ۱۳۹۹ دوباره به ۵۲ درصد رسید. در سال ۱۴۰۰، این سهم به ۴۷.۴ درصد کاهش یافت که نشان‌دهنده آرامش نسبی در بازار دلار و جبران جاماندگی رشد قیمت مصالح ساختمانی بود.
 با این حال، در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، سهم زمین در مناطق شهری کشور به ترتیب به ۴۵ و ۴۷ درصد رسید که نشان‌دهنده افزایش مجدد قیمت زمین و تأثیر آن بر هزینه‌های ساخت‌وساز بود.

سهم ۶۳ درصدی زمین از قیمت تمام شده مسکن تهران
اما در استان تهران این ماجرا به طور عجیبی متفاوت است؛ در استان تهران، سهم زمین در قیمت تمام‌شده مسکن از ۵۴.۴ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۶۳ تا ۶۴ درصد در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ افزایش یافت.
 این سهم در سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ به ۵۶ تا ۵۹ درصد کاهش یافت و در سال ۱۳۹۹ به ۶۵.۸ درصد رسید. گفتنی است بیشترین سهم قیمت زمین از قیمت تمام شده مسکن در استان تهران، در سال ۱۳۹۹ رخ داده است.
 در سال ۱۴۰۰، این سهم به ۶۴.۷ درصد رسید، اما در سال ۱۴۰۱ به ۵۸.۸ درصد کاهش یافت. جالب توجه است که در سال ۱۴۰۲ هم این شاخص پس از یک وقفه کوتاه شاهد افزایش هشت درصدی بود و سهم قیمت زمین از قیمت مسکن مجددا به ۶۳ درصد افزایش یافت. 
کارشناسان حوزه مسکن معتقدند که کاهش سهم زمین در هزینه تمام‌شده مسکن در سال ۱۴۰۰ به دلیل آرامش نسبی در بازار دلار و جبران جاماندگی رشد قیمت مصالح ساختمانی بوده است. البته که بررسی‌ها نشان می‌دهد این عوامل در سال ۱۴۰۲ به‌طور معکوس عمل کردند و باعث افزایش قیمت زمین و سهم آن از قیمت کل مسکن شدند.

جهش ۱۱۰ برابری قیمت زمین در تهران در ۱۷ سال اخیر
اضافه پرش قیمت زمین در تهران فقط بالاتر از بازار دارایی‌ها و شاخص‌های مشهور نبوده، بلکه رشد قیمت زمین نسبت به رشد هزینه‌های ساخت‌وساز نیز بسیار قابل تامل است؛ 
چراکه براساس داده‌های بانک مرکزی ایران درحالی قیمت تمام شده زمین در هر یک مترمربع در ساختمان‌های مسکونی شهر تهران با رشد ۱۱۰ برابری از متری ۸۸۰ هزار تومان در سال ۱۳۸۵ به متری به طور میانگین ۵۲ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ و بیش از ۹۵ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده، این عدد در کل منطق شهری ایران نیز از ۱۶۸ هزار تومان در سال ۸۵ به ۱۶ میلیون‌ونیم در سال ۱۴۰۱ و ۲۴ میلیون‌وهفتصد هزار تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است؛
 یعنی در هجده سال تقریبا ۱۴۷ برابر شده است. از طرف دیگر آمار‌های بانک مرکزی به ما می‌گوید، رشد قیمت زمین ۳.۵ برابر بیشتر از رشد هزینه‌های ساخت‌وساز در ۳۰ سال اخیر بوده است. 
قیمت ساخت نیز در این سال‌ها ۷۰ برابر شده است. داده‌های غیررسمی و اظهارات سازندگان و انبوه‌سازان نشان می‌دهد سال گذشته سال عجیب‌و‌غریبی برای جهش قیمت مسکن و زمین بوده است. 
این موضوع باعث می‌شود اضافه پرش قیمت زمین بسیار بیشتر از رشد هزینه ساخت‌وساز و سایر شاخص‌ها باشد. اما نگاهی به نرخ رشد سالانه هزینه ساخت‌وساز در تهران و رشد قیمت زمین نیز نشان می‌دهد در اغلب سال‌ها پرش قیمت زمین بسیار بیشتر و شدیدتر از رشد‌های هزینه ساخت بوده است. 
به عبارتی، درحالی‌که هزینه ساخت مسکن در تهران نزدیک به نرخ تورم کشور بوده، اما رشد قیمت زمین دارای اضافه پرش قابل‌توجهی بوده است.

