بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

  • گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن

    گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن

    گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن در دولت سیزدهم؛ کمک به تکمیل۲۶ هزار و ۸۸۸ واحد مسکونی در ۱۳۷ شهر| رفع تعرض از هزار و ۳۴۱ هکتار زمین عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن از ابتدای دولت سیزدهم تا تیرماه سال جاری حاکی از کمک به تکمیل۲۶ هزار و ۸۸۸ واحد مسکونی در ۱۳۷ شهر و رفع تعرض از یک هزار و ۳۴۱ هکتار زمین است.

  • چیدمان خانه بریتنی,سام اصغری

    چیدمان خانه بریتنی,سام اصغری

    چیدمان خانه 9 میلیون دلاری بریتنی اسپیرز و سام اصغری چگونه است؟ ماجرای عروسی بریتنی اسپیرز با سام اصغری در روزهای گذشته جزو مطالب پر بازدید شبکه های مجازی بود. حالا که این داستان کم رنگ شده یک نشریه مشهور تصاویری از خانه جدید بریتنی و سام را منتشر کرده و واکنش های زیادی را به وجود آورده است.

  • آغاز عملیات اجرایی طرح نهضت ملی

    آغاز عملیات اجرایی طرح نهضت ملی

    آغاز عملیات اجرایی هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی در محدوده شهرک شهید بهشتی همدان آغاز شده است و تا سه سال آینده به بهره‌برداری می رسد. مساحت زمین تامین شده برای این طرح، ۱۱ هکتار است که ۳۳ ساختمان هشت طبقه، هر طبقه چهار واحد در این فضا احداث می‌شود. از ۱۱ هکتاری که برای ساخت این واحد‌ها در نظر گرفته شده، ۱۵ درصد به فضای مسکونی، ۱۸ درصد به خدمات رفاهی و آموزشی و ۱۷ درصد به پارک و فضای سبز اختصاص یافته است.

  • اهداف قانون جهش تولید مسکن

    اهداف قانون جهش تولید مسکن

    کاهش قیمت مسکن استفاده از ظرفیت نهضت ملی مسکن با تلاش مدیران استانی و شهری نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس گفت: قانون جهش تولید مسکن و برنامه نهضت ملی مسکن دولت ظرفیت بزرگی است و هر استان و شهر که مدیرانش تلاش نموده و از این ظرفیت استفاده کند، می‌تواند گام‌های خوبی در رفع مشکلات مسکن بردارد. بایستی همواره این انگیزه را داشته و به دنبال استفاده از ظرفیت موجود باشیم.

  • میانگین قیمت مسکن 30 متری

    میانگین قیمت مسکن 30 متری

    با چندسال کار کردن می توان خانه خرید؟ با توجه به افزایش قیمت ها، قیمت مسکن هم سر به فلک کشیده است. در این گزارش میانگین قیمت مسکن 30 متری در ایران را برای شما نوشتیم. فکر می کنید با چند سال کار کردن می توان خانه خرید؟ قیمت مسکن 30 متری در ایران بسیار متغیر است. به تازگی یک نهاد مسئول، مجوز ساخت مسکن با مساحت ۳۰ تا ۳۵ متری را در تهران صادر کرده است.

  • نحوه دریافت وام اجاره

    نحوه دریافت وام اجاره

    جزئیات جدید از نحوه دریافت وام اجاره درحالی که دولت بسته جدیدی را برای پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن ابلاغ کرده، اما هنوز بسیاری از بانک‌ها از پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن به بهانه‌های نبود اعتبار برای متقاضیان مشکل ساز شده اند.داستان پرداخت وام ودیعه مسکن آن هم بعد از گذشت سه سال از شیوع کرونا در کشور، همچنان با فراز و نشیب های همیشگی خود ادامه دارد.

  • کلنگ‌زنی احداث ١٠٠٢ واحد مسکونی

    کلنگ‌زنی احداث ١٠٠٢ واحد مسکونی

    کلنگ‌زنی احداث ١٠٠٢ واحد مسکونی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی در سفر به سیستان و بلوچستان در مراسم کلنگ‌زنی١٠٠٢ واحد مسکونی کارکنان سازمان جهادکشاورزی استان سیستان وبلوچستان که در قالب نهضت ملی مسکن است، حضور یافت.

