بازار املاک / سقوط تاریخی بازار اجاره

سقوط تاریخی بازار اجاره

سقوط تاریخی بازار اجاره

در سال ۱۴۰۲، بحران مسکن در ایران وارد مرحله‌ای بی‌سابقه و نگران‌کننده شد؛ مرحله‌ای که نه‌تنها امید بسیاری از خانوارهای مستأجر برای ورود به بازار خرید یا بهره‌مندی از طرح‌های ملی مسکن را به یأس بدل کرد، بلکه شمار زیادی از آنان را به دلیل فشار طاقت‌فرسای اجاره‌بها و هزینه‌های جانبی تأمین سرپناه، به مرز فروپاشی اقتصادی کشاند.

فقر مسکن

افزایش مداوم قیمت‌ها، رکود دستمزدها، و بی‌اثر ماندن سیاست‌های حمایتی، موجب شد که مسکن از یک نیاز اولیه و بدیهی، به کالایی لوکس و دست‌نیافتنی برای بخش بزرگی از جامعه تبدیل شود. 

در چنین شرایطی، موج جدیدی از فقر مسکن شکل گرفت که نه‌تنها رفاه خانوارها را نشانه رفت، بلکه پیامدهای اجتماعی و روانی گسترده‌ای به همراه آورد؛

 از حاشیه‌نشینی اجباری گرفته تا مهاجرت ناخواسته به مناطق کم‌برخوردار و کاهش کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر.

بررسی‌های آماری نشان می‌دهد تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در سال ۱۴۰۲ به بالاترین سطح تاریخی رسیده است.

 این بحران فراتر از ناتوانی مستأجران در خرید خانه یا مشارکت در طرح‌های ملی تأمین مسکن است و هر سال، شمار بیشتری از آن‌ها با فقر دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

برای سنجش دقیق‌تر این وضعیت، شاخص مکملی در کنار روش متداول برآورد نرخ فقر به‌کار رفته است. بر اساس روش متداول، نرخ فقر خانوارهای مستأجر در سال گذشته حدود ۲۷ درصد، معادل ۱.۳۳ میلیون خانوار، برآورد شده است. 

اما روش مکمل که تأثیر مستقیم هزینه تأمین مسکن را لحاظ می‌کند، نشان می‌دهد ۶۵۲ هزار خانوار دیگر نیز صرفاً به دلیل هزینه مسکن به زیر خط فقر سقوط کرده‌اند و نرخ فقر مستأجران را به ۴۰ درصد افزایش داده‌اند.

به این ترتیب، در مجموع ۱.۹۸ میلیون خانوار، معادل ۷.۶ میلیون نفر، از مستأجران کشور درگیر فقر بوده‌اند:

فقر درآمدی: ۶۷ درصد (۱.۳۳ میلیون خانوار) با درآمد کمتر از خط فقر.

فقر ناشی از هزینه مسکن: ۳۳ درصد (۶۵۲ هزار خانوار) با درآمد بالاتر از خط فقر اما درگیر هزینه‌های مسکن.

آمارها حاکی از آن است که ۸۹ درصد این خانوارها در پنج دهک هزینه‌ای اول قرار دارند و نسبت به سال ۱۴۰۱، شمار مستأجران درگیر فقر ۵ درصد، معادل ۷۹ هزار خانوار، افزایش یافته است. 

همچنین یافته‌های شاخص مکمل، ضعف‌های شاخص استطاعت‌ناپذیری مسکن را در دو حوزه «بازنمایی سوگیرانه» و «همسان‌نمایی» آشکار می‌کند؛ نکته‌ای که می‌تواند مبنای اصلاح سیاست‌های مسکن قرار گیرد.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است؛

رصد وضعیت فقر را می‌توان بر حسب نوع سکونت خانوار انجام داد و وضعیت خانوارهایی را که هزینه تأمین مسکن در سبدشان وجود دارد ــ مستأجران و مالکان دارای وام خرید مسکن ــ به‌طور جداگانه بررسی کرد. 

