بازار املاک / منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

منابع بانکی برای بخش خدمات و بازرگانی هست اما برای ساخت مسکن نه

در حالی که برخی مخالفان قانون جهش تولدی مسکن پرداخت تسهیلات به بخش مسکن برای ساخت 2 میلیون واحدمسکونی در سال را تورم‌زا می‌دانند، هر سال صدها هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش خدمات و بازرگانی پرداخت می‌شود اما نسبت به آثار تورمی آن نقدی مطرح نمی‌شود.

مسکن یکی از اساسی‌ترین‌ نیازهای خانوار است که در سال‌های اخیر زمینه آسیب گسترده به اقشار کم درآمد راه فراهم کرده است. در این راستا مادامی که ندانیم، از هر 1 میلیون تومان هزینه خانوار دهک متوسط در پایتخت، بیشتر از 500 هزار تومان صرف تامین سرپناه می‌شود، نمی‌توانیم درک کنیم، این کالای غیر قابل واردات و صادرات تا چه اندازه بر زندگی اقشار مختلف مردم تاثیر گذار است.

نابسامانی مقطعی در بازار کالاهایی نظیر مرغ شاید برای مردم قابل تحمل تلقی شود، اما نابسامانی 8 ساله در بازار یک کالای غیر قابل جایگزین نظیر مسکن به هیچ عنوان قابل تحمل نیست و می‌توان زمینه نارضایتی گسترده اجتماعی را فراهم کند.

در طول 7 سال گذشته، یکی از پرتکرارترین اخبار ماهیانه رشد قیمت مسکن به طور مداوم بوده است. همین مسئله سبب شده تا شاهد رشد 800 درصدی قیمت مسکن در طول 4 سال اخیر باشیم. به عبارت دیگر در شرایطی که در سال 1392 با 100 میلیون تومان، زمینه لازم برای خرید 27 متر واحد مسکونی مهیا می‌شود، رشد قیمت در طول 8 سال اخیر سبب شد تا با همان 100 میلیون تومان زمینه خرید یک مسکن 3 متری نیز ایجاد نشود.

*نیاز سالانه به ساخت 1.5 میلیون مسکن در بازار کشور

طبیعی است یکی از موانع خانه‌دار شدن افراد، نبود منابع کافی برای خرید مسکن است. از طرف دیگر ساخت مسکن نیز هزینه‌های قابل توجهی دارد که طبیعتا قشر عظیمی از نیاز جامعه از اقشار کم درآمد توان پرداخت آن را ندارند. لازم به تاکید است، این مشکل منحصر به کشور ایران نیست و در کشورهای دیگر جهان نیز جود دارد. در همین رابطه، راه حلی که در کشورهای توسعه یافته برای این موضوع پیگیری می‌شود اعطای تسهیلات بلندمدت مسکن است. به عبارت دیگر متناسب با شرایط بازار مسکن هر کشور این تسهیلات به خرید یا ساخت مسکن تعلق می‌گیرد.

در ایران، نگاهی به نیاز به مسکن در آخرین نسخه طرح جامع مسکن که در سال 96 توسط وزارت راه و شهرسازی تهیه شده است، مشخص می‌کند، از سال 1396 تا سال 1405، با احتساب تزریق 1.4 میلیون واحد مسکونی به موجب قانون مالیات بر خانه‌های خالی، 10 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی نیاز است تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن کشور باشیم.

در صورتی که بر اساس آمارها و برآوردها طی دوره چهار ساله، از سال 1396 تا انتهای سال 1399، به صورت میانگین سالانه حدودا 350 هزار واحد مسکونی شهری و روستایی تولید شده باشد. در طول سال‌های 1396 تا 1399 تنها 1.4 میلیون واحد مسکونی از نیاز 10.5 میلیونی به مسکن پاسخ داده شده است.

در چنین شرایطی ساخت سالانه 1.5 میلیون واحد مسکونی از سال 1400 تا سال 1405 مورد نیاز است تا بر اساس طرح جامع مسکن شاهد عرضه متناسب با تقاضا در بازار مسکن باشیم.