  • پایان امپراتوری مشاوران املاک

    پایان امپراتوری مشاوران املاک

    وزارت راه و شهرسازی با هدف ساماندهی بازار مسکن و اجاره و حمایت از مستاجران بسته‌ پیشنهادی خود را با عنوان «ساماندهی بازار مسکن و اجاره‌بها» به هیات دولت ارسال کرده است. این بسته دارای ۵ محور است که یکی از محورها بحث ساماندهی حق کمیسیون مشاوران املاک است. براساس این پیشنهاد مبنای حق کمیسیون خریدوفروش، ارزش معاملاتی املاک موضوع ماده ۶۴ قانون مالیات‌های مستقیم است که هر سال توسط کمیسیون تقویم املاک تعیین می‌شود، خواهد بود.

  • یک روز تا عملیاتی‌سازی باقیست

    یک روز تا عملیاتی‌سازی باقیست

    یک روز تا عملیاتی‌سازی وعده رئیس جمهور توسط استاندار تهران باقی است پروژه مسکونی سبحان ۲ قرچک که از سال ۹۳ فرآیند ساخت آن تکمیل شده است، پس از هشت سال با دستور آیت الله رئیسی در مسیر واگذاری قرار گرفت و به گفته استاندار تهران، در بازه زمانی که رئیس جمهور اعلام کرده، تحویل این واحدها عملیاتی می‌شود.

  • 100 واحد مسکن ویژه محرومان در مهاباد

    100 واحد مسکن ویژه محرومان در مهاباد

    از مصوبات سفر رئیس بنیاد مسکن کشور به مهاباد؛100 واحد مسکن ویژه محرومان در مهاباد ساخته می‌شود در سفر رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور به مهاباد، ساخت۱۰۰ منزل مسکونی ویژه محرومان و پرداخت مبلغ ۷۵۰ میلیون ریال کمک بلاعوض به هر واحد در مهاباد مصوب شد.

  • نهضت ملی مسکن در سمنان

    نهضت ملی مسکن در سمنان

    احداث 4452 خانه در طرح «نهضت ملی مسکن» در سمنان چهار هزار و ۴۵۲ واحد مسکونی شهری و روستایی در قالب طرح نهضت ملی مسکن در استان سمنان در حال احداث است.با سوژه «مسؤول کنترل قیمت مسکن در سمنان کیست؟»، از مسؤولان پیگیری این موضوع را درخواست کرده‌اند.

  • قیمت آهن ۱۰ % کاهش می‌یابد

    قیمت آهن ۱۰ % کاهش می‌یابد

    رییس سازمان صمت خوزستان با بیان اینکه در حال حاضر قیمت سیمان ثابت و تغییری نکرده است، گفت: یکی از دلایل افزایش قیمت سیمان افزایش کرایه حمل و نقل است.به گزارش 9 صبح؛ امیرحسین نظری در جلسه تنظیم بازار خوزستان که امروز، ۲۵ تیرماه در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: در خوزستان ۳ کارخانه تولید سیمان در شهرستان های رامهرمز، بهبهان و مسجدسلیمان داریم که کارخانه خوزستان با ذخیره ۸ هزار تنی، بهبهان ۳ هزار تنی و کارون هم ۲ هزار و ۵۰۰ تنی سیمان در حال فعالیت هستند.

  • قیمت رهن و اجاره خانه در منطقه افسریه

    قیمت رهن و اجاره خانه در منطقه افسریه

    یک دستگاه واحد مسکونی ۵۵ متری واقع در منطقه افسریه، به مبلغ ۳ میلیون تومان اجاره و ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه معامله می‌شود. لیست آپارتمان های مسکونی اجاره‌ای در منطقه افسریه به شرح زیر است. توجه کنید که قیمت‌ها بر حسب مترمربع به تومان بوده و تقریبی است.

  • قیمت رهن و اجاره خانه منطقه هروی

    قیمت رهن و اجاره خانه منطقه هروی

    قیمت رهن و اجاره خانه در منطقه هروی چقدر است؟ یک دستگاه واحد مسکونی ۶۰ متری واقع در منطقه هروی، به مبلغ ۱۰ میلیون تومان اجاره و ۱۲۰ میلیون تومان ودیعه معامله می‌شود. لیست آپارتمان های مسکونی اجاره‌ای در منطقه هروی به شرح زیر است. توجه کنید که قیمت‌ها بر حسب مترمربع به تومان بوده و تقریبی است.

