بازار املاک / مسکن ایران در کما

مسکن ایران در کما

مسکن ایران در کما

بازار مسکن ایران وارد بحرانی شده که بسیاری از کارشناسان آن را «کم‌سابقه» و برخی «بی‌سابقه در ۵۰ سال گذشته» توصیف می‌کنند. رکودی که … آرمان امروز: بازار مسکن ایران وارد بحرانی شده که بسیاری از کارشناسان آن را «کم‌سابقه» و برخی «بی‌سابقه در ۵۰ سال گذشته» توصیف می‌کنند.

بازار مسکن ایران

بازار مسکن ایران وارد بحرانی شده که بسیاری از کارشناسان آن را «کم‌سابقه» و برخی «بی‌سابقه در ۵۰ سال گذشته» توصیف می‌کنند. رکودی که نه‌تنها خریدار را از بازار رانده، بلکه عملاً عرضه را نیز به صفر رسانده است. 

آپارتمان‌هایی که ساخته شده‌اند بدون مشتری مانده‌اند، و خانواده‌هایی که رویای خانه‌دار شدن را در سر داشتند، با واقعیت تلخ افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها و ناتوانی در خرید روبه‌رو هستند.

خشایار باقرپور، رئیس اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران، در اظهارنظری صریح عنوان کرده که «بازار مسکن در ۵۰ سال گذشته چنین رکودی را تجربه نکرده است. 

اکنون عملاً خریدار اولی در بازار وجود ندارد». به گفته او، دیگر صحبت از رکود عمیق کافی نیست، بلکه بازار به نوعی فلج شده است؛ رکودی که هم سمت عرضه را به توقف کشانده و هم تقاضا را از میدان به در کرده است. 

در شرایط فعلی، سازندگان به دلیل کاهش بازدهی، از ساخت‌وساز فاصله گرفته‌اند. از سوی دیگر، با کاهش توان خرید مردم، تقاضای مؤثر از بازار حذف شده است. 

در این میان، مستأجران و خانه‌اولی‌ها به مهم‌ترین قربانیان این بحران تبدیل شده‌اند؛ نسلی که امید به مالکیت خانه را از دست داده است.


ریشه‌های بحران

۱. کاهش توان خرید مردم

در یک دهه اخیر، قدرت خرید خانوارها به‌شدت کاهش یافته است. افزایش نرخ تورم، جهش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی باعث شده که قیمت مسکن به‌صورت تصاعدی بالا برود، درحالی‌که درآمدها افزایش متناسبی نداشته‌اند. 

درنتیجه، فاصله بین قیمت مسکن و درآمد خانوارها به حدی رسیده که دیگر حتی تسهیلات بانکی هم توان پر کردن این شکاف را ندارند.

۲. افزایش قیمت زمین و مصالح

گرانی زمین، مصالح ساختمانی و هزینه‌های صدور مجوز، عملاً قیمت تمام‌شده ساخت را بالا برده است. این موضوع به کاهش انگیزه سازندگان برای ورود به پروژه‌های جدید منجر شده است. دولت نیز نتوانسته با سیاست‌گذاری مؤثر، هزینه‌های جانبی ساخت را کاهش دهد.

۳. نبود برنامه جامع ملی

یکی از مهم‌ترین مشکلات بازار مسکن در ایران، نبود یک نقشه راه ملی و پایدار است. طرح‌هایی مانند «مسکن مهر» و «نهضت ملی مسکن» با همه اهداف مثبتی که داشتند، به دلیل مشکلات اجرایی، ضعف زیرساخت و کم‌توجهی به بازار واقعی، موفق به ساماندهی تقاضا نشدند. 

در بسیاری از موارد، مسکن‌های ساخته‌شده بدون امکانات لازم یا در مناطق غیرجذاب ساخته شدند.

۴. سوداگری و تبدیل مسکن به کالای سرمایه‌ای

سال‌هاست که مسکن از یک کالای مصرفی به یک کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است. بسیاری از خریداران، نه برای سکونت، بلکه برای حفظ ارزش دارایی خود وارد بازار شده‌اند.

