بازار املاک / عمیق‌تر شدن فقر مسکن

عمیق‌تر شدن فقر مسکن

عمیق‌تر شدن فقر مسکن

نیک نفس با اشاره به سخنان اخیر رئیس‌جمهور در شورای عالی مسکن، بیان کرد: با شناختی که از ساختار وزارت مسکن دارم، بعید می‌دانم که مقامی در این نهاد حضورداشته باشد که مانع تحقق محوری‌ترین وعده رئیس‌جمهور شود و آقای رئیسی توان برکناری او را نداشته باشد. رئیس‌جمهور در سومین جلسه شورای عالی مسکن در خصوص وعده ساخت ۴ میلیون مسکن در طول 4 سال

 ‌بار دیگر توپ را به زمین یک مانع ناشناس به نام «بانیان وضع موجود» انداخت و گفت: 

«آن‌های که خدای نکرده نمی‌خواهند این طرح اجرا شود، کنار گذاشته شوند.» 

در این ارتباط محسن نیک نفس پژوهشگر حوزه اقتصاد مسکن و کارشناس انبوه‌سازی و استاد دانشگاه گفت: 

«دولت با واقعیت‌ موجود آشنا شده و بهانه‌جویی می‌کند، چون رویش نمی‌شود، بگویید وعده داده که شدنی نبوده است.»
 بنا به گزارش بانک مرکزی افزایش 50 درصدی قیمت اجاره‌بها در ماه فرودین امسال رخ داد.
ستاد تنظیم بازار در مصوبه اخیر با بررسی بسته سیاستی وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسکن 
سقف اجاره‌بهای مسکن نسبت به اجاره‌بهای سال ۱۴۰۰ در تهران را حداکثر ۲۵ درصد و کلان‌شهرهای بالای یک‌میلیون نفر جمعیت را ۲۰ درصد و سایر شهرها را ۱۵ درصد تعیین کرد. 
اما همچنان مستأجران با افزایش نرخ اجاره‌بها مواجه هستند. 
به گفته عضو هیئت‌مدیره اتحادیه مشاوران املاک مستأجران با پول رهن امسال، سه سال پیش (1398) خانه‌دار می‌شدند. 

از سوی دیگر مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس بازار مسکن می‌گوید: 

«بخشی از دریافتی‌های اجاره‌بها از کانال غیررسمی و ثبت‌نشده انجام می‌شود و سرمایه‌گذاران بازار اجاره به دلیل کنترل دولت از این بازار خارج خواهند شد.» 
مشکل مسکن و اجاره‌بها در ایران این است که قیمت مسکن و اجاره‌بها در سال‌های گذشته به صورت تصاعدی و غیرواقعی افزایش‌یافته است.
 دلایل افزایش قیمت مسکن سو مدیریت، فشار تحریم‌ها بر اقتصاد کشور و کاهش ارزش پول ملی بوده است. در 9 ماه نخست دولت سیزدهم قیمت اجاره‌بها افزایش چشمگیری داشته است. 
این در حالی است که در دولت یازدهم قیمت زمین و مسکن روند نزولی داشت. گزارش پیشرو به این موضوع پرداخته است.

دولت رویش نمی‌شود بگویید بلوف زده!

نیک نفس با اشاره به سخنان اخیر رئیس‌جمهور در شورای عالی مسکن، بیان کرد:

 با شناختی که از ساختار وزارت مسکن دارم، بعید می‌دانم که مقامی در این نهاد حضورداشته باشد که مانع تحقق محوری‌ترین وعده رئیس‌جمهور شود و آقای رئیسی توان برکناری او را نداشته باشد. 
درواقع به نظر، دولت با واقعیت‌های موجود آشنا شده و بهانه‌جویی می‌کند، چون رویش نمی‌شود، بگویید بلوف زده و اشتباه کرده است.

محسن نیک نفس پژوهشگر حوزه اقتصاد مسکن و کارشناس انبوه‌سازی دراین‌باره به آفتاب نیوز گفت: 

شاید بتوان محوری‌ترین شعار انتخاباتی آقای رئیسی را ساخت قطعی ۴ میلیون مسکن در دولت خود عنوان کرد. 
بر این اساس و با پیشنهاد دولت در همان ابتدای کار، قانون جهش تولید مسکن نیز در مجلس تصویب شد. در این قانون نیز صراحتاً برساخت سالانه حداقل یک‌میلیون مسکن تأکید شده است.


