بازار املاک / تزریق وام مسکن؛ سوخت تازه برای تورم

تزریق وام مسکن؛ سوخت تازه برای تورم

تزریق وام مسکن؛ سوخت تازه برای تورم

افزایش سقف وام مسکن به ۷۸۰ میلیون تومان که اخیر در دستور کار بانک مسکن قرار گرفته در نگاه اول یک سازوکار حمایتی برای خرید مسکن ارزیابی می‌شود.

نبود تعادل بازار

اما واقعیت اینکه این تصمیم، بدون مهار قیمت‌ها و افزایش عرضه مسکن، نتیجه‌ای معکوس دارد. تجربه‌های پیشین در اقتصاد ایران نشان داده که در نبود تعادل بازار، رشد مبلغ وام نه تنها کمکی به خانه‌دار شدن نمی‌کند، بلکه با تحریک قیمت‌ها، قدرت خرید متقاضیان را کاهش می‌دهد.

دوشنبه ۱۵ اردیبهشت‌ماه، بانک مسکن سقف وام خرید، ساخت و جعاله تعمیر مسکن را مجددا افزایش داده است. رقم وام جدید ۷۸۰ میلیون تومان است. پیش از این سقف تسهیلات انفرادی خرید و ساخت و تسهیلات جعاله تعمیرات مسکن ۵۶۰ میلیون تومان بود.

۵ روز پیش بانک مسکن، به عنوان عرضه‌کننده اوراق حق تقدم مسکن برای دریافت وام خرید، ‌ساخت و جعاله تعمیر مسکن، در نامه‌ای به فرابورس ایران سقف خرید اوراق تسه بانک مسکن را اعلام کرد. اما تأثیر این سیاست بر بازار مسکن همواره مورد بحث بوده است.

کارشناسان این حوزه معتقدند؛ افزایش سقف وام مسکن باعث می‌شود افرادی که قبلا توان مالی خرید مسکن را نداشتند، به جمع متقاضیان واقعی بپیوندند و این افزایش تقاضا در شرایطی که عرضه مسکن محدود است، می‌تواند منجر به افزایش قیمت‌ها شود.

کارشناسان این حوزه معتقدندافزایش سقف وام مسکن باعث می‌شود افرادی که قبلا توان مالی خرید مسکن را نداشتند، به جمع متقاضیان واقعی بپیوندند و این افزایش تقاضا در شرایطی که عرضه مسکن محدود است، می‌تواند منجر به افزایش قیمت‌ها شود.

با وجود افزایش مبلغ اسمی وام، قدرت خرید واقعی به دلیل تورم بالا و رشد سریع قیمت مسکن کاهش یافته است. به عنوان مثال؛ در حالی که وام مسکن در تهران به ۷۸۰میلیون تومان افزایش یافته است،

 این مبلغ تنها حدود ۴-۵ متر مربع از یک واحد مسکونی در تهران را پوشش می‌دهد و این موضوع نشان می‌دهد که افزایش وام نتوانسته است با رشد قیمت‌ها همگام شود.

همچنین اعلام افزایش وام مسکن اغلب باعث ایجاد انتظارات تورمی در بازار می‌شود. فروشندگان با این تصور که قدرت خرید متقاضیان افزایش یافته است، قیمت‌های خود را بالا می‌برند که این پدیده در سال‌های اخیر بارها مشاهده شده است.

افزایش انگیزه برای ساخت و ساز
از طرف دیگر، افزایش وام مسکن ممکن است انگیزه سازندگان را برای تولید بیشتر کند، اما در عمل به دلیل مشکلاتی مانند افزایش هزینه‌های ساخت (ناشی از تورم مصالح ساختمانی و نهاده‌های وارداتی) این تأثیر محدود است و آمارها نشان می‌دهد صدور پروانه‌های ساختمانی در سال‌های اخیر روند نزولی داشته است.

برخی کارشناسان و مسوولان بر این باورند که افزایش وام مسکن ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است، چرا که با رشد قیمت‌ها، قدرت خرید وام به‌شدت کاهش یافته است. آنها می‌گویند که در بسیاری از کشورها، وام مسکن تا ۷۰‌درصد قیمت ملک را پوشش می‌دهد در حالی که در ایران این نسبت به زیر ۱۰درصد رسیده است.