 این وضعیت، قیمت‌ها را به‌صورت مصنوعی بالا برد و در نهایت با کاهش بازدهی، خروج این سرمایه‌گذاران از بازار، موجی از رکود را پدید آورد.

۵. نبود ابزارهای مالی مؤثر

در کشورهای توسعه‌یافته، ابزارهایی مانند «وام رهنی بلندمدت»، «لیرزینگ مسکن» یا «صندوق‌های سرمایه‌گذاری در املاک» توانسته‌اند تقاضای مؤثر را افزایش دهند. 

اما در ایران، نه‌تنها این ابزارها توسعه نیافته‌اند، بلکه محدودیت‌های بانکی و نرخ سود بالا، استفاده از وام مسکن را نیز سخت کرده است.

پیامدهای اقتصادی رکود مسکن
بازار مسکن در اقتصاد ایران همواره یکی از موتورهای رشد بوده است. رکود در این بخش به‌طور مستقیم بر رشد اقتصادی، اشتغال، و رونق صنایع وابسته تأثیر منفی گذاشته است.

 طبق آمارهای رسمی، بیش از ۱۲۰ شغل به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با ساخت‌وساز در ارتباط هستند. توقف ساخت‌وساز به معنای تعطیلی زنجیره‌ای از فعالیت‌های اقتصادی است. 

همچنین رکود بازار مسکن باعث افزایش فشار بر بازار اجاره شده است. افزایش تقاضا برای اجاره و نبود عرضه متناسب، منجر به افزایش شدید نرخ اجاره‌بها در شهرهای بزرگ شده که فشار مضاعفی بر مستأجران وارد می‌کند.

چشم‌انداز آینده
در کوتاه‌مدت، چشم‌انداز بازار مسکن چندان روشن نیست. پیش‌بینی‌ها حاکی از ادامه رکود در نیمه دوم سال ۱۴۰۳ و حتی سال ۱۴۰۴ است. 

مگر آن‌که تحولی در سطح کلان اقتصاد رخ دهد، نرخ تورم مهار شود و سیاست‌های حمایتی واقعی از سمت دولت اعمال شود. در این میان، کارشناسان نسبت به تشدید بحران هشدار می‌دهند.

 اگر دولت نتواند راه‌حلی برای تحریک تقاضای مؤثر و تسهیل در ساخت‌وساز ارائه دهد، رکود ممکن است به سال‌های آینده نیز تسری یابد.

اصلاح اقتصاد پیش نیاز حل مساله مسکن
دکتر افشین خاندوزی، کارشناس اقتصاد شهری و بازار مسکن، تأکید می‌کند که «اصلاح بازار مسکن بدون اصلاح اقتصاد کلان ممکن نیست».

به گفته او، «وقتی تورم بالا و نرخ بهره غیرواقعی است، تسهیلات مسکن اثربخشی ندارد. قدرت خرید مردم دائماً در حال کاهش است. 

در چنین شرایطی، طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن هم اگر موفق شوند، نهایتاً عرضه را افزایش می‌دهند اما تقاضا همچنان در رکود می‌ماند.»

او معتقد است باید به‌جای تمرکز بر ساخت مسکن دولتی، بسته‌های حمایتی هدفمند برای خانه‌اولی‌ها، تسهیلات ارزان‌قیمت و افزایش شفافیت بازار زمین و املاک در دستور کار قرار گیرد.

راهکارهای خروج از بحران
با توجه به پیچیدگی و عمق رکود، راهکارهای خروج از این وضعیت نیز باید چندلایه و هماهنگ باشند:

۱. کنترل تورم و تثبیت اقتصادی

اولین و مهم‌ترین گام، مهار تورم و ایجاد ثبات در اقتصاد کلان است. بدون ثبات اقتصادی، هیچ برنامه‌ای در بخش مسکن به نتیجه نمی‌رسد. دولت باید با اصلاح سیاست‌های مالی و پولی، جلوی کاهش بیشتر قدرت خرید مردم را بگیرد.

۲. ارائه تسهیلات هوشمند و قابل دسترس

وام‌های مسکن باید با نرخ سود مناسب و بازپرداخت بلندمدت در اختیار خانه‌اولی‌ها قرار گیرد. بانک‌ها باید از مدل‌های روز دنیا مانند وام رهنی با پشتوانه ملک استفاده کنند تا شرایط پرداخت برای خانوارها قابل‌تحمل باشد.

