محله های شهری / محله اوین تهران

محله اوین تهران

محله اوین تهران

اِوین، نام محله‌ای از شهرستان شمیران در شمال شهر تهران است. این محله جزئی از منطقه ۱ شهرداری تهران است. ناحیه کوهستانی اوین به عنوان بخشی از ناحیه کوهستانی البرز مرکزی از شرق به تپه‌های علی‌آباد ولنجک، از غرب به ارتفاعات حصارک، از شمال به ارتفاعات توچال و شاه‌نشین و از جنوب به ناحیه اوین و سعادت آباد محدود می‌گردد. میزان متوسط بارندگی سالیانه ۴۰۰–۳۰۰ میلی‌متر و میزان متوسط دمای سالیانه ۱۶٫۷ درجه سانتی گراد است

اوین
اوین در شمال تهران و در دامنه کوه‌های البرز و از شمال به جاده درکه و ولنجک و از جنوب به بزرگراه چمران و مجموعه مسکونی آتی‌ساز، از شرق به محله محمودیه و زعفرانیه و از غرب به سعادت آباد محدود می‌باشد.

میدان اوین (دانشجو) در ارتفاع ۱۶۴۰ متری از سطح دریا قرار دارد.

مراحل گسترش و ایجاد محله‌ها در اوین
موقعیت طبیعی و وجود نهرهای پرآب و تغییر مسیر آن‌ها سبب گسترش روستای اوین و تشکیل محلات مختلف آن گردیده‌است. این محله دارای باغات و زمین‌های کشاورزی زیادی بوده که متأسفانه در سال‌های اخیر با ساخت وسازهای بی‌رویه این بافت‌های سبز از بین رفته‌است. این محله که از محلات قدیمی شمیران می‌باشد از چند طایفه تشکیل شده‌است از معروف‌ترین این طوایف می‌توان از اوینی، اعرابی، مسعودیان، فکری، میررحیمی ، ابطحی، میرشریفی،شعيبي… نام برد. از زیباترین مراسم به جامانده در این محله قدیمی مراسم تاسوعا و عاشورا می‌باشد که بین محله یا ده اوین و درکه در این روزها برگزار می‌شود.

اولین مرحله
نطفه اولیه تشکیل روستای اوین و گسترش ابتدایی آن شکل خطی و در کنار رودخانه و نهر منشعب از آن صورت گرفته‌است. قدمت این روستا به احتمال زیاد به هزار سال پیش می‌رسد و هسته آن هم محله تپه سرباز و دامنه شمالی آن بوده‌است. این تپه در اوایل دوران حکومت قاجار به مرکز اردوگاه نظامی و آموزش فنون رزمی تبدیل می‌گردد که وجه تسمیه آن هم به همین دلیل است. بافت مسکونی در این قسمت تا اندازه‌ای دارای تراکم بیشتری نسبت به سایر محلات است و به علت عدم وجود نهر و آب جاری در آن باغ و فضای سبز موجود نیست.

دومین مرحله
دومین مرحله گسترش محله پاچنار بوده که آب جاری رودخانه درکه (آب هفت حوض) از طریق نهر پاچنار به راحتی به آن سوار می‌شود. در این بافت به عناصر کالبدی که قدمت زیادی دارند برخورد می‌کنیم از قبیل مسجد وحسینیه و بقعه امامزاده مطیب، آسیاب، گورستان قدیمی روستا نیز در این محله قرار داشته. سابقه این محله را با کمی تفاوت پی لو می‌نامند. محله پاچنار در مرکز اوین قرار دارد و نام آن نشئت گرفته از درخت چنار تنومندی است که در میدان پاچنار و نزدیک قهوه‌خانه قرارداشته‌است. این چنار در سال ۱۳۰۷ قطع گردیده‌است.

سومین مرحله
مرحله حمام می‌باشد که قبلاً به آن محله حصار گفته می‌شد و در جهت نزدیکی به دسترسی‌های اصلی و در امتداد نهر آب می‌باشد. این محله در ضلع شرقی پاچنار قرار دارد و فضای سبز آن نسبت به نقاط مسکونی از تمام محلات دیگر بیشتر است به‌طوری‌که بزرگترین باغات اوین فعلاً در این قسمت واقع شده‌است.

چهارمین مرحله
محله درب مدرسه که در غرب پاچنار قرار دارد و راه قدیمی اوین به درکه نیز از داخل آن می‌گذرد. نام این محله منسوب به مدرسه حسن ضیائیان است که در مرکز آن قرار دارد.

پنجمین مرحله
محله هشترودی می‌باشد که در شرق محله درب حمام و در شمال بزرگراه چمران قرار گرفته این محله در نتیجه تقسیم و تبدیل باغات به واحدهای مسکونی به وجود آمده‌است.

ششمین مرحله
در پست‌ترین زمین‌ها و با تبدیل باغات به واحدهای مسکونی در ناحیهٔ محله باغچاله اتفاق می‌افتد. خانه و باغات در ای محدوده از انشعاب نهر بالایی اوین و قنات نائب مشروب می‌شوند.