  • آواربرداری خانه های  تخریب شده در خوی

    آواربرداری خانه های تخریب شده در خوی

    مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی آذربایجان غربی از آواربرداری ۷۴ واحد مسکونی تخریبی در مناطق زلزله زده خوی خبر داد. جعفر برزگر در خصوص عملیات آواربرداری مناطق خسارت دیده شهرستان خوی در زلزله ۲۸ دی ماه عملیات آواربرداری این مناطق با حضور ۳۱ دستگاه ماشین آلات سنگین بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با سرعت ادامه دارد.

  • ساخت و عرضه مسکن بر دوش  راه و شهرسازیست

    ساخت و عرضه مسکن بر دوش راه و...

    با وجود نیاز کشور به ساخت مسکن برای مردم در طی سال‌های گذشته به این امر بی توجهی شد، و در این میان بخش مهم و عمده ساخت و عرضه مسکن بر دوش اداره کل راه و شهرسازی استان است. در مقطعی باید واحد مسکونی برای مردم ساخته می‌شد ولی محقق نشده است. بار زیاد ساخت و عرضه مسکن بر دوش اداره کل راه و شهرسازی استان است و باید شرکتهای خدمات رسان با این اداره کل همکاری کنند.

  • زیر فشار  مسکن و تورم

    زیر فشار مسکن و تورم

    آمارهای اخیر مرکز آمار ایران از تورم دی‌ماه نشان می‌دهد فشار ناشی از تورم مسکن همچنان بر دوش دهک‌های پایین اقتصادی قرار دارد و تامین مسکن سهم بزرگی از سبد هزینه خانوارها را تشکیل می‌دهد. این مساله قشر بزرگی از جامعه را با چالش جدی مواجه کرده است.بررسی‌ها نشان می‌دهد در چند سال اخیر تورم تاثیر بیشتری نسبت به باقی شاخص‌ها بر بازار مسکن داشته است.

  • فاصله قیمت مسکن در شمال و جنوب تهران

    فاصله قیمت مسکن در شمال و جنوب تهران

    بررسی بازار مسکن تهران حاکی از آن است که قیمت واحد ۲۳۰ متری در آجودانیه ۲۸ میلیارد و آپارتمان ۶۳ متری در ابن بابویه ۸۳۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است. بازار مسکن همچنان بر مدار رکود تورمی با شیب ملایم حرکت می‌کند. روند رشد قیمت در تمام مناطق کشور از جمله کلانشهر تهران همپای تورم ادامه دارد. آخرین گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن (آذرماه 1401) متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده

  • مجوز مشاوران املاک در صورت تخلف باطل می‌شود

    مجوز مشاوران املاک در صورت تخلف باطل...

    رئیس اتاق اصناف استان زنجان با اشاره به ابطال حدود ۳۰ جواز مشاوران املاک گفت: جواز مشاوران املاک متخلف در خرید و فروش غیرقانونی طرح مسکن ملی باطل می‌شود. 10 دی ماه امسال بود بهروز عباسی دادستان عمومی و انقلاب شهرستان زنجان در نامه‌ای به محمد بازرگان رئیس اتاق اصناف استان خواستار برخورد با مشاوران املاک متخلف در زمینه خرید و فروش غیرقانونی طرح نهضت ملی مسکن شد.

  •  خانه‌های ویلایی در خراسان‌شمالی

    خانه‌های ویلایی در خراسان‌شمالی

    مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان خراسان‌شمالی گفت: خانه‌های ویلایی در شهرهای زیر ۲۵هزار نفر خراسان‌شمالی ساخته می‌‌شود. جواد زارعی در بجنورد با اشاره به فرایند ساخت واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن در استان خراسان شمالی اظهار داشت: راه و شهرسازی استان برای ساخت دو هزار و 16 واحد مسکن شهری، زمین تأمین کرده است که ساخت یک‌هزار و 938 واحد از آن‌ها آغاز شده است.

  • کشف شهر مسکونی ۱۸۰۰ ساله در مصر

    کشف شهر مسکونی ۱۸۰۰ ساله در مصر

    یک شهر کامل یک هزار و ۸۰۰ ساله متعلق به دوران رومی را در قلب شهر «اقصر» واقع در کشور مصر کشف کردند. باستان‌شناسان مصری اعلام کردند که یک شهر مسکونی کامل دوره رومی را در شهر «اقصر» کشف کرده‌اند. به گفته «مصطفی وزیری»، دبیر شورای عالی آثار باستانی مصر، قدمت این شهر که اخیرا کشف شده است به قرن دوم و سوم میلادی بازمی‌گردد و قدیمی‌ترین و مهم‌ترین شهری است که تاکنون در کرانه شرقی «اقصر» کشف شده است.

  • فروش عمارت 12میلیون دلاری بریتنی اسپیرز!

    فروش عمارت 12میلیون دلاری بریتنی...

