بازار املاک / تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

تفاوت اجاره به شرط تملیک با رهن و اجاره معمولی

وقتی قیمت مسکن بالا می‌رود، کارشناسان تلاش می‌کنند طرح تازه‌ای پیش بکشند تا شاید زهر بازار را بگیرند. ایده اجاره به شرط تملیک فقط یکی از این موارد است.

اجاره به شرط تملیک
پیش از این کشورهای مختلفی «اجاره به شرط تملیک» را امتحان کرده‌اند و بعضی‌هایشان جواب گرفته‌اند. 

این روش از نظر فنی مدلی است میان اجاره و خرید و برای اجرا به کمک نظام بانکی نیاز دارد. برای شک و تردید در اجرایی بودن طرح همین مسئله کافی به نظر می‌رسد اما ساختار خود بازار مسکن هم در ایران کاملا متفاوت از اروپاست.

 پس چرا هنوز گروهی از کارشناسان معتقدند می‌توان به کمک طرح اجاره به شرط تملیک گره کور بازار مسکن و قیمت آپارتمان را باز کرد؟ 

اجاره به شرط تملیک روشی است که در آن مستأجر ابتدا ملک را اجاره می‌کند اما با پرداخت تدریجی اجاره‌بها و انجام تعهدات مشخص، در پایان دوره قرارداد مالک آن خانه می‌شود.

این روش در واقع نوعی ترکیب میان اجاره و خرید اقساطی است.

 یعنی شخص هم از ملک استفاده می‌کند (مثل مستأجر معمولی) و هم به تدریج اقساط مالکیت را می‌پردازد (مثل خریدار اقساطی). 

در پایان قرارداد هم اگر تمام اقساط پرداخت شده باشد، مالکیت رسمی ملک به نام مستأجر منتقل می‌شود.

مکانیزم اجاره به شرط تملیک معمولاً در قالب یک قرارداد بین سه‌ طرف جلو می‌رود؛ اول مالک یا شرکت سازنده که ملک را عرضه می‌کند. دوم مستأجر یا متقاضی خرید خانه و سوم نهاد حمایتی یا بانک که وظیفه تأمین مالی طرح را بر عهده دارد.

کل فرآیند را می‌توان به روش ساده توضیح داد. ابتدا بانک یا مؤسسه مالی، خانه‌ای را خریداری و به نام خود ثبت می‌کند. سپس آن را با قرارداد اجاره به شرط تملیک در اختیار متقاضی قرار می‌دهد.

متقاضی ماهانه مبلغی را به عنوان اجاره‌بها به اضافه قسط تملیک می‌پردازد و در پایان یک دوره مثلاً پنج تا ۱۰ ساله، مالکیت کامل به او منتقل می‌شود.

 در طول مدت قرارداد اگرچه مالک رسمی «بانک» است اما مستأجر حق استفاده و سکونت در آن را دارد. پس از پایان اقساط و عمل به تعهدات، بانک سند را به نام مستأجر می‌زند.

بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه پیش از این طرح اجاره به شرط تملیک را با نام‌ها و قالب‌های متفاوت به کار گرفته‌اند.

 به‌عنوان مثال این روش در انگلستان به اسم Hire-Purchase ، در آمریکا و کانادا با عنوان Leasing یا Rent-to-Own و در فرانسه به اسم Credit-Bail شناخته می‌شود. در بعضی کشورهای عربی نیز به آن «شراء مؤاجره» می‌گویند.

در آمریکای شمالی و به‌ویژه کانادا، این روش به مستأجرانی که امتیاز اعتباری پایین یا نقدینگی کافی برای پیش‌پرداخت سنتی ندارند، فرصت می‌دهد در طول زمان برای خرید خانه آماده شوند.

در آمریکا این روش به شکلی پرحاشیه اجرا می‌شود. گزارش‌های متعددی وجود دارد مبنی بر اینکه به دلیل ضعف قوانین حمایت از مصرف‌کننده، اگر مستأجری در نهایت قادر به خرید خانه نبود، تمام سرمایه‌‌اش را از دست می‌دهد!

این قراردادها در برخی کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، در قالب مسکن اجتماعی توسط دولت‌ها اجرا می‌شود.

 یعنی دولت خانه‌های ارزان‌قیمت را برای دوره‌ای مشخص (مثلاً هشت سال) به افراد کم‌درآمد اجاره می‌دهد تا در نهایت خودشان برای مالکیت این خانه‌ها بجنگند. 

این رویکرد باعث می‌شود برعکس آمریکا با یک ابزار حمایتی و اجتماعی برای خانه‌دار کردن اقشار کم‌درآمد روبرو باشیم.