بر این اساس مطابق قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید هر سال 20 درصد از تسهیلات پرداختی خود را به ساخت مسکن اختصاص دهند تا شاهد پاسخ به تقاضای مسکن باشیم. سهمی که براساس اولویت بخش مسکن بر همگان روشن است و بانک مرکزی هم پیش از این باید همواره به بانک‌ها برای پرداخت حداقل 20 درصد از تسهیلات به این بخش تاکید می‌کرد. بر این مبنا، سوال اساسی این است که چرا باوجود اهمیت این بخش، تاکنون سهم بخش مسکن از تسهیلات پرداخت نشده‌ و این تسهیلات به کجا رفته‌است؟

*وظیفه حاکمیت توصیه نیست

همان‌طور که ذکر شد، بانک مرکزی در گذشته همواره به بانک‌ها توصیه می‌کرد بخشی از تسهیلات خود را به بخش‌های مختلف از جمله مسکن اختصاص دهند. این سهم برای بخش مسکن، بین 20 تا 25 درصد از تسهیلات بود.

با این حال بانک‌ها و در راس آن‌ها بانک‌های خصوصی علاقه‌ای به پرداخت تسهیلات به این بخش ندارند. علت این امر هم سود بالاتر پرداخت تسهیلات به بخش‌های غیرمولد و همچنین بلندمدت بودن تسهیلات مسکن است.

در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن گفت:« دولت گذشته تمایلی به ساماندهی بازار مسکن نداشت و بر همین مبنا تنها به توصیه بسنده کرده و طبیعتا همین توصیه‌ها شرایط را دشوارتر کرد.»

*سهم تسهیلات مسکن در جیب دیگران

نگاهی به آمار تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف که براساس خوداظهاری بانک‌ها به دست آمده نشان می‌دهد، در دهه 90 سهم تسهیلات مسکن و ساختمان همواره کاهش یافته و از 17 درصد در ابتدای این دهه به حدود 5 درصد رسیده‌است. این کاهش قابل توجه در تسهیلات مسکن در شرایطی رقم خورد که هیچ کارشناس اقتصادی در این بازه زمانی نگرانی از ایجاد رکود کمر شکن در حوزه ساخت مسکن و یک سوم شدن تولید واحدهای مسکونی نداشت.

به همین دلیل تولید ناخالص داخلی بخش مسکن و ساختمان 35 درصد کاهش یافته و این بخش در این سال‌ها دچار رکود بوده و منقبض شده‌است. علاوه بر این، سهم تسهیلات کشاورزی هم 2 درصد کاهش یافته و سهم بخش صنعت و معدن تقریبا ثابت مانده‌است.

در مقابل سهم بخش خدمات و بازرگانی از حدود 43 درصد به 57 درصد رسیده و جایگزین سهم سایر بخش‌ها شده‌است. همچنین هیچ نهاد اقتصادی این افزایش سهم تسهیلات بازرگانی را با هشدار افزایش تورم در کشور همراه نکرد.


سهم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به بخش‌های مختلف اقتصادی

 

لازم به ذکر است بخش خدمات خود به زیر فصل‌های مختلفی تفکیک می‌شود که بخش بزرگی از آن مانند خدمات عمومی از مالیاتِ مالیات دهندگان تامین می‌شود و خدمات موسسات پولی و مالی نیاز به تسهیلات ندارد. بنابراین عمده‌ی سهم تسهیلات مسکن و کشاورزی به چند زیربخش خاص در بخش خدمات پرداخت شده‌است.

با توجه به شرایط ذکر شده به نظر می‌رسد، سامان‌دهی بخش مسکن و عمل به مواد قانون اساسی در این باره، نیازمند عزم جدی بانک مرکزی در نظارت بر پرداخت سهم تسهیلات مسکن، متناسب با قانون جهش تولید و بازگرداندن سهم تسهیلات این بخش به مقدار آن در ابتدای دهه 90 است. تنها در این صورت است که وعده‌ی رئیس جمهور در مورد ساخت 4 میلیون مسکن در 4 سال و عمل به مواد مرتبط در قانون اساسی تحقق می‌یابد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس

  • رشد پی در پی قیمت مسکن در بازار راکد

    رشد پی در پی قیمت مسکن در بازار راکد

    آمارهای بانک مرکزی سخن می گویند براساس داده های بانک مرکزی رشد متوسط قیمت مسکن تهران برای سومین ماه متوالی در سال جاری مثبت بوده و به ۵.۸ درصد رسید. این افزایش قیمت در ابتدای تابستان ۱۴۰۱ در نهایت موجب شد تا تورم نقطه ای مسکن تهران به قله ده ماهه برسد. این در حالی است که معاملات مسکن در این ماه افت قابل توجهی را در مقایسه با ماه قبل داشته است.