اما گروه دیگری از کارشناسان معتقدند افزایش وام بدون توجه به عرضه مسکن و کنترل تورم، تنها به افزایش بیشتر قیمت‌ها منجر می‌شود. تجربه سال‌های گذشته نشان داده که مدت کوتاهی پس از افزایش وام، قیمت مسکن رشد کرده و قدرت خرید وام مجددا کاهش یافته است .

عدم تعادل پایدار بین عرضه و تقاضا
بازار مسکن ایران با مشکل ساختاری عدم تعادل بین عرضه و تقاضا مواجه است. افزایش جمعیت، رشد شهرنشینی و محدودیت‌های ساخت و ساز باعث شده است تقاضا همواره از عرضه پیشی بگیرد که در چنین شرایطی، افزایش وام تنها به افزایش قیمت‌ها دامن می‌زند.

عواملی مانند نرخ تورم عمومی، نوسانات نرخ ارز و سیاست‌های پولی تأثیرمستقیمی بر قیمت مسکن دارند. در سال‌های اخیر، افزایش قیمت مصالح ساختمانی به دلیل نوسانات ارزی یکی از عوامل اصلی رشد قیمت مسکن بوده است.

چالش مسکن یک مثلث سه ضلعی است
مجید گودرزی، کارشناس بازارمسکن در واکنش به تاثیر افزایش وام مسکن بر قیمت ملک معتقد است؛ مشکل مسکن یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین چالش‌های کشور است که یک مثلث سه‌ضلعی محسوب می‌شود که یک ضلع آن مربوط به کمبود عمدی عرضه زمین است که متاسفانه از سوی دولت هدایت می‌شود.

او در ادامه به «اعتماد» گفت: موضوع دیگر به قانونگذاری برمی‌گردد که متاسفانه کمترین قانونگذاری‌ها در این حوزه انجام شده است و شاید بتوانیم بگوییم که قانونگذاری در حوزه مسکن با یک ترک فعل بیش از یک قرنی مواجه است.

گودرزی تصریح کرد: ولی موضوع مهم‌تر و ضلع سوم به نظام بانکی برمی‌گردد چرا که متاسفانه بانک‌های ما بخش بزرگی از سرمایه‌های مردم را در بخش مسکن برای احتکار آن هزینه کرده‌اند و گفته می‌شود این میزان به بیش از ۱۱۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.

شکست طرح نهضت ملی مسکن
او ادامه داد: از سوی دیگرعدم پرداخت تسهیلات تکلیفی است، به خصوص در دولت سیزدهم که در قالب طرح جهش تولید ملی نیز مطرح شد اما در مجموع پرداختی ۱۸ بانک صفر شد و مجموع پرداختی‌ها از ۲۰‌درصدی که مصوب شده بود در سقف ۲ درصد باقی ماند و باعث شکست طرح نهضت ملی مسکن شد.

گودرزی گفت: از سوی دیگر یک چالش دیگری که بانک‌ها ایجاد کرده‌اند تسهیلاتی است که در دنیا نمونه ندارد و متاسفانه بانک‌های ما تسهیلاتی که می‌پردازند در هیچ جای دنیا مرسوم نیست و ما حتی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین هم ندیدیم که صهیونیست‌ها وام‌هایی را به فلسطینی‌ها پرداخت کنند که با سود ۲۲ یا ۲۳ درصد باشد یا اینکه یک چهارم وام را پرداخت نکنند.

به روزرسانی‌ها عموما از طریق وام‌های بانکی انجام می‌شود
او تصریح کرد: متاسفانه هر چند بانک‌ها تسهیلاتی را تصویب می‌کنند، اما در نهایت پرداخت نمی‌کنند ولی اثراتش را بر روی بخش مسکن می‌گذارد و مستاجر ایرانی باید برای کاهش ارزش پول ملی اقدام به روزرسانی کند و این به روزرسانی عموما از طریق وام‌های بانکی انجام می‌شود که این وام‌ها متاسفانه سود بسیار بالایی دارند و به اجاره‌های کمرشکن اضافه می‌شوند.

گودرزی گفت: متاسفانه همه این عوامل باعث بحران مسکن در کشور شده است و ما نیازمند این هستیم که بخش مسکن واقعا ساماندهی و باز‌طراحی و مهندسی شود به دلیل اینکه متاسفانه هم عرف در این بازارغلط است و هم ما به‌شدت با فقر قانونی در این بازار مواجه هستیم و شاید اغراق نباشد اگر بگوییم مشاوران املاک از نمایندگان مجلس ما بیشتر در حوزه مسکن قانونگذاری کرده‌اند و این موضوع باعث بحران‌آفرینی شده است.