در کشورهای اسلامی جنوب شرق آسیا، مانند مالزی و اندونزی، نیز شاهد اجرای طرح اجاره به شرط تملیک هستیم. 

بانک‌های اسلامی این کشورها با رعایت اصول شرعی، خانه را خریداری کرده و در قالب قرارداد اجاره به شرط تملیک به متقاضی واگذار می‌کنند. نتیجه این مدل، افزایش دسترسی اقشار متوسط به مسکن بدون نیاز به وام ربوی بوده است.

قیمت مسکن خرید آپارتمان مستاجر اسباب‌کشی [کلیک و کشیدن برای جابجایی] بزرگ‌ترین چالش اجرای طرح اجاره به شرط تملیک در ایران، وجود تورم لجام‌گسیخته و نوسانات شدید قیمت مسکن است

اجاره به شرط تملیک با بازار مسکن ایران سازگار است؟
بازار مسکن ایران در سال‌های اخیر با افزایش شدید قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید و نرخ بالای اجاره روبه‌رو بوده است. بعضی کارشناسان اعتقاد دارند در چنین شرایطی، اجاره به شرط تملیک می‌تواند یک میان‌بر برای خانه‌دار شدن اقشار متوسط و جوانان باشد.

اجاره به شرط تملیک از نظر فقهی و حقوقی در ایران شناخته شده است و در قانون عملیات بانکی بدون ربا (مصوب ۱۳۶۲) به‌عنوان یکی از شیوه‌های اعطای تسهیلات بانکی پذیرفته شده است.

 با این حال، استفاده از آن در بخش خصوصی و بازار مسکن عادی کشور با چالش‌هایی روبروست.

اجازه بدهید موضوع را به طور خلاصه مطرح کنیم؛ این روش فقط زمانی کارآیی دارد که نظام مالی کشور از قراردادهای بلندمدت حمایت کند. ثبات نسبی بازار مسکن، یک شرط دیگر است.

نرخ سود بانکی نیز باید قابل پیش‌بینی و کنترل‌شده باشد. غیاب این سه شرط ممکن است باعث افزایش بدهی خانوارها یا ایجاد ریسک برای بانک‌ شود.

بزرگ‌ترین چالش اجرای طرح در ایران، وجود تورم لجام‌گسیخته و نوسانات شدید قیمت مسکن است. اگر قیمت نهایی ملک را ارزش آن در ابتدای قرارداد در نظر بگیریم، مالک در پایان به‌شدت متضرر خواهد شد. 

از طرف دیگر چنانچه قیمت را به روز محاسبه کنیم، مستأجر (خریدار) تضمینی برای حفظ توانایی و قدرت خرید خود در آینده ندارد، چون ممکن است قیمت آپارتمان چند برابر شود.

  • درآمد عملیاتی شش ماهه فولاد

    درآمد عملیاتی شش ماهه فولاد

    اکسین خوزستان نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۴۶ درصد افزایش یافت احمد صادقیان مدیر عامل شرکت فولاد اکسین خوزستان درخصوص درآمد عملیاتی کارخانه در شش ماهه اول سال جاری گفت: بر اساس بودجه پیش بینی شده شرکت و شرایط بازار نسبت به خرید مواد اولیه مورد نیاز و همچنین فروش محصولات فولادی برنامه ریزی های لازم صورت گرفت که علی رغم کاهش جهانی قیمت محصولات فولادی، قطعی برق کارخانه در تابستان و کاهش ساعت تولید

  •  اوراق ارزی، مسکن موقتی است؟

    اوراق ارزی، مسکن موقتی است؟

    پیش‌بینی تازه از آینده قیمت دلار امکان کنترل نرخ ارز با تورم ۴۰ درصدی وجود دارد؟ ​از نگاه کارشناسان، ابزار جدید بانک مرکزی برای مهار بازار ارز و انتشار اوراق ارزی، تنها جنبه مسکنی برای بازار ارز دارد و به طور موقت می‌تواند جلوی رشد قیمت دلار را بگیرد این برای دومین بار در کمتر از ۱۰ روز است که بانک مرکزی با رونمایی از ابزار و سیاست جدیدی، در جهت مهار و کنترل نرخ قیمتی در بازارها برمی‌آید.