 پس از روی کار آمدن دولت و استقرار به اصطلاح فرایند من‌من‌ها شروع شد. 
وزیر محترم مسکن در اظهاراتی عجیب فرمودند که وعده ساخت ۴ میلیون مسکن سر جای خود قرار دارد، اما این به این معنی نیست که دولت سالانه ۱ میلیون مسکن بسازد.
 این در حالی است که طول عمر دولت ۴ سال است بر اساس بدیهیات علم ریاضی جمع هرساله ساخت ۱ میلیون مسکن می‌شود ۴ میلیون و درواقع اظهارات آقای رستمی، به‌نوعی ناقض قوانین علم ریاضی است. 

رحمت‌الله فیروزی پور بادی عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص به آفتاب نیوز گفت: 

ساخت ۱ میلیون مسکن به زمین احتیاج دارد، همچنین با توجه به افزایش تورم و افزایش قیمت نرخ مصالح ساختمانی، باید به این پرسش پاسخ داده شود 
که چگونه می‌توان این حجم عظیم از مصالح را با نرخ مناسب تهیه کرد
 علاوه بر این وقتی بانک‌ها خودشان مشکل مالی دارند
 چگونه می‌توانند به پشتیبان مالی چنین طرحی تبدیل شوند. 

همچنین در ادامه آخرین تحولات مسکن، سردار رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی از طرح اعطای وام ۷۰۰ میلیونی مسکن خبر داد. 
اقساط این وام ۱۱.۶ میلیون تومان خواهد بود و دریافت‌کننده باید علاوه بر بازگرداندن اصل وام، مبلغ ۹۷۸ میلیون تومان سود نیز پرداخت کند.
 که مجموع اصل و سود را بدون لحاظ کردن دیرکرد و کارمزد را به یک میلیارد و ۶۷۸ میلیون تومان خواهد رساند. 
رقمی که با حقوق ۵ تا ۲۰ میلیون تومانی خانوار‌های ضعیف و متوسط همخوان به نظر نمی‌رسد.
این در حالی است که به گفته کارشناسان، بر اساس داده‌های بانک مرکزی متوسط نرخ یک واحد مسکونی ۵۰ متری در تهران بالغ بر ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان است 
 در کارسازی این وام نیز علی‌رغم سود هنگفت و مافیایی آن، تردید‌های جدی وجود دارد.

تبعات سیاست منفی کنترل نرخ اجاره

مهدی سلطان‌محمدی، کارشناس بازار مسکن در گفت‌وگو باخبر آنلاین در خصوص سیاست تعیین سقف برای اجاره‌بها برای کنترل بازار می‌گوید: 

موضوع تعیین سقف برای اجاره موضوعی است که در دنیا مطرح بوده و سابقه چند ده‌ساله دارد. مطالعات علمی زیادی نیز روی نتایج این سیاست‌ها انجام‌شده است. 
جمع‌بندی مطالعات نشان می‌دهد که در مجموع این روش‌ها به بازار اجاره و مستأجران در کوتاه مدت کمک نمی‌کند. 
البته برای مستأجرانی که فعلاً در یک خانه نشسته‌اند
 کمکی خواهد بود اما به محض این‌که جابه‌جایی‌ای انجام شود یا موجر
 مستأجر جدیدی بخواهد بگیرد، دشواری‌های بیشتری به وجود خواهد آمد.

این کارشناس بازار مسکن توضیح می‌دهد: 

فشاری که دولت می‌آورد، باعث می‌شود بخشی از دریافتی‌ها از کانال غیررسمی و ثبت‌نشده انجام شود. این یک اثر منفی سیاست دولت است. 
از سوی دیگر، میزان عرضه واحدهای اجاری در درازمدت کم می‌شود
 زیرا مالکان با شرایطی مواجه می‌شوند که اختیاری درباره تصمیمات اقتصادی خانه‌شان داشته باشند. درعین‌حال، سرمایه‌گذاران بازار اجاره از این بازار خارج خواهند شد.