  •  افزایش تسهیلات ساخت مسکن زلزله‌زدگان

    افزایش تسهیلات ساخت مسکن زلزله‌زدگان

    نماینده مردم هرمزگان در مجلس با اشاره به تلاش و پیگیری برای افزایش میزان وام احداث منازل مسکونی جدید برای زلزله‌زدگان هرمزگانی به ۴۰۰ میلیون گفت: از کمیسیون عمران مجلس و دستگاه‌های عمرانی کشور برای حضور در مناطق زلزله‌زده غرب استان دعوت کرده‌ایم.

  • ستاره استقلال خانه پدری‌اش را زیر قیمت بفروخت

    ستاره استقلال خانه پدری‌اش را زیر قیمت...

    ستاره استقلال شب دربی گفت بازی نمی کنم؛ پورحیدری مجبور شد شبانه خانه پدری‌اش را زیر قیمت بفروشد همسر زنده یاد منصور پورحیدری گفت: منصور عاشق من و فرزندانش بود اما باور کنید گاهی اوقات می‌گویم استقلال را حتی از من هم بیشتر دوست داشت. صحبت کردن با خانواده‌ای که همسر و پدرشان بخشی فراموش‌نشدنی از فوتبال ایران تلقی می‌شود و به درستی برای باشگاه استقلال حکم پدر یک خانواده را داشت، واقعاً کار آسانی نیست.

  • غصه‌ی بزرگ اجاره‌بها در کشور

    غصه‌ی بزرگ اجاره‌بها در کشور

    نیکزاد در نطق پیش از دستور: اجاره‌بها در کشور به ویژه در شهرهای بزرگ و کلانشهرها به غصه‌ای بزرگ تبدیل شده است استنکاف بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه در اجرای قانون جهش تولید مسکن نائب رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در قانون جهش تولید مسکن شبکه بانکی مکلف شده تا حداقل ۲۰ درصد تسهیلات خود را به بخش مسکن پرداخت کند اما متاسفانه شاهد استنکاف بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه در اجرایی سازی این قانون هستیم.

  • افتتاح ۶۱ واحد مسکونی مددجویی

    افتتاح ۶۱ واحد مسکونی مددجویی

    سرپرست بهزیستی استان مرکزی: به مناسبت فرارسیدن هفته بهزیستی، ۶۱ واحد مسکونی مددجویی در استان افتتاح می‌شود. از تاریخ ۲۵ لغایت ۳۱ تیرماه با شعار «شروعی دوباره برای بهتر زیستن» در استان مرکزی برگزار می‌شود.

  • پیش‌فروشندگان مسکن ورشکست شده‌اند

    پیش‌فروشندگان مسکن ورشکست شده‌اند

    گذشته از آن‌که به دلیل نوسان شدید قیمت‌ها متقاضیان مصرفی توان خرید خانه را از دست داده‌اند افزایش تا ۵۵ درصدی قیمت نهاده‌های ساختمانی، بخش تولید مسکن را دچار بحران کرده و بسیاری از سازندگان که واحدهای خود را قبل از سال ۱۳۹۷ پیش‌فروش کرده بودند، به دلیل آن‌که اجازه تعدیل قیمت را نداشتند ورشکست شدند.

  •  بافت‌های فرسوده حاشیه‌ی کشور

    بافت‌های فرسوده حاشیه‌ی کشور

    معاون وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از هشت سال عدم اجرای نوسازی واحدهای مسکونی در بافت‌های فرسوده و تاریخی شهری، از تسریع اجرای نوسازی در محلات هدف خبر داد و گفت: ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار واحد از بناهای مسکونی واقع در این محدوده‌ها ناپایدار هستند.بیش از ۱۶۲ هزار هکتار معادل ۲۵ درصد و یک چهارم سطح شهرها را بافت‌های هدف بازآفرینی شهری اعم از سکونتگاه‌های غیررسمی و حاشیه‌ای، بافت‌فرسوده میانی و بافت فرسوده تاریخی تشکیل می‌دهند که بیش از یک‌سوم جمعیت شهری در این مناطق سکونت دارند.

  • اجرای مصوبه حمایت از مستأجران

    اجرای مصوبه حمایت از مستأجران

    پلمب پنج املاکی متخلف در مشهد سید مرتضی مدنی فدکی، مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان رضوی از استمرار طرح برخورد با متصدیان واحدهای صنفی املاک خبر داد. واحدهای صنفی که مصوبه سران قوا را در مورد میزان مجاز افزایش اجاره واحدهای مسکونی و آپارتمان‌ها در شهرها رعایت نکنند طعم برخورد قاطع و عبرت‌آموز را خواهند چشید و کمترین آن پلمب واحد صنفی متخلف خواهد بود.