  • طرح نهضت ملی مسکن البرز

    طرح نهضت ملی مسکن البرز

    استان مهاجر پذیر البرز با گستره ای حدود پنج هزارو ۸۰۰ کیلومتر مربع سالانه بین ۱۰۰ هزار تا ۲۰۰ هزار نفر به جمعیت آن افزوده می شود که به همین دلیل در کنار توسعه زیر ساخت ها ، تامین سرپناه یکی از مهمترین دغدغه های مردم و مسوولان در این استان است. عدم تناسب رشد جمعیت و واحد های مسکونی در پرتراکم ترین استان کشور یعنی البرز سبب شده تا طرح مسکن مهر دولت های نهم و دهم و اقدام ملی دولت های یازدهم و دوازدهم نتواند پاسخگوی جمعیت متقاضی مسکن در البرز باشد، طرح هایی که تکمیل بخشی از بناها و زیر ساخت های

  • کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال احمر

    کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال احمر

    زنجان-نماینده دبیر کل جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران گفت: به دنبال ارتقای کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال هستیم تا آموزش‌ها را توسعه داده و مهارت آموزی مردم محقق شود. حسن فراهانی شامگاه دوشنبه در حاشیه اجرای مانور زلزله تخلیه و اسکان اضطراری در مجتمع مسکونی رضوان به مناسبت سالروز زلزله کرمانشاه با محوریت خانه هلال طی سال جاری به دنبال ارتقای کیفیت در برنامه‌های خانه‌های هلال هستیم تا آموزش‌ها افزایش یابد.

  • قیمت آپارتمان در محله اکباتان تهران

    قیمت آپارتمان در محله اکباتان تهران

    قیمت های متنوع خانه ها در محله اکباتان چقدر است؟ می گفتند روزانه ۶ تا ۷ هزار تماس برای تغییر نام اکباتان به کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران شده اما مردم این شهرک هم به نام شهرک خود علاقمند هستند و هم به مکان زندگی شان . عمر سکونت در این شهرک بالاست و معمولا کم تر ساکنان این شهرک به نقاط دیگر تهران کوچ می کنند .یکی از دلایل آن امکانات این شهرک است و معمولا ساکنان آن برای رفع نیازهای روزمره ، تفریحی، آموزشی و درمانی و... نیازی به خروج از شهرک ندارند ، آپارتمان های آن مقاوم هستند و فضای سب

  • رکود بیش از 900 واحد مسکن مهر

    رکود بیش از 900 واحد مسکن مهر

    مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان‌غربی: بیش از 900 واحد مسکن مهر در آذربایجان‌غربی راکد مانده است ۶۰۰ واحد مسکن مهر آذربایجان‌غربی به دلیل مشکل حقوقی و ۳۷۸ واحد نیز به دلیل عدم تمایل شرکت مجری به اتمام طرح، راکد مانده است.

  • بازار سیاه خرید مسکن

    بازار سیاه خرید مسکن

    تاریخ در حال تکرار شدن است و نهضت ملی مسکن که قرار بود جایگزین بهینه‌ای برای طرح مسکن مهر باشد، در همین ابتدای مسیر با چالش‌های متعددی روبه‌رو شده است.کمبود زمین و پول، کار را به‌جایی رسانده که مدتی است متقاضیان اولیه نهضت ملی مسکن دنبال فرصتی برای خروج از این طرح هستند و چه بهتر که بتوانند در مسیر فرار از این مخمصه سودی هم ببرند.

  • آواربرداری واحدهای مسکونی سیل‌زده

    آواربرداری واحدهای مسکونی سیل‌زده

    تعدادی از واحدهای مسکونی سیل‌زده روستای بارده چهارمحال و بختیاری آواربرداری شد اگر چه هنوز تسهیلات مصوب در هیات دولت برای جبران خسارت سیل روستای بارده ابلاغ نشده است. اما با همکاری مردم تعداد ۷۵ واحد مسکونی تاکنون آواربرداری شده است. با توجه به اینکه اعتبارات جبران خسارت سیل در هیات دولت به تازگی مصوب شده است . هنوز اختصاص پیدا نکرده، از همین رو امکان ساخت و ساز واحدهای مسکونی آسیب‌دیده از سیلاب تابستان امسال، فراهم نشد.

  •  قیمت پایین چاهی تاریک برای خریداران

    قیمت پایین چاهی تاریک برای خریداران

    خرید ملک در حالت پیش‌فروش نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر در پیش‌فروش املاک، مخصوصا ملک‌هایی که چند شریک دارند، باید اسناد مربوط به آن مثل قرارداد مشارکت بررسی شود. قیمت ملک‌های پیش‌فروش غالبا زیر قیمت بازار است و خریدار باید از تله‌هایی که قیمت کم می‌تواند ایجاد کند، خود را تا حد ممکن دور کند. فرض کنید فردی تمام سرمایه و پس‌انداز خود را برای خرید خانه کنار گذاشته است. خانه‌ای که محل سکونت اوست یا به چشم یک سرمایه به آن نگاه می‌کند.