    بریتنی اسپیرز عمارتی که تنها پس از 6 ماه از خرید عمارت 12میلیون دلاری خود، آن را برای فروش گذاشته است! او تصمیم دارد تا عمارت خود به ارزش 12 میلیون دلار را بفروشد، با این حال این ملک برای فروش عمومی در بازار قرار نگرفته است. وی به شدت مراقب حریم خصوصی خود است. این خواننده مشهور تنها 6 ماه پس از خرید عمارتی به ارزش 6 میلیون دلار قصد فروش آن را دارد.

  • مالیات خانه ها در سال جدید

    مالیات خانه ها در سال جدید

    یکی از مواردی که در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ دستخوش تغییراتی شده شرایط پرداخت مالیات خانه ها است. افزایش صد درصدی قیمت مسکن موجب شد که ارزش خانه‌های مشمول مالیات هم افزایشی ۱۰۰ درصدی را تجربه کنند. برای دسترسی سریع‌تر به اخبار داغ مالیات، اینستاگرام کاماپرس را دنبال کنید. از اینجا وارد شوید. لایحه بودجه ۱۴۰۲ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و حالا می‌توان صورت‌بندی مالی سال ۱۴۰۲ را کم و بیش ترسیم کرد.

  • مسکن سازی وین الگویی برای کل شهرهای دنیا

    مسکن سازی وین الگویی برای کل شهرهای...

    در حالی که وضعیت مسکن در کل دنیا به معضلی اساسی تبدیل شده است، برخی از کشورهای توسعه یافته مانند اتریش به سراغ طرح های خاصی رفته اند که دسترسی شهروندان خود به مسکن های باکیفیت را افزایش بدهند. در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد اتریشی ها در خانه های مناسب و مطلوب زندگی می کنند. پایتخت این کشور یعنی وین، از سوی اکونومیست زیست پذیرترین شهر جهان لقب گرفته است. اما چه امتیازات و امکاناتی باعث شده است که این شهر، بهترین محل سکونت در کل دنیا باشد.

  • کم کاری در اجرای پروژه مسکن ملی

    کم کاری در اجرای پروژه مسکن ملی

    بیرجند_ استاندار خراسان جنوبی بر حساس و کلیدی بودن اجرای طرح نهضت ملی مسکن برای دولت سیزدهم تاکید کرد و گفت: کم کاری مدیران استان در اجرای این پروژه پذیرفتنی نیست. جواد قناعت امشب در شورای مسکن خراسان جنوبی با تبریک حلول ماه رجب و میلاد امام محمد باقر (ع) و دهه مبارک مبارک فجر گفت: تاکنون هر دولتی علاوه برنامه‌های اصلی خود شعارهای محوری داشته که یکی از شعارهای محوری دولت سیزدهم تأمین مسکن برای افراد متوسط جامعه است

  • فرصت ۱۵ روزه واریز اولیه مسکن

    فرصت ۱۵ روزه واریز اولیه مسکن

    ساری- حسینی پور، استاندار مازندران با اشاره به این که شمار زیادی از متقاضیان مسکن ملی آورده اولیه را واریز نکردند، فرصت ۱۵ روزه برای پرداخت تعیین کرد. بنا نداریم حتی یک نفر از متقاضیان مسکن ملی را حذف کنیم افراد زیادی برای پروژه مسکن ملی ثبت نام کردند ولی شمار زیادی از متقاضیان واجد شرایط تاکنون نسبت به واریز آورده اولیه اقدام نکردند.

  • معاملات ملکی در کدام مناطق تهران رشد کرد؟

    معاملات ملکی در کدام مناطق تهران رشد...

    هرچند قیمت مسکن افزایش قابل ملاحظه ای داشته است اما این موضوع منجر به رکود مسکن نشده و حجم معاملات نیز افزایش قابل توجهی داشته است. افزایش قیمت مسکن ادامه دارد، اما تعداد معاملات ثبت شده در بازار مسکن هم افزایش داشته است. سه منطقه تهران بیش از ۵۰ درصد افزایش معامله داشته اند. در عین حال منطقه ۵ با وجود آنکه ۱۸ درصد افزایش رشد معامله داشته است هم چنان پرمعامله ترین منطقه تهران بوده است. مناطق کناری این منطقه که قیمت مناسب تری نیز دارند هم رشد خوبی را تجربه کردند که از جمله منطقه ۲۲ و ۲۱ هستند.

  • افزایش فروش مسکن به اتباع خارجی در ترکیه

    افزایش فروش مسکن به اتباع خارجی در...

    براساس آمار سازمان آمار ترکیه، در سال گذشته ۶۷ هزار و ۴۹۰ باب خانه در سراسر ترکیه به اتباع خارجی فروخته شد. تعداد خانه های خریداری شده توسط اتباع خارجی در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل آن ۱۵.۲ درصد افزایش داشت. فروش مسکن به اتباع خارجی در دسامبر ۲۰۲۲ با کاهش ۱۸.۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۶ هزار و ۳۸۶ باب رسید.