این روش امکان می‌دهد وضعیت این گروه‌ها به‌صورت اختصاصی بررسی شود و علاوه بر فقر مطلق، فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن نیز برآورد گردد و زمینه برای سیاست‌گذاری شواهد‌محور هموار شود.

طبق روش متداول برآورد نرخ فقر، در سال ۱۴۰۲ نرخ فقر خانوارهای مستأجر ۲۷ درصد (۱٫۳۳ میلیون خانوار) برآورد شده است. اما به‌مدد روش مکمل که خانوارهای درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن (۶۵۲ هزار خانوار) را نیز شناسایی می‌کند، نرخ فقر به ۴۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.

مقایسه نتایج روش متداول و مکمل برآورد نرخ فقر با شاخص سهم هزینه مسکن از کل هزینه‌کرد خانوارها حکایت از آن دارد 

که این شاخص دچار دو معضل «بازنمایی سوگیرانه» و «همسان‌نمایی» از وضعیت خانوارهای مستأجر است و در مجموع نه‌تنها برای بررسی وضعیت خانوارهای مستأجر و مالکان دارای وام خرید مسکن مناسب به شمار نمی‌رود، بلکه در پاره‌ای موارد استفاده از آن منجر به کژفهمی‌های سیاستی می‌شود.

نرخ فقر مستأجران به ۴۰ درصد رسید

طبق برآورد روش متداول و مکمل، خانوارهای مستأجر درگیر فقر را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:

۱. خانوارهایی که به دلیل درآمد ناکافی درگیر فقر هستند: ۶۷ درصد (۱٫۳۳ میلیون خانوار که شامل ۵٫۵ میلیون نفر می‌شود).

۲. خانوارهایی که درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن، اجاره به همراه هزینه آب، برق و گاز هستند: ۳۳ درصد (۶۵۲ هزار خانوار که شامل ۲٫۱ میلیون نفر می‌شود).

در سال ۱۴۰۲، تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر به بالاترین مقدار خود در دو دهه گذشته رسیده است؛ هم از نظر تعداد خانوار درگیر فقر، هم از نظر تعداد افراد و هم از نظر نرخ فقر.

در سال ۱۴۰۲، سهم خانوارهای مستأجر درگیر فقر در مناطق شهری حدود ۹۴ درصد (۱٫۸۷ میلیون خانوار) و سهم مناطق روستایی ۶ درصد (۱۱۳ هزار خانوار) بوده است.

بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر در سال ۱۴۰۲، مربوط به خانوارهای چهار نفره برآورد شده است: ۶۴۹ هزار خانوار (۲٫۶ میلیون نفر). همچنین ۷۲ درصد از خانوارهای مستأجر درگیر فقر، شامل خانوارهای سه، چهار و پنج نفره بوده‌اند (۱٫۴۳ میلیون خانوار معادل ۴٫۵۷ میلیون نفر).

در سال ۱۴۰۲، بیشترین تعداد خانوارهای مستأجر درگیر فقر مربوط به خانوارهایی بوده که سن سرپرست آن‌ها بین ۳۵ تا ۴۴ سال بوده است: ۶۱۲ هزار خانوار (۲٫۵۵ میلیون نفر). این گروه بیشترین سهم از کل خانوارهای درگیر فقر را دارد (۳۱ درصد).

توزیع خانوارهای درگیر فقر در سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد ۷۶ درصد از خانوارهای مستأجر درگیر فقر، خانوارهایی هستند که سن سرپرست خانوار کمتر از ۵۵ سال است: ۱٫۴۹ میلیون خانوار (۶ میلیون نفر).

۴ هزار خانوار با نرخ فقر ۱۴ درصد

در سال ۱۴۰۲، بیشترین تعداد خانوار مستأجر درگیر فقر در استان تهران برآورد شده است: ۶۲۰ هزار خانوار با نرخ فقر ۴۳ درصد. کمترین تعداد خانوار نیز در استان چهارمحال و بختیاری برآورد شده است: 

۴ هزار خانوار با نرخ فقر ۱۴ درصد. از سوی دیگر، بیشترین نرخ فقر در استان آذربایجان غربی (۶۲ درصد) و کمترین نرخ فقر در استان چهارمحال و بختیاری (۱۴ درصد) برآورد شده است.