  •  خطر تخریب منازل ‌جان اهالی

    خطر تخریب منازل ‌جان اهالی

    سال‌هاست مردم منطقه "اَمیرده" پل‌سفید با بحران "رانش‌ و لغزش" زمین روبه‌رو شده‌اند به‌نحوی که خطر تخریب منازل مسکونی را تهدید می‌کند و جان اهالی در خطر است. بحران‌ها گاهی بر اثر حوادث غیرمترقبه که عوامل انسانی نقشی در آن ندارند. به وجود می‌آیند اما از سویی نقش انسان در به وجود آمدن بسیاری از بحران‌ها را نیز نمی‌توان نادیده گرفت

  • پیامک به ۵۱۵ هزار مالک

    پیامک به ۵۱۵ هزار مالک

    مالیات بر خانه‌های خالی با جدیت دولت سیزدهم و برای جلوگیری از سوداگری در بازار مسکن و اجاره‌بها در حال اجراست. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تیرماه سال ۱۳۹۹ کلیات طرح دوفوریتی اصلاح ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم (اعمال مالیات بر خانه‌های خالی) را تصویب کردند همچنین دولت سیزدهم در لایحه بودجه ۱۴۰۱ مبلغی را به عنوان سهم دولت از مالیات بر خانه‌های خالی در تعیین کرد. مالیات بر خانه‌های خالی از سوی دولت به خانه‌هایی تعلق می‌گیرد که مالکان نه قصد فروش خانه و نه اجاره آن را دارند.

  • بازار آپارتمان‌های ۳۰ متری در تهران

    بازار آپارتمان‌های ۳۰ متری در تهران

    ضوابط ساخت و ساز اجازه ساخت واحدهای با متراژ حداقل ۳۵ متری را به سازندگان داده اما عملا کمتر کسی نسبت به ساخت یا خرید این واحدها تمایل نشان می‌دهد. بر این اساس در شهر تهران تعداد آپارتمان‌های ۳۰ تا ۴۰ متر چندان زیاد نیست و سهم این واحدها از معاملات مسکن در مهرماه ۱۴۰۱ فقط ۳.۴ درصد بوده است. خرید و فروش یا ساخت واحدهای ۳۰ تا ۴۰ متر در تهران چندان رواج ندارد. قانون هم اجازه ساخت آپارتمان‌های کمتر از ۳۵ متر را نمی‌دهد، اما آمار و ارقام مهرماه امسال می‌گوید که

  • ظرفیتِ بحرانِ مسکن

    ظرفیتِ بحرانِ مسکن

    بازدید از صفحه اول نسخه چاپی ارسال به دوستان ذخیره فایلالفالف هشداری جدی در رابطه با آینده وضعیت سکونت شهروندان مستند به آمارهای رسمی‌ منتشر شده در رابطه با «زمان انتظار برای خرید مسکن» برای تهران، طی سال‌های 1398، 1399 و 1400 به ترتیب 28 سال، 66 سال و 109 سال بوده است. این زمان برای کشور طی سال‌های 1398 و 1399 اعداد 23 سال و 49 سال را نشان می‌دهد.

  • مالخرها بازار اجاره خانه و مغازه را کساد کردند

    مالخرها بازار اجاره خانه و مغازه را...

    ضایعات‌فروشی‌ها در سال‌های اخیر زخمی عمیق بر پیکر محله «وفادار» و «استخر» برجای گذاشته‌اند که با افزایش تعداد مغازه‌های این شغل در این محدوده روز به روز بیشتر می‌شود. این معضل وقتی به ناهنجاری بزرگتری تبدیل می‌شود که سارقان مبلمان و تاسیسات شهری برای فروش آهن‌آلات پایشان به این مغازه‌ها باز شود. عقربه‌های ساعت حدود ۸ و ۳۰دقیقه شب را نشان می‌دهد و ۲مرد در تلاش هستند تا نرده سبزرنگ را از عرض بزرگراه شهید زین‌الدین به حاشیه خیابان ببرند، نرده‌ای که شبیه نرده‌های میانی بزرگراه است.