نیازمند بررسی میدانی در این بخش هستیم
عباس اکبرپور، کارشناس بازار مسکن نیز بر این باور است که هر چند افزایش وام مسکن مثبت است اما مشکل این است که میزانی را که به اصطلاح وام می‌دهند با نسبت‌های جهانی بسیار متفاوت است.

او ادامه داد: درعرف جهانی مانند؛ کشورهای امریکا و کانادا و امثالهم شرایط پرداخت وام به این شکل نیست هر چند بسیاری از فرآیندها درمعاملات ملکی از این کشورها اقتباس شده است اما این فرآیند در این ایران بسیار فرق دارد این در حالی است که معمولا در سایر کشورها تا ۹۵ درصد ارزش ملک را بانک‌ها وام می‌دهند و خریدار تنها ۵ درصد از قیمت ملک را پرداخت می‌کند منتهی باید میزان درآمد خریدار به گونه‌ای باشد که توان پرداخت اقساط را داشته باشد.

اکبرپور افزود: دوم اینکه نرخ بهره بالاست و قاعدتا بابت اهدای این وام‌ها به ۲۵ تا ۳۰ درصد نیز می‌رسد و این اصلا با عرف جهانی همخوانی ندارد.

او گفت: تا زمانی که این موضوع به صورت عمقی بررسی نشود و تحقیق میدانی در این زمینه صورت نگیرد متاسفانه نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.

الزام بر بازسازی بافت‌های فرسوده
این کارشناس حوزه مسکن با اشاره به تلاش دولت برای حل معضل مسکن در کشور گفت: تجربه نشان داده که ساخت مسکن مهر یا مسکن اجتماعی و امثالهم برای قشرهای کوچکی است که عموما می‌خواهند از روستاها به حاشیه شهرها مهاجرت کنند و متاسفانه به جای اینکه مشکل خانه‌دار شدن حل شود این مساله پیچیده ترهم شده است.

این کارشناس حوزه مسکن با اشاره به بازسازی بافت‌های فرسوده گفت: با اعطای وام‌های بدون بهره مردم می‌توانند این مناطق را بازسازی کنند و بنده امیدوارم که این مذاکرات در حال انجام به سرانجام برسد و تحریم‌ها برداشته شود و ایران نیز به سیستم بین‌المللی دنیا بپیوندد.

او گفت: متاسفانه بانک‌ها به امری که نباید می‌پردازند و برخلاف اساسنامه‌شان به سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز اشتغال دارند که این خود یکی از عوامل بزرگ در بنگاه‌داری آنهاست این در حالی است که این سپرده‌ها و اعتبارات را باید به افرادی که در بافت‌های فرسوده هستند بدهند تا این مناطق هم بازسازی شود.

  • قیمت یک خانه نقلی در تهران چند؟

    قیمت یک خانه نقلی در تهران چند؟

    در چند روز اخیر قیمت تعدادی خانه نقلی در نقاط مختلف تهران که برای فروش به آژانس های املاک سپرده شده بودند مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به شرایط اقتصادی موجود خرید خانه های بزرگ سخت شده است و بیشتر خرید ها به سمت و سوی خانه های نقلی و کوچک حرکت کرده است

  • داستان پرغصه اجاره بها در اصفهان و وعده‌های که محقق نشد

    داستان پرغصه اجاره بها در اصفهان و...

    گروه استان‌ها-هر چند وعده‌هایی داده شده بود که با طرح‌هایی مثل مالیات بر خانه‌های خالی، قیمت مسکن و اجاره کنترل شود اما این وعده‌ها محقق نشد و قیمت‌ها هم افزایش نجومی پیدا کرد و مستاجران با مشکل مواجه شدند. - اخبار استانها -

  • مستاجران بدون خانه و قیمت‌های نجومی

    مستاجران بدون خانه و قیمت‌های نجومی

    رسول جهانگیری رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، گفت: بازار مسکن درحال رکود تورمی است، یعنی تورم به اندازه‌ای افزایش پیدا کرده که خرید و فروش دچار رکود شده است.

