بازار املاک / سقوط تاریخی بازار اجاره

سقوط تاریخی بازار اجاره

سقوط تاریخی بازار اجاره

در سال ۱۴۰۲، بحران مسکن در ایران وارد مرحله‌ای بی‌سابقه و نگران‌کننده شد؛ مرحله‌ای که نه‌تنها امید بسیاری از خانوارهای مستأجر برای ورود به بازار خرید یا بهره‌مندی از طرح‌های ملی مسکن را به یأس بدل کرد، بلکه شمار زیادی از آنان را به دلیل فشار طاقت‌فرسای اجاره‌بها و هزینه‌های جانبی تأمین سرپناه، به مرز فروپاشی اقتصادی کشاند.

فقر مسکن

افزایش مداوم قیمت‌ها، رکود دستمزدها، و بی‌اثر ماندن سیاست‌های حمایتی، موجب شد که مسکن از یک نیاز اولیه و بدیهی، به کالایی لوکس و دست‌نیافتنی برای بخش بزرگی از جامعه تبدیل شود. 

در چنین شرایطی، موج جدیدی از فقر مسکن شکل گرفت که نه‌تنها رفاه خانوارها را نشانه رفت، بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌ای به همراه آورد؛

 از حاشیه‌نشینی اجباری گرفته تا مهاجرت ناخواسته به مناطق کم‌برخوردار و کاهش کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر.

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در سال ۱۴۰۲ به بالاترین سطح تاریخی رسیده است.

 این بحران فراتر از ناتوانی مستأجران در خرید خانه یا مشارکت در طرح‌های ملی تأمین مسکن است و هر سال، شمار بیشتری از آن‌ها با فقر دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

برای سنجش دقیق‌تر این وضعیت، شاخص مکملی در کنار روش متداول برآورد نرخ فقر به‌کار رفته است. بر اساس روش متداول، نرخ فقر خانوارهای مستأجر در سال گذشته حدود ۲۷ درصد، معادل ۱.۳۳ میلیون خانوار، برآورد شده است. 

اما روش مکمل که تأثیر مستقیم هزینه تأمین مسکن را لحاظ می‌کند، نشان می‌دهد ۶۵۲ هزار خانوار دیگر نیز صرفاً به دلیل هزینه مسکن به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند و نرخ فقر مستأجران را به ۴۰ درصد افزایش داده‌اند.

به این ترتیب، در مجموع ۱.۹۸ میلیون خانوار، معادل ۷.۶ میلیون نفر، از مستأجران کشور درگیر فقر بوده‌اند:

فقر درآمدی: ۶۷ درصد (۱.۳۳ میلیون خانوار) با درآمد کمتر از خط فقر.

فقر ناشی از هزینه مسکن: ۳۳ درصد (۶۵۲ هزار خانوار) با درآمد بالاتر از خط فقر اما درگیر هزینه‌های مسکن.

آمارها حاکی از آن است که ۸۹ درصد این خانوارها در پنج دهک هزینه‌ای اول قرار دارند و نسبت به سال ۱۴۰۱، شمار مستأجران درگیر فقر ۵ درصد، معادل ۷۹ هزار خانوار، افزایش یافته است. 

همچنین یافته‌های شاخص مکمل، ضعف‌های شاخص استطاعت‌ناپذیری مسکن را در دو حوزه «بازنمایی سوگیرانه» و «همسان‌نمایی» آشکار می‌کند؛ نکته‌ای که می‌تواند مبنای اصلاح سیاست‌های مسکن قرار گیرد.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است؛

رصد وضعیت فقر را می‌توان بر حسب نوع سکونت خانوار انجام داد و وضعیت خانوارهایی را که هزینه تأمین مسکن در سبدشان وجود دارد ــ مستأجران و مالکان دارای وام خرید مسکن ــ به‌طور جداگانه بررسی کرد. 

این روش امکان می‌دهد وضعیت این گروه‌ها به‌صورت اختصاصی بررسی شود و علاوه بر فقر مطلق، فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن نیز برآورد گردد و زمینه برای سیاست‌گذاری شواهد‌محور هموار شود.

طبق روش متداول برآورد نرخ فقر، در سال ۱۴۰۲ نرخ فقر خانوارهای مستأجر ۲۷ درصد (۱٫۳۳ میلیون خانوار) برآورد شده است. اما به‌مدد روش مکمل که خانوارهای درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن (۶۵۲ هزار خانوار) را نیز شناسایی می‌کند، نرخ فقر به ۴۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.