  • محله تجریش در تهران

    محله تجریش در تهران

    تجریش یکی از محله‌های کلانشهر تهران است. میدان تجریش (سر پل تجریش) که نقطهٔ پایانی خیابان ولیعصر است، یکی از مکان‌های تجاری و شلوغ تهران به‌شمار می‌رود. بازار قدیم تجریش هم مابین میدان تجریش (سر پل تجریش) تا میدان قدس (تجریش قدیم) قرار دارد و از بازارهای مهم تهران شمرده می‌شود. مسیری از تجریش می‌گذرد با پلی بر روی آن که به سر پل تجریش معروف است و امروزه همان بخش اصلی میدان تجریش است. سر پل تجریش در گویش محلی فارسی تجریش در قدیم گوگَل نامیده می‌شد که به معنی «[پلِ] گلهٔ گاو» است.

  • محله گود زنبورک‌خانه تهران

    محله گود زنبورک‌خانه تهران

    گود زنبورک‌خانه که گاه چال زنبورک‌خانه نیز نامیده می‌شد، نام یکی از محلات قدیمی تهران بود که در نزدیکی سر قبر آقا در شمال خیابان مولوی امروزی قرار داشت.

  • محله گار ماشین تهران

    محله گار ماشین تهران

    گار ماشین که گاه به اشتباه «گارد ماشین» نیز گفته می‌شود، نام محله‌ای در جنوب تهران دورهٔ ناصری بود که ایستگاه ماشین دودی موسوم به گار ماشین در آن قرار داشت.

  • یافت‌آباد تهران

    یافت‌آباد تهران

    یافت‌آباد محله‌ای قدیمی در جنوب غربی شهر تهران است که در منطقه ۱۸ شهرداری تهران واقع شده‌است.

  • محله پامنار تهران (مناره)

    محله پامنار تهران (مناره)

    منار واقع در محله پامنار مربوط به سدهٔ ۱۳ ه‍.ق است و در تهران، محله پامنار واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این منار مرکز محله پامنار است.

  • محله قنات‌آباد لرستان

    محله قنات‌آباد لرستان

    قنات‌آباد ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد: قنات‌آباد (خرم‌آباد) قنات‌آباد (شیروان و چرداول)

  • محله ی جوادیه (تهران)

    محله ی جوادیه (تهران)

    جوادیه یکی از شناخته‌شده‌ترین و از محله‌های قدیمی شهر تهران است. جوادیه در جنوب‌غربی میدان راه‌آهن واقع شده‌است و خط غربی راه‌آهن از محدوده جوادیه می‌گذرد. این محله در جنوب شهر تهران واقع شده و در منطقه ۱۶ تهران قرار دارد.

  • محله خانی‌آباد در تهران

    محله خانی‌آباد در تهران

    خانی‌آباد یکی از محله‌های قدیمی تهران است. در حال حاضر این محله در جنوب تهران در منتهی الیه جنوب منطقه ۱۲ شهر تهران واقع شده است.

  • محله چاله‌حصار در تهران

    محله چاله‌حصار در تهران

    چاله‌حصار یکی از محلات جنوب تهران بود که چون آن را خاکبرداری و خاکش را به مصرف حصارکشی تهران رسانده بودند، مقدار زیادی چاله گودمانند داشت، بعدها برای تخلیهٔ زباله‌های شهر از آنجا استفاده می‌کردند.چاله‌حصار بخشی از محلهٔ سنگلج به شمار می‌آید.

  • محله چاله‌میدان تهران

    محله چاله‌میدان تهران

    چاله‌میدان از محله‌های قدیم تهران بود. این محل که قبلاً در دورهٔ صفویه خاک آن را به مصرف حصارکشی تهران رسانده بودند، وضعی مشابه چاله‌حصار داشت و محل تخیله زبالهٔ تهران به حساب می‌آمد. چالهٔ این محله تا مدت‌ها مکان امنی برای خلافکاران بود تا این که بعدها میدانی در آن‌جا احداث شد و به چاله‌میدان معروف شد.

  • عودلاجان

    عودلاجان

    عودلاجان یا اودلاجان یا لارجان از محله‌های قدیمی شهر تهران است که ساکنین آن در قدیم بیشتر یهودی بودند و از غرب به خیابان ناصرخسرو، از شرق به ری، از شمال به امیر کبیر و از جنوب به ۱۵ خرداد محدود است و سه محله اصلی امامزاده یحیی، پامنار و ناصرخسرو را در بر می‌گیرد که از نظر تاریخی، به دلیل وجود بناهای تاریخی متعدد، بسیار غنی است.

  • محله سنگلج در شهر تهران

    محله سنگلج در شهر تهران

    سَنگِلَج یکی از محله‌های قدیمی شهر تهران است که در کنار ۴ محلهٔ دیگر یعنی بازار، ارگ، عودلاجان و چاله‌میدان درون حصار شاه‌تهماسبی قرار داشتند. تئاتر سنگلج از قدیمی‌ترین سالن‌های تئاتر در ایران است که هنوز دایر است.