بازار املاک / تولید مسکن؛ جبر یا اختیار؟

تولید مسکن؛ جبر یا اختیار؟

تولید مسکن؛ جبر یا اختیار؟

وقتی بازار مسکن راکد می‌شود، سازنده‌های مسکن نیز به‌دلیل عدم‌فروش واحدهای مسکونی خود، دچار مشکلات مالی می‌شوند، چراکه برخی سازنده‌ها منتظر می‌مانند تا پروژه‌هایی که ساخته‌اند، به فروش برسد و سپس اقدام به شروع پروژه جدید کنند.سیدمحمد مرتضوی-کارشناس مسکن در یادداشتی نوشت:از یک‌سو، قانون جهش تولید مسکن تصویب و قرار می‌شود که سالانه یک‌میلیون واحد مسکونی احداث شود و از سوی دیگر، عوارض پروانه ساختمانی افزایش می‌یابد. این اقدام در حقیقت، قوانین مجلس را خنثی می‌کند.

موانع تولید، آن‌هم در چنین شرایطی که تورم هر روز هزینه‌های تولید را بالا می‌برد.

 باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران رغبت و تمایل کمتری برای حضور در ساخت‌وساز از خود نشان دهند. شهرداری‌ها می‌توانند باتوجه به تورم سالانه و برای جبران هزینه‌های خود، عوارض را متناسب با تورم و اندکی افزایش دهند؛ اما وقتی عوارض و حتی جرایم چند برابر می‌شود، معنی آن، این است که دوست ندارند ساخت‌وساز رونق بگیرد. نشانه‌ها و آمارها گویای این است که درحال‌حاضر در رکود تورمی در بازار مسکن قرار داریم؛ اما برای اینکه با رشد نرخ مقابله کنیم، چاره‌ای جز تولید مسکن و ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا نداریم؛ اما عقب‌ماندگی تولید از تقاضا این تعادل را سال‌ها است که بر هم زده و حتی وقتی‌که بازار مسکن در رکود قرار دارد، هم مسکن و هم اجاره‌بها که تابعی از نرخ مسکن است، افزایش می‌یابد.


از طرفی، رشد نرخ مصالح ساختمانی از ابتدای امسال تاکنون به‌شکلی بوده است


 که اگر مقایسه‌ای با سال گذشته داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که هزینه تمام‌شده مسکن را ۲ تا ۳ برابر افزایش داده است و همین موضوع می‌تواند بر جهش نرخ مسکن در سال‌های آتی تاثیرگذار باشد. سازنده در ابتدای آغاز پروژه می‌خواهد بداند که اگر پروژه‌ای را آغاز می‌کند، چه میزان هزینه نیاز است، اما متاسفانه شرایط به‌گونه‌ای شده که از این پیش‌بینی‌ها عاجز است. وعده دولت این بود که در راستای افزایش تولید مسکن، نرخ مصالح ساختمانی را کنترل و برای سازندگان مسکن تعدیل کند، اما تا به امروز این وعده محقق نشده است. به‌طورقطع هرچقدر که این نوسانات ادامه داشته باشد و انبوه‌ساز و سازنده‌های بخش خصوصی از آینده و میزان سرمایه‌گذاری خود اطمینان نداشته باشند، به همان میزان نیز تولید مسکن کاهش خواهد داشت.

عدم‌کنترل قیمت‌ها در بازار مصالح ساختمانی باعث کاهش تولید شده است


 چراکه مصالح ساختمانی تاثیر مستقیمی بر نرخ تمام‌شده ساختمان و واحدهای مسکونی دارد. در حالی که دولت بارها وعده کنترل نرخ مصالح ساختمانی را داده است. اکنون شرایط صدور پروانه سخت شده و مشکلات و سختگیری‌ها به‌شکلی شده است که سازنده‌ها بی‌رغبت شده‌اند. برخی سرمایه‌گذاران و سازنده‌هایی که با آنها سروکار داریم، عنوان می‌کنند که از ورود به پروژه جدید واهمه دارند، بنابراین درحال‌حاضر، سرمایه خود را در بانک‌ها سپرده‌گذاری کرده‌اند تا در موعد مناسب وارد عرصه ساخت‌وساز شوند. آمارها نشان می‌دهد که در برخی مناطق آمار صدور پروانه حتی به هفته‌ای یک مورد نیز نمی‌رسد. وقتی عوارض و صدور پروانه ساختمانی

به‌لحاظ زمان و نرخ افزایش می‌یابد، ساخت‌وساز دچار چالش می‌شود.