سلطان‌محمدی تصریح می‌کند: 

در درازمدت با اجرای این سیاست، بازار سیاه ایجاد خواهد شد و خیلی از پرداخت‌ها در کانال‌های غیررسمی می‌رود.
مالکان اجاره‌های شفاف نمی‌دهند و پول‌های دیگری برای تضمین کار خود می‌خواهند تا بتوانند با وجود تهدیدها، خود را محفوظ نگه‌دارند.
 تجربه نشان می‌دهد که تعیین سقف برای اجاره، کیفیت واحدهای اجاری را کاهش می‌دهد و مالک سعی می‌کند هزینه‌های خود را به حداقل برساند.
سلطان‌محمدی بابیان این‌که ریسک اجاره دادن بیشتر خواهد شد، تأکید می‌کند: در مجموع تبعات این سیاست منفی خواهد بود و کمکی به مستأجران نخواهد کرد.

افزایش اجاره‌بهای حاشیه‌نشین‌ها به دلیل رشد تقاضا

عضو اتحادیه مشاوران املاک بابیان اینکه افزایش تقاضا در حاشیه تهران باعث افزایش اجاره‌بهای حاشیه‌نشین‌ها شده، گفت:

 در این شرایط دولت پیشنهاد وام 100 میلیون تومانی برای ودیعه را مطرح کرده و نه‌تنها که این مبلغ امروز کفاف پول رهن را نمی‌دهد 
بلکه اساساً مستأجران دسترسی به این وام ندارند و در سال گذشته کمتر از 10 درصد مستأجران موفق به دریافت وام ودیعه شدند.

سعید لطفی در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به افزایش غیرمنطقی اجاره‌بها در تهران اظهار داشت: 

امروز شاهد جابه‌جایی و نزول منطقه سکونت خانوار هستیم به‌طوری که خانواری که در شمال تهران سکونت داشتند 
به مرکز شهر و خانواری که در مرکز شهر مستأجر بودند به جنوب تهران و خانوار ساکن در جنوب تهران به حاشیه و حومه تهران منتقل‌شده‌اند
 دقیقه افزایش قیمت اجاره در شهر تهران به‌طور مستقیم بر روی نرخ کرایه واحدهای حاشیه تهران هم اثرگذار است و حاشیه‌نشین‌ها هم با معضل افزایش اجاره مواجه‌اند.

 خط فقر بالاتر آمده و خانوار بیشتری زیر خط فقر قرار گرفتند. 
بخش عمده از درآمد خانوار صرف هزینه‌های مسکن می‌شود به‌طور خانوار با مبلغ رهن امسال، سه سال پیش می‌توانستند صاحب‌خانه شوند. 
این در حالی است که درامد خانوار در حد افزایش هزینه‌ها بالا نرفته و خط فقر عمیق‌تر شده است.

وی بابیان اینکه افزایش تقاضا در حاشیه تهران باعث افزایش اجاره‌بهای حاشیه‌نشین‌ها شده، گفت:

در این شرایط دولت پیشنهاد وام 100 میلیون تومانی برای ودیعه را مطرح کرده و نه‌تنها که این مبلغ امروز کفاف پول رهن را نمی‌دهد بلکه اساساً مستأجران دسترسی به این وام را ندارند 
 در سال گذشته کمتر از 10 درصد مستأجران موفق به دریافت وام ودیعه شدند.

  • امید به خانه دار شدن با فروش متری مسکن در بورس افزایش یافت؟

    امید به خانه دار شدن با فروش متری مسکن...

    در حالی خرید خانه در تهران دیگر رویاست اما فروش متری مسکن در بورس کمی امید ها را بالا برده است.

  • انتقاد معاون وزیر راه از تطویل فرآیند صدور پروانه ساخت

    انتقاد معاون وزیر راه از تطویل فرآیند...

    معاون وزیر راه و شهرسازی برای چندمین بار نسبت به طولانی شدن زمان صدور پروانه ساختمانی انتقاد کرد و سازمان نظام مهندسی ساختمان را به عنوان یکی از عوامل اطاله زمان صدور مجوزهای ساختمانی عنوان کرد.

  • در نهضت ملی مسکن با عقب افتادگی مواجه هستیم

    در نهضت ملی مسکن با عقب افتادگی مواجه...

    عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه در نهضت ملی مسکن با عقب افتادگی مواجه هستیم در عین حال نسبت به عدم همکاری بانکها با نهضت ملی مسکن انتقاد کرد.

  • راهکارهایی برای ساماندهی بازار اجاره‌بها

    راهکارهایی برای ساماندهی بازار...

    نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه سال گذشته تهرانی‌ها ۴۶ تا ۵۵ درصد افزایش ‌نرخ اجاره‌بها داشتند، گفت: قیمت مسکن در تهران طی ۱۷ سال ۵۲ برابر شده است.

  • مسکن همدان، قیمت‌های نجومی و سربه فلک کشیده

    مسکن همدان، قیمت‌های نجومی و سربه فلک...

    این روزها مردم برای داشتن یک خانه اجاره‌ای، کاری از پیش نمی‌برند وای به حال داشتن یک سقف از همین رو به نظر می‌رسد در این وانفسای قیمت مسکن در همدان نمایندگان مردم و مسئولان ارشد باید بی‌معطلی کاری کنند و ضمن اقدام جهادی نظارت پیشه سازند.

  • تسهیلات نوسازی بافتهای فرسوده

    تسهیلات نوسازی بافتهای فرسوده

    در حالیکه گفته می‌شود بسته تشویقی نوسازی بافت‌های فرسوده می‌تواند در درازمدت به سیاستی پررونق برای تولید مسکن در بافت فرسوده تبدیل شود اما شواهد حاکی از آن است که با گذشت حدود دو ماه و نیم از ابتدای سال جاری هنوز برنامه تسهیلات بانک‌ها در بافت فرسوده ابلاغ نشده است.

  • سکته قیمت در بازار مسکن

    سکته قیمت در بازار مسکن

    بازار معاملات مسکن طی روزهای سپری‌شده از خرداد با «چرخش انتظارات» همراه شد؛ اما این تغییر معنادار با کدام محرک‌ها رقم خورد؟

  • ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن باید پایش شود

    ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن باید پایش...

    رئیس شورای اسلامی شورای شهر تهران در واکنش به حواشی مطرح شده در خصوص اسامی ساختمان های ناایمن گفت: ایمن سازی ساختمانهای ناایمن باید مورد پایش قرار بگیرد.

  • قیمت ساخت مسکن ۱۴۰۲

    قیمت ساخت مسکن ۱۴۰۲

    بررسی‌‌‌های کارشناسی نشان می‌دهد بخش عمده رشد قابل‌توجه هزینه ساخت مسکن در سال‌جاری به تورم بالای مصالح ساختمانی بازمی‌گردد و سهم دستمزد کارگران ساختمانی در این موضوع کمتر است. به این ترتیب دولت باید تمرکز خود را بر مهار تورم مصالح ساختمانی معطوف و به این ترتیب از رشد بیش از پیش هزینه‌‌‌های ساختمانی در فصول آتی سال ۱۴۰۲ جلوگیری کند.

  • طرح ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی

    طرح ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی

    نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز (هفتم خرداد) خود به ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون عمران در مورد طرح دو فوریتی کنترل و ساماندهی اجاره بهای املاک مسکونی خواهند پرداخت.

  • چگونه مسکن در ۱۷ سال، ۵۲ برابر گران شد؟

    چگونه مسکن در ۱۷ سال، ۵۲ برابر گران شد؟

    عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان مسکن می‌گوید: با شوآف و شعار و اعلام آمارهای میلیونی، نه مردم صاحب مسکن می‌شوند و نه تولیدی به اسم مسکن خواهیم داشت.

  • آشفتگی بازار مسکن

    آشفتگی بازار مسکن

    در شرایط فعلی بخش عمده خریداران و حتی فروشنده‌هایی که برای خریدوفروش آپارتمان در شهر تهران به دنبال کشف قیمت واقعی برای انجام هر چه سریع‌تر معامله مدنظر خود هستند از معاملات خود بازمانده‌اند.

  • خرید مسکن آسان‌تر می‌شود؟

    خرید مسکن آسان‌تر می‌شود؟

    خبر تازه وزیر اقتصاد درباره فروش متری مسکن وزیر اقتصاد نوسان را ذات و ماهیت بازار سرمایه دانست و گفت: باید تاحد ممکن ابزارهای لازم برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم عامه مردم و غیرحرفه‌ای ها را فراهم کنیم. اما برخی در زمان نوسان بازار به دنبال این بودند تا بر طبل واکنش های هیجانی بکوبند.