مقایسه نتایج روش متداول و مکمل برآورد نرخ فقر با شاخص سهم هزینه مسکن از کل هزینه‌کرد خانوارها حکایت از آن دارد 

که این شاخص دچار دو معضل «بازنمایی سوگیرانه» و «همسان‌نمایی» از وضعیت خانوارهای مستأجر است و در مجموع نه‌تنها برای بررسی وضعیت خانوارهای مستأجر و مالکان دارای وام خرید مسکن مناسب به شمار نمی‌رود، بلکه در پاره‌ای موارد استفاده از آن منجر به کژفهمی‌های سیاستی می‌شود.

نرخ فقر مستأجران به ۴۰ درصد رسید

طبق برآورد روش متداول و مکمل، خانوارهای مستأجر درگیر فقر را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:

۱. خانوارهایی که به دلیل درآمد ناکافی درگیر فقر هستند: ۶۷ درصد (۱٫۳۳ میلیون خانوار که شامل ۵٫۵ میلیون نفر می‌شود).

۲. خانوارهایی که درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن، اجاره به همراه هزینه آب، برق و گاز هستند: ۳۳ درصد (۶۵۲ هزار خانوار که شامل ۲٫۱ میلیون نفر می‌شود).

در سال ۱۴۰۲، تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر به بالاترین مقدار خود در دو دهه گذشته رسیده است؛ هم از نظر تعداد خانوار درگیر فقر، هم از نظر تعداد افراد و هم از نظر نرخ فقر.

در سال ۱۴۰۲، سهم خانوارهای مستأجر درگیر فقر در مناطق شهری حدود ۹۴ درصد (۱٫۸۷ میلیون خانوار) و سهم مناطق روستایی ۶ درصد (۱۱۳ هزار خانوار) بوده است.

بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در سال ۱۴۰۲، مربوط به خانوارهای چهار نفره برآورد شده است: ۶۴۹ هزار خانوار (۲٫۶ میلیون نفر). همچنین ۷۲ درصد از خانوارهای مستأجر درگیر فقر، شامل خانوارهای سه، چهار و پنج نفره بوده‌اند (۱٫۴۳ میلیون خانوار معادل ۴٫۵۷ میلیون نفر).

در سال ۱۴۰۲، بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر مربوط به خانوارهایی بوده که سن سرپرست آن‌ها بین ۳۵ تا ۴۴ سال بوده است: ۶۱۲ هزار خانوار (۲٫۵۵ میلیون نفر). این گروه بیشترین سهم از کل خانوارهای درگیر فقر را دارد (۳۱ درصد).

توزیع خانوارهای درگیر فقر در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد ۷۶ درصد از خانوارهای مستأجر درگیر فقر، خانوارهایی هستند که سن سرپرست خانوار کمتر از ۵۵ سال است: ۱٫۴۹ میلیون خانوار (۶ میلیون نفر).

۴ هزار خانوار با نرخ فقر ۱۴ درصد

در سال ۱۴۰۲، بیشترین تعداد خانوار مستأجر درگیر فقر در استان تهران برآورد شده است: ۶۲۰ هزار خانوار با نرخ فقر ۴۳ درصد. کمترین تعداد خانوار نیز در استان چهارمحال و بختیاری برآورد شده است: 

۴ هزار خانوار با نرخ فقر ۱۴ درصد. از سوی دیگر، بیشترین نرخ فقر در استان آذربایجان غربی (۶۲ درصد) و کمترین نرخ فقر در استان چهارمحال و بختیاری (۱۴ درصد) برآورد شده است.

در سال ۱۴۰۲، بیشترین تعداد خانوار مستأجر درگیر فقر درآمدی (۳۹۰ هزار خانوار؛ سهم ۶۳ درصد) و درگیر فقر ناشی از هزینه تأمین مسکن (۲۳۰ هزار خانوار؛ سهم ۳۷ درصد) در استان تهران برآورد شده است.

در همین سال، بیشترین سهم از خانوارهای درگیر فقر درآمدی در استان کرمان گزارش شده است؛ به‌طوری‌که ۸۹ درصد از خانوارهای درگیر فقر این استان (۵۳ هزار خانوار) درگیر فقر درآمدی بوده‌اند. 

همچنین بیشترین سهم از خانوارهای درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن در استان‌های اردبیل و ایلام ثبت شده است.