 این مشکلات به‌طورقطع در نهایت به ضرر مصرف‌کننده تمام خواهد شد. وقتی در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ساخت مسکن در سال به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار واحد مسکونی می‌رسد، نباید انتظار داشت که تقاضای مسکن با این تعداد عرضه، جوابگو باشد؛ اما متاسفانه رشد هزینه عوارض و رشد هزینه‌ای ساخت و نهاده‌های تولید مسکن منجر به این می‌شود که سازنده‌های مسکن نیز کمتر برای ساخت اقدام کنند. به‌نظر می‌رسد هنوز هم وزارت راه و شهرسازی با تغییرات مدیریتی در معاونت مسکن و ساختمان، آنالیز دقیقی از بخش مسکن و تولید مسکن که موتور محرکه اقتصادی کشور است، ندارد. پس اگر می‌خواهد بخش مسکن رونق داشته باشد، باید به‌دقت بخش مسکن را رصد و مشکلات آنها را در راستای بهبود فضای کسب‌وکار برطرف کند.

کیفیت ساخت و میزان هزینه‌ها در هر پروژه‌ای متفاوت است 


اما اگر به‌طورمتوسط بخواهیم در نظر بگیریم، نرخ تمام‌شده ساخت مسکن ۲ تا ۳ برابر رشد کرده است و این می‌تواند برای آینده بازار مسکن باتوجه به کمبود عرضه، خطرناک باشد. وقتی بازار مسکن راکد می‌شود، سازنده‌های مسکن نیز به‌دلیل عدم‌فروش واحدهای مسکونی خود، دچار مشکلات مالی می‌شوند، چراکه برخی سازنده‌ها منتظر می‌مانند تا پروژه‌هایی که ساخته‌اند، به فروش برسد و سپس اقدام به شروع پروژه جدید کنند.

  • عقب‏‏‏‏‌نشینی قیمت مسکن

    عقب‏‏‏‏‌نشینی قیمت مسکن

    هفته‌‌‌‌‌ای که گذشت، قیمت مسکن نه‌تنها از «ثبات نسبی» برخوردار بود که در مقایسه با هفته قبل از آن، سطح قیمت میانگین «فایل‌‌‌‌‌های عرضه‌‌‌‌‌شده به بازار» در تهران ۲‌درصد افت کرد.

  • ۳ عامل اصلی گرانی مسکن در ایران

    ۳ عامل اصلی گرانی مسکن در ایران

    بازار مسکن در پایتخت و کلان‌شهرها همچنان در مسیر افزایش بی‌وقفه قیمت‌ها حرکت می‌کند؛ به‌گونه‌ای که قدرت خرید خانوارهای متوسط با فاصله‌ای چشمگیر از رشد قیمت‌ها عقب مانده و بسیاری از خانواده‌ها ناچارند بیش از نیمی از درآمد ماهانه خود را صرف اجاره یا خرید مسکن کنند.

  • جهش 200 درصدی قیمت مسکن

    جهش 200 درصدی قیمت مسکن

    بر پایه داده های ثبت شده از فایل های مسکونی در چند محله غرب تهران، مقایسه قیمت مسکن در سال های 1400 و 1404 نشان می دهد که نرخ هر متر واحدهای مشابه در این مناطق طی چهار سال با افزایشی بین 170 تا 230 درصد همراه بوده است.

  • وقت خرید خانه است؟

    وقت خرید خانه است؟

    یکی از مشکلات اصلی در بازار مسکن، مربوط به عدم انتشار آمارهای واقعی است. چندین ماه است که دولت از انتشار آمارهای دقیق مسکن خودداری کرده و می‌داند که اگر این آمارها منتشر شوند، قیمت‌ها بسیار کمتر از آنچه که اکنون در بازار وجود دارد خواهد بود.

  • خرید و فروش ملک تقریبا متوقف شد

    خرید و فروش ملک تقریبا متوقف شد

    به دلیل نبود مشتری و رکود بازار، سازندگان بعضا از سود خودشان می‌زنند تا واحدها متناسب با توان متقاضیان به فروش برسد.

  • بانک‌ها جای مردم خانه خریدند

    بانک‌ها جای مردم خانه خریدند

    سهم پرداخت تسهیلات مسکن از سوی بانک‌ها در سال جاری به سه درصد رسیده است درحالی که دارایی‌های ملکی بانک‌ها نزدیک به ۵۰ درصد است.

  • تعرفه معاملات مسکن در بازار مسکن

    تعرفه معاملات مسکن در بازار مسکن

    به فاصله دو ماه از ابلاغ آیین‌نامه اجرایی قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، به نظر می‌رسد مشاوران املاک در حال حذف از فرآیند خرید و فروش مسکن شده و حق‌الزحمه بنگاههای ملکی به جیب دفاتر اسناد رسمی می‌رود؛

  • بانک‌ها بازار مسکن را به شدت بر هم زدند

    بانک‌ها بازار مسکن را به شدت بر هم زدند

    انباشت ۳۷ میلیون مترمربع املاک در تملک بانک‌ها تعادل بازار را بر هم زده و اگر مدیریت انتظارات و آرام‌سازی بازارهای موازی انجام نشود، جهش‌های کاذب قیمت تداوم دارد.

  • وام مسکن ۲ میلیارد تومانی

    وام مسکن ۲ میلیارد تومانی

    حدود ۲ سال قبل و در راستای اجرا قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به‌ازای هر فرزند زیر ۲۰ سال و حداکثر تا ۴ فرزند افزایش یافت.