در سال ۱۴۰۲، بیشترین تعداد خانوار مستأجر درگیر فقر درآمدی (۳۹۰ هزار خانوار؛ سهم ۶۳ درصد) و درگیر فقر ناشی از هزینه تأمین مسکن (۲۳۰ هزار خانوار؛ سهم ۳۷ درصد) در استان تهران برآورد شده است.

در همین سال، بیشترین سهم از خانوارهای درگیر فقر درآمدی در استان کرمان گزارش شده است؛ به‌طوری‌که ۸۹ درصد از خانوارهای درگیر فقر این استان (۵۳ هزار خانوار) درگیر فقر درآمدی بوده‌اند. 

همچنین بیشترین سهم از خانوارهای درگیر فقر ناشی از هزینه‌های تأمین مسکن در استان‌های اردبیل و ایلام ثبت شده است.

  • اقشار محروم در آلونک زندگی می‌کنند

    اقشار محروم در آلونک زندگی می‌کنند

    آقای نماینده اقشار محروم در آلونک زندگی می‌کنند نماینده قم البته نگفته که همکار نماینده‌اش در کدام محله خانه اجاره کرده و متراژ خانه هم چقدر بوده است. این قبیل زمزمه‌ها اگر برای افزایش پرداختی‌ها به نمایندگان است، این افراد باید توجه داشته باشند که اقشار محروم جامعه در آلونک زندگی می‌کنند.

  • عوارض شهرداری اراک برای ساخت مسکن

    عوارض شهرداری اراک برای ساخت مسکن

    انعامی مدیرکل راه و شهرسازی استان مرکزی :عوارض مدنظر شهرداری اراک برای ساخت مسکن ملی چند برابر میانگین کشوری است براساس مطالعات آمایش سرزمینی سهمیه استان مرکزی در طرح اقدام ملی مسکن ۶۱هزار و ۱۲۷ واحد مسکونی در نظر گرفته شده است که بر اساس فراخوانهای انجام شده ۴۱ هزار نفر در ۶ ماه گذشته در این طرح ثبت نام کردند که از این تعداد ۴۰هزار نفر از متقاضیان واجد شرایط شناسایی شدند.

  • نقش فضای مجازی در افزایش قیمت مسکن

    نقش فضای مجازی در افزایش قیمت مسکن

    گرگان- یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن علاوه بر تورم و افزایش نهاده های ساختمانی، اپلیکیشن ها بوده که به یک مافیان تبدیل شده اند. افزایش قیمت ملک و همچنین اجاره بها در سال های گذشته همراه با تورم به وجود آمده، مشکلات زیادی را در حوزه مسکن، بخصوص در بحث اجاره نشینی به وجود آورده است. این روزها مستأجران به دنبال راهی هستند تا سقفی برای خود دست و پا کنند اما مشکل اینجا است که تعیین نرخ اجاره بها توسط بنگاه داران و مالکان از هیچ قانونی تبعیت نمی کند.

  • ۳۵ منزل در روستای سکن بشاگرد

    ۳۵ منزل در روستای سکن بشاگرد

    مدیرکل ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) هرمزگان خبرداد؛ مشارکت ستاد اجرایی در تکمیل ۳۵ منزل مسکونی در روستای سکن بشاگرد از مشارکت این ستاد در تکمیل ۳۵ باب منزل مسکونی در روستای سکن بشاگرد خبر داد.

  • قیمت آپارتمان امروز ۵ شهریور ۱۴۰۱

    قیمت آپارتمان امروز ۵ شهریور ۱۴۰۱

    بر اساس بررسی‌های میدانی برای قیمت مسکن در تهران، مشاورین املاک سطح شهر قیمت تقریبی خرید و فروش آپارتمان در مناطق ۲۲ گانه تهران را به شرح جدول زیر اعلام کردند.