۳. اصلاح ساختار عرضه و تشویق بخش خصوصی

بخش خصوصی باید با مشوق‌های مالیاتی، اعطای زمین رایگان یا ارزان، و تضمین خرید از سوی دولت، به ساخت‌وساز بازگردد. همچنین دولت می‌تواند با حمایت از تعاونی‌های مسکن، روند ساخت را تسریع کند.
۴. راه‌اندازی بازار اجاره حرفه‌ای

توسعه بازار اجاره با قراردادهای بلندمدت، تعیین سقف اجاره‌بها و حمایت از موجر و مستأجر می‌تواند بخشی از فشار تقاضا برای خرید مسکن را کاهش دهد

۵. ایجاد پایگاه اطلاعاتی شفاف

شفاف‌سازی اطلاعات بازار املاک، قیمت‌ها، معاملات و ساخت‌وسازها می‌تواند نقش مهمی در جلوگیری از سوداگری و افزایش بهره‌وری سرمایه‌گذاری ایفا کند.

نتیجه‌گیری
رکود کم‌سابقه در بازار مسکن، بازتابی از بحران‌های عمیق‌تر در اقتصاد ایران است. این رکود فقط نشانه‌ای از ضعف یک بازار خاص نیست، بلکه علامتی هشداردهنده درباره کاهش شدید توان اقتصادی جامعه است. 

راهکارهای رفع این بحران تنها در حد پروژه‌های ساخت‌وساز باقی نخواهد ماند، مگر آن‌که با اصلاحات کلان اقتصادی، احیای اعتماد عمومی و سیاست‌گذاری بلندمدت همراه شود.

  • وام مسکن ۴۸۰میلیونی چقدر پول لازم دارد

    وام مسکن ۴۸۰میلیونی چقدر پول لازم دارد

    سقف این تسهیلات برای مراکز استان و شهرهای با جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر برای مجردها به ۱۶۰ و برای زوجین به ۳۲۰ میلیون تومان رسیده است که با توجه به اینکه مجردها باید ۳۲۰ و متاهل‌های ساکن این شهرها نیز باید ۶۴۰ برگه تسهیلات مسکن خریداری کنند، مجردها باید ۲۹ میلیون و ۴۲۴ هزار تومان و متاهل‌ها نیز باید ۵۸ میلیون و ۸۴۸ هزار تومان پرداخت کنند.

  • ریزش جهانی قیمت مسکن

    ریزش جهانی قیمت مسکن

    بعد از سال‌ها صعود پیاپی بازار مسکن حالا قیمت ملک در ۹ اقتصاد بزرگ دنیا کاهشی شده است؛ اتفاقی که می‌تواند به رکود جهان دامن بزند دهه گذشته داشتن خانه در اغلب نقاط دنیا به معنای داشتن یک درآمد آسان و تقریبا مطمئن بوده است. قیمت‌ها سال‌های پیاپی افزایش یافت و سپس در همه‌گیری کرونا به طرز عجیبی جهش یافت.

  • گرانی مسکن تا کجا ادامه دارد؟

    گرانی مسکن تا کجا ادامه دارد؟

    قفل رکود تورمی بر بازار مسکن عضو هیات مدیره کانون انبوه‌سازان گفت: اُفت تولید مسکن علاوه بر ایجاد رکود باعث کاهش معاملات در بازار شده، اما به دلیل افزایش تقاضا، حجم خرید و فروش خانه‌های گران بالا گرفت. رشد هزار درصدی قیمت مسکن در تهران ظرف یک دهه گذشته در حالی رخ داده که امروز با توجه به رکود در بازار، قیمت خانه در شهر تهران با قیمت‌های عجیب سر به فلک رسانده است. ارزش بازار مسکن شهر تهران در شهریور ۱۴۰۱ به عنوان کسادترین مقطع در نیمه اول سال جاری به بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان رسید.