  • صدور یک هفته‌ای پروانه ساخت در تهران

    صدور یک هفته‌ای پروانه ساخت در تهران

    زمان تکمیل ساخت ۳ هزار واحد مسکونی معاون شهردار تهران از صدور یک هفته‌ای پروانه ساخت و ساز در پایتخت خبر داد و گفت: کلنگ زنی ۳ هزار واحد مسکن ملی شروع شده و عملیات طراحی و پروانه آن به زودی شروع می‌شود. این واحدها سه ساله ساخته خواهند شد.

  • بحران در بازار مسکن

    بحران در بازار مسکن

    بلایی که سر مستاجران می آید | مستاجرانی که حاشیه نشین می‌شوند افزایش نرخ اجاره‌بها باعث بحران در بازار مسکن شد. مستاجران این روزها مدام در حال حساب و کتاب هستند، دنبال فرمولی می‌گردند تا کف حقوق و دستمزدهایشان را به سقفی برسانند که خانه‌ای مناسب گرفته و در آن زندگی کنند. اما مشکل اینجاست که تعیین نرخ اجاره بها توسط بنگاه‌داران و صاحب‌خانه‌ها از هیچ قاعده و قانونی تمکین نمی‌کند.

  • شرط فروش ملک مالکان

    شرط فروش ملک مالکان

    برخی فروشندگان ملک در زمان تفاهم نهایی با خریدار، خواهان درج بندی در قرارداد می‌شوند؛ بندی که در آن فروشنده بین بازه ۲۴ تا ۷۲ ساعت از خریدار وقت می‌خواهد تا در صورتی که موفق به خرید ملک جدید شد، این قرارداد جاری و نهایی خواهد شد.

  • ۴ میلیارد دلار سرمایه ایرانی در جیب ترکیه

    ۴ میلیارد دلار سرمایه ایرانی در جیب...

    ایرانی‌ها، در کمتر از سه سال سه هزار و ۹۶۰ میلیون دلار از سرمایه خود را به ترکیه منتقل کرده‌اند. چه عواملی در خروج این میزان از سرمایه موثر بوده است؟ شرایط اقتصادی اخیر در ایران باعث شده برخی تمایل داشته باشند سرمایه خود را در کشورهای همسایه به‌ویژه ترکیه درگیر کنند. در چند سال گذشته چه میزان از سرمایه ایرانی‌ها به کشور ترکیه منتقل شده است؟

  • گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن

    گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن

    گزارش عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن در دولت سیزدهم؛ کمک به تکمیل۲۶ هزار و ۸۸۸ واحد مسکونی در ۱۳۷ شهر| رفع تعرض از هزار و ۳۴۱ هکتار زمین عملکرد سازمان ملی زمین و مسکن از ابتدای دولت سیزدهم تا تیرماه سال جاری حاکی از کمک به تکمیل۲۶ هزار و ۸۸۸ واحد مسکونی در ۱۳۷ شهر و رفع تعرض از یک هزار و ۳۴۱ هکتار زمین است.

  • چیدمان خانه بریتنی,سام اصغری

    چیدمان خانه بریتنی,سام اصغری

    چیدمان خانه 9 میلیون دلاری بریتنی اسپیرز و سام اصغری چگونه است؟ ماجرای عروسی بریتنی اسپیرز با سام اصغری در روزهای گذشته جزو مطالب پر بازدید شبکه های مجازی بود. حالا که این داستان کم رنگ شده یک نشریه مشهور تصاویری از خانه جدید بریتنی و سام را منتشر کرده و واکنش های زیادی را به وجود آورده است.

  • آغاز عملیات اجرایی طرح نهضت ملی

    آغاز عملیات اجرایی طرح نهضت ملی

    آغاز عملیات اجرایی هزار واحد مسکونی طرح نهضت ملی در محدوده شهرک شهید بهشتی همدان آغاز شده است و تا سه سال آینده به بهره‌برداری می رسد. مساحت زمین تامین شده برای این طرح، ۱۱ هکتار است که ۳۳ ساختمان هشت طبقه، هر طبقه چهار واحد در این فضا احداث می‌شود. از ۱۱ هکتاری که برای ساخت این واحد‌ها در نظر گرفته شده، ۱۵ درصد به فضای مسکونی، ۱۸ درصد به خدمات رفاهی و آموزشی و ۱۷ درصد به پارک و فضای سبز اختصاص یافته است.