  • تصویب اعتبارات جبران خسارات سیل مرداد

    تصویب اعتبارات جبران خسارات سیل مرداد

    شصت میلیارد تومان اعتبار بازسازی طرح‌های زیرساختی و مسکونی به استان مرکزی اختصاص پیدا کرد. با توجه به بارش‌های سهمگین باران در مردادماه ۱۴۰۱ و وقوع سیل در مناطق مختلف استان مرکزی حدود ۳۰ مرتبه شکل گیری سیلاب در شهر‌ها و روستا‌های استان گزارش شد. به دنبال وقوع این سیل ۸۰ منزل مسکونی به صورت کامل تخریب شدند که احتیاج به احداث این منازل وجود دارد و حدود ۲۰۰ واحد مسکونی دچار خساراتی شدند که این منازل تحت عنوان واحد‌های تعمیری تلقی می‌شوند

  • سفر رئیس بنیاد مسکن به مناطق زلزله زده

    سفر رئیس بنیاد مسکن به مناطق زلزله زده

    رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور در بازدید از روند بازسازی مناطق زلزله زده شهرستان خوی از پایان احداث واحد‌های مسکونی تخریب شده تا ۲ ماه آینده خبر داد. سفر به شهرستان خوی از تعدادی از روستا‌های زلزله زده این شهرستان و روند ساخت و ساز و بازسازی واحد‌های مسکونی بازدید کرد. براساس ارزیابی کارشناسان بنیاد مسکن در مناطق زلزله زده خوی بیش از ۱ هزار ۱۰۰ واحد نیازبه نوسازی و احداث و ۴ هزار واحد نیزنیازبه تعمیر و مرمت دارند.

  • ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده

    ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده

    نماینده مردم تربت حیدریه در مجلس: ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده مهمترین اقدام دولت در تحقق ۴ میلیون واحد مسکونی است نماینده مردم تربت حیدریه ساخت مسکن در عرصه بافت فرسوده و مبتنی بر بازآفرینی شهری را بهترین و سنجیده‌ترین اقدام برای تحقق هدف دولت در ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی عنوان کرد. محسن زنگنه نماینده مردم تربت‌حیدریه در مجلس شورای اسلامی که برای دیدار با معاون وزیر و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در محل این شرکت به همراه مدیران شهری تربت حیدریه حضور پیدا کردند

  •  بی خبری مسئولان بخش مسکن از وضعیت بازار

    بی خبری مسئولان بخش مسکن از وضعیت...

    یک کارشناس بازار مسکن گفت: مسئولان وزارت راه و شهرسازی بعضا درخصوص برنامه‌ریزی و سیاست‌ورزی پروژه نهضت ملی مسکن ایده می‌دهند اما به نظر می‌رسد توجه چندانی به وضعیت بازار مسکن ندارند.نمی‌شود مسئولان وزارت راه و شهرسازی، پشت تریبون درباره ساخت یک میلیون واحد مسکونی صحبت کنند اما از وضعیت بغرنجی که فعالان صنعت ساختمان با آن مواجهند غافل باشند. به دلایل مختلف از جمله تعلل در اجرای پروژه نهضت ملی مسکن، تورم به مهم‌ترین بازیگر این روزهای اقتصاد مسکن تبدیل شده

  • خانه بالای ۱۵ میلیارد تومانی مشمول قانون مالیات

    خانه بالای ۱۵ میلیارد تومانی مشمول...

    خانه‌های گران قیمت و خالی بالای ۱۵ میلیارد تومان در استان مشمول قانون مالیات می‌شوند. در جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان گفت: استان مازندارن به دلیل نداشتن صنایع مادر، بیش از ۹۸ درصد درامد خود از محل دریافت مالیات را تامین می‌کند.

  • آپارتمان های ارزان شرق تهران

    آپارتمان های ارزان شرق تهران

    در گزارش زیر به بررسی قیمت و مشخصات آپارتمان‌های ارزان قیمت شرق تهران خواهیم‌ پرداخت. محله های شرق تهران یکی از شلوغ ترین و محبوب ترین بخش های شهر تهران می باشد. خانه در شرق تهران نسبت به مناطق غربی و شمالی پایتخت، قیمتی متعادل‌تر دارد.در این گزارش خانه‌های ارزان قیمت این منطقه را مورد بررسی قرار داده‌ایم.آپارتمانی ۲۳ ساله در محله پیروزی با متراژ ۵۲ متر و ۱ اتاق خواب ارزشی بالغ بر ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان دارد.

  •  وام مسکن چند؟

    وام مسکن چند؟

    هزینه وام مسکن نسبت به هفته قبل با شیب ملایمی افزایشی بوده است و زوج‌های تهرانی برای اخذ این وام باید حدود ۹۲ میلیون تومان پرداخت کنند. به گزارش شهرآرانیوز، بررسی آخرین وضعیت قیمت اوراق مسکن نشان می‌دهد که هر برگ اوراق وام مسکن (تسه) در فروردین سال گذشته ۹۶ هزار و ۸۰۰ تومان، در اردیبهشت ۹۷ هزار و ۸۰۰ تومان و در خرداد ۹۴ هزار تومان قیمت دارد.