  • تورم نرخ مصالح

    تورم نرخ مصالح

    تورم فراگیر در نرخ مصالح ساختمانی سبب شد تا قیمت تمام شده مسکن در یکسال گذشته ۴۰ درصد افزایش یابد. حمیدرضا محبی اظهارکرد: در صنعت ساختمان، نرخ بتن و میله گرد به عنوان اصلی ترین شاخص و ملاک نوسانات قیمت در مصالح و نهاده های ساخت وساز تلقی می شود.

  • اعلام ۵۱۵ هزار خانه خالی به سازمان مالیاتی

    اعلام ۵۱۵ هزار خانه خالی به سازمان...

    ۱۰۰۰ میلیارد تومان مالیات وصول شد براساس پیگیری‌های انجام شده از سازمان امور مالیاتی در مجموع ۵۱۵ هزار و ۴۹۳ هزار خانه خالی به این سازمان معرفی شده طی سال گذشته هزار و ۱۲۵ میلیارد تومان از محل دریافت مالیات از خانه‌های خالی وصول شده است.

  • خانه‌های نقلی کدام مناطق بیشترند؟

    خانه‌های نقلی کدام مناطق بیشترند؟

    بررسی پروانه‌های ساخت نشان می‌دهد سال گذشته کمترین متوسط متراژ خانه را مناطق ۹ و ۱۰ داشتند و بیشترین را مناطق یک و ۳ بررسی‌ها نشان می‌دهد طی ۵ سال اخیر و در شرایطی که سطح عمومی قیمت‌ها و به تبع آن متوسط درآمد مردم ۵.۳ برابر شده است متوسط قیمت مسکن در تهران حدودا ۱۱ برابر شده است. این یعنی طی ۵ سال اخیر متوسط قیمت واقعی مسکن در پایتخت رشد ۱۱۰ درصدی داشته است. همچنین میانگین قیمت یک متر مربع مسکن در تهران به بیش از ۴۶ میلیون تومان رسیده است.

  • عدم مقاوم‌سازی خانه‌های روستاییان

    عدم مقاوم‌سازی خانه‌های روستاییان

    تلاش راهداران برای آواربرداری روستا‌های زلزله‌زده خوی زمین لرزه ۵.۴ ریشتری خوی باعث بروز خسارت ۵۰ درصدی به منازل مسکونی شد اما آنچه که مشخص است مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی در استان تنها ۳۳ درصد محقق شده و این یعنی به توسعه پایدار روستا‌ها توجهی نشده است. تلاش راهدران برای آوار برداری روستا‌های زلزله زده خوی/ عدم مقاوم سازی خانه‌های روستاییان

  • صف‌کشی روس‌ها برای خرید خانه در ترکیه

    صف‌کشی روس‌ها برای خرید خانه در ترکیه

    روس‌ها در ماه گذشته میلادی باز هم اصلی‌ترین مشتریان خارجی املاک در ترکیه بودند تا خریدهایشان از اول سال به بیش از ۹۳۰۰ واحد برسد. مرکز آمار ترکیه گزارش خرید خارجی‌ها در ماه گذشته میلادی در بازار مسکن این کشور را منتشر کرد. طبق این گزارش در ماه گذشته میلادی خارجی‌ها در بازار مسکن ترکیه بیش از ۵۱۰۰ واحد مسکونی خریده‌اند.

  • کسی که خانه نمی خرد

    کسی که خانه نمی خرد

    از آذرماه سال ۱۳۹۶ که شروع فرآیند رشد بازار مسکن بود تا امروز متوسط قیمت خانه در شهر تهران تقریبا ۱۰ برابر شده و بازار ارز، مقداری کمتر از این عدد رشد داشته است. در واقع به اندازه‌ای که پول کاهش ارزش داشته قیمت آپارتمان نیز افزایش یافته .واسطه‌های ملکی از تشدید رکود معاملات مسکن درپی کاهش انتظارات تورمی و افت توان طرف تقاضا در مهرماه خبر می‌دهند.