  • تخریب چند واحد مسکونی در روستای سارویی

    تخریب چند واحد مسکونی در روستای سارویی

    تاخت و تاز مونسون در مرودشت بر اثر بارش‌های سنگین شب گذشته در روستای سارویی مرودشت، ۱۲ واحد مسکونی تخریب شد. چند روزی است که سامانه بارشی مونسون، در نقطه نقطه فارس شروع به باریدن کرده که در این بین برخی را خشنود و برخی دیگر را به خاطر خسارات وارده غمگین کرده است .

  • ‍ رفع آبگرفتگی روستای در کوتاهترین زمان

    ‍ رفع آبگرفتگی روستای در کوتاهترین زمان

    ‍ رفع آبگرفتگی روستای پرسک الشتر با تلاش راهداری در کوتاهترین زمان سرپرست اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای لرستان گفت : آبگرفتگی روستای پرسک شهرستان الشتر که درپی بارش های شب گذشته اتفاق افتاده بود با تلاش راهداری و دیگر دستگاه ها در کوتاه ترین زمان برطرف شد.

  • وام سهام عدالت می خواهید؟ از این ۳ بانک بگیرید

    وام سهام عدالت می خواهید؟ از این ۳ بانک...

    کف و سقف وام چقدر است ؟ از سال گذشته قرار شد سهام عدالت به‌عنوان وثیقه بانکی پذیرفته شود و دارندگان آن بتوانند از بانک وام بگیرند. تاکنون تنها سه بانک برای پرداخت وام با توثیق سهام عدالت اعلام آمادگی کرده‌اند زمان اوج بورس و زمانی که قیمت سهام عدالت روز به روز بیشتر می‌شد، حسن روحانی به مردم توصیه کرد سهام عدالت خود را نفروشند چراکه به زودی هم قیمت خانه و زمین می‌شود.

  • انتقادخرید خانه در کشورهای دیگر

    انتقادخرید خانه در کشورهای دیگر

    انتقاد نماینده مجلس از افزایش تمایل ایرانی‌ها برای خرید خانه در کشورهای دیگر مردم ما علاقه‌مند به داشتن خانه‌های بزرگ هستند، بنابراین باید به مردم زمین بدهیم تا در آن خانه بسازند. چرا باید کاری کنیم که بروند و در کشورهای دیگر خانه بخرند؟ لطف‌الله سیاهکلی شامگاه امروز در نشست با اعضای اتحادیه مشاوران املاک شهرستان قزوین که در امامزاده آمنه‌خاتون قزوین برگزار شد

  •  تعمیر رایگان خانه نیازمندان

    تعمیر رایگان خانه نیازمندان

    این جهادگران خانه نیازمندان را رایگان تعمیر می‌کنند کاهش اجاره‌خانه مستاجران کم‌درآمد به سبک جوانان فرحزادی این روزها که مشکلات اقتصادی گذران زندگی را برای خانوارهای کم‌درآمد و کم‌برخوردار را دشوار کرده، جوان‌های دلسوز و جهادگر محله فرحزاد آستین همت بالا زده‌اند. آنها چند سالی است که با تشکیل یک گروه جهادی هوای خانوارهای کم‌درآمد محله را دارند؛ از تعمیر خانه‌ نیازمندان و معلولان تا تلاش برای تامین اجاره‌بهای مستاجران کم‌درآمد و تهیه سبد ارزاق.

  • خسارت بارندگی‌ها  در سیستان و بلوچستان

    خسارت بارندگی‌ها در سیستان و بلوچستان

    بارندگی‌ها به ۵۱ واحد مسکونی در سیستان و بلوچستان خسارت وارد کرد مدیرکل بنیاد مسکن سیستان و بلوچستان از خسارت به ۵۱ واحد مسکونی استان بر اثر سامانه بارشی مونسون و سیل خبر داد. مصطفی بیک مداح مدیرکل بنیاد مسکن سیستان و بلوچستان گفت: فعالیت سامانه بارشی مونسون و سیل از روز دوشنبه تا کنون به ۵۱ واحد مسکونی این استان خسارت زده است.