  • اهداف قانون جهش تولید مسکن

    اهداف قانون جهش تولید مسکن

    کاهش قیمت مسکن استفاده از ظرفیت نهضت ملی مسکن با تلاش مدیران استانی و شهری نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس گفت: قانون جهش تولید مسکن و برنامه نهضت ملی مسکن دولت ظرفیت بزرگی است و هر استان و شهر که مدیرانش تلاش نموده و از این ظرفیت استفاده کند، می‌تواند گام‌های خوبی در رفع مشکلات مسکن بردارد. بایستی همواره این انگیزه را داشته و به دنبال استفاده از ظرفیت موجود باشیم.

  • میانگین قیمت مسکن 30 متری

    میانگین قیمت مسکن 30 متری

    با چندسال کار کردن می توان خانه خرید؟ با توجه به افزایش قیمت ها، قیمت مسکن هم سر به فلک کشیده است. در این گزارش میانگین قیمت مسکن 30 متری در ایران را برای شما نوشتیم. فکر می کنید با چند سال کار کردن می توان خانه خرید؟ قیمت مسکن 30 متری در ایران بسیار متغیر است. به تازگی یک نهاد مسئول، مجوز ساخت مسکن با مساحت ۳۰ تا ۳۵ متری را در تهران صادر کرده است.

  • نحوه دریافت وام اجاره

    نحوه دریافت وام اجاره

    جزئیات جدید از نحوه دریافت وام اجاره درحالی که دولت بسته جدیدی را برای پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن ابلاغ کرده، اما هنوز بسیاری از بانک‌ها از پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن به بهانه‌های نبود اعتبار برای متقاضیان مشکل ساز شده اند.داستان پرداخت وام ودیعه مسکن آن هم بعد از گذشت سه سال از شیوع کرونا در کشور، همچنان با فراز و نشیب های همیشگی خود ادامه دارد.

  • کلنگ‌زنی احداث ١٠٠٢ واحد مسکونی

    کلنگ‌زنی احداث ١٠٠٢ واحد مسکونی

    کلنگ‌زنی احداث ١٠٠٢ واحد مسکونی کارکنان سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی در سفر به سیستان و بلوچستان در مراسم کلنگ‌زنی١٠٠٢ واحد مسکونی کارکنان سازمان جهادکشاورزی استان سیستان وبلوچستان که در قالب نهضت ملی مسکن است، حضور یافت.

  • پایان امپراتوری مشاوران املاک

    پایان امپراتوری مشاوران املاک

    وزارت راه و شهرسازی با هدف ساماندهی بازار مسکن و اجاره و حمایت از مستاجران بسته‌ پیشنهادی خود را با عنوان «ساماندهی بازار مسکن و اجاره‌بها» به هیات دولت ارسال کرده است. این بسته دارای ۵ محور است که یکی از محورها بحث ساماندهی حق کمیسیون مشاوران املاک است. براساس این پیشنهاد مبنای حق کمیسیون خریدوفروش، ارزش معاملاتی املاک موضوع ماده ۶۴ قانون مالیات‌های مستقیم است که هر سال توسط کمیسیون تقویم املاک تعیین می‌شود، خواهد بود.

  • یک روز تا عملیاتی‌سازی باقیست

    یک روز تا عملیاتی‌سازی باقیست

    یک روز تا عملیاتی‌سازی وعده رئیس جمهور توسط استاندار تهران باقی است پروژه مسکونی سبحان ۲ قرچک که از سال ۹۳ فرآیند ساخت آن تکمیل شده است، پس از هشت سال با دستور آیت الله رئیسی در مسیر واگذاری قرار گرفت و به گفته استاندار تهران، در بازه زمانی که رئیس جمهور اعلام کرده، تحویل این واحدها عملیاتی می‌شود.

  • 100 واحد مسکن ویژه محرومان در مهاباد

    100 واحد مسکن ویژه محرومان در مهاباد

    از مصوبات سفر رئیس بنیاد مسکن کشور به مهاباد؛100 واحد مسکن ویژه محرومان در مهاباد ساخته می‌شود در سفر رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور به مهاباد، ساخت۱۰۰ منزل مسکونی ویژه محرومان و پرداخت مبلغ ۷۵۰ میلیون ریال کمک بلاعوض به هر واحد در مهاباد مصوب شد.