  • سه نشانه جدید از افزایش قیمت مسکن

    سه نشانه جدید از افزایش قیمت مسکن

    سرعت افزایش قیمت مصالح‌ساختمانی در بازار ساختمانی تهران در تابستان به‌رغم «افزایش ریسک‌های تورم‌ساز»، کاهش پیدا کرد.

  • چهار تهدید جدی برای مستاجران

    چهار تهدید جدی برای مستاجران

    سیاستگذاران به کاهش نسبی تورم اجاره دلخوش هستند؛ اما نتایج یک مطالعه درباره زیرپوست بازار اجاره‌نشین‌ها از «ناتوانی دهک‌های پایین و قدرت شکننده دهک‌های میانی در پرداخت ارقام فعلی اجاره‌خانه» حکایت دارد.

  • پیش‌بینی حیاتی از قیمت مسکن تا پایان سال

    پیش‌بینی حیاتی از قیمت مسکن تا پایان...

    متوسط هزینه ساخت هر مترمربع مسکن در تهران به حدود ۳۰ میلیون تومان رسیده و این رقم با توجه به تورم موجود در قیمت مصالح هر ۱۵ روز به‌روزرسانی می‌شود.

  • مسکن همچنان روی موج گرانی

    مسکن همچنان روی موج گرانی

    بازار مسکن ایران در فشار بی‌سابقه؛ کارشناسان هشدار می‌دهند که کمبود عرضه و توقف ارائه زمین به متقاضیان، روند افزایش قیمت‌ها را تشدید کرده و بسیاری از خانوارها را در معرض بحران تأمین مسکن قرار داده است.

  • بازار مسکونی دبی به دلیل فروش پیش‌فروش

    بازار مسکونی دبی به دلیل فروش پیش‌فروش

    در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۵، بازار املاک مسکونی در دبی روند صعودی خود را حفظ کرد و فروش پیش‌فروش به عنوان محرک اصلی رشد ظاهر شد. جدیدترین تحلیل بازار کاوندیش مکسول بیان می‌کند که تقاضا ناشی از اعتماد سرمایه‌گذاران و گسترش جمعیت بوده است که منجر به افزایش ۱۷.۱ درصدی کل معاملات مسکونی نسبت به سال گذشته به ۵۵۳۰۰ قرارداد شده است.

  • طرح نجات بخش دولت برای مستاجران

    طرح نجات بخش دولت برای مستاجران

    دولت قصد دارد تا پایان سال با اجرای ساخت ۱۰ هزار واحد مسکن استیجاری در کلان شهر‌ها به کمک بازار اجاره آید.

  • خریداران از بازار مسکن فرار کردند

    خریداران از بازار مسکن فرار کردند

    در حال حاضر نه تنها حباب بازار مسکن تخلیه شده بلکه واحدها بر روی دست سازندگان مانده و فروش نمی‌رود. به طوریکه دیگر ساخت و تولید دوباره مسکن برای همان سازندگان به صرفه نیست.

  • اقتصاد مسکن در آستانه فروپاشی

    اقتصاد مسکن در آستانه فروپاشی

    رکود بی‌سابقه در بخش ساختمان؛ محیط کسب‌وکار در بدترین شرایط 7 سال اخیر

  • تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار مسکن

    تأثیر بحران بی‌آبی بر قیمت‌های بازار...

    در هفته‌های گذشته، زنگ خطرهای مربوط به بحران کم‌آبی بیش از پیش در کانون توجه قرار گرفته است. اعلامیه مسعود پزشکیان درباره کاهش بارش‌های پاییزی خبر از آینده‌ای چالش‌برانگیز می‌دهد. وی هشدار داد اگر تا پایان آبان‌ماه بارندگی مطلوبی رخ ندهد، ممکن است جیره‌بندی آب در شهرهای بزرگ اجرایی شود.

  • افزایش قیمت مسکن قطعی شد

    افزایش قیمت مسکن قطعی شد

    بازار مسکن ایران همواره در تقابل با تحولات بین‌المللی قرار داشته و ابزارهایی مانند تحریم‌های سازمان ملل یا مکانیسم ماشه اثرات عمیقی بر آن گذاشته‌اند.

  • بازار مسکن از خواب بیدار شد؟

    بازار مسکن از خواب بیدار شد؟

    نوسانات قیمت ارز و طلا در هفته‌های اخیر تاثیری بر قیمت مسکن در مناطق شمالی نداشته و نرخ‌ها ثابت است؛ دلیل آن هم به رکود کاری برمی‌گردد.

  • موج جدید حاشیه‌نشینی در راه است

    موج جدید حاشیه‌نشینی در راه است

    با وجود خروج گسترده متقاضیان واقعی، قیمت‌ها در مهرماه باز هم ۳ درصد جهش ماهانه را تجربه کرد؛ پدیده‌ای که شکاف میان «انتظار گران فروختن» و «توان صفر خریدار» را به مرز انفجار رسانده است