  • اختصاص 197 هکتار زمین در آلونی...

    اختصاص 197 هکتار زمین در آلونی...

    مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری گفت: ۱۹۷ هکتار از اراضی ملی خارج از محدوده شهر «آلونی» برای ساخت مسکن طرح نهضت ملی اختصاص یافت. ۱۹۷ هکتار از اراضی ملی خارج از محدوده شهر آلونی برای ساخت مسکن طرح نهضت ملی اختصاص یافت. همزمان با هفته دولت کلنگ احداث واحدهای طرح نهضت ملی مسکن و مجتمع ادارات در اراضی شهرستان خانمیرزا به زمین زده شد.با مصوبه شورای مسکن استان و پس از انجام آزمایشات ژئوتکنیک و مکانیک خاک، ۱۹۷ هکتار اراضی توسط منابع طبیعی تحویل راه و شهرسازی شد.

  • بازار مسکن رفت به خواب رکود

    بازار مسکن رفت به خواب رکود

    در حالی که از ابتدای اردیبهشت تا پایان تیرماه بازار مسکن پایتخت با افزایش نسبی معاملات همراه بود، مرداد ماه وضعیت بازار مسکن تحت‌تاثیر دو عامل دستخوش تغییر شد. تغییری که به واسطه آن، فروش در بازار مسکن را در چند هفته اخیر دشوارتر از ماه‌های پیش از آن کرد. با شروع شهریور ماه نیز از آنجا که هنوز از تاثیرگذاری عوامل رکودزا در بازار مسکن به طور محسوس کاسته نشده. فعلا تغییر محسوسی پیرامون وضعیت بازار مسکن به چشم نمی‌آید.

  • قیمت آپارتمان در تهران_دوم شهریور ۱۴۰۱

    قیمت آپارتمان در تهران_دوم شهریور ۱۴۰۱

    قیمت آپارتمان در مناطق ۲۲ گانه تهران را می‌توانید در این گزارش مشاهده کنید. براساس مشاهدات میدانی در مناطق مختلف تهران با توجه به امکانات اطراف منزل و موقعیت آن قیمت‌های مختلفی را می‌بینیم. در این گزارش از مناطق ۲۲ گانه تهران یک مورد قیمت مسکن را با عمر بنای بین یک تا ۳۰ سال و متراژ بین ۴۰ تا ۲۰۰ متر گردآوری کردیم.

  • خانه الان بخریم یا بعد از توافق احتمالی

    خانه الان بخریم یا بعد از توافق احتمالی

    پیش‌ بینی قیمت مسکن یک کارشناس اقتصادی مسکن از ثبات قیمت مسکن تا یکسال آینده خبر داد و گفت: بحث توافق احتمالی یا حتی عدم توافق مذاکرات و برجام در حال حاضر تاثیر خاصی روی قیمت مسکن و زمین نخواهد داشت وضعیت بازار مسکن مانند بازار ارز و سکه نیست که با کوچکترین خبری از برجام تحت تاثیر قرار گیرد. مسکن به یکی از موضوعات پر از دغدغه و بحث برانگیز برای اکثر خانواده‌ها تبدیل شده است.

  • 316 واحد مسکونی در نیکشهر افتتاح می‌شود

    316 واحد مسکونی در نیکشهر افتتاح می‌شود

    316 واحد مسکونی طی هفته دولت در نیکشهر افتتاح می‌شود فرماندار نیکشهر گفت: 316 واحد مسکونی با هزینه 316 میلیارد ریال در هفته دولت به بهره‌برداری خواهد رسید. مجیب حسنی در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: 316 واحد مسکونی با هزینه 316 میلیارد ریال در هفته دولت به بهره برداری خواهد رسید.