  • تعطیلی ادارات و بانک ها

    تعطیلی ادارات و بانک ها

    تعطیلی دو هفتگی سراسر کشور 16 مرداد تا 31 مرداد 1400 به علت کرونا

  • برای تسلیم اظهارنامه صاحبان املاک اجاری تا آخر مرداد فرصت دارید

    برای تسلیم اظهارنامه صاحبان املاک اجاری...

    معاون اشخاص حقیقی اداره کل امور مالیاتی آذربایجان‌غربی با اشاره به تمدید مهلت ارائه اظهارنامه صاحبان املاک اجاری گفت: صاحبان املاک اجاری اعم از مسکونی، تجاری و اداری تا پایان مرداد ماه ۱۴۰۰ فرصت دارند اظهارنامه مربوط به سال ۱۳۹۹ خود را به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنند .

  • موافقت بانک مرکزی با عرضه املاک بانک‌ها در بورس کالا

    موافقت بانک مرکزی با عرضه املاک بانک‌ها...

    مدیرعامل بورس کالا در نامه‌ای به مدیران عامل بانک‌های دولتی و خصوصی از موافقت بانک مرکزی برای عرضه املاک و مستغلات مازاد بانک‌ها در بورس خبر داد.

  • سقوط قیمت مسکن در راه است؟

    سقوط قیمت مسکن در راه است؟

    سقوط قیمت مسکن در راه است؟ قیمت هر مترمربع مسکن که پارسال به بالای ۳۰ میلیون تومان رسیده بود با شروع سال ۱۴۰۰ به زیر ۳۰ میلیون تومان کاهش داشته است اما آیا این روند ادامه دارد؟

  • اتفاقی عجیب در بازار مسکن / فروشندگان بازگشتند / خانه ارزان نشد

    اتفاقی عجیب در بازار مسکن / فروشندگان...

    در اواسط بهار امسال وزیر راه و شهرسازی مدعی شده بود قیمت مسکن حباب دارد و باید منتظر ارزانی قیمت مسکن بود. با این حال روند قیمت مسکن از خرداد ماه امسال مجددا در گزارش‌های بانک مرکزی صعودی گزارش شده است.

  • ۳۳۰ هزار جلد سند قدیمی در اردبیل به تک برگ تبدیل می‌شود

    ۳۳۰ هزار جلد سند قدیمی در اردبیل به تک...

    مدیرکل ثبت اسناد اردبیل: اردبیل- مدیرکل ثبت اسناد و املاک استان اردبیل گفت: ۳۳۰ هزار جلد سند قدیمی به صورت مجلد در دست مردم است که تلاش می‌کنیم آنها را به اسناد تک برگی تبدیل کنیم.

  •  پرداخت وام ۲۰۰ میلیونی خرید مسکن به زنان / شرایط دریافت وام چیست؟

    پرداخت وام ۲۰۰ میلیونی خرید مسکن به...

    قرار است زنان سرپرست خانوار با ۳۰ میلیون تومان صاحبخانه شوند. دولت قرار است به زنان سرپرست خانوار وام ۲۰۰ میلیونی خرید مسکن بدهد و ۶۰ میلیون کمک بلاعوض. اما با این همه، قیمت مسکن چنان جهشی داشته که با تمام این حمایت‌ها فقط می‌توان ۱۰ متر خانه در تهران خرید!

  • خبر جدید درباره مسکن فرهنگیان

    خبر جدید درباره مسکن فرهنگیان

    معاون وزارت آموزش و پرورش گفت: با همکاری وزارت راه و شهرسازی، در ۳۱ استان کشور و ۲۵۱ شهر، زمین مورد نیاز برای ۴۳ هزار و ۷۷۵ واحد مسکونی معلمان تأمین شده است و ۲۵ هزار فرهنگی واجد شرایط مسکن، در مرحله افتتاح حساب، واریز وجه، تکمیل موجودی و اتصال به پروژه‌ها هستند.

  •  قیمت اجاره مسکن در مشهد / مناطق ارزان مشهد برای اجاره‌نشینی کدامند؟

    قیمت اجاره مسکن در مشهد / مناطق ارزان...

    بر اساس قیمت و نرخ اجاره مسکن در مشهد، لیستی از متوسط قیمت اجاره مسکن در برخی از مناطق مشهد به دست آمده است.

  • ترکیه همچنان از ملک سود می‌برد / چند واحد جدید به ایرانی‌ها رسید؟

    ترکیه همچنان از ملک سود می‌برد / چند...