  • تنها منطقه که درمعاملات مسکن رشدکرد

    تنها منطقه که درمعاملات مسکن رشدکرد

    منطقه ۲۱ تنها منطقه تهران بود که در شهریور ماه رشد معامله مسکن داشته و درحالی که در تمامی مناطق تهران خریداران عقب نشینی کرده بودند رشد ۱۸ درصدی معاملات را تجربه کرد. در آخرین ماه تابستان ریزش معاملات مسکن ادامه داشت و در مجموع ۶ هزار و ۳۳ معامله در این ماه به ثبت رسید، بیشترین کاهش معاملات در منطقه ۲۲ تهران با ثبت ۱۰۴ معامله و ریزش ۳۵.۴ درصدی رخ داده است. همچنین منطقه ۱۲ با ۳۳.۸ درصد وثبت ۱۴۳ معامله مسکن در مقام دوم ریزش معاملات قرار دارد.

  •  هشدار فروش متری ملک در بورس

    هشدار فروش متری ملک در بورس

    یک کارشناس بازار سرمایه گفت: فروش متری ملک در بورس بیشتر از آنکه به شفافیت بازار مسکن کمک کند در این شرایط اقتصادی کشورمان به افزایش قیمت‌ها منجر می‌شود و تقاضای سفته‌بازانه را بالا می‌برد. مهدی سوری درباره ورود صندوق املاک و مستغلات به بازار سرمایه و امکان فروش متری املاک در بورس اظهار داشت: اینکه معاملات املاک و مستغلات در بستر یک پلتفرمی انجام شود

  • آپارتمان های قدیمی ساز مرکز تهران چه قیمت؟

    آپارتمان های قدیمی ساز مرکز تهران چه...

    در گزارش زیر به بررسی قیمت و مشخصات آپارتمان‌های قدیمی‌ساز مرکز تهران خواهیم‌ پرداخت. به علت قیمت نسبتا بالای مسکن در مرکز تهران افراد زیادی به خرید خانه‌های قدیمی‌ساز روی آورده‌اند تا سرمایه نسبتا کمتری را صرف خرید خانه کنند. آپارتمانی ۳۰ ساله در محله جهاد با متراژ ۱۱۲ متر و ۲ اتاق خواب ارزشی معادل ۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان دارد.

  • جاماندگی میلگرد و تیرآهن از تورم

    جاماندگی میلگرد و تیرآهن از تورم

    گزارش‌ها از بازار آهن و فولاد حاکی است که روز گذشته نیز قیمت آهن بر مدار ثبات بود و در برخی مبادی فروش کاهش جزئی هم مشاهده شد اما در این میان برخی شرکت‌ها به افزایش قیمت‌ محصولات خود مداومت ‌کردند. نوسان چشمگیری در بازار ارز نیز مشاهده نشد اما تا پایان روز قیمت دلار کمی افزایشی بود، به طوری که در بازار آزاد هر دلار حدود ۳۲ هزار و ۶۰۰ تومان معامله شد.

  • بازگشایی مدارس بازار مسکن را بی رونق کرد

    بازگشایی مدارس بازار مسکن را بی رونق...

    عضو اتحادیه مشاوران املاک گفت: بازار مسکن با توجه به اتمام فصل تابستان، عدم متقاضی از رونق همچنین تب وتاب گرانی افتاده است. آمار‌ها و بررسی‌های صورت گرفته نشان میدهد که بازار مسکن با توجه به تعطیلات در فصل تابستان وهمچنین بازگشایی مدارس کمی از رونق افتاده و هم اکنون به آرامش رسیده است.

  • سکته در بازار خرید و فروش واحدهای نوساز!

    سکته در بازار خرید و فروش واحدهای...

    ساخت‌وساز در تهران خوابید؟ در زمستان 1400 میانگین قیمت هر مترمربع زمین در پایتخت به بیش از 5/ 1 برابر قیمت مسکن رسیده و این در حالی است که این نسبت در دهه 70 تقریبا یک به یک بود.در واقع تا سال 80 فاصله چندانی بین قیمت زمین و آپارتمان در پایتخت وجود نداشت و به تدریج با سرعت گرفتن روند ساخت‌وساز در پایتخت و کاهش عرصه در شهر به عنوان زمین قابل ساخت‌وساز، بر قیمت آن افزوده شد، تا جایی که اکنون نسبت قیمت زمین به مسکن در پایتخت به بیش از 5/ 1 رسیده است.