  • قیمت آپارتمان در تهران؛ ۶ مرداد ۱۴۰۱

    قیمت آپارتمان در تهران؛ ۶ مرداد ۱۴۰۱

    براساس مشاهدات میدانی در مناطق مختلف تهران با توجه به امکانات اطراف منزل و موقعیت آن قیمت‌های مختلفی را می‌بینیم. در این گزارش از مناطق ۲۲ گانه تهران یک مورد قیمت مسکن را با عمر بنای بین یک تا ۴۳ سال و متراژ بین ۴۰ تا ۲۶۰ متر گردآوری کردیم.

  • انفجار شدید در مسکن مهر خرم آباد

    انفجار شدید در مسکن مهر خرم آباد

    موج انفجار 6 تن را راهی بیمارستان کرد. سرپرست آتش نشانی خرم‌آباد، گفت: ساعتی پیش، موج انفجار در فاز یک مسکن مهر کمالوند باعث تخریب برخی از واحدهای یکی از مجتمع‌های مسکونی و مصدومیت ۶ نفر شد.منصور میرزایی به تشریح این حادثه پرداخت و خاطر نشان کرد: ساعت ۲۱:۱۶ دقیقه چهارشنبه شب مورخ ۵مرداد ماه ۱۴۰۱ طی تماس های متعدد مردمی با سامانه ۱۲۵ مرکز کنترل و فرماندهی سازمان آتش نشانی از وقوع یک فقره حادثه‌ی انفجار در فاز ۱ مسکن مهر باخبر شده و در پی آن دو اکیپ امداد و نجات و دو ایستگاه آتش نشانی به محل حاد

  •  خسارت سیل به ۵۱ واحد مسکونی سیستان و بلوچستان

    خسارت سیل به ۵۱ واحد مسکونی سیستان و...

    مدیرکل بنیاد مسکن سیستان و بلوچستان گفت: فعالیت سامانه بارشی مونسون و سیل از روز دوشنبه تا کنون به ۵۱ واحد مسکونی این استان خسارت زده است. مصطفی بیگ مداح روز چهارشنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران با اشاره به آمادگی بنیاد مسکن برای امدادرسانی به سیل‌زدگان اظهارداشت: تجهیزات و ماشین‌آلات بنیاد مسکن در چهار منطقه سیستان و بلوچستان مستقر شده است.

  • قیمت آپارتمان پنجم مرداد ۱۴۰۱

    قیمت آپارتمان پنجم مرداد ۱۴۰۱

    قیمت آپارتمان در مناطق ۲۲ گانه تهران را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید. براساس مشاهدات میدانی در مناطق مختلف تهران با توجه به امکانات اطراف منزل و موقعیت آن قیمت‌های مختلفی را می‌بینیم. در این گزارش از مناطق ۲۲ گانه تهران یک مورد قیمت مسکن را با عمر بنای بین یک تا ۳۰ سال و متراژ بین ۴۰ تا ۲۰۰ متر گردآوری کردیم.

  • قلعه‌نویی: با ۲۰ میلیارد نمی‌توان خانه خرید

    قلعه‌نویی: با ۲۰ میلیارد نمی‌توان خانه...

    سرمربی تیم فوتبال گل‌گهرسیرجان گفت: یک بازیکن ۲۰ میلیارد دستمزد می‌گیرد اما نمی‌تواند خانه بخرد. امیر قلعه‌نویی در حاشیه تمرین گل‌گهرسیرجان در جمع خبرنگاران اظهار داشت: سه چهار بازیکن‌مان را در نقل‌وانتقالات از دست دادیم اما ۹۰ درصد بازیکنان‌مان را حفظ کردیم. شاکله اصلی تیم را حفظ کردیم. دو سه بازیکن خیلی خوب به ما اضافه شدند، بازیکن برزیلی بیاید خیلی از مشکلات ما حل می‌شود.

  • خانه 90 متری نارمک

    خانه 90 متری نارمک

    قیمت تقریبی خرید و فروش آپارتمان در ۲۲ منطقه تهران را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید. بر اساس بررسی‌های میدانی برای قیمت مسکن در تهران، مشاورین املاک سطح شهر قیمت تقریبی خرید و فروش آپارتمان در مناطق ۲۲ گانه تهران را به شرح جدول زیر اعلام کردند.