  • نهضت ملی مسکن در سمنان

    نهضت ملی مسکن در سمنان

    احداث 4452 خانه در طرح «نهضت ملی مسکن» در سمنان چهار هزار و ۴۵۲ واحد مسکونی شهری و روستایی در قالب طرح نهضت ملی مسکن در استان سمنان در حال احداث است.با سوژه «مسؤول کنترل قیمت مسکن در سمنان کیست؟»، از مسؤولان پیگیری این موضوع را درخواست کرده‌اند.

  • قیمت آهن ۱۰ % کاهش می‌یابد

    قیمت آهن ۱۰ % کاهش می‌یابد

    رییس سازمان صمت خوزستان با بیان اینکه در حال حاضر قیمت سیمان ثابت و تغییری نکرده است، گفت: یکی از دلایل افزایش قیمت سیمان افزایش کرایه حمل و نقل است.به گزارش 9 صبح؛ امیرحسین نظری در جلسه تنظیم بازار خوزستان که امروز، ۲۵ تیرماه در اهواز برگزار شد، اظهار کرد: در خوزستان ۳ کارخانه تولید سیمان در شهرستان های رامهرمز، بهبهان و مسجدسلیمان داریم که کارخانه خوزستان با ذخیره ۸ هزار تنی، بهبهان ۳ هزار تنی و کارون هم ۲ هزار و ۵۰۰ تنی سیمان در حال فعالیت هستند.

  • قیمت رهن و اجاره خانه در منطقه افسریه

    قیمت رهن و اجاره خانه در منطقه افسریه

    یک دستگاه واحد مسکونی ۵۵ متری واقع در منطقه افسریه، به مبلغ ۳ میلیون تومان اجاره و ۱۰۰ میلیون تومان ودیعه معامله می‌شود. لیست آپارتمان های مسکونی اجاره‌ای در منطقه افسریه به شرح زیر است. توجه کنید که قیمت‌ها بر حسب مترمربع به تومان بوده و تقریبی است.

  • قیمت رهن و اجاره خانه منطقه هروی

    قیمت رهن و اجاره خانه منطقه هروی

    قیمت رهن و اجاره خانه در منطقه هروی چقدر است؟ یک دستگاه واحد مسکونی ۶۰ متری واقع در منطقه هروی، به مبلغ ۱۰ میلیون تومان اجاره و ۱۲۰ میلیون تومان ودیعه معامله می‌شود. لیست آپارتمان های مسکونی اجاره‌ای در منطقه هروی به شرح زیر است. توجه کنید که قیمت‌ها بر حسب مترمربع به تومان بوده و تقریبی است.

  •  افزایش تسهیلات ساخت مسکن زلزله‌زدگان

    افزایش تسهیلات ساخت مسکن زلزله‌زدگان

    نماینده مردم هرمزگان در مجلس با اشاره به تلاش و پیگیری برای افزایش میزان وام احداث منازل مسکونی جدید برای زلزله‌زدگان هرمزگانی به ۴۰۰ میلیون گفت: از کمیسیون عمران مجلس و دستگاه‌های عمرانی کشور برای حضور در مناطق زلزله‌زده غرب استان دعوت کرده‌ایم.

  • ستاره استقلال خانه پدری‌اش را زیر قیمت بفروخت

    ستاره استقلال خانه پدری‌اش را زیر قیمت...

    ستاره استقلال شب دربی گفت بازی نمی کنم؛ پورحیدری مجبور شد شبانه خانه پدری‌اش را زیر قیمت بفروشد همسر زنده یاد منصور پورحیدری گفت: منصور عاشق من و فرزندانش بود اما باور کنید گاهی اوقات می‌گویم استقلال را حتی از من هم بیشتر دوست داشت. صحبت کردن با خانواده‌ای که همسر و پدرشان بخشی فراموش‌نشدنی از فوتبال ایران تلقی می‌شود و به درستی برای باشگاه استقلال حکم پدر یک خانواده را داشت، واقعاً کار آسانی نیست.

  • غصه‌ی بزرگ اجاره‌بها در کشور

    غصه‌ی بزرگ اجاره‌بها در کشور

    نیکزاد در نطق پیش از دستور: اجاره‌بها در کشور به ویژه در شهرهای بزرگ و کلانشهرها به غصه‌ای بزرگ تبدیل شده است استنکاف بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه در اجرای قانون جهش تولید مسکن نائب رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در قانون جهش تولید مسکن شبکه بانکی مکلف شده تا حداقل ۲۰ درصد تسهیلات خود را به بخش مسکن پرداخت کند اما متاسفانه شاهد استنکاف بانک مرکزی، وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه در اجرایی سازی این قانون هستیم.