    رئیس خانه اقتصاد ایران و ترکیه می‌گوید که با وجود تغییراتی که اقتصاد دنیا پس از شیوع کرونا تجربه کرده، همچنان مسکن یکی از مهم‌ترین پیشران‌های اقتصاد این کشور به شمار می‌رود و ایرانی‌ها نیز از مشتریان خرید ملک در ترکیه هستند.

  • هزینه ساخت مسکن ۲ برابر شد

    هزینه ساخت مسکن ۲ برابر شد

    مرکز آمار از شاخص قیمت میانگین مصالح ساختمانی در شهر تهران از رشد ۱۰۱ درصدی هزینه ساخت مسکن خبر می‌دهد که نشان دهنده ۲ برابر شدن هزینه‌های ساخت مسکن نسبته به سال گذشته است.

  • خانه های ولیعصر و سعادت آباد هم قیمت شدند

    خانه های ولیعصر و سعادت آباد هم قیمت...

    قیمت آپارتمان در تهران با عمر بنای بین یک تا ۲۵ سال را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید.

  • دولت کم‌کاری خود را به گردن مشاوران املاک انداخت

    دولت کم‌کاری خود را به گردن مشاوران...

    رییس اتحادیه مشاوران املاک با انتقاد از دستورالعملهای ستاد کرونا مبنی بر تعطیلی و بازگشایی مکرر دفاتر املاک گفت: در شرایطی که معاملات در رکود شدید به سر می‌برد تعطیلات کرونایی وضعیت معیشتی مشاوران املاک را بدتر کرده و بسیاری از همکاران ما به رانندگی تاکسی‌های اینترنتی، میوه‌فروشی و حتی دستفروشی رو آورده‌اند.

  • با افزایش قیمت مسکن، بازسازی جای خرید و فروش را گرفت

    با افزایش قیمت مسکن، بازسازی جای خرید و...

    موج جهش قیمت مسکن باعث خروج سنگین «خانه‌اولی»ها از بازار خرید شد اما «متقاضیان تبدیل آپارتمان» را به بازار جدید منتقل کرد. رکود «تبدیل خانه» باعث رونق «تعمیر خانه» شده است. مشتریان شرکت‌های بازسازی آپارتمان طی یکسال اخیر تا ۲ برابر افزایش یافته به‌طوری‌که با هجوم تقاضا هزینه تعمیر ساختمان ۵۲ درصد رشد کرده است. تحقیقات میدانی نشان می‌دهد، یک معادله برای محاسبه هزینه هر مترمربع تعمیر و بازسازی با اقلام متوسط رو به بالا وجود دارد. تعمیرات شامل ۹ مرحله اصلی می‌شود.

  • سرنوشت مسکن در دولت سیزدهم؛ رونق یا رکود؟

    سرنوشت مسکن در دولت سیزدهم؛ رونق یا...

    یک کارشناس اقتصاد مسکن گفت:دولت سیزدهم نباید وعده سه تا چهار ساله برای حل مشکلات بخش مسکن بدهد؛ زیرا حتی اگر با یک برنامه‌ریزی اصولی حرکت کنیم ثبات بازار مسکن حداقل ۱۰ سال طول می‌کشد. دولت رئیسی فقط باید بستر را آماده کند تا دولت آینده بتواند به رفع مشکل مسکن بپردازد.

  • ساخت مسکن، اولویت دولت سیزدهم / رئیسی : دولت باید از بخش خصوصی حمایت کند

    ساخت مسکن، اولویت دولت سیزدهم / رئیسی :...

    رئیس جمهور منتخب بر اولویت و فوریت تامین زمین برای ساخت مسکن تاکید کرد و گفت: هم مسکن مهر و هم طرح ساخت ۵۳۰ هزار واحد مسکونی باید تکمیل شود.

  • سرانجام پرونده مسکن مهر

    سرانجام پرونده مسکن مهر

    مسکن مهر چقدر نقدینگی خلق کرد؟ / سرانجام پرونده مسکن مهر

  • وزیر راه: معادل ۵۵ درصد قیمت مسکن‌ملی، وام داده می‌شود

    وزیر راه: معادل ۵۵ درصد قیمت مسکن‌ملی،...

    وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه با هدف تسهیل دستیابی جامعه هدف به مسکن، ۵۵ درصد قیمت مسکن ملی وام داده می‌شود، گفت: مسکن مهر را تکمیل کردیم و به دولت سیزدهم انتقال داده نمی‌شود