  • قیمت دلار در فردای احیای برجام

    قیمت دلار در فردای احیای برجام

    به سقوط قیمت ارز خوشبین باشیم؟ یک کارشناس بازار ارز معتقد است: ممکن است توافقات و آزاد شدن پول‌های بلوکه شده و آزادی فروش نفت بتواند به طور موقت و مانند یک مسکن بر روی اقتصاد کشور اثر بگذارد، ولی درمان اصلی نیست.علی‌اصغر سمیعی در یادداشتی درباره قیمت احتمالی ارز پس از توافق برجام . با اینکه برجام و توافقات احتمالی می‌تواند توانایی‌های مالی بانک مرکزی را افزایش دهد، ولی آمدن مقداری پول به خزانه کشور نمی‌تواند بر واقعیت‌های اقتصادی اثر جدی بگذارد.

  • تحویل 2 هزار واحد مسکن در دهه فجر

    تحویل 2 هزار واحد مسکن در دهه فجر

    تحویل 2 هزار واحد مسکن در سیستان و بلوچستان طی دهه فجر مدیرکل بازرسی، ارزیابی عملکرد و حقوق شهروندان وزارت راه و شهرسازی از تحویل 2 هزار واحد مسکن در سیستان و بلوچستان طی دهه فجر خبر داد. حسین مذنب مدیرکل بازرسی، ارزیابی عملکرد و حقوق شهروندان وزارت راه و شهرسازی در سفر به سیستان و بلوچستان از پروژه های نهضت مسکن در سیستان و بلوچستان بازدید کرد.

  • تفاهم نامه سازمان ملي زمين و مسکن و وزارت دفاع

    تفاهم نامه سازمان ملي زمين و مسکن و...

    تفاهم نامه سازمان ملي زمين و مسکن و وزارت دفاع براي ساخت 500 هزار واحد مسکوني زمین‌های در اختیار ستاد کل نیرو‌های مسلح قابلیت ساخت 500 هزار واحد مسکونی را دارد که این میزان، بخش قابل توجهی از اراضی مورد نیاز طرح نهضت ملی مسکن را شامل می‌شود.

  • حداقل هزینه‌های زندگی چقدر است؟

    حداقل هزینه‌های زندگی چقدر است؟

    هزینه زندگی کارگران و بازنشستگان ماهی چند؟ اجاره خانه در تهران و کلانشهرها یک معضل است؛ الان در تهران، وقتی مبلغ رهن را در نظر بگیریم، متوسط اجاره خانه ده تا ۱۲ میلیون تومان است؛ هزینه‌های آموزش و درمان و حمل و نقل هم سرسام‌آور است. «ساده زندگی می‌کنیم، در همین رشت شهریه‌ی یک ترم مدرسه غیرانتفاعی، نوزده میلیون تومان است اما ما که بچه‌هایمان را نمی‌توانیم به این مدارس بفرستیم. اگر خرید کنیم فقط از تره‌بار؛ تره‌بار هر کیلو میوه زیر ۲۵ هزار تومان نیست

  • رواج پدیده تازه در بازار مسکن

    رواج پدیده تازه در بازار مسکن

    بازار مسکن برخلاف بازارهای مالی هم‌چنان در رکود به سر می‌برد. در هفته‌های اخیر بسیاری از معاملات مسکن چه از سوی خریدار و چه از سوی فروشنده فسخ شده است. دلیل فسخ قراردادهای مسکن چیست و آیا تعیین تکلیف برجام، به رکود بازار خاتمه می‌دهد؟ برخی از واسطه‌های ملکی عدم قطعیت در مذاکرات برجام باعث شده در چند ماه اخیر معاملات بازار مسکن راکد باقی بماند. این رکود با توجه به شروع دور جدید مذاکرات وین سنگین‌تر حس می‌شود.

  • ارزان‌ترین و گران‌ترین شهر برای خرید خانه در آمریکا

    ارزان‌ترین و گران‌ترین شهر برای خرید...

    با چه حقوقی در آمریکا صاحبخانه شویم؟ در شهر نیویورک، یک فرد برای خرید خانه باید حداقل حسابی شش رقمی داشته‌باشد، اما در کلیولند فرد آمریکایی می‌تواند با درآمد سالانه کمی بیش از ۴۵۰۰۰ دلار صاحب‌خانه شود. بررسی‌ها حاکی از آن است که شهروند آمریکایی برای خرید خانه حداقل به درآمد سالانه ۴۵ هزار دلار نیاز دارد.