  • راه اندازی بورس مسکن

    راه اندازی بورس مسکن

    موضوع بورس مسکن در سال های اخیر توسط شهرداری، وزارت راه و شهرسازی و سازمان بورس مطرح شده اما تا امروز به سرانجام نرسیده است؛ طبق این طرح افراد می توانند به متراژی که توانایی پرداخت قیمت آن را دارند "یونیت" (واحدی از متراژ منزل) خریداری کنند و بعد از چند سال امکان مالکیت واحد را فراهم آورند. حالا به تازگی شهردار تهران خبر داده که نرم افزار بورس مسکن آماده شده و باید به بازار سرمایه بپیوندد؛ ‌موضوعی که دوباره خرید متری خانه را به کانون توجه بازگرداند.

  • بررسی وضعیت مشاورین املاک

    بررسی وضعیت مشاورین املاک

    لزوم شناسایی عوامل تاثیرگذار بر افزایش قیمت مسکن و زمین رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با تاکید بر بازرسی از یک هزار و ۴۳ واحد مشاوره املاک در زنجان تا پایان هفته گفت: این بازرسی با هدف بررسی وضعیت پروانه کسب و نحوه فعالیت آن‌ها انجام می‌شود. مجید گلشنی رئیس سازمان صمت استان زنجان با اعضای هیات رئیسه اتحادیه مشاورین املاک دیدار کرد.

  • کاهش کیفیت مسکن در تهران

    کاهش کیفیت مسکن در تهران

    اخیراً سخنگوی شهرداری تهران صدور مجوز برای خانه‌هایی با متراژ 25 متر را تکذیب کرد و حداقل متراژ برای صدور مجوز را 35 متر دانست. اما ساخت خانه های 35 متری برای تامین رفاه یک خانواده مناسب است؟ ساخت خانه های 35 متری منجر به کاهش کیفیت بخش مسکن در تهران شده است. در حالی که افزایش هزینه‌های زندگی و کمبود زمین در کشورهای مختلف جهان باعث شده مردم به خرید و یا اجاره خانه‌هایی کوچک‌متراژ رو بیاورند.

  • خریداران مسکن در  سال نو

    خریداران مسکن در سال نو

    به نظر می‌رسد در ماه آینده بستر لازم برای افزایش حجم معاملات با توجه به تنوع عرضه فراهم است. به گزارش نبض بازار، بازار مسکن امسال خیلی زود به استقبال شب عید رفته است و پایتخت در ایام منتهی به بهمن‌ماه با افزایش حجم عرضه روبه‌رو شده و به نظر می‌رسد در ماه آینده بستر لازم برای افزایش حجم معاملات با توجه به تنوع عرضه فراهم است.

  • واحدهای ویلایی به واحدهای کوچک

    واحدهای ویلایی به واحدهای کوچک

    واحدهای ویلایی که جایگزین واحدهای کوچک متراژ می‌شوند در حالی که پیش از این برای بهبود و افزایش تعداد واحدهای مسکونی در بازار مسکن وعده ساخت واحدهای کوچک متراژ داده شده در حال حاضر طرح بلندپروازانه ساخت واحدهای بزرگ متراژ و ویلایی از سوی دولت مطرح شده است.

  •  مالیات بر عایدی سرمایه

    مالیات بر عایدی سرمایه

    کارشناس امور مالیاتی: مالیات بر عایدی سرمایه، مانعی برای پرش قیمت در بازارهای مالی است کارشناس امور مالیاتی گفت: طرح مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند مانعی برای پرش قیمت در چهار بازار مسکن، خودرو، طلا و سکه و ارز باشد.

  •  بازار نایاب اجاره نقلی‌‌‌ها

    بازار نایاب اجاره نقلی‌‌‌ها

    یک علت دیگر این موضوع به نسبت کمتر ساخت آپارتمان ریزمتراژ در مقایسه با سهم واحدهای با مساحت‌‌‌های بالاتر مربوط می‌شود که باعث شده است همواره عرضه واحد ریزمتراژ کمتر از عرضه واحدهای با مساحت بیشتر باشد. فایل اجاره آپارتمان نوساز در بازار اجاره واحدهای مسکونی نقلی و ریزمتراژ نایاب شد. بررسی‌‌‌های «دنیای‌اقتصاد» از تازه‌‌‌ترین وضعیت بازار اجاره آپارتمان‌‌‌های ریزمتراژ و نقلی (واحدهای مسکونی با متراژ تا ۶۰ مترمربع) نشان‌دهنده آن است