  • مرداد آخرین مهلت مالیات خانه های خالی

    مرداد آخرین مهلت مالیات خانه های خالی

    پایان مرداد ماه آخرین مهلت پرداخت مالیات واحدهای مسکونی خالی مالکین واحدهای مسکونی خالی حداکثر تا پایان مردادماه ۱۴۰۱ فرصت دارند با مراجعه به درگاه خدمات الکترونیکی سازمان مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir نسبت به پرداخت مالیات متعلق اقدام نمایند.

  • قیمت مسکن روستایی ۴ تا ۵ میلیون

    قیمت مسکن روستایی ۴ تا ۵ میلیون

    رئیس بنیاد مسکن گفت: رئیس جمهور مستقیم خود دستور داده که تسهیلات ۲۰۰ میلیون تومانی برای مسکن روستایی تا لحظه واریز پیگیری شود.امروز آقای اکبر نیکزاد رئیس بنیاد مسکن از آخرین وضعیت نوسازی واحدهای مسکن روستایی و نهضت ملی مسکن در جمع خبرنگاران به سوالات پاسخ داد

  •  املاک لاکشری پایتخت

    املاک لاکشری پایتخت

    در تلاطم بازار مسکن و وضعیت اقتصادی نابسامان که بسیاری از خانوارها حتی برای اجاره یک واحد ۵۰ متری در جنوب شهر با چالش روبه‌رو هستند، هنوز خانه‌های لوکس با قیمت‌های نجومی در آگهی‌های اینترنتی به چشم می‌خورد که هوش از سر آدم می‌برد.

  • سوداگری به بهای جان شهر

    سوداگری به بهای جان شهر

    بالا بودن ارزش زمین در استان قزوین سبب شده تا در سال‌های اخیر شاهد تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به مسکونی برای دستیابی به ارزش افزوده باشیم. یکی از این تغییر کاربری ها مربوط می شود به زمین های شهر الوند که به زمین های شلویری و گلچین معروف است . زمین های گلچین و شلویری جزو مرغوب ترین زمینهای کشاورزی شهر الوند است که در بررسی های بعمل آمده حتی تا عمق 10 متری نیز هیچ رگه ای از ماسه در این زمین ها دیده نمی شود .

  • صدور یک هفته‌ای پروانه ساخت در تهران

    صدور یک هفته‌ای پروانه ساخت در تهران

    زمان تکمیل ساخت ۳ هزار واحد مسکونی معاون شهردار تهران از صدور یک هفته‌ای پروانه ساخت و ساز در پایتخت خبر داد و گفت: کلنگ زنی ۳ هزار واحد مسکن ملی شروع شده و عملیات طراحی و پروانه آن به زودی شروع می‌شود. این واحدها سه ساله ساخته خواهند شد.

  • بحران در بازار مسکن

    بحران در بازار مسکن

    بلایی که سر مستاجران می آید | مستاجرانی که حاشیه نشین می‌شوند افزایش نرخ اجاره‌بها باعث بحران در بازار مسکن شد. مستاجران این روزها مدام در حال حساب و کتاب هستند، دنبال فرمولی می‌گردند تا کف حقوق و دستمزدهایشان را به سقفی برسانند که خانه‌ای مناسب گرفته و در آن زندگی کنند. اما مشکل اینجاست که تعیین نرخ اجاره بها توسط بنگاه‌داران و صاحب‌خانه‌ها از هیچ قاعده و قانونی تمکین نمی‌کند.

  • شرط فروش ملک مالکان

    شرط فروش ملک مالکان

    برخی فروشندگان ملک در زمان تفاهم نهایی با خریدار، خواهان درج بندی در قرارداد می‌شوند؛ بندی که در آن فروشنده بین بازه ۲۴ تا ۷۲ ساعت از خریدار وقت می‌خواهد تا در صورتی که موفق به خرید ملک جدید شد، این قرارداد جاری و نهایی خواهد شد.

  • ۴ میلیارد دلار سرمایه ایرانی در جیب ترکیه

    ۴ میلیارد دلار سرمایه ایرانی در جیب...

    ایرانی‌ها، در کمتر از سه سال سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار از سرمایه خود را به ترکیه منتقل کرده‌اند. چه عواملی در خروج این میزان از سرمایه موثر بوده است؟ شرایط اقتصادی اخیر در ایران باعث شده برخی تمایل داشته باشند سرمایه خود را در کشورهای همسایه به‌ویژه ترکیه درگیر کنند. در چند سال گذشته چه میزان از سرمایه ایرانی‌ها به کشور ترکیه منتقل شده است؟