  • اقساط سنگین وام نهضت‌ملی مسکن

    اقساط سنگین وام نهضت‌ملی مسکن

    در حالی تمرکز برای تامین نیاز مردم به سرپناه در قالب اجرای طرح نهضت ملی مسکن در دولت سیزدهم برنامه‌ریزی شده که شواهد حاکی از عدم توانایی اقشار میان درآمدی برای تامین آورده و بازپرداخت سود تسهیلات این طرح است. برنامه‌ای که چنانچه در آن اصلاحاتی انجام نشود دولت را برای ادامه این مسیر با چالش مواجه می‌کند.

  • افزایش هزینه عوارض ساختمانی، به گرانی مسکن دامن نمی‌زند

    افزایش هزینه عوارض ساختمانی، به گرانی...

    افزایش هزینه عوارض ساختمانی به گرانی مسکن دامن نمی‌زند. در حالی که بسیاری از سازندگان مسکن، افزایش نرخ عوارض ساختمانی را به عنوان یکی از عناصر اصلی گرانی نهاده های تولید مسکن میدانند. همچنین سلب انگیزه آنها برای سرمایه گذاری در این بازار عنوان می کنند. اما در مقابل مهندس مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران بر این باور است که با توجه به اینکه عوارض ساختمانی تنها بین یک تا دو درصد از هزینه کل ساختمان را شامل می شود. بنابراین افزایش آن تاثیر چندانی بر گرانی مسکن ندارد.

  • اراضی نهضت ملی مسکن به ۳۰‌هزار هکتار رسید

    اراضی نهضت ملی مسکن به ۳۰‌هزار هکتار...

    اراضی نهضت ملی مسکن به ۳۰‌هزار هکتار رسید با توجه به آنکه دولت اعلام کرده بود که در هر سال یک میلیون واحد مسکونی در کشور می‌سازد در حال حاضر بعد از گذشت دو سال میزان اراضی این طرح به ۳۰ هزار هکتار رسید.

  • واگذاری مسکن به کارگران و حداقل بگیران

    واگذاری مسکن به کارگران و حداقل بگیران

    سورپرایز ویژه رئیسی برای کارگران و حداقل بگیران، کارگران صاحبخانه شدند ، جزییات جدید از واگذاری مسکن کارگران پیگیری تامین زمین برای احداث شهرک‌های مسکونی کارگران و تکمیل واحدهای نیمه تمام مسکن مهر توسط وزارت راه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

  • واگذاری ۴۵۰ واحد مسکونی در راستای جوانی جمعیت در چهارمحال و بختیاری

    واگذاری ۴۵۰ واحد مسکونی در راستای جوانی...

    واگذاری ۴۵۰ واحد مسکونی در راستای جوانی جمعیت در چهارمحال و بختیاری مدیرکل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) چهارمحال و بختیاری گفت: ۲ دغدغه مهم خانواده‌ها برای فرزندآوری مسکن و اشتغال است. لذا از ماه آینده تعداد ۴۵۰ منزل مسکونی که توسط شرکت توسعه‌گران عمران ستاد در شهرکرد و بروجن ساخته‌شده‌است، واگذار می‌شود.

  • بهره‌برداری از سه‌هزار واحد طرح مسکن‌مهر در یزد

    بهره‌برداری از سه‌هزار واحد طرح...

    رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی یزد: سه هزار واحد طرح ملی مسکن تا پایان امسال قابل بهره‌برداری است.

  • ساخت ۲۸۰هزار واحد مسکونی توسط بنیاد مسکن

    ساخت ۲۸۰هزار واحد مسکونی توسط بنیاد...

    ساخت ۲۸۰هزار واحد مسکونی توسط بنیاد مسکن اهواز- رئیس بنیاد مسکن گفت: در شهرها و روستاهای کشور در مجموع ۲۸۰ هزار واحد مسکونی در حال ساخت است.

  • پروانه‌ساختمانی ۲۰هزار واحد نهضت‌ملی مسکن اصفهان

    پروانه‌ساختمانی ۲۰هزار واحد نهضت‌ملی...

    پروانه‌ساختمانی ۲۰هزار واحد نهضت‌ملی مسکن اصفهان - معاون مسکن و ساختمان اداره‌کل راه و شهرسازی استان اصفهان گفت: در طرح نهضت ملی مسکن استان اصفهان تا کنون برای حدود ۲۰ هزار واحد پروانه ساختمانی صادر شده‌است.