  • بی رغبتی سرمایه گذار بازار مسکن

    بی رغبتی سرمایه گذار بازار مسکن

    عضو کمیسیون عمران مجلس با بازار مطرح کرد بی رغبتی سرمایه گذار به دلیل عوارض ۶۰ درصدی ساخت و ساز مسکن چندین برابر شدن نرخ بیمه ساختمانی عضو کمیسیون عمران مجلس درباره رکود و کاهش ساخت مسکن امسال شهرداری ها در کلان شهرها عوارض ساخت و ساز را بیش از ۶۰ درصد و گاهی اوقات بیش از صد درصد افزایش داده اند.

  • هزینه اجاره خانه های لوکس در تهران

    هزینه اجاره خانه های لوکس در تهران

    آپارتمان های لوکس محله های شمالی پایتخت همیشه مشتری‌های خاص خود را دارند و چندان تابع فضای کلی بازار مسکن در تهران نیست. این روزها پیدا کردن آپارتمان نقلی در یک محله متوسط با مبلغ اجاره زیر ۵ میلیون تومان دشوار است. این درحالی است که اجاره‌های پیشنهادی نسبتی با حداقل حقوق مصوب ندارد. افزایش قیمت‌ها به گونه‌ای بود که سران سه قوه بسته‌ای حمایتی را برای مهار قیمت اجاره مصوب کردند.

  • طرحی پایین آوردن قیمت خانه

    طرحی پایین آوردن قیمت خانه

    نماینده مجلس با انتقاد از وضعیت نامناسب اجاره‌بهای مسکن در کشور گفت: نهضت ملی مسکن طرح خوبی است که به تعادل عرضه و تقاضا کمک می‌کند. اجرای قانون جهش تولید مسکن به صورت کلی بسیار مفید است اما متاسفانه در استان سیستان و بلوچستان به ویژه در منطقه سیستان با وجود قریب به ۵۰۰ هزار نفر جمعیت اتفاق خاصی در حوزه ساخت مسکن رخ نداده و تنها تعدادی زمین در منطقه ای نامناسب برای این امر شناسایی شده است.

  • واگذاری واحدهای مسکونی به خبرنگاران

    واگذاری واحدهای مسکونی به خبرنگاران

    وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با ارائه توضیحاتی درباره جزئیات پرداخت وام خرید کالا از طریق کارت اعتباری ویژه خبرنگاران، از رایزنی برای واگذاری ۱۴ هزار مسکن ویژه خبرنگاران خبر داد. وزیر ارشاد با اشاره به فعالیت حدود ۱۷ هزار فعال رسانه‌ای در کشور و تلاش دولت برای بهره‌مندی آنان از زیرساخت‌های لازم فعالیت حرفه‌ای تاکنون بسته اینترنت هدیه روز خبرنگار برای ۱۲ هزار نفر تخصیص یافته و سایر خبرنگارانی که تاکنون مشمول دریافت این بسته اینترنت نشده‌اند با تکمیل مدارک می‌توانند از این فرصت بهره‌مند شوند.

  • سند خانه بیاورید وام اجاره بگیرید

    سند خانه بیاورید وام اجاره بگیرید

    بهانه تراشی برخی بانک‌ها در پرداخت وام اجاره در شرایطی که تسهیلات کمک ودیعه مسکن تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان از اوایل خردادماه امسال ابلاغ شده، بنا به گفته برخی متقاضیان در نقاط مختلف کشور، برخی بانک‌ها به بهانه نداشتن ابلاغیه و بخشنامه از پرداخت این وام خودداری می‌کنند. برخی مستاجران هم می‌گویند که بانک به آنها گفته کپی سند خانه یا خودرو متعلق به خود را بیاورید تا بدانیم توانایی پرداخت وام اجاره را دارید.