  • آغاز عملیات اجرایی ۱۱۰۰ واحد مسکونی

    آغاز عملیات اجرایی ۱۱۰۰ واحد مسکونی

    آغاز عملیات اجرایی ۱۱۰۰ واحد مسکونی مسکن ملی در شرق استان سمنان عملیات اجرایی یک هزار و ۱۲۶ واحد پروژه مسکن ملی در شهرستان های شاهرود و میامی آغاز شده است. با بیان اینکه یک هزار و ۴۴۷ نفر در شرق استان سمنان افتتاح حساب و واریز وجه را در زمینه مسکن ملی صورت داده اند. تاکنون عملیات ساخت یک هزار و ۱۲۶ پروژه آغاز شده است.

  • خسارات زلزله ی خوی

    خسارات زلزله ی خوی

    مصدومیت یک هزار و ۱۲۶ نفر در اثر زلزله خوی بازسازی منازل زلزله‌زده تا قبل از شروع فصل سرما زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۵.۴ حوالی خوی در آذربایجان غربی را لرزاند در این زلزله یک هزار و ۱۲۶ نفر دچار مصدومیت شدند و همچنین بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصد به یک هزار و ۴۶۱ واحد مسکونی این منطقه خسارت وارد کرد.

  •  استانهای صدرنشین نرخ تورم مسکن

    استانهای صدرنشین نرخ تورم مسکن

    روند تورم مسکن در شهریورماه کل کشور مسیری صعودی را اتخاذ کرده است. با توجه به ضریب اهمیت اجاره در این بخش می توان گفت این عامل در رشد تورم مسکن سهم به سزایی را داشته است. کدام استان صدرنشین نرخ تورم بخش مسکن در کشور است؟ بررسی تورم مسکن در شهریور ۱۴۰۱ حاکی از وضعیت صعودی این شاخه در کل کشور بوده است.

  • پیش‌بینی قیمت مسکن در نیمه دوم سال ۱۴۰۱

    پیش‌بینی قیمت مسکن در نیمه دوم سال ۱۴۰۱

    کارشناس اقتصاد مسکن با پیش‌بینی بازار مسکن و قیمت واحدهای مسکونی در نیمه دوم سال‌جاری گفت:‌ چند سالی است که سرمایه‌گذاری در بازار مسکن منفی است. فردین یزدانی با پیش‌بینی کاهش ساخت‌وساز مسکن توسط بخش خصوصی در کشور از سال ۹۷ به این سو، قیمت زمین رشد بسیار بالایی داشته است.

  • کاهش ۳۰ % معاملات مسکن

    کاهش ۳۰ % معاملات مسکن

    طی ۶ ماه نخست سال در گرگان ، رئیس اتحادیه املاک شهرستان گرگان با اشاره به ضرورت اصلاح نرخ عوارض شهرداری این شهر معاملات مسکن طی شش ماه نخست سال در گرگان ۳۰ درصد کاهش یافت. از ابتدای سال تاکنون و با جهش عوارض ساختمانی با کاهش تولید مسکن در گرگان روبرو هستیم و این امر قیمت آپارتمان ها و واحدهای مسکونی موجود را افزایش داده است.

  • خانه ارزان برای بازنشستگان و کارگران

    خانه ارزان برای بازنشستگان و کارگران

    رحمت الله پورموسی فعال حوزه کار درباره حل مشکل مسکن کارگران از طریق خانه‌های اجاره‌ای، گفت: ایده خانه‌های اجاره‌ای ایده خوبی است و در رفع دغدغه مسکن کارگران بی تاثیر نیست، ولی نمی‌تواند راه درمان نهایی باشد یک فعال حوزه کار با بیان اینکه کارگران را در بحث خانه‌دار شدن باید به طور ویژه ببینیم، گفت: ایده خانه‌های اجاره‌ای در کوتاه مدت می تواند دغدغه کارگران و اقشار محروم و کم درآمد را برطرف کند ولی مشکل مسکن کارگران و بازنشستگان از طریق ساخت خانه‌های ارزان توسط تعاونی‌ها و با اختصاص زمین رایگان حل